"ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟଗିରି" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
Content deleted Content added
ଟିକେNo edit summary
ଟିକେ ଵ ବଦଳରେ ବ, as per https://or.wikipedia.org/wiki/topic:Up86qjal0bt4nlce
୫ କ ଧାଡ଼ି: ୫ କ ଧାଡ଼ି:
|office = [[ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି]]<!--[[President of India]]-->
|office = [[ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି]]<!--[[President of India]]-->
|primeminister = [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]]
|primeminister = [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]]
|vicepresident = [[ଗୋପାଳ ସ୍ଵରୂପ ପାଠକ]] <!--[[Gopal Swarup Pathak]]-->
|vicepresident = [[ଗୋପାଳ ସ୍ବରୂପ ପାଠକ]] <!--[[Gopal Swarup Pathak]]-->
|term_start = ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯
|term_start = ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯
|term_end = ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪
|term_end = ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪
୨୦ କ ଧାଡ଼ି: ୨୦ କ ଧାଡ଼ି:
|term_end3 = ୩ ମଇ ୧୯୬୯
|term_end3 = ୩ ମଇ ୧୯୬୯
|predecessor3 = [[ଜାକିର ହୁସେନ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଜାକିର ହୁସେନ]]
|predecessor3 = [[ଜାକିର ହୁସେନ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଜାକିର ହୁସେନ]]
|successor3 = [[ଗୋପାଳ ସ୍ଵରୂପ ପାଠକ]]
|successor3 = [[ଗୋପାଳ ସ୍ବରୂପ ପାଠକ]]
|office4 = [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]ର ରାଜ୍ୟପାଳ
|office4 = [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]ର ରାଜ୍ୟପାଳ
|1blankname4 = ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
|1blankname4 = ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
୨୭ କ ଧାଡ଼ି: ୨୭ କ ଧାଡ଼ି:
|term_end4 = ୧୩ ମଇ ୧୯୬୭
|term_end4 = ୧୩ ମଇ ୧୯୬୭
|predecessor4 = ସତ୍ୟବନ୍ତ ମଲ୍ଲନ୍ନାହ ଶ୍ରୀନାଗେଶ
|predecessor4 = ସତ୍ୟବନ୍ତ ମଲ୍ଲନ୍ନାହ ଶ୍ରୀନାଗେଶ
|successor4 = [[ଗୋପାଳ ସ୍ଵରୂପ ପାଠକ]]
|successor4 = [[ଗୋପାଳ ସ୍ବରୂପ ପାଠକ]]
|office5 = [[କେରଳ]]ର ରାଜ୍ୟପାଳ
|office5 = [[କେରଳ]]ର ରାଜ୍ୟପାଳ
|1blankname5 = ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
|1blankname5 = ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
୪୮ କ ଧାଡ଼ି: ୪୮ କ ଧାଡ଼ି:
|party = [[ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ]] <small>(1916–present)</small>
|party = [[ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ]] <small>(1916–present)</small>
|otherparty = [[Sinn Féin]] <small>(Before 1916)</small>
|otherparty = [[Sinn Féin]] <small>(Before 1916)</small>
|spouse = ସରସ୍ଵତୀ ବାଇ
|spouse = ସରସ୍ବତୀ ବାଇ
|alma_mater = [[University College Dublin]]
|alma_mater = [[University College Dublin]]
|religion = [[ହିନ୍ଦୁ]]
|religion = [[ହିନ୍ଦୁ]]
}}
}}
'''ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟଗିରି''' (୧୦ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୯୪-୨୩ ଜୁନ ୧୯୮୦), ସାଧାରଣରେ ଭି. ଭି. ଗିରି ନାମରେ ପରିଚିତ, [[ଭାରତ]]ର [[ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାନଙ୍କର ତାଲିକା|୪ର୍ଥ]] [[ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି|ରାଷ୍ଟ୍ରପତି]] ଭାବରେ ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯ରୁ ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪ଯାଏଁ କାମ କରିଥିଲେ ।
'''ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟଗିରି''' (୧୦ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୯୪-୨୩ ଜୁନ ୧୯୮୦), ସାଧାରଣରେ ଭି. ଭି. ଗିରି ନାମରେ ପରିଚିତ, [[ଭାରତ]]ର [[ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମାନଙ୍କର ତାଲିକା|୪ର୍ଥ]] [[ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି|ରାଷ୍ଟ୍ରପତି]] ଭାବରେ ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯ରୁ ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪ଯାଏଁ କାମ କରିଥିଲେ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତୀୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଯାହାକିଛି ଅଧିକାର ମିଳିଛି, ତାହା କେବଳ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ଭି.ଭି.ଗିରିଙ୍କ ପାଇଁ । ଦେଶ ନିର୍ମାଣରେ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଭୂମିକା ମୂଖ୍ୟ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ଯାଇ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସ୍ଵାର୍ଥ ପାଇଁ ସେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତୀୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଯାହାକିଛି ଅଧିକାର ମିଳିଛି, ତାହା କେବଳ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ଭି.ଭି.ଗିରିଙ୍କ ପାଇଁ । ଦେଶ ନିର୍ମାଣରେ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଭୂମିକା ମୂଖ୍ୟ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ଯାଇ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସ୍ବାର୍ଥ ପାଇଁ ସେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ ।


== ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ==
== ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ==
ସେ [[ଓଡ଼ିଶା]]ର [[ବ୍ରହ୍ମପୁର]]ଠାରେ ଏକ ତେଲୁଗୁ ପରିବାରରେ ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟ ଯୋଗିଆଙ୍କ ଠାରୁ<ref>Luminaries of 20th century, Potti Sreeramulu Telugu University, Hyderabad, 2nd volume, pages 680-1.</ref> ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ କାଳରେ ଏହା ଗଞ୍ଜାମ ଗଡ଼ଜାତ ଅଧୀନରେ ଥିଲା ।<ref>{{cite web |title=ଜିଲ୍ଲା ସମ୍ବନ୍ଧରେ |url=https://ganjam.nic.in/od/%E0%AC%9C%E0%AC%BF%E0%AC%B2%E0%AD%8D%E0%AC%B2%E0%AC%BE-%E0%AC%B8%E0%AC%AE%E0%AD%8D%E0%AC%AC%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A7%E0%AC%B0%E0%AD%87/ |website=ganjam.nic.in |accessdate=13 August 2018}}</ref> ପିତା ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟ ଯୋଗାୟ ପନ୍ତଲି ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା ଆଇନଜୀବି ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷା, ସେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଶେଷ କରିଥିଲେ।ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ସେ ସରସ୍ଵତୀ ବାଈଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ପରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ୧୯୧୩ରେ ସେ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ଅଫ୍ ଡ଼ବଲିନ୍କୁ ଯାଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ ସେ ଆଇନ ଡିଗ୍ରୀ ଶେଷ କରିପାରିନଥିଲେ। ''ସିନ୍ ଫେନ୍'' ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେବାରୁ ତାଙ୍କୁ [[ଆୟାରଲ୍ୟାଣ୍ଡ]]ରୁ ବିଦା କରାଯାଇଥିଲା। ଭାରତ ଫେରି ସେ ୧୯୨୨ରେ ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ରମିକ ସଂଗଠନର ନେତୃତ୍ଵ ନେଲେ। ଫଳ ସ୍ଵରୂପ ୧୯୨୬ ଓ୧୯୪୨ରେ ''ଅଲ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଟ୍ରେଡ ୟୁନିଅନ କଂଗ୍ରେସ''ର ସେ ଦୁଇଥର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ।
ସେ [[ଓଡ଼ିଶା]]ର [[ବ୍ରହ୍ମପୁର]]ଠାରେ ଏକ ତେଲୁଗୁ ପରିବାରରେ ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟ ଯୋଗିଆଙ୍କ ଠାରୁ<ref>Luminaries of 20th century, Potti Sreeramulu Telugu University, Hyderabad, 2nd volume, pages 680-1.</ref> ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ କାଳରେ ଏହା ଗଞ୍ଜାମ ଗଡ଼ଜାତ ଅଧୀନରେ ଥିଲା ।<ref>{{cite web |title=ଜିଲ୍ଲା ସମ୍ବନ୍ଧରେ |url=https://ganjam.nic.in/od/%E0%AC%9C%E0%AC%BF%E0%AC%B2%E0%AD%8D%E0%AC%B2%E0%AC%BE-%E0%AC%B8%E0%AC%AE%E0%AD%8D%E0%AC%AC%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A7%E0%AC%B0%E0%AD%87/ |website=ganjam.nic.in |accessdate=13 August 2018}}</ref> ପିତା ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟ ଯୋଗାୟ ପନ୍ତଲି ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା ଆଇନଜୀବି ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷା, ସେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଶେଷ କରିଥିଲେ।ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ସେ ସରସ୍ବତୀ ବାଈଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ପରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ୧୯୧୩ରେ ସେ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ଅଫ୍ ଡ଼ବଲିନ୍କୁ ଯାଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ ସେ ଆଇନ ଡିଗ୍ରୀ ଶେଷ କରିପାରିନଥିଲେ। ''ସିନ୍ ଫେନ୍'' ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେବାରୁ ତାଙ୍କୁ [[ଆୟାରଲ୍ୟାଣ୍ଡ]]ରୁ ବିଦା କରାଯାଇଥିଲା। ଭାରତ ଫେରି ସେ ୧୯୨୨ରେ ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ରମିକ ସଂଗଠନର ନେତୃତ୍ବ ନେଲେ। ଫଳ ସ୍ବରୂପ ୧୯୨୬ ଓ୧୯୪୨ରେ ''ଅଲ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଟ୍ରେଡ ୟୁନିଅନ କଂଗ୍ରେସ''ର ସେ ଦୁଇଥର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ।


