ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି

କବିଶେଖର

ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି
କବିଶେଖର; ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି
ଜନ୍ମ	୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୬୭; ଅସ୍ତଳ, ଭଦ୍ରକ ଜିଲ୍ଲା, ଓଡ଼ିଶା
ମୃତ୍ୟୁ	୧୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୪୩ (ବୟସ ୭୬)
ଜାତୀୟତା	ଭାରତୀୟ
ଶିକ୍ଷା	ଭର୍ଣ୍ଣାକୁଲାର
ବୃତ୍ତି	ଶିକ୍ଷକ
ସନ୍ତାନ	ଉପେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି (ପୁଅ)
ପିତାମାତା(s)	ମଦନ ମୋହନ ; ନେତ୍ରମଣି

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Chintamani_Mohanty

ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି (୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୬୭–୧୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୪୩) ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନ୍ମିତ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ କବି, ଲେଖକ ଓ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ ।^[୧] ସେ ତତ୍କାଳୀନ ଉତ୍କଳର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନ ବୁଲି ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରକୃତି ଓ ସାମାଜିକ ଜୀବନ ଆଦି ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ ଓ ତାହା ଆଧାରରେ ଓଡ଼ିଆରେ କାବ୍ୟକବିତା ରଚନା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସାହିତ୍ୟରେ ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ବହୁ ଭାବରେ ରହିଛି । ତାଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ରଚନାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ମହେନ୍ଦ୍ରଗିରି ଅନ୍ୟତମ ଏବଂ ସେଥିରେ ରାଧାନାଥଙ୍କ ଚିଲିକା ଖଣ୍ଡକାବ୍ୟର ପ୍ରଭାବ ରହିଛି । ତାହା ବାଦ ସେ ସୁରଙ୍ଗୀ, ଉଦ୍ୟାନଖଣ୍ଡ, ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ, ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ଓ ସୁଭଦ୍ରା ଆଦି କାବ୍ୟଗ୍ରନ୍ଥ, ପତ୍ର-ପୁଷ୍ପ ଛୋଟ କବିତାସଂଗ୍ରହ, ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାର ଉପରେ ଆଧାରିତ ଶନିସପ୍ତା ଓ ଟଙ୍କାଗଛ ଆଦି ଉପନ୍ୟାସ । ବିଶିଷ୍ଟ ଲେଖକ ଓ ଶିକ୍ଷକ ଉପେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ତାଙ୍କ ପୁଅ ।

ତାଙ୍କ ପୁଅ ସ୍ୱାଧୀନ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କଲା ପରେ ସେ ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଅସ୍ତଳକୁ ଫେରିଆସିଥିଲେ ଓ ୧୯୪୩ ମସିହା ଡିସେମ୍ବର ୧୭ରେ ସେଠାରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।

ଜନ୍ମ ଓ ଜୀବନ

ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି ୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୬୭ ମସିହାରେ ଭଦ୍ରକ ଜିଲ୍ଲାର ନିକଟସ୍ଥ ଅସ୍ତଳଠାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।^[୨] ୧୮୮୪ ମସିହାରୁ ୧୯୦୩ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶିକ୍ଷକତା କରିଥିଲେ । ୧୯୦୩ ମସିହାରେ ଶିକ୍ଷକତା ଛାଡ଼ି ହିତବାଦିନୀ, ଉତ୍କଳବାସୀ, ସ୍ୱଦେଶ ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ମନୋରମା ଓ ଜ୍ଞାନଦର୍ପଣ ପ୍ରଭୃତି ପତ୍ରପତ୍ରିକାର ସମ୍ପାଦନା ଦାୟିତ୍ୱ ବହନ କରିଥିଲେ । ସେ ନିଜ ଜୀବନକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଅଠଚାଳିଶ ଖଣ୍ଡ କାବ୍ୟ, ପାଞ୍ଚଟି ଉପନ୍ୟାସ ଓ ତିନୋଟି ଦୀର୍ଘ ଗଳ୍ପ ରଚନା କରିଥିଲେ । ୧୯୩୫ ମସିହାରେ ମହାରାଜା ବିକ୍ରମଦେବ ବର୍ମାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ଆନ୍ଧ୍ର ଗବେଷଣା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ତାଙ୍କୁ 'କବିଶେଖର' ଉପାଧି ମିଳିଥିଲା ।^[୩] ସେ ୧୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୪୩ ମସିହାରେ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ରଚନାଶୈଳୀ ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ବହୁଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲା ଓ ତାଙ୍କୁ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଜ୍ଞାନକୋଷରେ ରାଧାନାଥଙ୍କ ଅନୁଗାମୀ ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ସେ ରାଧାନାଥଙ୍କ ଚିଲିକା କାବ୍ୟର ପ୍ରଭାବରେ ମହେନ୍ଦ୍ରଗିରି କାବ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ ।^[୪]

ରଚନାବଳୀ

ଜୀବନ ପଞ୍ଜିକା (ଆତ୍ମଜୀବନୀ)
ବିବିଧ ସନ୍ଦର୍ଭ

କାବ୍ୟ

ଘୁମୁସର
ଉତ୍କଳ କମଳା
ମହେନ୍ଦ୍ର
ସାଳନ୍ଦି
ମେଘାସନ
ସୁରଙ୍ଗୀ
ଗଞ୍ଜାମ ଭ୍ରମଣ
ଜୟପୁର

ଖଣ୍ଡ କବିତା

ସନ୍ଧ୍ୟାତାରା
କଳ୍ପନା କୁଞ୍ଜ
ପତ୍ର ପୁଷ୍ପ
ଶତଦଳ

ଉପନ୍ୟାସ

ରୁପା ଚୁଡ଼ି
ବୁଲା ଫକିର-୧୯୨୪
ଶନିସପ୍ତା-୧୯୩୩
ଟଙ୍କା ଗଛ-୧୯୨୦
ଯୁଗଳମଠ-୧୯୨୦

ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର

ଆଧାର

↑ "orissadiary.com: KABI SHEKHAR CHINTAMANI MOHANTY". Archived from the original on 2012-01-06. Retrieved 2012-01-12.
↑ "KABI SHEKHAR CHINTAMANI MOHANTY". OrissaDiary. Archived from the original on 9 March 2015. Retrieved 16 March 2015.
↑ ରାୟ, ଅପୂର୍ବ ରଞ୍ଜନ (୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୫). "କବିଶେଖର ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି". ସୂର୍ଯ୍ୟପ୍ରଭା. p. ଆ. {{cite news}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |accessdate= and |date= (help)
↑ ମାନସିଂହ, ମାୟାଧର (1963). ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଜ୍ଞାନକୋଷ: ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଗ (୧ ed.). ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ. p. 538. Retrieved 1 November 2023. {{cite book}}: More than one of |pages= and |page= specified (help)

ବାହାର ଆଧାର

ଉଇକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସରେ ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି-ସମ୍ପର୍କିତ ମିଡ଼ିଆ

[1] "orissadiary.com: KABI SHEKHAR CHINTAMANI MOHANTY". Archived from the original on 2012-01-06. Retrieved 2012-01-12.

[2] "KABI SHEKHAR CHINTAMANI MOHANTY". OrissaDiary. Archived from the original on 9 March 2015. Retrieved 16 March 2015.

[3] ରାୟ, ଅପୂର୍ବ ରଞ୍ଜନ (୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୫). "କବିଶେଖର ଚିନ୍ତାମଣି ମହାନ୍ତି". ସୂର୍ଯ୍ୟପ୍ରଭା. p. ଆ. {{cite news}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |accessdate= and |date= (help)

[ଜ୍ଞାନକୋଷ-4] ମାନସିଂହ, ମାୟାଧର (1963). ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଜ୍ଞାନକୋଷ: ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଗ (୧ ed.). ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ. p. 538. Retrieved 1 November 2023. {{cite book}}: More than one of |pages= and |page= specified (help)

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]