ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ
ଅଧକ୍ଷMallikarjun Kharge
ସଂସଦରେ ଅଧକ୍ଷସୋନିଆ ଗାନ୍ଧୀ
ଲୋକସଭା ନେତାAdhir Ranjan Chowdhury
ରାଜ୍ୟସଭା ନେତାMallikarjun Kharge
(ବିପକ୍ଷ ଦଳର ନେତା)
ଗଠନ୧୮୮୫
ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ୨୪ ଆକବର ରୋଡ଼,
ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ, ୧୧୦୦୧୧
ଛାତ୍ର ଶାଖାNational Students Union of India
ଯୁବକ ଶାଖାଜାତୀୟ ଯୁବ କଂଗ୍ରେସ
ମହିଳା ଶାଖାମହିଳା କଂଗ୍ରେସ
ଶ୍ରମିକ ଶାଖାIndian National Trade Union Congress
ବିଚାରଧାରାPopulism
Islamic Nationalism
(Liberal nationalism)
Social liberalism
Democratic socialism
Social democracy
Pseudo-Secularism
Gandhian socialism
Anti hindu
ରାଜନୈତିକ ଅବସ୍ଥାନCenter-left[୧]
ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଅନୁବନ୍ଧନAlliance of Democrats[୨]
ରଙ୍ଗAqua
ଭା. ନି. କ. ସ୍ଥିତିNational Party
ମେଣ୍ଟUnited Progressive Alliance (UPA)
ଲୋକସଭାରେ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା
୪୮ / ୫୪୫
ରାଜ୍ୟସଭାରେ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା
୫୦ / ୨୪୫
ନିର୍ବାଚନ ଚିହ୍ନ
Hand INC
ୱେବସାଇଟ
www.aicc.org.in

ଭରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ (ପ୍ରାୟତଃ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି ବୋଲି ଜଣାଯାଏ ) ଭାରତର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ଥିବା ଏକ ବଡ଼ ରାଜନୈତିକ ଦଳ । ୧୮୮୫ ମସିହାରେ ଏହି ଦଳଟି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ।[୩]

ଏହା ହେଉଛି ପ୍ରଥମ ଦଳ ଯାହା ବ୍ରିଟିଶ ଶାଶକଙ୍କୁ ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଔପନାସିକବାଦରୁ ଓହରିଯିବା ନିମିତ୍ତ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲା । ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ସରକାରରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଦଳ  ।

୨୦୦୪ରୁ ୨୦୧୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଂଗ୍ରେସର ମେଣ୍ଟ ସରକାର ୟୁ.ପି.ଏ. (United Progressive Alliance) ଭାରତରେ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏଥିରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରୂପେ ମନମୋହନ ସିଂହ ଥିଲେ ।

ଇତିହାସ[ସମ୍ପାଦନା]

କଂଗ୍ରେସର ଇତିହାସକୁ ଆମେ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିପାରୁ ।

  1. ପ୍ରାକ-ସ୍ୱାଧୀନତା ସମୟ
  2. ସ୍ୱାଧୀନତା ପର ସମୟ

ପ୍ରାକ-ସ୍ୱାଧୀନତା ସମୟ[ସମ୍ପାଦନା]

ଭାରତର କିଛି ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରତିନିଧି ବନେଇ ଦେଶରେ କଣ ଘଟୁଛି ଜାଣିବା ନିମିତ୍ତ ୧୮୮୫ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ନାମକ ଏକ ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଯେବେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ଭାରତବାସୀଙ୍କର ମୌଳିକ ଆବଶ୍ୟକତା ପୁରାଣ କରିବାରେ ପଛଘୁଞ୍ଚା ଦେଲେ, ସମୟାନୁକ୍ରମେ କଂଗ୍ରେସର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତ ଗଠନରେ ନିବେଶିତ ହେଲା । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ, ଜବାହାରଲାଲ ନେହୁରୁ, ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ, ବଲ୍ଲଭ ଭାଇ ପଟେଲ ଭଳି ବଳିଷ୍ଠ ନେତାମାନେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତି ନିମିତ୍ତ କଂଗ୍ରେସଦଳରେ ରହି ବହୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ କରିଥିଲେ । ଏହିଭଳି ଅନେକ କଂଗ୍ରେସକର୍ମୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦଳର ଲୋକମାନଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଭାରତ ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ସ୍ୱାଧୀନ ହୋଇଥିଲା ।

ସ୍ୱାଧୀନତା ପର ସମୟ[ସମ୍ପାଦନା]

ସ୍ୱାଧିନତାପରେ ଏହି ଦଳ ଭାରତର କିଛି ବର୍ଷଧରି ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ ଦଳ ରୂପେ ରହିଥିଲା । ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ନିର୍ବାଚନ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୭ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ଅପରାଜୟ ଦଳ ରୂପେ ଏହା କେନ୍ଦ୍ରରେ ସରକାର ଗଢିଚାଲୁଥିଲା । ୧୯୭୭ ମସିହାରେ ଜନତା ଦଳ ପ୍ରଥମ ଥର ନିମିତ୍ତ କଂଗ୍ରେସକୁ ନିର୍ବାଚନରେ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲା । ସ୍ୱାଧୀନତା ପରର କାଂଶକୁ ଆମେ ନିମ୍ନ ବିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରିପାରିବା:

  1. ନେହେରୁ/ଶାସ୍ତ୍ରୀ କାଳ (୧୯୪୭-୧୯୬୬)
  2. ଇନ୍ଦିରା କାଳ (୧୯୬୬-୧୯୮୪)
  3. ରାଜୀବ/ରାଓ କାଳ (୧୯୮୫-୧୯୮୮)
  4. ମନମୋହନ କାଳ (୨୦୦୪-୨୦୧୪)
  5. ଆଧୁନିକ କାଳ (୨୦୧୪-ବର୍ତ୍ତମାନ)

ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ[ସମ୍ପାଦନା]

Year Legislature Leader Seats won Change in # of seats Percentage of vote Vote swing Outcome
1934 5th Central Legislative Assembly Bhulabhai Desai
୪୨ / ୧୪୭
Increase 42 N/A
1945 6th Central Legislative Assembly Sarat Chandra Bose
୫୯ / ୧୦୨
Increase 17 Interim Government of India (1946-1947)
1951 1st ଲୋକ ସଭା Jawaharlal Nehru
୩୬୪ / ୪୮୯
44.99% Government
1957 2nd ଲୋକ ସଭା Jawaharlal Nehru
୩୭୧ / ୪୯୪
Increase7 47.78% Increase 2.79% Government
1962 3rd ଲୋକ ସଭା Jawaharlal Nehru
୩୬୧ / ୪୯୪
Decrease10 44.72% Decrease 3.06% Government
1967 4th ଲୋକ ସଭା Indira Gandhi
୨୮୩ / ୫୨୦
Decrease78 40.78% Decrease 2.94% Government
1971 5th ଲୋକ ସଭା Indira Gandhi
୩୫୨ / ୫୧୮
Increase69 43.68% Increase 2.90% Government
1977 6th ଲୋକ ସଭା Indira Gandhi
୧୫୩ / ୫୪୨
Decrease199 34.52% Decrease 9.16% Opposition
1980 7th ଲୋକ ସଭା Indira Gandhi
୩୫୧ / ୫୪୨
Increase 198 42.69% Increase 8.17% Government
1984 8th ଲୋକ ସଭା Rajiv Gandhi
୪୧୫ / ୫୩୩
Increase 64 49.01% Increase 6.32% Government
1989 9th ଲୋକ ସଭା Rajiv Gandhi
୧୯୭ / ୫୪୫
Decrease218 39.53% Decrease 9.48% Opposition
1991 10th ଲୋକ ସଭା P.V. Narasimha Rao
୨୪୪ / ୫୪୫
Increase 47 35.66% Decrease 3.87% Government
1996 11th ଲୋକ ସଭା P. V. Narasimha Rao
୧୪୦ / ୫୪୫
Decrease 104 28.80% Decrease 7.46% Opposition, later outside support for UF
1998 12th ଲୋକ ସଭା Sitaram Kesri
୧୪୧ / ୫୪୫
Increase 1 25.82% Decrease 2.98% Opposition
1999 13th ଲୋକ ସଭା Sonia Gandhi
୧୧୪ / ୫୪୫
Decrease 27 28.30% Increase 2.48% Opposition
2004 14th ଲୋକ ସଭା Sonia Gandhi
୧୪୫ / ୫୪୩
Increase 32 26.7% Decrease 1.6% Government
2009 15th ଲୋକ ସଭା Manmohan Singh
୨୦୬ / ୫୪୩
Increase 61 28.55% Increase 2.02% Government
2014 16th ଲୋକ ସଭା Rahul Gandhi
୪୪ / ୫୪୩
Decrease 162 19.3% Decrease 9.25% Opposition

2019। 17th ଲୋକ ସଭା ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି ୫୨/୫୪୩

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

ଅଧିକ ତଥ୍ୟ[ସମ୍ପାଦନା]