ଫନୀ ମହାନ୍ତି
ଫନୀ ମହାନ୍ତି | |
---|---|
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ | ଫକୀରପଡ଼ା, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା | ୨୫ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୪୪
ବୃତ୍ତି | କବି |
ଭାଷା | ଓଡ଼ିଆ, ଇଂରାଜୀ |
ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
ନାଗରିକତା | ଭାରତୀୟ |
ସାହିତ୍ୟ କୃତି | ମୃଗୟା ବିଶାଦଯୋଗ |
ପୁରସ୍କାର | କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର |
ଜୀବନସାଥୀ | ପୁଷ୍ପା ମହାନ୍ତି |
ସନ୍ତାନ | ପ୍ରୀତମ ଓ ପ୍ରମୀତ |
ଫନୀ ମହାନ୍ତି (ଜନ୍ମ ୨୫ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୪୪)[୧] ମସିହାରେ ଜନ୍ମିତ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ କବି ।[୨][୩] ତାଙ୍କ କବିତା ସଂକଳନ ମୃଗୟା ପାଇଁ, ସେ ୨୦୦୯ ମସିହାର କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ।[୪]
ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା
[ସମ୍ପାଦନା]୧୯୪୪ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୨୫ତାରିଖରେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲା ଫକୀରପଡ଼ା ଗ୍ରାମରେ ଫନୀ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମାତାଙ୍କ ନାମ ରାୟମଣୀ ମହାନ୍ତି ଓ ପିତାଙ୍କ ନାମ ଭୋଳାନାଥ ମହାନ୍ତି । ପରିବାରରେ ୩ ଜଣ ପିଲାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସେ ମଝିଆ ସନ୍ତାନ୍ତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପରିବାର ସଂସ୍କୃତି ସମ୍ପନ୍ନ , ଧାର୍ମିକ ଓ ଜଗନ୍ନାଥପ୍ରେମୀ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ବାପା ବୃତିରେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ଅନୁରାଗୀ ଥିଲେ । ସରଗଫୁଲ ନାମରେ ତାଙ୍କର ଏକ ଖଣ୍ଡକାବ୍ୟ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ଜେଜେବାପା ଦୟାନିଧୀ ମହାନ୍ତି, ଶାସ୍ତ୍ର ପୁରାଣରେ ଜ୍ଞାନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଘରେ ସବୁଦିନ ସଂଧ୍ୟାରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚର୍ଚ୍ଚା ଏବଂ ରାମାୟଣ, ମହାଭାରତ, ଗୀତା ,ଭାଗବତ ଆଦି ପାଠ କରାଯାଏ ।
ଗାଁ ସ୍କୁଲରୁ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀ ପାସ କରିବା ପରେ, ଚଣାହାଟ ଜନ ମନ୍ଦିର ପାଠ ପଢି଼ଥିଲେ । ସେଠାରେ ସ୍କୁଲ ବାର୍ଷିକୋତ୍ସବରେ ରାଧାମୋହନ ଗଡ଼ନାୟକଙ୍କ ଲିଖିତ କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରେ ସେ ଗଡ଼ନାୟକଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲାଭ କରିଥିଲେ । ସ୍କୁଲ ପାଠ ପଢୁଥିବା ସମୟରେ ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କର ପରଲୋକ ଘଟିଥିଲା ଓ ତାଙ୍କୁ ମାମୁଘରେ ରହି ପାଠ ପଢ଼ିବାକୁ ପଡି଼ଥିଲା । ୧୯୫୯ ମସିହାରେ ସେ ମାଟ୍ରିକ ପାସ କରିଥିଲେ । ଘରର ଆର୍ଥିକ ଦୂରାବସ୍ଥା ଯୋଗୁ, ତାଙ୍କୁ ୧୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ମେସେଞ୍ଜର ଭାବରେ ଚାକିରି କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ଚାକିରୀରେ ଫନୀ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ନଥିଲେ ଓ ଟିଉସନ କରି ନିଜର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେ ବିଜେବି କଲେଜରୁ ଓ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ନିଜର ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାହାସଲ କରିଥିଲେ । ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସେ ଦର୍ଶନ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ପିଏଚଡ଼ି ହାସଲ କରିଥିଲେ ।[୫]
ବୃତ୍ତିଗତ ଜୀବନ
