ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଅଭିଯାନ , ଭାରତ
ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଅଭିଯାନ , ଭାରତ ସରକାର ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଭାରତ ର 100 ଟି ( ପରେ ଏହାକୁ 109 କରାଯାଇଥିଲା ) ମୁଖ୍ୟ ସହର ର ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ ତଥା ଆଧୂନିକୀକରଣ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ । ଏହି ସହର ଗୁଡିକ ରେ ରହୁଥିବା ବାସିନ୍ଦା ମାନଙ୍କ ସୁଖ ଓ ସୁବିଧା ଜନକ[୧] ଚଳଣି ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ର ଉନ୍ନତିକରଣ ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ନେଇ ଏହା ଭାରତୀୟ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଣିତ ଯୋଜନା ଅନୁସାରେ ଏହା 2015 ରୁ ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି ।
ଇତିହାସ
ଭାରତ ର ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏହି ଯୋଜନା କୁ ଜୁନ , 2015[୨] ରେ ଉଦଘାତନ କରିଥିଲେ ।ଏଠି ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର 980 ବିଲିଅନ ତାଙ୍କ ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରଖିବା ସହ ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ରେ 100 ଟି ସହର କୁ ବଛା ଯାଇଥିଲା । ଏହା ସହିତ 500 ଟି ଅନନ୍ୟ ସହର ର ମଧ୍ୟ ପୁନଃ ସଂସ୍ଥାନ ପାଇଁ 48,000 କୋଟି ଟଙ୍କା ର ବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ମଧ୍ୟ ରହିଥିଲା । ଏହି ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ମିସନ ଓ ଅଟଳ ସହରାଞ୍ଚଳ ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ ଓ ଉନ୍ନତିକାରଣ ଯୋଜନା ପାଇଁ ସମୁଦାଯ 50,000 କୋଟି ର ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।
ଚୟନ ପ୍ରକ୍ରିୟା
ପ୍ରଥମ ସ୍ତର ରେ ସର୍ଭେ ଜରିଆ ରେ 100 ଟି ସହର କୁ ବଛା ଗଲା ଯହିଁରେ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ରାଜଧାନୀ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମିଳିତ ରହିଲା । [୩]
ସହରାଞ୍ଚଳ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭେଙ୍କିଆ ନାଇଡୁ 28 ଜାନୁଆରୀ , 2016 ଘୋଷଣା କରିଥିବା ସହର ମଧ୍ୟ ରୁ ପ୍ରଥମ 20 ଟି ସହର ମଧ୍ୟ ରେ ଭୁବନେଶ୍ବର ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ରେ ରହିବା ସହ ତାହା ତଳେ ପୁନେ ଓ ଜଯପୁର ରହିଥିଲେ । [୪]
ରାଜ୍ୟ ୱାରି ଘୋଷିତ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ସମୂହ ର ତାଲିକା
98 ଟି ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି .[୫][୬][୭]
| S. No. | Name of State/UT | Names of Cities Shortlisted |
|---|---|---|
| 1 | Maharashtra | Greater Mumbai, Thane, Kalyan-Dombivali, Navi Mumbai, Nashik, Amravati, Solapur, Nagpur, Pune, Aurangabad |
| 2 | West Bengal | New Town Kolkata, Bidhannagar, Durgapur, Haldia |
| 3 | Gujarat | Gandhinagar, Ahmedabad, Surat, Vadodara, Rajkot, Dahod |
| 4 | Madhya Pradesh | Bhopal, Indore, Gwalior, Jabalpur, Satna, Ujjain, Sagar |
| 5 | Tamil Nadu | Coimbatore, Chennai, Madurai, Tiruchirapalli, Vellore, Salem, Erode, Tiruppur, Thanjavur, Tirunelveli, Dindigul, Thoothukudi, |