== ରାଜନୀତି ==
== ରାଜନୀତି ==
୧୯୩୬ ପ୍ରତ୍ୟେକ୍ଷ ରାଜନୀତିରେ ଯୋଗଦେଇ ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିରେ ଯୋଗଦେଇ, ସେ ଶ୍ରମ ଓ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦାୟିତ୍ଵ ବହନ କରିଥିଲେ। ଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେବାପରେ ଭାରତର ହାଇକମିଶନର ଭାବେ ତାଙ୍କୁ [[ସିଂହଳ]] ପଠାଯାଇଥିଲା। ସେଠାରେ କର୍ଯ୍ୟକାଳ ଶେଷପରେ ଭାରତ ଫେରି ସେ ୧୯୫୨ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦ୍ଵିତା କରି ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ଲୋକ ସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହେବାପରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରମ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର କ୍ୟାବିନେଟ ଦାୟିତ୍ଵ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ସେ ୧୯୫୭ରୁ ୧୯୬୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇଥିଲେ। ୧୯୬୯ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିବା ଅବସ୍ତାରେ [[ଜାକିର ହୁସେନ]]ଙ୍କ ପରଲୋକ ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ବଛାଯାଇଥିଲା।ପରେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତି ଦେଶର ୪ର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ।
୧୯୩୬ ପ୍ରତ୍ୟେକ୍ଷ ରାଜନୀତିରେ ଯୋଗଦେଇ ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିରେ ଯୋଗଦେଇ, ସେ ଶ୍ରମ ଓ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦାୟିତ୍ବ ବହନ କରିଥିଲେ। ଦେଶ ସ୍ବାଧୀନ ହେବାପରେ ଭାରତର ହାଇକମିଶନର ଭାବେ ତାଙ୍କୁ [[ସିଂହଳ]] ପଠାଯାଇଥିଲା। ସେଠାରେ କର୍ଯ୍ୟକାଳ ଶେଷପରେ ଭାରତ ଫେରି ସେ ୧୯୫୨ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦ୍ବିତା କରି ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ଲୋକ ସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହେବାପରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରମ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର କ୍ୟାବିନେଟ ଦାୟିତ୍ବ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ସେ ୧୯୫୭ରୁ ୧୯୬୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇଥିଲେ। ୧୯୬୯ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିବା ଅବସ୍ତାରେ [[ଜାକିର ହୁସେନ]]ଙ୍କ ପରଲୋକ ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ବଛାଯାଇଥିଲା।ପରେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତି ଦେଶର ୪ର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ।


== ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ ==
== ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ ==
୧୯୭୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ [[ଭାରତ ରତ୍ନ]] ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି।<ref>http://www.mha.nic.in/pdfs/PadmaAwards1954-2007.pdf</ref> ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସମସ୍ୟା , ଗବେଷଣା, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ପରାମର୍ଶ ଲାଗି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିବା ସ୍ଵଂୟଶାସିତ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ୧୯୯୫ରେ ''[[ଭି.ଭି.ଗିରି ନ୍ୟାଶନାଲ ଲେବର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ]]'' ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି।
୧୯୭୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ [[ଭାରତ ରତ୍ନ]] ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି।<ref>http://www.mha.nic.in/pdfs/PadmaAwards1954-2007.pdf</ref> ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସମସ୍ୟା , ଗବେଷଣା, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ପରାମର୍ଶ ଲାଗି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିବା ସ୍ବଂୟଶାସିତ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ୧୯୯୫ରେ ''[[ଭି.ଭି.ଗିରି ନ୍ୟାଶନାଲ ଲେବର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ]]'' ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି।


୧୯୮୦ ମସିହାରେ ୮୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମାଡ୍ରାସରେ ଶେଷ ନିଶ୍ଵାସ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।
୧୯୮୦ ମସିହାରେ ୮୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମାଡ୍ରାସରେ ଶେଷ ନିଶ୍ବାସ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।


== ଆଧାର ==
== ଆଧାର ==

୦୯:୧୩, ୧୧ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୮ ଅନୁସାରେ କରାଯାଇଥିବା ବଦଳ

ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟଗିରି
ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯ – ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪
ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ
Vice Presidentଗୋପାଳ ସ୍ବରୂପ ପାଠକ
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀମହମ୍ମଦ ହିଦାୟତୁଲା (କାମଚଳା)
ପର ଅଧିକାରୀଫକ୍କରୁଦିନ ଅଲ୍ଲି ଅହମଦ
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୩ ମେ ୧୯୬୯ – ୨୦ ଜୁଲାଇ ୧୯୬୯
କାମଚଳା
ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀଜାକିର ହୁସେନ
ପର ଅଧିକାରୀମହମ୍ମଦ ହିଦାୟତୁଲା (କାମଚଳା)
ଭାରତର ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୧୩ ମଇ ୧୯୬୭ – ୩ ମଇ ୧୯୬୯
ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଜାକିର ହୁସେନ
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀଜାକିର ହୁସେନ
ପର ଅଧିକାରୀଗୋପାଳ ସ୍ବରୂପ ପାଠକ
କର୍ଣ୍ଣାଟକର ରାଜ୍ୟପାଳ
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୨ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୬୫ – ୧୩ ମଇ ୧୯୬୭
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀସିଦ୍ଦବନହଲ୍ଲୀ ନିଜଲିଙ୍ଗାପ୍ପା
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀସତ୍ୟବନ୍ତ ମଲ୍ଲନ୍ନାହ ଶ୍ରୀନାଗେଶ
ପର ଅଧିକାରୀଗୋପାଳ ସ୍ବରୂପ ପାଠକ
କେରଳର ରାଜ୍ୟପାଳ
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୬୦ – ୨ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୬୫
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀପାତ୍ତମ ଥନୁ ପିଲ୍ଲାଇ
ଆର. ଶଙ୍କର
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀବର୍ଗୁଲା ରାମକୃଷ୍ଣ ରାଓ
ପର ଅଧିକାରୀଅଜିତ ପ୍ରସାଦ ଜୈନ
ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ରାଜ୍ୟପାଳ
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୧୦ ଜୁନ ୧୯୫୭ – ୩୦ ଜୁନ ୧୯୬୦
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣାନନ୍ଦ
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀକହ୍ନେୟାଲାଲ ମାନେକଲାଲ ମୁନ୍ସୀ
ପର ଅଧିକାରୀବର୍ଗୁଲା ରାମକୃଷ୍ଣ ରାଓ
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସବିଶେଷ
ଜନ୍ମ(1894-08-10)୧୦ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୯୪
Berhampur, British Raj (now India)
ମୃତ୍ୟୁ୨୩ ଜୁନ ୧୯୮୦(1980-06-23) (ବୟସ ୮୫)
ମାଡ୍ରାସ, ଭାରତ
ରାଜନୀତିକ ଦଳଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ (1916–present)
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜନୀତିକ
ସମ୍ବନ୍ଧ
Sinn Féin (Before 1916)
ଜୀବନ ସାଥୀସରସ୍ବତୀ ବାଇ
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନUniversity College Dublin

ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟଗିରି (୧୦ ଅଗଷ୍ଟ ୧୮୯୪-୨୩ ଜୁନ ୧୯୮୦), ସାଧାରଣରେ ଭି. ଭି. ଗିରି ନାମରେ ପରିଚିତ, ଭାରତର ୪ର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୯ରୁ ୨୩ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୪ଯାଏଁ କାମ କରିଥିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତୀୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଯାହାକିଛି ଅଧିକାର ମିଳିଛି, ତାହା କେବଳ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ଭି.ଭି.ଗିରିଙ୍କ ପାଇଁ । ଦେଶ ନିର୍ମାଣରେ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଭୂମିକା ମୂଖ୍ୟ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ଯାଇ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସ୍ବାର୍ଥ ପାଇଁ ସେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ ।

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

ସେ ଓଡ଼ିଶାର ବ୍ରହ୍ମପୁରଠାରେ ଏକ ତେଲୁଗୁ ପରିବାରରେ ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟ ଯୋଗିଆଙ୍କ ଠାରୁ[୧] ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ କାଳରେ ଏହା ଗଞ୍ଜାମ ଗଡ଼ଜାତ ଅଧୀନରେ ଥିଲା ।[୨] ପିତା ବରାହଗିରି ଭେଙ୍କଟ ଯୋଗାୟ ପନ୍ତଲି ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା ଆଇନଜୀବି ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷା, ସେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରେ ଶେଷ କରିଥିଲେ।ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ସେ ସରସ୍ବତୀ ବାଈଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ପରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ୧୯୧୩ରେ ସେ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ଅଫ୍ ଡ଼ବଲିନ୍କୁ ଯାଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ ସେ ଆଇନ ଡିଗ୍ରୀ ଶେଷ କରିପାରିନଥିଲେ। ସିନ୍ ଫେନ୍ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଆୟାରଲ୍ୟାଣ୍ଡରୁ ବିଦା କରାଯାଇଥିଲା। ଭାରତ ଫେରି ସେ ୧୯୨୨ରେ ବିଭିନ୍ନ ଶ୍ରମିକ ସଂଗଠନର ନେତୃତ୍ବ ନେଲେ। ଫଳ ସ୍ବରୂପ ୧୯୨୬ ଓ୧୯୪୨ରେ ଅଲ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଟ୍ରେଡ ୟୁନିଅନ କଂଗ୍ରେସର ସେ ଦୁଇଥର ସଭାପତି ହୋଇଥିଲେ।

ରାଜନୀତି

୧୯୩୬ ପ୍ରତ୍ୟେକ୍ଷ ରାଜନୀତିରେ ଯୋଗଦେଇ ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିରେ ଯୋଗଦେଇ, ସେ ଶ୍ରମ ଓ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦାୟିତ୍ବ ବହନ କରିଥିଲେ। ଦେଶ ସ୍ବାଧୀନ ହେବାପରେ ଭାରତର ହାଇକମିଶନର ଭାବେ ତାଙ୍କୁ ସିଂହଳ ପଠାଯାଇଥିଲା। ସେଠାରେ କର୍ଯ୍ୟକାଳ ଶେଷପରେ ଭାରତ ଫେରି ସେ ୧୯୫୨ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦ୍ବିତା କରି ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ଲୋକ ସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହେବାପରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରମ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର କ୍ୟାବିନେଟ ଦାୟିତ୍ବ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ସେ ୧୯୫୭ରୁ ୧୯୬୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇଥିଲେ। ୧୯୬୯ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିବା ଅବସ୍ତାରେ ଜାକିର ହୁସେନଙ୍କ ପରଲୋକ ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ବଛାଯାଇଥିଲା।ପରେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତି ଦେଶର ୪ର୍ଥ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ।

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ

୧୯୭୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ଭାରତ ରତ୍ନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି।[୩] ଶ୍ରମିକଙ୍କ ସମସ୍ୟା , ଗବେଷଣା, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ପରାମର୍ଶ ଲାଗି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିବା ସ୍ବଂୟଶାସିତ ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ୧୯୯୫ରେ ଭି.ଭି.ଗିରି ନ୍ୟାଶନାଲ ଲେବର ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି।

୧୯୮୦ ମସିହାରେ ୮୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମାଡ୍ରାସରେ ଶେଷ ନିଶ୍ବାସ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।

ଆଧାର

  1. Luminaries of 20th century, Potti Sreeramulu Telugu University, Hyderabad, 2nd volume, pages 680-1.
  2. "ଜିଲ୍ଲା ସମ୍ବନ୍ଧରେ". ganjam.nic.in. Retrieved 13 August 2018.
  3. http://www.mha.nic.in/pdfs/PadmaAwards1954-2007.pdf

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