[ସମ୍ପାଦନା]ଅଧ୍ୟାପନାକୁ ସେ ନିଜର ବୃତ୍ତି ଭାବରେ ବାଛିଥିଲେ ଓ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସେ ଅଧ୍ୟାପନା କରିଥିଲେ ।
ରଚନାବଳୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ଫନୀ ମହାନ୍ତି, ବହୁ କବିତା, ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ଅନୁବାଦ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ।[୬]
ରଚନାବଳୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ତାଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ରଚନାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା
- ଅହଲ୍ୟା, ୧୯୯୬
- ମାୟା ଦର୍ପଣ, ୧୯୯୨
- ପ୍ରିୟତମା, ୧୯୯୧
- ରୁଚିର ନାଗର, ୧୯୯୦
- ସ୍ୱୟ ବଂର, ୧୯୮୧
- କାଳସର୍ପ, ୧୯୭୮ (କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ)
- ମାନଚିତ୍ର, ୧୯୭୩
- ବିଷାଦ ଯୋଗ
- ରୁନୁ ପାଇଁ କବିତା
- ଲୋକଟିଏ
- ଦିନେ ଦିନେ
- ଅର୍ଦ୍ଧନାରୀଶ୍ୱର
- ରୁବି ପାଇଁ କେତୋଟି କବିତା
- ଦ୍ୱିତୀୟ ଇଶ୍ୱର
- ଚିତ୍ର ପ୍ରତିମା
- ମୃଗୟା
- ବିଦଗ୍ଧ ହୃଦୟ
- ସୁନୟନା
- ପୁଷ୍ପଧନୁ
- ଚିତ୍ର ନାରୀ
ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ
[ସମ୍ପାଦନା]- କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୦୯[୭]
- ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୯୫ (ବିଶାଦଯୋଗ)[୮]
- ଭାନୁଜୀ ରାଓ ସ୍ମାରକୀ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୦୭ (ଶ୍ରୀ ଗଂଗାଧର ରଥ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ପ୍ରଦତ୍ତ)
- ଫକୀରମୋହନ ସାହିତ୍ୟଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୨୧ (ଫକୀରମୋହନ ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ ପ୍ରଦତ୍ତ)
- ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟ କବିତା ସମ୍ମାନ, ୨୦୧୪ (୩୦ତମ ଭୁବନେଶ୍ୱର ପୁସ୍ତକମେଳା)
- ଗୋକର୍ଣ୍ଣିକା ସମ୍ମାନ
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Kartik Chandra Dutt (1999). Who's who of Indian Writers, 1999: A-M. Sahitya Akademi. pp. 786–. ISBN 978-81-260-0873-5.
- ↑ K. M. George (1992). Modern Indian Literature, an Anthology. Sahitya Akademi. pp. 316–. ISBN 978-81-7201-324-0. Retrieved 12 September 2012.
- ↑ S. N. Vikramraj Urs (1992). Commonwealth quarterly. S.N. Vikramraj Urs. Retrieved 12 September 2012.
- ↑ Editorial Board Pratiyogita Darpan (1 September 2010). General Knowledge Digest. Upkar Prakashan. pp. 158–. ISBN 978-81-7482-094-5. Retrieved 12 September 2012.
- ↑ "ଯେତେଦିନ ବଞ୍ଚିବି କବିତାରେ ବଞ୍ଚିବି". www.dharitri.com. ଧରିତ୍ରୀ. Archived from the original on 26 May 2024. Retrieved 26 May 2024.
- ↑ Kanchan Chakraberti; Dinanath Pathy (1991). Tribal art, primitivism, and modern relevance. Working Artists Association of Orissa. Retrieved 12 September 2012.
- ↑ "AKADEMI AWARDS (1955-2020)". କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ. Retrieved 13 June 2021.
- ↑ "ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କୃତ ପୁସ୍ତକ ଓ ଲେଖକ". ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ. Retrieved 23 December 2016.
ବାହାର ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ଉଇକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସରେ Phani Mohanty-ସମ୍ପର୍କିତ ମିଡ଼ିଆ