Jump to content

ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କରରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
ଆଦିଗୁରୁ, ଦେଶରଜା, ମଉଡ଼ମଣି

ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର
ଜନ୍ମ
ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ସାହି, ପୁରୀ
ମୃତ୍ୟୁ୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୭୫
ବୃତ୍ତି(ସମୂହ)ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଗୁରୁ, କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ, ଓଡ଼ିଶୀ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦକ ଓ ଗୁରୁ, ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଗବେଷକ
ଶୈଳୀଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ
ପିତାମାତାପଦ୍ମାବତୀ

ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ଜଣେ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ[], ବିଶିଷ୍ଟ ଓଡ଼ିଶୀ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ, ଗୁରୁ ଓ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦକ ଥିଲେ । ପୁରୀର ପରମ୍ପରାନୁସାରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ପଦ୍ଧତିରେ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦନ କରି ଏହାକୁ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତର ମୌଳିକ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର ଭାବେ ପ୍ରଚଳିତ କରାଇପାରିଥିଲେ । ସେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ସିଂହାରୀ ସେବା କରୁଥିବାରୁ ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ନାମରେ ସେ ବେଶୀ ପରିଚିତ ଥିଲେ ।[] ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ତଥା ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦରଙ୍କର ଅବଦାନ ଆଦ୍ୟଗଣ୍ୟ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତର ଆଦିଗୁରୁ ଭାବେ ଜଣାଯାଏ ।

ଜୀବନୀ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର, ପୁରୀର ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ସାହିରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପିଲାଦିନରୁ ତାଙ୍କର ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରତି ଆକର୍ଷଣ ରହିଥିଲା । ପିତାମାତାଙ୍କ ମନାକରିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ସେ ରାତି ଅନିଦ୍ରା ହୋଇ ସୁଆଙ୍ଗ, ଲୀଳା ଆଦି ଦେଖୁଥିଲେ । କମ ବୟସରୁ ତାଙ୍କର ପିତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ସଂସ୍କୃତ ଟୋଲରେ ସେ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ ।

ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରତିହାରୀ, ହରିହର ରାୟଗୁରୁ ଓ ଚିନ୍ତାମଣି ମିଶ୍ର ଆଦି ଗୁରୁଙ୍କଠାରୁ ସେ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଓ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦନ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ପୁରୀର କାଳିକାକୋଟ ଥିଲା ତାଙ୍କର ସଙ୍ଗୀତ ସାଧନା କେନ୍ଦ୍ର । ସେ ଆକାଶବାଣୀ କଟକ କେନ୍ଦ୍ରର ନିୟମିତ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ ଥିଲେ ଓ କଟକ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ ହେବା ଆଗରୁ ଆକାଶବାଣୀ କଲିକତା କେନ୍ଦ୍ରରେ ସଙ୍ଗୀତ ପରିବେଷଣ କରୁଥିଲେ । ୧୯୫୪ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀର ଲାଲ କିଲ୍ଲାଠାରେ ଏକ ସଙ୍ଗୀତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେଇ ଓଡ଼ିଶୀ ସଙ୍ଗୀତ ଓ ମର୍ଦ୍ଦଳ ବାଦନ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ । ନିଜ ଘରେ ସେ "ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର ସଙ୍ଗୀତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ" ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି, ସଙ୍ଗୀତ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନୃସିଂହନାଥ ଖୁଣ୍ଟିଆ, ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ମହାପାତ୍ର, କାଶୀନାଥ ପୂଜାପଣ୍ଡା, ଲୋକନାଥ ପାଳ, ଲୋକନାଥ ରଥ, ପଶ୍ଚିମେଶ୍ୱର ଜେନା, ଅଖିଳ କୁମାର ଲେଙ୍କା, ଶ୍ୟାମାମଣି ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ଗୋପାଳ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା ଅନ୍ୟତମ ।[] ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ମର୍ଦ୍ଦଳ ଗୁରୁ ସିଂହାରୀଙ୍କ ଶିଷ୍ୟ ଓ ଅଭିନୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ଅନନ୍ୟ ଦକ୍ଷତା ଥିଲା । ସେ ଅନେକ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନୃତ୍ୟାଭିନୟରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ।

୧୯୭୫ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୬ତାରିଖରେ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ଇହଲୀଳା ସମ୍ବରଣ କରିଥିଲେ ।[]

ଗାୟକୀ

[ସମ୍ପାଦନା]
ପୁରୀରେ ସିଂହାରୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି

ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର ପୁରୀରେ ଜନ୍ମିତ ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ଗାୟନ ଶୈଳୀରେ ପୁରୀର ଗଭୀର ଛାପ ରହିଛି ।

ଅଧୁନା ୟୁଟ୍ୟୁବରେ ତାଙ୍କର ତିନିଗୋଟି ସଙ୍ଗୀତ ଗ୍ରାମୋଫୋନରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇ ଛଡ଼ାଯାଇଛି । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଦୀନବାନ୍ଧବ ଦଇତାରୀ(ଜଣାଣ) ଓ କବିସୂର୍ଯ୍ୟ ବଳଦେବ ରଥଙ୍କ କିଶୋରୀ ଚମ୍ପୂରୁ ଦୁଇଗୋଟି ଗୀତ - ଛଳବାହିନୀଶ ହେ(ଛ ଗୀତ) ଓ କ୍ଷମାନୁକମ୍ପାଧର ହେ(କ୍ଷ ଗୀତ) ।

  1. http://odisha.gov.in/culture/dance.htm
  2. Bidhu Bhusan Das; Trilochan Misra; Prabhat Nalini Das (1994). Eye to Orissa. Information & Public Relations Department, Government of Orissa.
  3. Sruti. P.N. Sundaresan. 2006.
  4. "ସିଂହାରୀ ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର କର". ସମ୍ବାଦ ୧୬/୦୩/୨୦୧୭ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ ପୃଷ୍ଠା ୨. Retrieved 16 March 2017.[permanent dead link]