ଦେବୀ ନଦୀ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ଦେବୀ ନଦୀ‌
ମହାନଦୀ ଓ କୁଆଖାଇ ନଦୀର ପ୍ରବାହ ଓ ଚିଲିକା ଏବଂ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ବିଲିନ ହେବାର ରେଖାଚିତ୍ର
ଦେଶଭାରତ
ରାଜ୍ୟଓଡ଼ିଶା, ଛତିଶଗଡ଼
ଜିଲ୍ଲାଜଗତସିଂହପୁର, ପୁରୀ

ଦେବୀ ନଦୀ କେଦ୍ର-ପୂର୍ବ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ସମୂହ ଓଡ଼ିଶା, ଛତିଶଗଡ଼ ଆଦି ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ମୁଖ୍ୟ ନଦୀ ମହାନଦୀର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଉପନଦୀ । ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ଜଗତସିଂହପୁରପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ମଧ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ପତିତ ହୋଇଛି । 

ଗତିପଥ [ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ନଦୀ ମହାନଦୀର ଉପନଦୀ ଜଳ ସମୂହର ଚୁଡାନ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିଛି । [୧]ପ୍ରଥମେ କାଠଯୋଡ଼ି କୁହା ଯାଉଥିବା ଏହି ନଦୀ କଟକଠାରେ ମହାନଦୀରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହେଇ ଆଳିପିଙ୍ଗଳ, ମାଛଗାଁ ଓ ନୂଆଗାଁ ଦେଇ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ଅସ୍ତରଙ୍ଗ କଣାସ ବ୍ଲକ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।[୨] ଏହା ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ କଟକ ଓ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସୀମା ନିକଟରେ ମହାନଦୀର ମୁହାଁ ନିକଟରେ ୭୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ପତିତ ହୁଏ । [୩] ନଦୀର ମୁହାଣ ଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟରେ ପରିପୂର୍ଣ ଓ ଜନବସତି ଶୂନ୍ୟ ।[୪]

ନୌଚାଳନ [ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ନଦୀ ମାଛଗାଁ ଯାଏଁ ସୁନବ୍ୟା । ଜୁଆର ଜଳ ଏଥିରେ ପ୍ରବେଶ କରେ, ମାତ୍ର ବହୁ ପରିମାଣରେ ବାଲୁକା ଯୋଗୁଁ ଏହା ମଧ୍ୟକୁ ବଡ଼ ଜାହାଜ ଆସି ପାରେ ନାହିଁ । ୧୯୮୮ରେ ଏଠାରେ ନୌକା ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ଦୁଇଜଣ ନାବିକ ପ୍ରାଣ ହରେଇଥିଲେ ।[୫]

କଚ୍ଛପ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ [ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ନଦୀ ମୁହାଣ ନିକଟରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ପାଉଥିବାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅନେକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଲିଭ ରିଡ଼ଲେ ପ୍ରଜାତିର କଚ୍ଛପ ସମୁଦ୍ରରୁ ଆସି ନଦୀ ଶଯ୍ୟାରେ ବାଲୁକାରେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇଥାନ୍ତି ।[୬] ପ୍ରାୟ ବର୍ଷକୁ ଶୀତ କାଳରେ ୮ ଲକ୍ଷ କଚ୍ଛପ ଆସୁଥିବାର ଗଣନା କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ବହୁଳ ମୋଟର ବୋଟଦ୍ୱାରା ମୁହାଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ମାଛ ଧରା ପାଇଁ ଏମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମି ଯାଉଥିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଉଛି ।[୭][୮] ଏହାକୁ କଚ୍ଛପ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଘୋଷଣା କରାଯିବାକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ବିରୋଧ କରନ୍ତି । [୯]

ଆଧାର [ସମ୍ପାଦନା]

  1. A History of British India By William Wilson Hunter, Paul Ernest Roberts
  2. Orissa flood Sitrep
  3. Manmohan Mohanti. "Mahanadi River Delta, East Coast Of India : An Overview On Evolution And Dynamic Processes" (PDF). Dept. of Geology, Utkal University, Bhubaneswar.
  4. Great Britain, Great Britain. Hydrographic Dept. Bay of Bengal pilot. p. 144.{{cite book}}: CS1 maint: uses authors parameter (link)
  5. Land and people of Indian states and union territories in 36 volumes Volume
  6. A study on industrial growth along coast line of Orissa and its undesirable effect on environment using GIS - an Olive Ridley (sea turtle) perspective
  7. Nesting of Olive Ridleys unlikely along Orissa coast
  8. Hundreds of dead turtles litter Orissa beach
  9. Indian Affairs Annual 2005 By Mahendra Gaur

ବାହାର ଲିଙ୍କ [ସମ୍ପାଦନା]