| 6 | Karnataka | Bangalore, Mangaluru, Belagavi, Shivamogga, Hubbali-Dharwad, Tumakuru, Davanagere |
| 7 | Kerala | Kochi |
| 8 | Telangana | Warangal, Karimnagar |
| 9 | Andhra Pradesh | Vishakhapatnam, Tirupati, Kakinada |
| 10 | Uttar Pradesh | Meerut, Moradabad, Aligarh, Saharanpur, Bareilly, Jhansi, Kanpur, Allahabad, Lucknow, Varanasi, Ghaziabad, Agra, Rampur |
| 11 | Rajasthan | Jaipur, Udaipur, Ajmer, Kota |
| 12 | Punjab | Ludhiana, Jalandhar, Amritsar |
| 13 | Bihar | Muzaffarpur, Bhagalpur, Biharsharif |
| 14 | Haryana | Karnal, Faridabad |
| 15 | Assam | Guwahati |
| 16 | Odisha | Bhubaneshwar, Rourkela |
| 17 | Himachal Pradesh | Dharamshala |
| 18 | Uttarakhand | Dehradun |
| 19 | Jharkhand | Ranchi |
| 20 | Sikkim | Namchi |
| 21 | Manipur | Imphal |
| 22 | Andaman and Nicobar Islands | Port Blair |
| 23 | Arunachal Pradesh | Pasighat |
| 24 | Chandigarh | Chandigarh |
| 25 | Chhattisgarh | Raipur, Bilaspur |
| 26 | Dadra and Nagar Haveli | Silvassa |
| 27 | Daman and Diu | Diu |
| 28 | Delhi | New Delhi |
| 29 | Goa | Panaji |
| 30 | Lakshadweep | Kavaratti |
| 31 | Meghalaya | Shillong |
| 32 | Mizoram | Aizawl |
| 33 | Nagaland | Kohima |
| 34 | Puducherry | Oulgaret |
| 35 | Tripura | Agartala |
- ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସମୟ ମାଗିଥିଲା
- ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ର ପ୍ରସ୍ତାବିତ 13 ଟି ମଧ୍ୟ ରୁ 12 ଟି କୁ ବିଚାରାଧୀନ କରାଯାଇଛି
ପ୍ରଥମ ପ୍ରସ୍ତରେ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ଘୋଷିତ 20 ଟି ସହର
| Ranking | Name of State/UT | Cities Shortlisted |
|---|---|---|
| 1 | Odisha | Bhubaneswar |
| 2 | Maharashtra | Pune |
| 3 | Rajasthan | Jaipur |
| 4 | Gujarat | Surat |
| 5 | Kerala | Kochi |
| 6 | Gujarat | Ahmedabad |
| 7 | Madhya Pradesh | Jabalpur |
| 8 | Andhra Pradesh | Visakhapatnam |
| 9 | Maharashtra | Solapur |
| 10 | Karnataka | Davangere |
| 11 | Madhya Pradesh | Indore |
| 12 | New Delhi | New Delhi |
| 13 | Tamil Nadu | Coimbatore |
| 14 | Andhra Pradesh | Kakinada |
| 15 | Karnataka | Belgaum |
| 16 | Rajasthan | Udaipur |
| 17 | Assam | Guwahati |
| 18 | Tamil Nadu | Chennai |
| 19 | Punjab | Ludhiana |
| 20 | Madhya Pradesh | Bhopal |
ଦ୍ଵିତୀୟ ପ୍ରସ୍ତ ରେ ଘୋଷିତ 13 ଟି ସହର
| Ranking | Name of State/UT | Cities Shortlisted[୮] |
|---|---|---|
| 21 | Uttar Pradesh | Lucknow |
| 22 | Telangana | Warangal |
| 23 | Himachal Pradesh | Dharamasala |
| 24 | Chandigarh | Chandigarh |
| 25 | Chhattisgarh | Raipur |
| 26 | West Bengal | New Town, Kolkata |
| 27 | Bihar | Bhagalpur |
| 28 | Goa | Panaji |
