ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର

ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର
ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର
Religion
ଅନୁବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକ	ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ
District	ଖୋର୍ଦ୍ଧା
Location
Country	ଭାରତ

ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର ଏକ ହିନ୍ଦୁ ବିଷ୍ଣୁ ମନ୍ଦିର ଯାହା ଭୁବନେଶ୍ୱରର ବିନ୍ଦୁସାଗର^[୧] ତୀରରେ ଅବସ୍ଥିତ ।^[୨] । ଗଙ୍ଗ ବଂଶର ରାଜା ତୃତୀୟ ଅନଙ୍ଗ ଭୀମଦେବଙ୍କ କନ୍ୟା ଚନ୍ଦ୍ରାବତୀ^[୩] ଏହି ମନ୍ଦିରଟିକୁ ୧୨୭୮ମସିହାରେ ତୋଳାଇଥିବାର ଜଣାଯାଏ ।^[୪] ଏଠାରେ କୃଷ୍ଣ, ବଳରାମ ଏବଂ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପୂର୍ଣ୍ଣାବୟବ ପ୍ରତିମା ପୂଜା କରାଯାଉଅଛି । ଅନନ୍ତ ବା ବଳରାମଙ୍କର ଦଣ୍ଡାୟମାନ ସପ୍ତଫେଣାକୃତି ମୂର୍ତ୍ତି ଡାହାଣ ହାତରେ ହଳ ଓ ବାମ ହାତରେ ମୂଷଳ ଧରି ପୂଜା ପାଆନ୍ତି । ବାସୁଦେବ ବା କୃଷ୍ଣଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କ ହାତରେ ଶଙ୍ଖ, ଚକ୍ର, ଗଦା ଓ ପଦ୍ମ ଶୋଭାପାଉଛି ।^[୫] ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ବିକସିତ ପଦ୍ମ ଉପରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ । ପଶ୍ଚିମମୂଖି ଏହି ତିନି ମୂର୍ତ୍ତି ଏକ ବେଦି ଉପରେ ଦଣ୍ଡାୟମାନ ଭାବରେ ପୂଜିତ । ମନ୍ଦିରର ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମ କୋଣରେ ମାତଙ୍ଗୀ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରତିମା ଓ ପାଷାଣ ସ୍ତମ୍ଭ ଭାବରେ ସୁଦର୍ଶନ ସ୍ଥାପିତ ଅଛନ୍ତି । ସିଂହଦ୍ୱାରରେ ସିଂହମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି । ପାର୍ଶ୍ୱଦେବତା ଭାବରେ ଦକ୍ଷିଣରେ ବରାହ ଓ ଉତ୍ତରରେ ବାମନ ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି । ଦ୍ୱାରପାଳ ଅଛନ୍ତି ଜୟ-ବିଜୟ । ମନ୍ଦିର ବେଢାରେ ପିଢ଼ଦେଉଳ, ଜଗମୋହନ, ନାଟମନ୍ଦିର ଓ ଭୋଗମଣ୍ଡପ ରହିଛି ।

ଏକାମ୍ର ପୂରାଣ, ଏକାମ୍ର ଚନ୍ଦ୍ରିକା, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣାଦି ମହୋଦୟ ଓ କପିଳ ସଂହିତାରେ ଏହି ମନ୍ଦିରର ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ^[୬]

ଗ୍ୟାଲେରି

ବିନ୍ଦୁସାଗରରୁ ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିରର ଦୃଶ୍ୟ
୧୮୬୯ରେ ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିର
ସିଂହଦ୍ୱାର
ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଥିବା ଭଗ୍ନ ଦେଉଳ
ପାଚେରୀ କାନ୍ଥରେ ଥିବା ପ୍ରଥମ ଶିଳାଲିପି
ବିମାନର ଦୃଶ୍ୟ
ଦିଅଁଙ୍କୁ ଅର୍ପିତ ପ୍ରସାଦ
ମାଟି କୁଡ଼ୁଆରେ ପ୍ରସାଦ

