ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଭେଙ୍କଟ ରମଣ
ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଭେଙ୍କଟ ରମଣ | |
|---|---|
| சந்திரசேகர வெங்கட ராமன் | |
 | |
| ଜନ୍ମ | ୭ ନଭେମ୍ବର ୧୮୮୮ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୨୧ ନଭେମ୍ବର ୧୯୭୦ (ବୟସ ୮୨) |
| ଜାତୀୟତା | Indian |
| ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ | University of Madras |
| ପ୍ରସିଦ୍ଧି | ରମଣ ପ୍ରଭାବ |
| ବୈବାହିକ-ସାଥୀ | Lokasundari Ammal (1907–1970) |
| ପୁରସ୍କାର | Knight Bachelor (1929) Nobel Prize in Physics (1930) Bharat Ratna (1954) Lenin Peace Prize (1957) Fellow of the Royal Society |
| ବିଜ୍ଞାନୀ ଜୀବନ | |
| କ୍ଷେତ୍ର | Physics |
| କର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ | Indian Finance Department[୧] University of Calcutta Indian Association for the Cultivation of Science Indian Institute of Science Central College, Bangalore University Raman Research Institute |
| ଡକ୍ଟରୀ ଛାତ୍ର | G. N. Ramachandran Vikram Ambalal Sarabhai |
ସାର୍ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଭେଙ୍କଟ ରମଣ (୭ ନଭେମ୍ବର ୧୮୮୮ - ୨୧ ନଭେମ୍ବର ୧୯୭୦) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ ଥିଲେ । ୧୯୩୦ ମସିହାରେ ଆଲୋକ ପ୍ରତିସରଣ ଉପରେ ଗବେଷଣା (ରମଣ ପ୍ରଭାବ) ପାଇଁ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଯେ ଆଲୋକ ରଶ୍ମି ଯେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ସ୍ୱଚ୍ଛ ପଦାର୍ଥ ଦେଇ ଅତିିିିକ୍ରମ କରେ, କିଛି ଆଲୋକ ରଶ୍ମି ବିଚ୍ଛୁରିତ ହୋଇଯାନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଓ ବିସ୍ତୃତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ।ଏହି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ ପରିପ୍ରକାଶ ଘଟଣାକୁ ରମଣ ବିିିିଚ୍ଛୁରଣ କୁହାଯାଏ, ଯାହାକି ରମଣ ପ୍ରଭାବଦ୍ୱାରା ହୋଇଥାଏ । ୧୯୫୪ରେ ଭାରତ ସରକାର ତାଙ୍କୁ ଭାରତ ରତ୍ନ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ ।
ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା
[ସମ୍ପାଦନା]ସି.ଭି ରମଣ ତିରୁଚିରାପଲ୍ଲୀ, ତାମିଲନାଡୁର ଏକ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ରାମନାଥନ୍ ଅୟର ଗଣିତ ଓ ଭୌତିକ ବିଜ୍ଞାନର ଅଧ୍ୟାପକ ଥିଲେ ।ତାଙ୍କ ମା ପାର୍ବତୀ ଅମ୍ମାଲ ଜଣେ ସଂସ୍କୃତ ପରିବାରର ମହିଳା ଥିଲେ।
ତାଙ୍କ ପିତା ୧୮୯୨ରେ ଶ୍ରୀମତୀ ଏ ବି ଏନ୍ କଲେଜ, ବିଶାଖାପଟନମ୍ରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ,ତେଣୁ ତାଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଶିକ୍ଷା ସେଠାକାର ଏସ୍ ଏ ଏଙ୍ଗ୍ଲୋ ଇଣ୍ଡିଆନ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ହୋଇଥିଲା ।
ମାତ୍ର ୧୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ମାଟ୍ରିକ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଯୁକ୍ତ ଦୁଇ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୦୨ରେ ସେ ମାଡ୍ରାସର ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି କଲେଜରେ ଯୋଗ ଦେଲେ । ପରେ ସେ ମାଡ୍ରାସ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପଢ଼ି ସେଠାରୁ ବି ଏ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କଲେ ।ସେଠାରେ ସେ ଭୌତିକ ବିଜ୍ଞାନରେ ପ୍ରଥମ ହେଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ସୁନା ପଦକ ଦିଆଗଲା । ୧୯୦୭ରେ ସେ ମାଡ୍ରାସ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଏମ୍ ଏସ୍ ସି ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କଲେ ।