| 29 | Andaman & Nicobar | Port Blair |
| 30 | Manipur | Imphal |
| 31 | Jharkhand | Ranchi |
| 32 | Tripura | Agartala |
| 33 | Haryana | Faridabad |
ତୃତୀୟ ପ୍ରସ୍ତ ରେ ଘୋଷିତ 27 ଟି ସହର
ନୂତନ ସ୍ମାର୍ଟ ସିଟି ତାଲିକା [୯]
| Ranking | Name of State/UT | Cities Shortlisted |
|---|---|---|
| 34 | Punjab | Amritsar |
| 35 | Maharashtra | Kalyan |
| 36 | Madhya Pradesh | Ujjain |
| 37 | Andhra Pradesh | Tirupati |
| 38 | Maharashtra | Nagpur |
| 39 | Karnataka | Mangalore |
| 40 | Tamil Nadu | Vellore |
| 41 | Maharashtra | Thane |
| 42 | Madhya Pradesh | Gwalior |
| 43 | Uttar Pradesh | Agra |
| 44 | Maharashtra | Nashik |
| 45 | Odisha | Rourkela |
| 46 | Uttar Pradesh | Kanpur |
| 47 | Tamil Nadu | Madurai |
| 48 | Karnataka | Tumakuru |
| 49 | Rajasthan | Kota |
| 50 | Tamil Nadu | Thanjavur |
| 51 | Sikkim | Namchi |
| 52 | Punjab | Jalandhar |
| 53 | Karnataka | Shimoga |
| 54 | Tamil Nadu | Salem |
| 55 | Rajasthan | Ajmer |
| 56 | Uttar Pradesh | Varanasi |
| 57 | Nagaland | Kohima |
| 58 | Karnataka | Hubli-Dharwad |
| 59 | Maharashtra | Aurangabad |
| 60 | Gujarat | Vadodara |
କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା
ଏହି ସବୁ ସହର ରେ ଉନ୍ନୟନ ପ୍ରକଳ୍ପ ସବୁ ଆରମ୍ଭ ହେଇଗଲାଣି ।
- ଅହମଦାବାଦ ରେ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ , ଗୃହଯୋଗଣ ପ୍ରକଳ୍ପ , ଆଧୁନିକ ଶିକ୍ଷୟା ପ୍ରକଳ୍ପ ସବୁ ଆରମ୍ଭ ହେଇଛି ।
- ଭୁବନେଶ୍ବର ରେ ରେଳ ଆଧୂନିକୀକରଣ , ଟ୍ରାଫିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ର ନୂତନୀକରଣ , ସହରାଞ୍ଚଳ ଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଚାଳନ ହେଲାଣି ।
- ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ରେ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ , ସହର ସୁରକ୍ଷ୍ୟା ବ୍ୟବସ୍ଥା ରେ CCTV ଇତ୍ୟାଦି ର ବ୍ୟବସ୍ଥା , ଉନ୍ନତ ଶିକ୍ଷୟା ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ସବୁ ର ଆରମ୍ଭ ହେଇଛି ।
- ପୁନେ ସହର ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଯୋଜନା ସବୁ ର ଆରଭ ହେଇଛି ।
[୨]
ଆଧାର ସମୂହ
- ↑
{{cite web}}: Empty citation (help) - ↑ ୨.୦ ୨.୧ Narendra Modi launches smart city projects in Pune, 25 June 2016
- ↑ Smart Cities in India
- ↑ Bhubaneswar leads Govt’s Smart City list, Rs 50,802 crore to be invested over five years, New Delhi, 29 January 2016
{{citation}}: CS1 maint: location missing publisher (link) - ↑ List of 98 Smart Cities, The Times of India
- ↑
{{cite web}}: Empty citation (help) - ↑ http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/india-20-smart-cities-list/
- ↑ http://www.thehindu.com/news/national/lucknow-warangal-among-13-smart-cities-announced-by-govt/article8640477.ece
- ↑ http://timesofindia.indiatimes.com/city/amritsar/Amritsar-tops-new-smart-city-list/articleshow/54448624.cms