ଆଧାର

↑ Shishir Kumar Panda (1 January 1999). Political And Cultural History Of Orissa. New Age International (P) Limited. ISBN 978-81-224-1197-3.
↑ Ghurye, G.S. (2005). Rajput Architecture. Popular Prakashan. p. 91. ISBN 8171544460.
↑ Dilip Kumar Ganguly (1984). History and Historians in Ancient India. Abhinav Publications. pp. 62–. ISBN 978-0-391-03250-7.
↑ M. M. Ninan (1 June 2008). The Development of Hinduism. Madathil Mammen Ninan. pp. 135–. ISBN 978-1-4382-2820-4.
↑ Chhabi Padhi (1994). An Analysis and Evaluation of the Cultural Landscape and Resources of Bhubaneswar, and Historic Temple City in India. University of Wisconsin--Madison.
↑ "ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ". ସମ୍ବାଦ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ. 22 June 2015. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 22 June 2015.

[Panda1999-1] Shishir Kumar Panda (1 January 1999). Political And Cultural History Of Orissa. New Age International (P) Limited. ISBN 978-81-224-1197-3.

[2] Ghurye, G.S. (2005). Rajput Architecture. Popular Prakashan. p. 91. ISBN 8171544460.

[Ganguly1984-3] Dilip Kumar Ganguly (1984). History and Historians in Ancient India. Abhinav Publications. pp. 62–. ISBN 978-0-391-03250-7.

[Ninan2008-4] M. M. Ninan (1 June 2008). The Development of Hinduism. Madathil Mammen Ninan. pp. 135–. ISBN 978-1-4382-2820-4.

[Padhi1994-5] Chhabi Padhi (1994). An Analysis and Evaluation of the Cultural Landscape and Resources of Bhubaneswar, and Historic Temple City in India. University of Wisconsin--Madison.

[6] "ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ". ସମ୍ବାଦ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସଂସ୍କରଣ. 22 June 2015. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 22 June 2015.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

v t e ଓଡ଼ିଶାର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର
ଗଣେଶ ମନ୍ଦିର	ବୁଢ଼ାଗଣେଶ, ଯାଜପୁର ମହାବିନାୟକ ସିଦ୍ଧବିନାୟକ, ପଞ୍ଚମା
ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର	କୋଣାର୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର ବିରଞ୍ଚିନାରାୟଣ, ପାଳିଆ ବିରଞ୍ଚିନାରାୟଣ, ବୁଗୁଡ଼ା
ବିଷ୍ଣୁ ମନ୍ଦିର	ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ଅଲାରନାଥ ଅନନ୍ତଶାୟୀ ବିଷ୍ଣୁ ଦେଉଳ ଅନନ୍ତଶୟନ, ସରାଙ୍ଗ ଅନନ୍ତଶୟନ, ଭୀମକୁଣ୍ଡ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର ଚକ୍ରନୃସିଂହ ଦେଉଳ ଛତିଆ ବଟ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ଧରାକୋଟ ନୀଳମାଧବ ନୃସିଂହନାଥ ମନ୍ଦିର ପାତାଳୀ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ବରାହ ମନ୍ଦିର ବଳଦେବଜୀଉ, କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ମାଧବ ମନ୍ଦିର ମାର୍ଜାରନୃସିଂହ ମନ୍ଦିର ଯଜ୍ଞବରାହ ମନ୍ଦିର ଯଜ୍ଞନୃସିଂହ ମନ୍ଦିର ଲକ୍ଷ୍ମୀବରାହ ମନ୍ଦିର ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳ କ୍ଷୀରଚୋରା ଗୋପୀନାଥ ରାମ ମନ୍ଦିର ଜୁଣିଆ ଭୁବନେଶ୍ଵର ଡୁମୁରିପୁଟ
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମନ୍ଦିର	ଚାରି ଶମ୍ଭୁ ମନ୍ଦିର ନୀଳକଣ୍ଠେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର ବ୍ରହ୍ମା ମନ୍ଦିର, ବିନ୍ଦୁସାଗର ଯୋରନ୍ଦା ଗାଦି ସିରୁଳୀ ମହାବୀର ମନ୍ଦିର ହନୁମାନ ବାଟିକା ହରିହର ଦେଉଳ, ବୌଦ୍ଧ
ଓଡିଶାର ଶିବ ମନ୍ଦିର ଓଡ଼ିଶାର ଦେବୀ ମନ୍ଦିର