ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସ
ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସ | |
---|---|
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ | ୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୩୨ |
ବୃତ୍ତି | ଇଞ୍ଜିନିୟର |
ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
ଶିକ୍ଷା | ସ୍ନାତକୋତ୍ତର |
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ | ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ |
ସାହିତ୍ୟ କୃତି | ବେଦ ମନୁଷ୍ୟକୃତ କି? |
ପୁରସ୍କାର | ମହର୍ଷି ଦୟାନନ୍ଦ ପୁରସ୍କାର, ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର |
ଜୀବନସାଥୀ | ଶନ୍ନୋଦେବୀ (ସ୍ତ୍ରୀ) |
ସନ୍ତାନ | ଯଜ୍ଞ ପ୍ରକାଶ (ପୁତ୍ର) |
ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସ ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ । ସେ ପେଷାରେ ଯନ୍ତ୍ରୀ ଓ ବେଦ ସଂପର୍କରେ ଗବେଷଣା କରି ସେ ବାବଦରେ ପୁସ୍ତକ ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ସେ ୧୯୫୮ ମସିହାରେ ସମାଲୋଚନା-ଭିତ୍ତିକ ପୁସ୍ତକ "ବେଦ ମନୁଷ୍ୟକୃତ କି?" ରଚନା କରି ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ [୧]। ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସ ବେଦବିତ ତଥା ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ ଶନ୍ନୋଦେବୀଙ୍କ ସହ ବିବାହିତ ।
ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା
[ସମ୍ପାଦନା]ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସ ୧୯୩୨ ଜୁଲାଇ ୧ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଜନ୍ମିତ । ସେ ୧୯୪୮ ମାଟ୍ରିକ ପରୀକ୍ଷା ଉତ୍ତୀର୍ଣ କରିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ସେ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ୧୯୫୦ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ଦଶଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାନ ରଖି ଉତ୍ତୀର୍ଣ ହୋଇଥିଲେ । ବିହାର ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କଲେଜ, ପାଟନାରୁ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ସିଭିଲ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂରେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପାସ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ଇଂଲାଣ୍ଡରେ (Brighton College of Technology) ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ଲାଭ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ଜଣେ ବେଦବିତ୍ ଜ୍ଞାନୀ ତଥା ଉଚ୍ଚଚିନ୍ତାଧାରାର ବ୍ୟକ୍ତି ଥିବାରୁ ପିଲାଟି ଦିନରୁ ସେ ବାପାଙ୍କ ପ୍ରେରଣାରେ ବେଦ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଭିନ୍ନ ବହି ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ମାତ୍ର ୨୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କ ଲିଖିତ ଏକ ପୁସ୍ତକ ବେଦ ମନୁଷ୍ୟକୃତ କି ଏକ କାଳଜୟୀ ତଥା ଚର୍ଚ୍ଚିତ ପୁସ୍ତକ । ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଖବର କାଗଜରେ ବେଦ ସମ୍ପର୍କିତ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚଶହରୁ ଅଧିକ ଲେଖା ପ୍ରକାଶ ପାଇସାରିଛି । ତାଙ୍କର ଲିଖିତ ଅନେକ ପୁସ୍ତକ ମଧ୍ୟରୁ ବେଦ ବିଦ୍ୟା ଆଧାରିତ କେତୋଟି ଲୋକପ୍ରିୟ ପୁସ୍ତକ ହେଉଛି ଋଗବେଦ ସୌରଭ, ଅଥର୍ବ ବେଦ ସୌରଭ, ସାମବେଦ ସୌରଭ ତଥା ଜଜୁର୍ବେଦ ସୌରଭ । ବେଦକୁ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚାଇବାପାଇଁ ସେ ସରଳ ଭାଷାରେ ଅନେକ ଭାଷ୍ୟ ରଚନା କରିଯାଇଛନ୍ତି । ଏହାଛଡା ସେ ଡଃ ଏମ୍. ବିଶ୍ୱେସରାୟ ଓ ଡଃ ଏ. ଏନ୍. ଖୋସଲା ଭଳି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱଙ୍କ ଜୀବନୀ ରଚନା କରିଛନ୍ତି । ଚାକିରି ଜୀବନରୁ ଅବସର ନେବା ପରେ ସେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଆର୍ଯ୍ୟ ସମାଜ ତଥା ବୈଦିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛନ୍ତି । ଭୁବନେଶ୍ୱରସ୍ଥ ଆର୍ଯ୍ୟ ସମାଜର ସଭାପତି ଭାବେ ସେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାରେ ନବ ମାତୃକା ପୂଜାର ପ୍ରୋତ୍ସାହକ ଭାବେ ସେ ପରିଚିତ । ନବରାତ୍ରୀ ସମୟରେ ନଅ ଗୋଟି ଦେବୀଙ୍କର ମୃଣ୍ମୟ ପିତୁଳାକୁ ପୂଜା କରିବା ଅପେକ୍ଷା ବେଦ ସମ୍ମତ ପଦ୍ଧତିରେ ନଅ ଜଣ ଗୁଣୀ ବୟୋବୃଦ୍ଧା ମହିଳାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରିବା ପ୍ରଥା ସେ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି କ୍ରମରେ ୫୦ରୁ ଅଧିକ ବୟୋବୃଦ୍ଧାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଛି । ବେଦସ୍ଥ ଜ୍ଞାନ ବିତରଣ କରିବା ସହ ବେଦ ସମ୍ମତ ପଦ୍ଧତିକୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପ୍ରିୟ କରାଇବା ସହ ଏହି ପ୍ରଥାକୁ ଓଡ଼ିଶାର ପୁର ପଲ୍ଲୀରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ତାଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ।[୨]