କର୍ମମୟ ଜୀବନ
[ସମ୍ପାଦନା]ସି ଭି. ରମଣ ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତର ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି (ବର୍ତ୍ତମାନ ତିରୁଚିରାପଲ୍ଲୀ, ତାମିଲନାଡୁ, ଭାରତ)ର ତିରୁଚିରାପଲ୍ଲୀରେ ତାମିଲ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପିତାମାତା, ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ରାମନାଥନ ଆୟର ଏବଂ ପାର୍ବତୀ ଅମ୍ମାଲଙ୍କ ଘରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ଆଠ ଭାଇଭଉଣୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥିଲେ। ପିତା ସ୍ଥାନୀୟ ହାଇସ୍କୁଲରେ ଶିକ୍ଷକତା କରି ସାମାନ୍ୟ ଆୟ କରୁଥିଲେ। ୧୮୯୨ ମସିହାରେ, ତାଙ୍କ ପିତା ଶ୍ରୀମତୀ ଏ.ଭି. ନରସିଂହ ରାଓ କଲେଜରେ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବରେ ନିୟୁକ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ପରିବାର ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ବିଶାଖାପାଟଣା (ସେତେବେଳେ ଭିଜାଗପଟମ୍ ବା ଭାଇଜାଗ୍)କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲେ ।
ରମଣ ସେଣ୍ଟ ଆଲୟସିସ୍ ଆଙ୍ଗ୍ଲୋ-ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ହାଇସ୍କୁଲରେ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ବିଶାଖାପାଟଣା. ସେ ୧୧ ବର୍ଷ ବୟସରେ ମାଟ୍ରିକ୍ ପାସ୍ କରିଥିଲେ ଏବଂ କଳା ପରୀକ୍ଷାରେ ପ୍ରଥମ ପରୀକ୍ଷା (ଆଜିର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ପରୀକ୍ଷା ସହିତ ସମାନ) ପାସ୍ କରିଥିଲେ, ପ୍ରାକ୍-ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ) ୧୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବୃତ୍ତି ସହ, ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ ସ୍କୁଲ ବୋର୍ଡ (ବର୍ତ୍ତମାନ ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ବୋର୍ଡ) ପରୀକ୍ଷା ଅଧୀନରେ ଉଭୟରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ହାସଲ କରିଥିଲେ।
୧୯୦୨ ମସିହାରେ, ରମଣ ମାଡ୍ରାସ (ବର୍ତ୍ତମାନ ଚେନ୍ନାଇ)ର ପ୍ରେସିଡେନ୍ସି କଲେଜରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କୁ ଗଣିତ ଏବଂ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ଶିକ୍ଷା ଦେବାକୁ ବଦଳି କରାୟାଇଥିଲା। ୧୯୦୪ ମସିହାରେ, ସେ ମାଡ୍ରାସ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ବି.ଏ. ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ।
୧୮ ବର୍ଷ ବୟସରେ, ଯେତେବେଳେ ସେ ଗ୍ରାଜୁଏଟ୍ ଛାତ୍ର ଥିଲେ, ସେ ୧୯୦୬ରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଜର୍ଣ୍ଣାଲ ଫିଲୋସୋଫିକାଲ ମାଗାଜିନରେ "ଏକ ଆୟତକ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଛିଦ୍ର ଯୋଗୁଁ ଅପ୍ରତିସମ ବିଚ୍ଛୁରଣ ବ୍ୟାଣ୍ଡ୍" ଉପରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପେପର ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ୧୯୦୭ ମସିହାରେ ସେ ସେହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଏମ.ଏ. ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ସେହି ବର୍ଷ ସେହି ଜର୍ଣ୍ଣାଲରେ ପ୍ରକାଶିତ ତାଙ୍କର ଦ୍ୱିତୀୟ ଗବେଷଣା ପତ୍ର ତରଳ ପଦାର୍ଥର ପୃଷ୍ଠ ଚାପ ଉପରେ ଥିଲା । ଏହା ଶବ୍ଦ ପ୍ରତି କାନର ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ଉପରେ ଲର୍ଡ ରେଲିଙ୍କ କାଗଜ ସହିତ ଥିଲା, ଏବଂ ଯାହାଠାରୁ ଲର୍ଡ ରେଲି ରମଣଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗାୟୋଗ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ଭଦ୍ର ଭାବରେ ପ୍ରଫେସର ଭାବରେ ସମ୍ବୋଧନ କରିଥିଲେ। ରମଣଙ୍କ ସାମର୍ଥ୍ୟ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ହୋଇ ତାଙ୍କ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ଶିକ୍ଷକ ରିଶାର୍ଡ ଲେବେଲିନ୍ ଜୋନ୍ସ କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଗବେଷଣା ଜାରି ରଖିବେ। ଜୋନ୍ସ କର୍ଣ୍ଣେଲ (ସର୍ ଜେରାଲ୍ଡ) ଗିଫାର୍ଡଙ୍କ ସହ ରମଣଙ୍କ ଶାରୀରିକ ନିରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଥିଲେ। ରମଣଙ୍କର ଅନେକ ସମୟରେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟାବସ୍ଥା ଖରାପ ରହୁଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଦୁର୍ବଳ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାୟାଉଥିଲା। ପରିଦର୍ଶନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଲା ଯେ ସେ ଇଂଲଣ୍ଡର କଠୋର ପାଣିପାଗ ସହ୍ୟ କରିବେ ନାହିଁ ପରେ ସେ ଏହି ଘଟଣାକୁ ମନେ ପକାଇ କହିଥିଲେ, [ଜିଫାର୍ଡ] ମୋତେ ପରୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ ଏବଂ ପ୍ରମାଣିତ କରିଥିଲେ ଯେ ମୁଁ ଯକ୍ଷ୍ମା ରୋଗରେ ମରିବାକୁ ଯାଉଛି ... ଯଦି ମୁଁ ଇଂଲଣ୍ଡ ଯିବି।
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ The Nobel Prize in Physics 1930 Sir Venkata Raman, Official Nobel prize biography, nobelprize.org
ଆହୁରି ପଢ଼ନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]- Miller, Foil A.; Kauffman, George (1989). "C. V. Raman and the Discovery of the Raman effect". Journal of Chemical Education. 66 (10): 795–801. Bibcode:1989JChEd..66..795M. doi:10.1021/ed066p795.
- Ramaseshan S: C.V.Raman. Journal of Madras University, section B, Sept.1983, 46(1): 1–16.
- Scientific Papers of CV Raman, Ed. S Ramaseshan, Indian Academy of Sciences, Bangalore 1988.
- Sri Kantha S: The discovery of the Raman Effect and its impact in Biological Sciences. European Spectroscopy News, Aug/Sept. 1988, no.80, 20, 22, 24 & 26.
- Sri Kantha S: Raman's prize. Nature, 1989; 340: 672.
- Fabelinski I,L. Priority and the Raman Effect. Nature, 1990; 343: 686.
- "CV Raman centennial issue". Journal of the Indian Institute of Science. 68 (11–12). 1988.
ବାହାର ଲିଙ୍କ
[ସମ୍ପାଦନା]
- The Nobel Prize in Physics 1930 at the Nobel Foundation
- Nobel prize internet archive
- Path creator – C.V. Raman
- Nobel Lecture
- Archive of all scientific papers of C.V. Raman
- Raman Effect: fingerprinting the universe
- The Quantum Indians: film on Raman, Bose and Saha by Raja Choudhury and produced by PSBT and Indian Public Diplomacy.
 | ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ । |