କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ
କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ | |
---|---|
![]() | |
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ | ଜଗଦଳପୁର, ଛତିଶଗଡ଼, ଭାରତ | ୮ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୦୧
ମୃତ୍ୟୁ | ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୩୮ | (ବୟସ ୩୭)
ବୃତ୍ତି | କବି |
ଭାଷା | ଓଡ଼ିଆ |
ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
ଦସ୍ତଖତ | ![]() |
ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ (୮ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୦୧ - ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୩୮) ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ ବସ୍ତର ଦେଶୀୟ ରାଜ୍ୟରେ ହୋଇଥିଲା । ବସ୍ତର ଓଡ଼ିଆଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳ । ହେଲେ ତାହା ଓଡ଼ିଶାରେ ନାହିଁ । ତାଙ୍କ ପିତା ଦାନିଏଲ୍ ସାବତ ଜଣେ ଡାକ୍ତର ହିସାବରେ ବ୍ରହ୍ମଦେଶରେ ରହୁଥିଲେ । ଏକାଧାରରେ ଡାକ୍ତର, ଲେଖିକା, କବୟିତ୍ରୀ, ଜାତୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନର ପୁରୋଧା ଓ ସମାଜସେବୀ ଥିଲେ । କୁନ୍ତଳା ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଡାକ୍ତର, ଲେଖିକା, ଔପନ୍ୟାସିକା, କବୟିତ୍ରୀ ଓ ସମ୍ପାଦିକା ଥିଲେ । [୧] ସାବତଙ୍କୁ ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ପୁରୀର ମହିଳା ବନ୍ଧୁ ସମିତିଦ୍ୱାରା "ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ" ଉପାଧୀରେ ସମ୍ମାନୀତ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ ୧୯୩୦ରେ ସେ ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଆର୍ଯ୍ୟନ ୟୁଥ ଲିଗର ସଭାପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।[୨]
ଜନ୍ମ[ସମ୍ପାଦନା]
କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତଙ୍କ ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ପିପିଲି ନିକଟସ୍ଥ ଦାଣ୍ଡମୁକୁନ୍ଦପୁରର ଅଧିବାସୀ
ଥିଲେ। ସେହି ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କର କୁଳୋଚିତ ଉପାଧି ଥିଲା ସାବୁତ। ଏହି ବଂଶରେ ବ୍ରଜବନ୍ଧୁ ସାବୁତଙ୍କର କୈାଣସି ସନ୍ତାନ ସନ୍ତତି ନ ହେବାରୁ ସେମାନେ ପୁରୀ କୁଲେଇବେଣ୍ଟ ସାହିର ବିଦ୍ୟାଧର ଦାଶଙ୍କଠାରୁ ପୁଅ ଟିଏ ଆଣି ପୋଷ୍ୟ ପୁତ୍ର କରିଥିଲେ। ପିଲାଟିର ନାମ ଶ୍ଯାମରତନ,ଯିଏ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତଙ୍କ ପିତାମହ।ମିଶନ ସ୍କୁଲରେ ପାଠ ପଢୁଥିବା ଶ୍ଯାମରତନଙ୍କୁ ଦଶ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ ତାଙ୍କ ପାଳିତ ପିତା ମାତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାରୁ ସେ ଅନ୍ଯର ଆଶ୍ରୟରେ କିଛି ଦିନ ପଢିଲେ। ସେମାନେ କିନ୍ତୁ ଶ୍ଯାମରତନର ପାଠ ପଢ଼ାରେ ସହଯୋଗ ନକରି ତାଙ୍କୁ ହାଟ ବଜାର କରିବା ପାଇଁ ପିପିଲି ପଠାଉଥିଲେ। ଦିନେ ସଞ୍ଚବେଳେ ପିପିଲି ହାଟରୁ ଫେରୁଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କୁ ପାଦ୍ରୀ ଜେ.ମିଲର୍ ଅଟକାଇ ରଖିଲେ।ଶ୍ଯାମରତନଙ୍କ ଜ୍ଞାତି କୁଟୁମ୍ବମାନେ ପାଦ୍ରୀଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଇ ଯେତେ ବୁଝାଇଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ତାଙ୍କୁ ନଛାଡି କଟୁ କଥା କହିଲେ। ଏହାପରେ ପାଦ୍ରୀ ଶ୍ଯାମରତନକୁ ବାଧ୍ୟ କରି ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ କରିଦେଲେ। କେତେକ ବର୍ଷ ପରେ ପାଦ୍ରୀଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ଖୋର୍ଦ୍ଧାର ମାଧବୀଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ବିବାହ ହେଲା। କେତେବର୍ଷ ପରେ ସେମାନଙ୍କର ୧୮୭୩ ମସିହାରେ ଦାନିଏଲ୍ ନାମକ ପୁତ୍ର ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତଙ୍କ ପିତା ଦାନିଏଲ୍ ଓ ମାତା ମନିକା।ସାବୁତ ବଦଳରେ ସାବତ ସଂଜ୍ଞା ଦାନିଏଲଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା।ଦାନିଏଲ୍ ଜଗଦଲପୁରରେ ପ୍ରଥମେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହେଲେ ଏବଂ ପରେ ଅଧିକ ବେତନ ପାଇ ବର୍ମାକୁ ବଦଳି ହେଲେ।୧୯୦୧ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ମାସ ୮ ତାରିଖରେ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀଙ୍କୁ ବର୍ଷେ ନ ପୁରୁଣୁ ଦାନିଏଲ୍ ଙ୍କର ବର୍ମାକୁ ବଦଳି ହେଲା। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ସବୁ ଭାଇ ଭଉଣୀମାନେ ବର୍ମାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ପାଖରେ କୈାଣସି ଓଡ଼ିଆ ବିଦ୍ଯାଳୟ ନଥିବାରୁ
କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସ୍କୁଲରୁ ହିନ୍ଦୀ, ମାଆଙ୍କଠାରୁ ଓଡ଼ିଆ ଓ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କଠାରୁ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷା କରୁଥିଲେ। ପିଲାଦିନେ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ଜନତା ଖୁବ ଭଲ ଲାଗୁଥିଲା। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀଙ୍କୁ ଚଉଦ ବର୍ଷ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ବର୍ମାରେ ରହିଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ତାଙ୍କ ପରିବାରରେ ଗୋଟିଏ ଅପ୍ରିତୀକର ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଲା। ପାଖରେ ରହୁଥିବା ମନିକାଙ୍କ ସାନ ଭଉଣୀ ସହିତ ଡାନିଏଲ୍ ଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ ହେବା କାରଣରୁ ସେ ଦୁହେଁ ବିବାହ କଲେ। ସ୍ୱାମୀ ଓ ଭଉଣୀଙ୍କ ସୁଖରେ କଣ୍ଟା ନ ହୋଇ ତାଙ୍କର ତିନି ଝିଅ ଓ ଦୁଇ ପୁଅଙ୍କୁ ଧରି ସେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଚାଲି ଆସିଲେ। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀଙ୍କ ଦୁଇ ଭାଇ ସାମୁଏଲ୍ ଓ ନିଥାନିଏଲ୍ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ହାଇସ୍କୁଲରେ ନାମ ଲେଖାଇଲେ। କୁନ୍ତଳାଙ୍କ ରେଭେନ୍ସା ଗାର୍ଲ୍ ସ୍କୁଲରେ ପଢ଼ିବା ବିଳମ୍ବ ହେଲା। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ ସମବୟସୀ ହିନ୍ଦୁ ବାଳିକାଙ୍କ ସହ ବନ୍ଧୁତା ସ୍ଥାପିତ ହେବାରୁ ସେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ମୂର୍ତ୍ତି ପୂଜା, ନୀତି ନିୟମ ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆକୃଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ହୃଦୟର ନିଭୃତ କୋଣରେ ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ ପ୍ରତି ଅନୁରକ୍ତିର ଗୋପନ ଧାରା ପ୍ରବାହିତ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ଧର୍ମର ନିୟମ ଅନୁସାରେ ଉପାସନା ସଂଗୀତଗୁଡିକ ମଧୁର ସ୍ୱରରେ ଗାନ କରି ଶ୍ରୋତା ମାନଙ୍କୁ ମୁଗ୍ଧ କରୁଥିଲେ। ବୀରଭୂମି ଖୋର୍ଦ୍ଧାର ବିପ୍ଳବୀ ଜୟୀ ରାଜଗୁରୁ, ବକ୍ସି ଜଗବନ୍ଧୁ ବିଦ୍ୟାଧରଙ୍କ ଆଦର୍ଶ ଓ ବିଦ୍ରୋହ ତାଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଗଭୀର ରେଖାପାତ କରିଥିଲା। ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶାର ମହିଳା ମାନଙ୍କର ପୂଣ୍ୟ ଗାଥା ତାଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଅଭିଭୂତ କରି ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଗୈାରବ ଗାନ କରି,ସେତେବେଳର ଅବହେଳିତ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନରେ ରଖିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇଥିଲା।୧୯୧୭ ମସିହାରେ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ କଟକ ରେଭେନ୍ସା ଗାର୍ଲ୍ ସ୍କୁଲରେ ଅଷ୍ଟମ ଶ୍ରେଣୀରେ ନାମ ଲେଖାଇ ବାର୍ଷିକ ପରୀକ୍ଷାରେ ଶ୍ରେଣୀରେ ପ୍ରଥମ ହେଲେ। ପରିବାରର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଦେଖି ୧୯୧୮ ମସିହାରେ କଟକ ମେଡିକାଲ ସ୍କୁଲରେ ନାମ ଲେଖାଇଲେ। ରେଭେନ୍ସା ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟର ଶିକ୍ଷୟତ୍ରୀ ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କଠାରୁ ସେ ସ୍ବରଚିତ କବିତା ମାଧ୍ୟମରେ ବିଦାୟ ନେଇଥିଲେ। ଏହାର ଶେଷ କେତେ ଧାଡ଼ି ଥିଲା, ହେ ଭଗିନୀକୂଳ କନକ କୋମଳ ସମ ତୁମେ ଲୋଭନୀୟା, ଏ ଦିନା ସଖୀରେ ବିଦ୍ଯା ପ୍ରତିଭାରେ କରିଥିବ ଚିରଦୟା। ତୁମ ସ୍ନେହ ସ୍ମୃତି ଅନ୍ତରେ ସାଇତି ବିଦାୟ ନେଉଛି ଆଜି, ଉତ୍କଳ ଜନନୀ ଯଶୋଗୀତେ ଶାଣି ଏ ଜୀବନ ହେଉ ମାଜି। ଏହା ଥିଲା ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପ୍ରକାଶ୍ୟ କବିତା। ୧୯୨୧ ମସିହାରେ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ବିହାର ଓଡ଼ିଶା ମେଡିକାଲ ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷାରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରି ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦକ ହାସଲ କରିଥିଲେ।ତା ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ପରୀକ୍ଷାରେ ଷୋହଳଟି ରୂପା ପଦକ ମିଳି ସାରିଥିଲା। ପ୍ରବନ୍ଧକୁ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇନାହିଁ। ବାବାଜୀ ଚରଣ ଦାସ। ଶହଶହ ଧର୍ମ କବିତା ଲେଖି କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ, ତାଙ୍କ ମାତାଙ୍କୁ ଶୁଣାଉଥିଲେ। କେଉଁ ଏକ ଅସତର୍କ ମୂହୁର୍ତ୍ତରେ ଡାକ୍ତର କୈଳାସ ରାଓଙ୍କ ପ୍ରତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଆକର୍ଷଣ କ୍ରମେ ଅନୁରାଗରେ ପରିଣତ ହେଲା। ଥରେ ସେ କୈଳାସ ରାଓଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଲେଖି ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ପଠାଇଥିଲେ ଗୋଟିଏ କବିତା। "ତୁମ୍ଭ ପୂଜା ପାଇଁ ସଖା ହେ! ସଜାଡିଛି ବେଦିକା, ଶୁଦ୍ଧ ଶାନ୍ତ ହୋଇ ବସିଛି ଦୀନା ତବ ସେବିକା। ତୁମ୍ଭେ ଆସ ଆସ ବୋଲି ତ ନିତି ଡାକୁଛି କେତେ, ଯେତେ ହେଉଅଛି ନିରାଶ ପ୍ରେମ ବଢୁଛି ତେତେ।" କେତେକଙ୍କ ମତରେ ଡାକ୍ତର କୈଳାସ ରାଓ, କେବଳ ତାଙ୍କ କବିତ୍ୱର ପରିଚୟ ପାଇ ତାଙ୍କ ପ୍ରତିଭାର ବିକାଶ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଆଧୁନିକ କବିତା ରଚନା କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବାରୁ ସେ 'ତାରା ପ୍ରତି' କବିତା ରଚନା କରିଥିଲେ। "ଦୂର ଗଗନରେ ଜୁଳୁ ଜୁଳୁ ଚାହିଁ ହସୁ ତୁହି କ୍ଷୁଦ୍ର ତାରା, କ୍ଷଣକେ ହୃଦୟ ପରଶି ମୋହର କେତେ ଚିଂତା ଆଣୁ ପରା।" ୧୯୨୨ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଖ୍ୟାତ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକା ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟରେ ଏହା ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା। ତା'ପରେ ସେଫାଳି ପ୍ରତି କବିତା। ପ୍ରକୃତିର ଶୋଭା ଲାବଣ୍ୟ, ବିଭୁ ପ୍ରେମ ଓ ଜାତୀୟ ଭାବନା ଥିଲା ତାଙ୍କ କବିତାର ମୂଳମନ୍ତ୍ର। "ପଙ୍କେ ପଦ୍ମ ଗଢିଅଛି ବିଧାତା କି ଯତନେ, ଶାମୁକା ଗରଭେ ନିହିଅଛି ମୁକ୍ତା ରତନେ, କଳାମେଘ କଳେବର ସୌଦାମିନୀ ଶୋଭା ଧରେ, କଳା କୋକିଳ କଣ୍ଠରେ ପୂରିଅଛି ପୀୟୁଷ, ତୁଚ୍ଛ ଭବେ ନୁହେଁ କିଛି, କ୍ଷୁଦ୍ର ତୋର ସଦୃଶ୍ୟ।"
ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତଙ୍କ 'ତାରା ପ୍ରତି' କବିତା ପରେ ପରେ 'ଶେଫାଳି ପ୍ରତି', 'କମଳ ପ୍ରତି' ଓ ପୂଜା କବିତା 'ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ' ପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା। ପୁରୀର ମହିଳା ବନ୍ଧୁ ସମିତି ତାଙ୍କୁ 'ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ' ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲେ।
ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ କୈାଣସି ଓଡ଼ିଆ ଲେଖିକା ଉପନ୍ୟାସ ଲେଖିନଥିଲେ। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ ଥିଲେ ଭ୍ରାନ୍ତି,ନଅତୁଣ୍ଡୀ, ପରଶମଣି,ରଘୁ ଅରକ୍ଷିତ ଆଦି ଅନେକ ଉପନ୍ୟାସର ସ୍ରଷ୍ଟା। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ ଥିଲେ ଏକାଧାରରେ କବୟିତ୍ରୀ,ଲେଖିକା, ଡାକ୍ତର, ଜାତୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନର ପୁରୋଧା ଓ ସମାଜସେବୀ।ସେ ମହାବୀର, ଜୀବନ ଓ ନାରୀ ଭାରତୀ ଭଳି ହିନ୍ଦି ପତ୍ରିକା ମାନଙ୍କର ସମ୍ପାଦନା କରୁଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଅନ୍ୟ କବିତା ମଧ୍ୟରେ ଅଞ୍ଜଳି, ଉଚ୍ଛ୍ୱାସ, ଅର୍ଚ୍ଚନା,ସ୍ପୁଲିଙ୍ଗ, ଆହ୍ୱାନ, ପ୍ରେମ ଚିନ୍ତାମଣି, ଗଡ଼ଜାତ କୃଷକ, କୋଟି କୋଟି କଣ୍ଠେ ଆଜି, ଅବହେଳିତ ଦେଶ, ପୂଜା, ଅଭିଶପ୍ତର ଅଭିମାନ,ବନଫୁଲ ଉଦ୍ୟାନ କୁସୁମ ଆଦି। କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ ବ୍ରାହ୍ମ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।ପରେ ସେ ଆର୍ଯ୍ୟ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ସେ ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ ଉପାଧି ସହ ଅଖିଳ ଭାରତୀୟ ଆର୍ଯ୍ୟ ସମାଜଦ୍ୱାରା ଭାରତୀ ଭୂଷଣ ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ।ଶେଫାଳୀ ପ୍ରତି' ର
" 'ତୋ' ପରି କ୍ଷୁଦ୍ର ମୁହିଁ 'ତୋ' ପରି କ୍ଷଣିକ,
ହସେ,ରସେ,ବାସେ ମାତ୍ର ଫୁଟିଅଛି ଘଡିକ" ପରି ମାତ୍ର ୩୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ୧୯୩୮ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ ତାରିଖରେ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା।ତାଙ୍କୁ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କ ସହ ତୁଳନା କରାଯାଏ। ସହାୟକ ଗ୍ରନ୍ଥମାଳା- ୧) ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ -ସର୍ବେଶ୍ୱର ଦାସ,୧୯୯୪ ୨) କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ (ଇଂ) ପ୍ରତିଭା ରାୟ ସେ ୧୯୦୧ ମସିହା ଫେବୃଆରି ୮ ତାରିଖରେ [୩] ବସ୍ତର ରାଜ୍ୟ (ବର୍ତ୍ତମାନ ଛତିଶଗଡ଼ର ବସ୍ତର ଜିଲ୍ଲା)ର ଜଗଦଳପୁର ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୪] ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ଡାନିଏଲ ସାବତ, ସେ ପେଶାରେ ଡାକ୍ତର ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ମାତାଙ୍କ ନାମ ମୋନିକା ସାବତ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ପିତାମହ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ଦାଣ୍ଡମୁକୁନ୍ଦପୁରର ବାସିନ୍ଦା ଥିଲେ । [୫] କୌଣସି କାରଣବଶତଃ ତାଙ୍କ ପିତା ବସ୍ତର ଜିଲ୍ଲାକୁ ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ ଓ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଜନ୍ମର ଅଳ୍ପଦିନ ପରେ ତାଙ୍କ ପରିବାର ବର୍ମା ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ ଓ କୁନ୍ତଳାଙ୍କୁ ୧୪ ବର୍ଷ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେଠାରେ ଥିଲେ । ସେଠାରେ ତାଙ୍କ ପିତା ପୁନର୍ବିବାହ କରିବାରୁ ସେ ନିଜ ମାତାଙ୍କ ସହ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଫେରିଆସିଥିଲେ ।
ଶିକ୍ଷା[ସମ୍ପାଦନା]
ବର୍ମାରୁ ଫେରିବା ପରେ କୁନ୍ତଳା ନିଜ ମାତାଙ୍କ ସହ କିଛି ଦିନ ପାଇଁ ଖୋର୍ଦ୍ଧାରେ ରହୁଥିଲେ । ସେ ରେଭେନସା ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କଲା ପରେ କଟକ ଡାକ୍ତରୀ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ (ବର୍ତ୍ତମାନ ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଭେଷଜ ବିଦ୍ୟାଳୟ) ଡାକ୍ତରୀ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରି ୧୯୨୧ ମସିହାରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦକ ସହ ଏଲ୍.ଏମ୍.ପି, ଡିଗ୍ରୀ ପାଇ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେଲେ । ସେ ଯୁଗରେ ନାରୀ ଶିକ୍ଷା ଆଦୌ ନ ଥିଲା । ଏହି ଶିକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ତାଙ୍କର ମାଆଙ୍କର ଅଦମ୍ୟ ଇଚ୍ଛା ଯୋଗୁ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥିଲା । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଛଡ଼ା ସେ ବଙ୍ଗଳା, ଇଂରାଜୀ ଓ ବର୍ମାର ଭାଷା ଶିଖିଥିଲେ ।
ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]
ଡାକ୍ତରୀ ଶିକ୍ଷା ପରେ ଡାକ୍ତର କୈଳାସ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଓଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ କଟକରେ ଚିକିତ୍ସା ସେବା ୧୯୨୧ରୁ ୧୯୨୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କରୁଥିଲେ । ତା ପରେ ସେ ନିଜେ ନିଜର ବ୍ୟବସାୟ କଟକରେ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ସେ ରେଡ୍କ୍ରସ ସୋସାଇଟିର ମହିଳା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରିଦର୍ଶକ ଥିଲେ । ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ସେ ଦିଲ୍ଲୀ ଚାଲିଗଲେ । ଡଃ କୈଳାସ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ପ୍ରେମ କରି ବିବାହ କରିବା ନିମନ୍ତେ ବ୍ରାହ୍ମ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ପାରି ନ ଥିଲେ । ତା ପରେ ସେ ଆର୍ଯ୍ୟ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ସଦର ମହକୁମାର ଛଅ ନମ୍ବର୍ ୱାଡ଼ ନସଡିପୁରର ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସଙ୍କୁ ୮ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୨୮ ମସିହାରେ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସେ ଦୁଇ ପୁତ୍ର ଓ ଦୁଇ କନ୍ୟାଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲେ । ଘୃଣ୍ୟ ଜାତିପ୍ରଥା ବିରୁଦ୍ଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରୁଥିଲେ । ଅନେକ କାଳଜୟୀ କବିତା ଲେଖିଥିଲେ । ସେ ଦେଶାତ୍ମବୋଧକ କବିତା ମଧ୍ୟ ଲେଖୁଥିଲେ । ପରଦା ପ୍ରଥା, ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ଓ ମହିଳା ପ୍ରଭେଦ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲେଖୁଥିଲେ । ଏହା ଛଡା ବିଧବା ବିବାହ ଓ ନାରୀ ସଶକ୍ତିକରଣ ନିମନ୍ତେ କାମ କରୁଥିଲେ । ଜାତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସେ ଜଣେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ତାରକା ଥିଲେ । ସେ ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୩୮ ମସିହାରେ[୬] ମାତ୍ର ୩୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ଅଗଣିତ ପାଠକ ତଥା ପ୍ରଶଂସକମାନଙ୍କୁ ଶୋକ ସାଗରରେ ଭସେଇ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରଶଂସା[ସମ୍ପାଦନା]
ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖିବା ସହ ସେ ହିନ୍ଦୀ ସାହିତ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଲେଖା ଲେଖି କରୁଥିଲେ । ମହାବୀର, ଜୀବନ ଓ ନାରୀ ଭାରତୀ ଭଳି ହିନ୍ଦୀ ପତ୍ରିକାମାନଙ୍କର ସେ ସମ୍ପାଦିକା ଥିଲେ । ବନାରସ ହିନ୍ଦୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଆହ୍ଲାବାଦ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସମାବର୍ତ୍ତନ ଉତ୍ସବରେ ସେ ବକ୍ତୃତା ଦେବା ନିମନ୍ତେ ନିମନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଉନ୍ନତି କଳ୍ପେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସେ ଭାରତୀ ତପୋବନ ସଂଘ ନାମରେ ଏକ ସମିତି ଗଢିଥିଲେ । ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ମହିଳା ବନ୍ଧୁ ସମିତି ତାଙ୍କୁ ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ ନାମରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଅନେକ ରଚନା ଇଂରାଜୀ ତଥା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ଅନୁବାଦିତ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କୁ ଅନେକ ସମୟରେ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କ ସହ ତୁଳନା କରା ଯାଉଥିଲା ।[୭]
ରଚନା ବଳୀ[ସମ୍ପାଦନା]
କବିତା[ସମ୍ପାଦନା]
ଆହାଃ କି ସୁନ୍ଦର ଶିଶୁ ଭାବନା ବିହୀନ,
ସୁଧାରସ ସିକ୍ତ ତବ ଏ ନବଜୀବନ,
