ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମିଶ୍ର

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Mahendra_Kumar_Mishra

ଡ. ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମିଶ୍ର
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ	(1969-12-04) ୪ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୬୯
ବୃତ୍ତି	ପ୍ରାବନ୍ଧିକ, ଲୋକସଂସ୍କୃତି ଗବେଷକ
ଭାଷା	ଓଡ଼ିଆ, ଇଂରାଜୀ
ଜାତୀୟତା	ଭାରତୀୟ
ଶିକ୍ଷା	ସାହିତ୍ୟରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର (୧୯୮୩) ସାହିତ୍ୟ ଓ ଲୋକକଥାରେ ଡକ୍ଟରେଟ୍ (Ph.D.) (୧୯୮୭)
ସାହିତ୍ୟ କୃତି	କଳାହାଣ୍ଡିର ଲୋକସଂସ୍କୃତି ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକସଂସ୍କୃତି ଲୋକସଂସ୍କୃତି ପରିକ୍ରମା ଫୋକ୍ ସଂଗ୍ସ୍ ଅଫ୍ କଳାହାଣ୍ଡି (Folksongs of Kalahandi)
ପୁରସ୍କାର	ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୯୯

ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମିଶ୍ର ଜଣେ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କୃତ ଓଡ଼ିଆ ପ୍ରାବନ୍ଧିକ । ସେ ଉଭୟ ଇଂରାଜୀ ଓ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଅନେକ ପୁସ୍ତକ ଲେଖିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଗବେଷଣା, ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ସାହିତ୍ୟ କୃତି ସବୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର (ବିଶେଷ କରି କଳାହାଣ୍ଡିର) ଲୋକକଥା, ଲୋକସଂସ୍କୃତି, ଲୋକଗୀତ, ଆଦିମ ଜନଜାତି ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ । ଆଦିମ ଜନଜାତିର ଲୋକଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ ଦିଗରେ ମଧ୍ୟ ସେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଆସିଛନ୍ତି ।

ତାଙ୍କ ଲିଖିତ କଳାହାଣ୍ଡିର ଲୋକସଂସ୍କୃତି ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ୧୯୯୯ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାରଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଲେଖା ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ସମାଲୋଚନା ବର୍ଗରେ ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା ।

କର୍ମ ଜୀବନ

ଓଡ଼ିଶା ଓ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ଲୋକକଥା, ଲୋକଗୀତ ଓ ଲୋକସଂସ୍କୃତି ବିଷୟରେ ଗବେଷଣା କରିବାରେ ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମିଶ୍ର ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ ରଖିଆସିଛନ୍ତି । ସେ ଆଦିମ ଗୋଣ୍ଡ ଜନଜାତିର ବିଭିନ୍ନ ଲୋକକଥାର ବିଶ୍ଳେଷଣ ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଆଦିମ ଜନଜାତିଙ୍କ ମହଲରେ ପ୍ରଚଳିତ ରାମାୟଣ ଓ ମହାଭାରତର କଥାମାନଙ୍କ ସଂକଳନ ସେ ବିଭିନ୍ନ ଲେଖା ମାଧ୍ୟମରେ ପରିପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । କଳାହାଣ୍ଡିର କନ୍ଧ ଜନଜାତିର ଲୋକଙ୍କ ପବିତ୍ର ସ୍ଥଳ ଓ କନ୍ୟାଭ୍ରୁଣ ହତ୍ୟା ସମ୍ପର୍କିତ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ତାଙ୍କ ଗବେଷଣା ଓ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଅନୁଶୀଳନର ନିଦର୍ଶନ ।

ସେ ଲକ୍ଷ୍ନୌସ୍ଥିତ ଏଥ୍ନୋଗ୍ରାଫିକ୍ ଓ ଫୋକ୍ କଲ୍‍ଚର୍ ସୋସାଇଟି (Ethnographic and Folk Culture Society), ଚେନ୍ନାଇସ୍ଥିତ ଇନଷ୍ଟିଟ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଏସିଆନ୍ ଷ୍ଟଡିଜ୍ (Institute of Asian Studies), କଟକସ୍ଥିତ ଇନଷ୍ଟିଟ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଓଡ଼ିଆ ଷ୍ଟଡ଼ିଜ୍ (Institute of Oriya Studies) ପ୍ରଭୃତି ଅନୁଷ୍ଠାନର ସଦସ୍ୟ ।

ରଚନାବଳୀ

ପୁସ୍ତକ	ପ୍ରକାଶନ ବର୍ଷ	ପ୍ରକାଶକ
ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକସଂସ୍କୃତି	୧୯୯୦	ଫ୍ରେଣ୍ଡସ୍ ପବ୍ଲିଶର୍ସ୍, କଟକ
ଲୋକସଂସ୍କୃତି ପରିକ୍ରମା	୧୯୯୬	ଗ୍ରନ୍ଥ ମନ୍ଦିର, ବିନୋଦ ବିହାରୀ, କଟକ
ଭିଜନିଂ ଫୋକ୍ଲୋର୍ (ମୂଳ ଇଂରାଜୀ : Visioning Folklore)	୨୦୦୨	ଲାର୍କ୍ ବୁକ୍ସ୍
Folksongs of Kalahandi (ଅର୍ଥ - କଳାହାଣ୍ଡିର ଲୋକଗୀତ)	୧୯୮୯	କ୍ୟାପିଟାଲ ଷ୍ଟୁଡେଣ୍ଟସ୍ ଷ୍ଟୋର୍, ଭୁବନେଶ୍ୱର
କଳାହାଣ୍ଡିର ଲୋକସଂସ୍କୃତି	୧୯୯୬
କୁଡୁମୀ ଲୋକକଥା (ଆଦିକନ୍ଦ ମହାନ୍ତଙ୍କ ସହ ମିଳିତ ଭାବେ)	୧୯୯୯	ଶିକ୍ଷା ସନ୍ଧାନ
କଳାହାଣ୍ଡିର ବୀର ଗାଥା (ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ)	୧୯୯୯	ଶିକ୍ଷା ସନ୍ଧାନ
ଲୋକସଂସ୍କୃତିବିତ୍ ନୀଳକଣ୍ଠ	୧୯୯୦
ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ଆଦିବାସୀ ଲୋକସଂସ୍କୃତି	୧୯୯୨
Oral Epics of Kalahandi (ଓରାଲ୍ ଏପିକ୍ସ୍ ଅଫ୍ କଳାହାଣ୍ଡି)	୨୦୦୮
Folklore Study in Orissa : A Synoptic View	୧୯୯୧	The Souvenir of National Seminar on Folklore Studies in India, Bhubaneswar

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ

କଳାହାଣ୍ଡିର ଲୋକସଂସ୍କୃତି ପାଇଁ ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମିଶ୍ରଙ୍କୁ ୧୯୯୯ ମସିହାରେ ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ସମାଲୋଚନା ବର୍ଗରେ ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାରଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା ।

ତାଙ୍କ ଲିଖିତ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକସଂସ୍କୃତି ପାଇଁ ସେ ୧୯୯୨ ମସିହାର ଭୁବନେଶ୍ୱର ପୁସ୍ତକ ମେଳାରେ “ସାହିତ୍ୟ ପୁରସ୍କାର”ଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ ।