ଓଡ଼ିଶାର ଭୂଗୋଳ

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Geography_of_Odisha

ଓଡ଼ିଶା ଭାରତର ପୂର୍ବ ଉପକୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ପ୍ରଶାସନିକ ରାଜ୍ୟ । ଏହାର ଦକ୍ଷିଣରେ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ, ପଶ୍ଚିମରେ ଛତିଶଗଡ଼, ଉତ୍ତରରେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ପୂର୍ବରେ ବଙ୍ଗୋପ ସାଗର ରହିଛି । ରାଜ୍ୟର ପଶ୍ଚିମ ଓ ଉତ୍ତରାଂଶ ଛୋଟନାଗପୁର ମାଳଭୂମିର ଅଂଶବିଶେଷ । ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ମହାନଦୀ, ବ୍ରାହ୍ମଣୀଓ ବୈତରଣୀ ନଦୀ ପ୍ରଭୃତିର ମୁହାଣରେ ଉର୍ବର ପଟୁମୃତ୍ତିକା ଯୁକ୍ତ ସମତଳ ଭୂମି ଦେଖାଯାଏ । ଏହି ସମତଳ ଭୂମିରେ ମୂଖ୍ୟତଃ ଧାନଚାଷ କରାଯାଏ ।

ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାୟ ୩୪% ଭୂମି ଅରଣ୍ୟ ଆଚ୍ଛାଦିତ, କିନ୍ତୁ ବିଭିନ୍ନ କାରଣମାନଙ୍କ ହେତୁ ଏହା କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ହ୍ରାସ ପା‍ଇ ଚାଲିଛି । ଓଡ଼ିଶାରେ ଅନେକ ଅଭୟାରଣ୍ୟମାନ ରହିଛି । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଶିମିଳିପାଳ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ବ୍ୟାଘ୍ର ବ୍ୟତୀତ ଝରଣା ଓ ସବୁଜିମା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏହି ଜଙ୍ଗଲରେ ହସ୍ତୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଶୁପକ୍ଷୀ ବାସ କରନ୍ତି । ଭିତରକନିକା ଅଭୟାରଣ୍ୟ ୧୯୭୫ରୁ ଘଡ଼ିଆଳ କୁମ୍ଭୀରମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇ ଆସୁଛି । ଗହୀରମଥା, ଦେବୀ ନଦୀ ଏବଂ ଋଷିକୁଲ୍ୟା ନଦୀ ମୁହାଣକୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷାଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଲିଭ ରିଡ଼ଲେ କଇଁଛ ଅଣ୍ଡା ଦେବାପାଇଁ ଆସନ୍ତି ।

Map of the coastline around Chilka Lake

Satellite view of the Mahanadi River

ଜଙ୍ଗଲ

ଓଡ଼ିଶାର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପର୍ବତ ଶୃଙ୍ଗ ହେଉଛି ଦେଓମାଳୀ (୧୬୭୨ ମି.) ଯାହାକି ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି-ପଟ୍ଟାଙ୍ଗୀ ପର୍ବତମାଳାର ଅନ୍ତର୍ଗତ । ଏହା ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶୃଙ୍ଗ । ଅବସ୍ଥିତି: ୧୮°୪୦'୩"ଉ ୮୨°୫୮'୫୯"ପୂ ।

ନଦୀ

ନଦୀଗୁଡ଼ିକ

'ମହାନଦୀ ନଦୀ |' ଓଡ଼ିଶାର ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ ପୂର୍ବ ଦିଗକୁ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ଶେଷରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଖାଲି ହୁଏ | ତଥାପି, ଉତ୍ସ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ସେମାନଙ୍କୁ ଚାରୋଟି ଗୋଷ୍ଠୀରେ ପୃଥକ କରାଯାଇପାରିବ:

ଓଡ଼ିଶା ବାହାରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ (ବ୍ରାହ୍ମଣ, ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା, ଇବ, ଏବଂ ମହାନଦୀ) | ଓଡ଼ିଶାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ନଦୀଗୁଡିକ (ବ it ତରଣୀ, ବୁଦ୍ଧବାଲାଙ୍ଗା, ସାଲାଣ୍ଡି, ଏବଂ ush ଷିକୂଲିଆ) | ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ଓଡ଼ିଶା ଭିତରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ (ବାହୁଦା, ଭାମସାଧରା ନଦୀ ଏବଂ ନାଗାଭାଲୀ ନଦୀ) | ନଦୀଗୁଡ଼ିକ ଓଡ଼ିଶା ଭିତରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ନଦୀର ଉପନଦୀ (ମାକ୍କୁଣ୍ଡ, ସିଲେରୁ ନଦୀ, କୋଲାବ ଏବଂ ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ନଦୀ) | ମହାନଦୀ ମହାନଦୀ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶାର ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ ଏବଂ ଭାରତର ଷଷ୍ଠ ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ | ଏହାର ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ପତ୍ତି ଜଣା ପଡିନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଛତିଶଗଡର ଧାମଟାରୀ ଜିଲ୍ଲାର ବସ୍ତର ମାଳଭୂମିର ସିହାୱା ପାହାଡରେ ଦୂରତମ ଜଳରାଶି ମିଳିପାରିବ। ଏହାର ଲମ୍ବ ପ୍ରାୟ 851 କିଲୋମିଟର (ଓଡ଼ିଶାରେ 494 କିଲୋମିଟର) ଏବଂ ଏହାର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର 141,600 କିଲୋମିଟର ଉପରେ ବ୍ୟାପିଛି, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 65,580 କିଲୋମିଟର (ରାଜ୍ୟର 42% ଅଞ୍ଚଳ) ଓଡ଼ିଶାରେ ଅବସ୍ଥିତ | ଏହି ନଦୀ ହାରାହାରି 92,600 ନିୟୁତ ମିଟର ଜଳ ବହନ କରେ | ଓଡ଼ିଶା ସୀମା ଭିତରେ, ମହାନଦିଙ୍କ ଟ୍ରିବ୍ୟୁଟାରୀରେ ଇବ, ଦ ଅନଗ ଏବଂ ଟେଲ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |

ତେଲ ନଦୀ ଓଡ଼ିଶାର ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ | ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଜରିଗାଓଁ ନିକଟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଓଡ଼ିଶାର ସୋନେପୁର ଜିଲ୍ଲା କାଲାହାଣ୍ଡି, ବାଲାଙ୍ଗୀର ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି ଏବଂ ଶେଷରେ ସୋନେପୁର ନିକଟରେ ମହାନଦୀ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ ହୋଇଛି | ଏହା 296 କିଲୋମିଟର ଯାତ୍ରା କରେ ଏବଂ ଏହାର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର 22818 km2 | ଉଦାନ୍ତୀ ନଦୀ ତେଲ ପାଇଁ ଏକ ଉପନଦୀ ଅଟେ | ଏହା ଛତିଶଗଡରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇ କାଲାହାଣ୍ଡି ଏବଂ ନୁଆପଡା ଜିଲ୍ଲା ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ତେଲ ନଦୀ ସହିତ ମିଶିଯାଏ |

762 ମିଟର (2500 ଫୁଟ) ଉଚ୍ଚତାରେ ପାଣ୍ଡ୍ରାପେଟ ନିକଟ ପାହାଡରେ ଇବ ନଦୀ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା ଛତିଶଗଡର ରାୟଗଡ ଏବଂ ଯଶପୁର ଜିଲ୍ଲା ଦେଇ ଯାଇଥାଏ, ଓଡ଼ିଶାର har ାରସୁଗୁଡା ଏବଂ ସୁନ୍ଦରଗଡ ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ ଶେଷରେ ହୀରାକୁଦଠାରେ ମହାନଦୀଙ୍କୁ ଭେଟିଥାଏ | ଏହା 251 କିଲୋମିଟର ଯାତ୍ରା କରେ ଏବଂ ଏହାର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର 12,447 କିମି 2 |

ଅନଗ ନଦୀ ଓଡ଼ିଶା ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ସୋନେପୁରର 240 କିଲୋମିଟର ଉପର ସ୍ରୋତରେ ମହାନଦୀ ସହିତ ଯୋଗ ଦେଇଥାଏ ଯେଉଁଠାରେ ଟେଲ ମିଶ୍ରିତ ହୁଏ | ମହାନଦୀ ମହାନଦୀକୁ ଭେଟିବା ପୂର୍ବରୁ 204 କିଲୋମିଟର ଯାତ୍ରା କରିଥାଏ | ଏହା ପ୍ରାୟ 5,128 କିଲୋମିଟର ଅଞ୍ଚଳକୁ ନିଷ୍କାସନ କରେ |

ଏହି ତିନୋଟି ନଦୀ ବ୍ୟତୀତ ମହାନଦିର ଚାଟିଶଗଡରେ ଉପନଦୀ ଅଛି, ଯଥା ସେଓନାଥ, ହାସଡେଓ, ଜଙ୍କ ଏବଂ ମାଣ୍ଡ | ନାରାଜ ବ୍ରିଜ୍ ଚାରିପାଖରେ ମହାନାଦୀ ଶାଖାଗୁଡ଼ିକ ପାଖାପାଖି | କଟକ ସହରଠାରୁ 10 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ, କାଥାଜୋଡି ଏବଂ ବିରୁପା ନଦୀ ସୃଷ୍ଟି | ବିରୁପା ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ସହିତ ମିଶ୍ରିତ ହୁଏ ଏବଂ କଥଜୋଡି ଏକାଧିକ ସ୍ରୋତରେ ବିଭକ୍ତ |

'ବ୍ରାହ୍ମଣ' ବ୍ରାହ୍ମଣ ହେଉଛି ରାଜ୍ୟର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ନଦୀ | H ାଡଖଣ୍ଡର ଛୋଟା ନାଗପୁର ମାଳଭୂମିରୁ ଦୁଇଟି ପ୍ରମୁଖ ନଦୀ, ସାଙ୍କ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ କୋଏଲ ସୁନ୍ଦରଗଡ ଜିଲ୍ଲାର ରାଉରକେଲା ନିକଟ ବେଦ ଭାୟାସରେ ମିଶି ବ୍ରାହ୍ମଣ ସୃଷ୍ଟି କରେ | ଏହା ସୁନ୍ଦରଗଡ, ଦେଓଗଡ, hen େଙ୍କାନାଳ ଏବଂ ଜଜପୁର ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବ ଘାଟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି | ଯେତେବେଳେ ଏହା ଜଜପୁରରେ ପ୍ରବେଶ କରେ, ଏହା ଏକ ବିତରଣକାରୀ, ଜେରାଉର ନିକଟରେ ଖରାସୁଆ ଏବଂ ବାରବାଟି ନିକଟରେ କେଲୁଆ ସୃଷ୍ଟି କରେ | କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ଏବଂ ଉପକୂଳ ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରବେଶ କରୁଥିବାବେଳେ ଉଭୟ ବିତରକ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ସହିତ ପୁନର୍ବାର ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇଥିଲେ | ଏହା ପରେ ଭଦ୍ରକର ଧାମରା ନିକଟ ବ it ତରଣୀ ସହିତ ମିଳିତ ପାଟି ସହିତ ଏହା ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ପ୍ରବେଶ କରେ | ବ୍ରାହ୍ମଣୀର ଲମ୍ବ 799 କିଲୋମିଟର (ଓଡ଼ିଶାରେ 541 କିଲୋମିଟର) ଏବଂ ଏହାର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର ଓଡ଼ିଶାରେ 39,033 କିଲୋମିଟର ଉପରେ ବ୍ୟାପିଛି |

'ବ it ତରଣୀ '| ବ it ତରଣୀ କେନ୍ଦୁ ujର ଜିଲ୍ଲାର ଗୁପ୍ତାଗଙ୍ଗା ପାହାଡରେ ଥିବା ଗୋନାସିକାଠାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହାର ଲମ୍ବ ପ୍ରାୟ 360 କିଲୋମିଟର ଏବଂ ଏହାର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର 12,790 କିଲୋମିଟର ଉପରେ ବ୍ୟାପିଛି | ଭଦ୍ରକର ଚାନ୍ଦବାଲି ନିକଟ ଧାମରା ମୁହାଣରେ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ନଦୀରେ ଯୋଗଦେବା ପରେ ଏହା ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ପ୍ରବେଶ କରେ |

ସଲାଣ୍ଡି ହେଉଛି ବ it ତରଣୀର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉପନଦୀ | ଏହା ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ସିମିଲିପାଲ୍ ମାଉଣ୍ଟେନ୍ ରେଞ୍ଜର ମେଘାସାନି ପାହାଡରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହାର ଲମ୍ବ 144 କିଲୋମିଟର ସହିତ ଏକ କ୍ୟାଚମେଣ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ର ସହିତ 1,793 କିଲୋମିଟର |

'ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା |' ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା ଏକ ବର୍ଷାଜଳ ନଦୀ ଯାହାକି h ାଡଖଣ୍ଡର ଛଟନଗପୁର ମାଳଭୂମିରେ ନାଗ୍ରି ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏଥିରେ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରମୁଖ ନଦୀଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ନଦୀ ଅବବାହିକା ଅଛି | ଏହା h ାଡଖଣ୍ଡର ପ୍ରମୁଖ ସହର ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ପ୍ରବେଶ କରେ | ଏହା 433 କିଲୋମିଟର (ଓଡ଼ିଶାରେ 70 କିଲୋମିଟର) ଏବଂ ଏହାର 19,500 କିଲୋମିଟର (ଓଡ଼ିଶାରେ 3,200 କିଲୋମିଟର)ର ବାର୍ଷିକ ହାରାହାରି 7,900 ମିଲିୟନ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି | ଏହା ଶେଷରେ ଓଡ଼ିଶାର କିର୍ତ୍ତାନିଆ ବନ୍ଦରରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଯୋଗ ଦେଇଥାଏ |

'ବୁଦ୍ଧବାଲାଙ୍ଗା |' ଏହା ସିମିଲିପାଲ୍ ପର୍ବତର ପୂର୍ବ ଶିଖରରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ |ଏହା ସିମିଲିପାଲ୍ ପର୍ବତର ପୂର୍ବ opes ାଲରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା ପ୍ରାୟ 164 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ, ସମୁଦାୟ 2,177 ନିୟୁତ ପ୍ରବାହ ସହିତ 4,840 କିଲୋମିଟର ସମୁଦାୟ ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର ଅଛି | ଏହାର ପ୍ରମୁଖ ଉପନଦୀଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ପାଲାପାଲା, ସୁନେଇ, କାଲୋ, ସଞ୍ଜୋ, ଦେଓ, ଗଙ୍ଗାହାରୀ ଏବଂ କାଟ୍ରା | ଏହା ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଏବଂ ବାଲାସୋରର ଜିଲ୍ଲା ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ଶେଷରେ ବଳରାମଗଡି ନିକଟ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ |

ରୁଶିକୁଲିଆ | ଏହା କାନ୍ଦାଲ ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବ ଘାଟର ush ଷିମାଲା ପାହାଡରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା 165 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ, 8,900 କିଲୋମିଟର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର ସହିତ | ଏହାର ଉପନଦୀଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ବାଗୁଆ ଏବଂ ଧାନେଇ ବାଦନାଡି | ଏହାର ପାଟିରେ କ del ଣସି ଡେଲଟା ନାହିଁ |

ବାହୁଦା | ବାହାଦା ନଦୀ ଗଜପତି ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବ ଘାଟର ସିଙ୍ଗରାଜ ପାହାଡରୁ ଲୁବା ଗାଁ ନିକଟରେ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା 55 କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଦିଗରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି | ତା’ପରେ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଦିଗକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ ଏବଂ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଶା ଭିତରେ 17 କିଲୋମିଟର ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ଆହୁରି 18 କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ | ତା’ପରେ ଏହା ପୁଣି ଓଡ଼ିଶାର ସୁନାପୁରପେଟା ଗାଁ ନିକଟ ବଙ୍ଗୋପସାଗରକୁ ଭେଟିବା ପୂର୍ବରୁ ଓଡ଼ିଶାରେ 6 କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଦିଗକୁ ଗତି କରେ | ଏହାର ମୋଟ ଦ length ର୍ଘ୍ୟ ହେଉଛି 96 କିଲୋମିଟର ସହିତ ଓଡ଼ିଶା ଭିତରେ 78 କିଲୋମିଟର | ଏହାର ଏକ ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର 1118 କିଲୋମିଟର, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 890 କିଲୋମିଟର ଓଡ଼ିଶା ଭିତରେ ଅଛି |

