ଶ୍ରେଣୀ:ଭୁବନେଶ୍ୱରର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର
ଭୁବନେଶ୍ୱର, ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜଧାନୀ । ଏହା ଏକ ଐତିହାସିକ ସହର ହେବା ସହ ପ୍ରାକ୍ତନ କଳିଙ୍ଗ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ରାଜଧାନୀ ମଧ୍ୟ ଥିଲା । ପ୍ରାଚୀନ ସ୍ଥାପତ୍ୟ କଳା ଏହି ସ୍ଥାନର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ । ସପ୍ତମ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଏକାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ଯାଏଁ କଳିଙ୍ଗ ରାଜାମାନେ ରାଜୁତି କରୁଥିବା ସମୟରେ ଏଠାରେ ନିର୍ମିତ ଅନେକ ସୁନ୍ଦର ଚାରୁକଳାପୂର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିରାଦି ଏବେ ମଧ୍ୟ ମୂଲ୍ୟବାନ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱସ୍ଥଳୀ ହେଇ ରହିଛି । ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରସ୍ତର ଖୋଦନ ହେଇଥିବା ଦେବାଦେବୀଙ୍କ ପ୍ରତିକୃତି ଉତ୍କଳର ଗୌରବମୟ ଇତିହାସର ମୁକ ସାକ୍ଷୀ ହେଇ ଦେଶ ବିଦେଶର ଅଗଣିତ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରୁଛି ।
ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପାଇଁ ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର, ଓ ବିନ୍ଦୁସାଗର ମନ୍ଦିର ଛଡା ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ପ୍ରାଚୀନ ମନ୍ଦିର ଶିବଙ୍କ ଉପାସନା ପାଇଁ ନିର୍ମିତ ହେଇଥିଲା । ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଦ୍ଵିତୀୟ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବୁଦ୍ଧ ଓ ଜୈନ ଧର୍ମର ପ୍ରସାର ହେଇଥିବାର ପ୍ରମାଣସ୍ୱରୂପ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସହରର ଉପାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବୁଦ୍ଧ ଓ ଜୈନଙ୍କ ଉପାସନା କେନ୍ଦ୍ର ଦେଖାଯାଏ । ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଦ୍ଵିତୀୟ ଶତାବ୍ଦୀର ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କ ସମୟର ଶିଳାଲେଖ ଥିବା ଗୁମ୍ଫାମାନ ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ରହିଛି ।
ଭୁବନେଶ୍ୱର ଓ ଆଖପାଖରେ ଥିବା ମନ୍ଦିର ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ[ସମ୍ପାଦନା]
| ମନ୍ଦିରର ନାମ | ପୂଜିତ ଦେବତା | ମନ୍ଦିରର ଛବି | ନିର୍ମାଣ ସମୟ |
| ଐଶାନ୍ୟେଶ୍ଵର ଶିବ ମନ୍ଦିର | ଶିବ | ଏହା ତ୍ରୟୋଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଏକ ଶୈବ ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର । | |
| ଆଖଡ଼ାଚଣ୍ଡୀ ମନ୍ଦିର | ଦୁର୍ଗା | 
|
ଦଶମ ଶତାବ୍ଦୀ |
| ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର |
ଅନନ୍ତ, ଏକାନଂଶା ଓ ନାରାୟଣ | 
|
ତ୍ରୟୋଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ |
| ଅଷ୍ଟଶମ୍ଭୁ ମନ୍ଦିର |
ଶିବ | 
|
ଦଶମ ଶତାବ୍ଦୀ |
| ଭରତେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର | ଶିବ | ଶୈଳୋଦଭବଙ୍କ ରାଜତ୍ୱ ସମୟରେ ନିର୍ମିତ (ଷଷ୍ଠ ଶତାବ୍ଦୀ)[୧] |
"ଭୁବନେଶ୍ୱରର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର" ଶ୍ରେଣୀରେ ଥିବା ପୃଷ୍ଠାଗୁଡ଼ିକ
ମୋଟ ୩୫ ରୁ ଏହି ଶ୍ରେଣୀ ଭିତରେ ୩୫ଟି ପୃଷ୍ଠା ଅଛି ।