ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର
Ananta Vasudev.jpg
Ananta Basudeba Temple, Bhubaneswar 21.jpg
ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର
Religion
ସମ୍ବନ୍ଧତାHinduism
Districtଖୋର୍ଦ୍ଧା
Location
ଦେଶଭାରତ

ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର ଏକ ହିନ୍ଦୁ ବିଷ୍ଣୁ ମନ୍ଦିର ଯାହା ଭୁବନେଶ୍ୱରର ବିନ୍ଦୁସାଗର[୧] ତୀରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।[୨] । ଗଙ୍ଗ ବଂଶର ରାଜା ତୃତୀୟ ଅନଙ୍ଗ ଭୀମଦେବଙ୍କ କନ୍ୟା ଚନ୍ଦ୍ରାବତୀ[୩] ଏହି ମନ୍ଦିରଟିକୁ ୧୨୭୮ମସିହାରେ ତୋଳାଇଥିବାର ଜଣାଯାଏ ।[୪] ଏଠାରେ କୃଷ୍ଣ, ବଳରାମ ଏବଂ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପୂର୍ଣ୍ଣାବୟବ ପ୍ରତିମା ପୂଜା କରାଯାଉଅଛି । ଅନନ୍ତ ବା ବଳରାମଙ୍କର ଦଣ୍ଡାୟମାନ ସପ୍ତଫେଣାକୃତି ମୂର୍ତ୍ତି ଡାହାଣ ହାତରେ ହଳ ଓ ବାମ ହାତରେ ମୂଷଳ ଧରି ପୂଜା ପାଆନ୍ତି । ବାସୁଦେବ ବା କୃଷ୍ଣଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କ ହାତରେ ଶଙ୍ଖ, ଚକ୍ର, ଗଦା ଓ ପଦ୍ମ ଶୋଭାପାଉଛି ।[୫] ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ବିକସିତ ପଦ୍ମ ଉପରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ । ପଶ୍ଚିମମୂଖି ଏହି ତିନି ମୂର୍ତ୍ତି ଏକ ବେଦି ଉପରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ ଭାବରେ ପୂଜିତ । ମନ୍ଦିରର ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମ କୋଣରେ ମାତଙ୍ଗୀ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରତିମା ଓ ପାଷାଣ ସ୍ତମ୍ଭ ଭାବରେ ସୁଦର୍ଶନ ସ୍ଥାପିତ ଅଛନ୍ତି । ସିଂହଦ୍ୱାରରେ ସିଂହମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି । ପାର୍ଶ୍ୱଦେବତା ଭାବରେ ଦକ୍ଷିଣରେ ବରାହ ଓ ଉତ୍ତରରେ ବାମନ ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି । ଦ୍ୱାରପାଳ ଅଛନ୍ତି ଜୟ-ବିଜୟ । ମନ୍ଦିର ବେଢାରେ ପିଢ଼ଦେଉଳ, ଜଗମୋହନ, ନାଟମନ୍ଦିର ଓ ଭୋଗମଣ୍ଡପ ରହିଛି ।

ଏକାମ୍ର ପୂରାଣ, ଏକାମ୍ର ଚନ୍ଦ୍ରିକା, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣାଦି ମହୋଦୟ ଓ କପିଳ ସଂହିତାରେ ଏହି ମନ୍ଦିରର ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । [୬]

ଗ୍ୟାଲେରି[ସମ୍ପାଦନା]

ପାର୍ଶ୍ୱଦେବତା ଭାବେ ବିରାଜିତ ବରାହ ବିଗ୍ରହ

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. Shishir Kumar Panda (1 January 1999). Political And Cultural History Of Orissa. New Age International (P) Limited. ISBN 978-81-224-1197-3.
  2. Ghurye, G.S. (2005). Rajput Architecture. Popular Prakashan. p. 91. ISBN 8171544460.
  3. Dilip Kumar Ganguly (1984). History and Historians in Ancient India. Abhinav Publications. pp. 62–. ISBN 978-0-391-03250-7.
  4. M. M. Ninan (1 June 2008). The Development of Hinduism. Madathil Mammen Ninan. pp. 135–. ISBN 978-1-4382-2820-4.
  5. Chhabi Padhi (1994). An Analysis and Evaluation of the Cultural Landscape and Resources of Bhubaneswar, and Historic Temple City in India. University of Wisconsin--Madison.
  6. "ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ". ସମ୍ବାଦ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ. 22 June 2015. Retrieved 22 June 2015.