ଭାନସାଧରା | ଭାନଶାଧର ପୂର୍ବ ଘାଟର ଦୁର୍ଗାଙ୍ଗଙ୍ଗର ପାହାଡରୁ କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାରେ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା 230 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା, ଯେଉଁଥିରୁ 150 କିଲୋମିଟର ଓଡ଼ିଶାରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି | ଏହା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର କାଲିଙ୍ଗାପାଟନମ୍ଠାରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ମିଶିଛି | ଏହାର ଓଡ଼ିଶାରେ 1,400 କିଲୋମିଟରର ଏକ କ୍ୟାଚମେଣ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ର ଅଛି | ଭାନସାଧାରାର ମୁଖ୍ୟ ଉପନଦୀଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ପେଡାଗଡା, ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବେଙ୍ଗିଗେଡା ଏବଂ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଚୁଲାଡୁଆ ନାଲା, ପୋଣ୍ଡାକା ନାଲା, ହରବାଙ୍ଗି, ସାନନାଡି, ଏବଂ ମହେନ୍ଦ୍ରତାନିଆ |

ନାଗାଭାଲୀ | ଏହା କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବ ଘାଟର ବିଜୁପୁର ପାହାଡରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା 217 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା, ଯେଉଁଥିରୁ 125 କିଲୋମିଟର ଓଡ଼ିଶାରେ ଅଛି ଏବଂ ବିଶ୍ରାମ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି | ଏହାର ସମୁଦାୟ ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରାୟ 9,410 କିଲୋମିଟର | ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉପନଦୀଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ପିଟାଦର ନାଲା, ଦତ୍ତିବାଇଣ୍ଡା ନାଲା, ସାନନାଡି, ବାରହନାଡି, ବାଲଦିଆ ନାଡି, ଶନି ନାଲହା, ସୀତାଗୁରା ନାଲହା, ଘୋରା ନାଲା, ସୀତାଗେରା ନାଲା, ଶ୍ରୀକୋନା ନାଡି, ବୋନାମାର ନାଡି, ଏରିଗେଡା ନାଲହା, ଏବଂ ଜାନଜାବତୀ ନଦୀ |

ଇନ୍ଦ୍ରାବତୀ ଏହା କାଲାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବ ଘାଟରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା ଏକ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ଛତିଶଗଡରେ ପ୍ରବେଶ କରେ ଏବଂ ଶେଷରେ ଗୋଦାବରୀ ସହିତ ମିଳିତ ହୁଏ | ଏହା ଗୋଦାବରୀ ନଦୀରେ ପ୍ରବାହିତ ଏକ ଉପନଦୀ ଭାବରେ 41,700 କିମି 2 ସହିତ ଏହାର 530 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ ଅଟେ |

କୋଲାବ ଏହା କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବ ଘାଟର ସିଙ୍କାରନ୍ ପାହାଡରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ | ଏହା ପରେ ଏହା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ଏବଂ ଗୋଦାବରୀ ସହିତ ମିଳିତ ହୁଏ | ଏହାର 20,400 କିଲୋମିଟର ଧରିବା କ୍ଷେତ୍ର ଅଛି | ଏହି ନଦୀରେ ଅବସ୍ଥିତ କୋଲାବ ଜଳ ପ୍ରକଳ୍ପ |

ଡୁଡୁମା ଜଳପ୍ରପାତ ଓଡ଼ିଶାର କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ

ଚିଲିକା ହ୍ରଦ ଏହା ଏକ ସୁନ୍ଦର ସ୍ଥାନ, ଶୀତଦିନେ ଏଠାକୁ ଅନେକ ସୁନ୍ଦର ପକ୍ଷୀମାନେ ବିଦେଶରୁ ଆସନ୍ତି । ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ଶୀତକାଳୀନ ବାସସ୍ଥାନ ଚିଲିକାରେ, ଶୀତଦିନ ବିତାଇବା ପରେ ସେମାନେ ଫେରିଯାନ୍ତି ।