ପ୍ରାତଃ ସମ ସୁମଧୁର ପ୍ରଶାନ୍ତ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ,
ଏ ନବଜୀବନେ ନାହିଁ ସଂସାର ଜଞ୍ଜାଳ
— କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ
'ତୋ' ପରି କ୍ଷୁଦ୍ର ମୁହିଁ 'ତୋ' ପରି କ୍ଷଣିକ,
ହସେ, ରସେ, ବାସେ ମାତ୍ର ଫୁଟିଅଛି ଘଡ଼ିକ ।
ଶେଫାଳି ପ୍ରତି
— କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ
- ଅଞ୍ଜଳି(୧୯୨୨)
- ଉଚ୍ଛ୍ୱାସ (୧୯୨୪)
- ଅର୍ଚନା (୧୯୨୭)
- ସ୍ଫୁଲିଙ୍ଗ (୧୯୨୯)
- ଆହ୍ୱାନ (୧୯୩୦)
- ଆଜି ବାପା ତୋତେ କହିବି କଥାଟି
- ପ୍ରେମ ଚିନ୍ତାମଣି (୧୯୩୦)
- ଓଡ଼ିଆଙ୍କ କାନ୍ଦଣା (୧୯୩୬)
- ଗଡ଼ଜାତ କୃଷକ (୧୯୩୭)
- वरमाला
- ଶେଫାଳି ପ୍ରତି
- ତାରା ପ୍ରତି(କବିଙ୍କର ପ୍ରଥମ କବିତା)
- କୋଟିକୋଟି କଣ୍ଠେ ଆଜି
- ଅବହେଳିତ ଦେଶ
- ପୂଜା
- ଅଭିଶପ୍ତର ଅଭିମାନ
- ମଣିକାଞ୍ଚନ(ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କାବ୍ୟ) (ସାହିତ୍ୟିକା ଜୀବନର ଆଦ୍ୟକାଳରେ ରଚିତ) (ସାବିତ୍ରୀ ଓ ସତ୍ୟବାନ ଉପାଖ୍ଯାନ)
- ବନଫୁଲ ଉଦ୍ୟାନକୁସୁମ
ଉପନ୍ୟାସ[ସମ୍ପାଦନା]
ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ ଉପାଧୀ (ପୁରୀ ମୁକ୍ତିମଣ୍ଡପ ପଣ୍ଡିତସଭା)[୮]
- ଭାରତୀ ଭୂଷଣ ଉପାଧୀ (ଅଖିଳ ଭାରତୀୟ ଆର୍ଯ୍ୟ ସମାଜ)
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ "ଉତ୍କଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ". ସମ୍ବାଦ. ୮ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୧୬.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Patnaik, Jitendra Narayan (2008). "The Novels of Kuntala Kumari Sabat" (PDF). Orissa Review. Retrieved 17 April 2018.
- ↑ "ଜାତୀୟତାବାଦୀ ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତ୍ରୀ". ଧରିତ୍ରୀ. p. ୧୨. Retrieved 8 February 2022.
- ↑ KUNTALA KUMARI SABAT
- ↑ "Kuntala Kumari Sabat". odisha.360.batoi.com. Retrieved 15 November 2012.
Her grandfather was from a Brahmin family of Danda Mukundpur a village of Puri district
- ↑ "KUNTALA KUMARI SABAT". orissadiary.com. Retrieved 15 November 2012.
She died in August 23, 1938
- ↑ "Kuntala Kumari Sabat". odiya.org. Retrieved 15 November 2012.
Kuntala Kumari's literary gifts and role in the public life of her time are comparable to those of Sarojini Naidu
- ↑ "ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଡାକ୍ତର". ଧରିତ୍ରୀ. ୧୧ ଜୁଲାଇ ୨୦୧୭. p. ୧୬. Retrieved 8 February 2022.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(help)
ଅଧିକ ତଥ୍ୟ[ସମ୍ପାଦନା]
- http://www.cscsarchive.org:8081/MediaArchive/Library.nsf/%28docid%29/5C6303B8F8D9D73365257138002D9043?OpenDocument&StartKey=Kuntala&Count=100
- The Novels of Kuntala Kumari Sabat, Jitendra Narayan Patnaik
- Early Women's Writings in Orissa, 1898-1950: A Lost Tradition, Sachidanandan Mohanty ISBN 978-0-7619-3308-3
- Early women's writings in Orissa, 1898-1950: a lost tradition, Sachidananda Mohanty