ଜଣେ ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ ଭାବେ ସେ ବିଧବା ବିବାହ ପୁନଃ ପ୍ରଚଳନ କରାଇବା ସହ ମହିଳାମାନେ ପୁରୋହିତ କାର୍ଯ୍ୟକରିବା ଏବଂ ମୁଖାଗ୍ନୀ ଦେବା ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟର ସପକ୍ଷବାଦୀ ଭାବେ ସେ ସୁପରିଚିତ । ତାଙ୍କ ସହଧର୍ମିଣୀ ଶନ୍ନୋଦେବୀ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ପୁରୋହିତ ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା । ସେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ମହିଳା ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ ଭାବେ ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସଙ୍କୁ ସହଯୋଗ କରିଆସୁଛନ୍ତି ।
ସେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଆମେରିକା, ଜର୍ମାନୀ, ଫ୍ରାନ୍ସ, ଋଷିଆ। କେନିଆ ତଥା ହଲାଣ୍ଡ ଭଳି ଅନେକ ସ୍ଥାନ ଯାତ୍ରା କରି ବୈଦିକ କର୍ମ କାଣ୍ଡ ତଥା ବେଦ, ବେଦାନ୍ତ ସମ୍ପର୍କିତ ଭାଷଣ ପ୍ରଦାନ କରିଅଛନ୍ତି ।
ରଚନାବଳୀ
[ସମ୍ପାଦନା]- Glimpses of the Sama Veda
- Glimpses of the Atharva Veda
- Glimpses of the Yajur Veda
- Glimpses of the Rig Veda
- Vedic Beliefs
- Ancient Verses
- ଅଥର୍ୱବେଦ ସୌରଭ
- ଉପନିଷଦ ପ୍ରକାଶ
- ବୈଦିକ ଧର୍ମ ପ୍ରଶ୍ନୋତ୍ତରୀ
- ବୈଦିକ ଅନ୍ତୈଷ୍ଟି ସସ୍କାର ଓ ଶ୍ରାଦ୍ଧ ନିର୍ଣ୍ଣୟ
- ବୈଦିକ ବିବାହ ପଦ୍ଧତି
- ବେଦ ମନୁଷକୃତ କି
ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ବେଦ ମନୁଷ୍ୟକୃତ କି?) ୧୯୫୮[୩]
ଓଡ଼ିଶା ତଥା ଓଡ଼ିଶା ବାହାରର ଅନେକ ଅନୁଷ୍ଠାନଦ୍ୱାରା ସେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।[୪]
- Theosophical society, Brighton (UK) 1966
- Hindu Centre, London (UK)1967
- Yoga Centre, Brisbaden (Germany)1968
- Brajamohan Sahitya Samiti, Bhawanipatna, Orissa 1968
- All Orissa Sanskrit Teachers' conference; Utkal University, Bhubaneswar 1972
- Veda Sammelan, Port Louis (Maurititius)1973
- Dharma Sammelan, Nairobi (Kenya)1977
- Jadumani Sahitya Samsad, Udaipur, Orissa 1979
- Dayananda Death Centenary, Ajmer, Rajasthan 1983
- Vevekananda Kendra, Kanyakumari1986
- Maharshi Dayananda Bodhotsava, Tankara, Gujurat 1989
- Jagannath Society of the Americas, Nesvill (USA)1998
- Orissa Society of Americas, Montreal, California (USA)1998
- Viswatma Mandir, Sauthal (London)1998
- Arya Samaj, Rajauri Garden (Delhi)2001
- Centenary of Gurukul University, Kangri (Haridwar)2002
- Maurititius Pundit Sabha, Maurititius2002
- Vigyan Prachar Samiti, Bhubaneswar2002
- National Institute of Technology, Rourkela2003
- Utkala Sahitya Samaja, Centenary Celebration, Cuttack2003
- Kharosrota Sahitya Parishad, Kandiahat, Orissa 2004
- National Aluminum Company (NALCO), (Environmental Day)2004
- Institution of Engineers, Orissa Centre, Bhubaneswar.2006
- Lekhaka Sammukhya, Silver Jubilee, Bhubaneswar 2007
- Neelamani Smruti Samman, Bhubaneswar 2008
- Institution of Engineers, Barhampur Centre 2008
ପୁରସ୍କାର
[ସମ୍ପାଦନା]ସେ ପାଇଥିବା ପୁରସ୍କାରଗୁଡ଼ିକ ହେଲା :
- Orissa Sahitya Academy Award, Bhubaneswar 1960
- Meghjibhai Puraskar, Mumbai 1994
- Maharshi Dayananda Puraskar, Ajmer (Rajasthan)1994
- Bhjmasen Pathee Puaskar, Kashi Viswavidyalaya, Kashi 1995
- Nandighosha Puraskar, Bhubaneswar 1997
- Rastriya Veda-Vedanga Puraskar, Nasik (Maharastra)2005
- Pt. Ganga Pd. Upadhyaya Puraskar, AlIahabad 2008
ଉପାଧୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତାଙ୍କୁ ଅନେକ ଉପାଧୀଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତ କରିଛନ୍ତି ।
- "Vidya Vagish" Gurukul Mahavidyalaya, Amsena 1992
- "Arya Ratna" Gurukul Mahavidyalaya, Indraprastha1995
- D.Lit, Utkal University 2006
- "Arya Bibhusan" by Yoga Guru Swami Ramadev 2006
- "Acharya" Utkal Arya Mahasammlan 2007
ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "Mother worship - OrissaPOST". Odisha News, Odisha Latest news, Odisha Daily - OrissaPOST. 28 September 2017. Retrieved 20 February 2020.
- ↑ "Odisha Sahitya Akademi". odishasahityaakademi.org. Retrieved 20 February 2020.
- ↑ "Vedic scholars awarded". The New Indian Express. Retrieved 20 February 2020.
ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ । |