ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ
ବିଧାୟକ, ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଧାନ ସଭା
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ
୧ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୫୭ – ୨୫ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୬୧
ପୂର୍ବ ଅଧିକାରୀମାଧବ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତରାୟ
ପର ଅଧିକାରୀବନମାଳି ପଟ୍ଟନାୟକ
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀଖୋର୍ଦ୍ଧା
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସବିଶେଷ
ଜନ୍ମ
ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ

(1905-11-16)୧୬ ନଭେମ୍ବର ୧୯୦୫
ଡିମିରି, କଣାସ, ପୁରୀ
ମୃତ୍ୟୁ୫ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୭୦(1970-10-05) (ବୟସ ୬୪)
ରାଜନୀତିକ ଦଳଭାରତୀୟ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜନୀତିକ
ସମ୍ବନ୍ଧ
କଂଗ୍ରେସ ସାମ୍ୟବାଦୀ ପାର୍ଟି,
କଂଗ୍ରେସ
ଜୀବନ ସାଥୀମଞ୍ଜରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେଭେନ୍ସା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ,
କାଶୀ ଜାତୀୟ ବିଦ୍ୟାପୀଠ, ବନାରସ

ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ (୧୬ ନଭେମ୍ବର ୧୯୦୫ - ୫ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୭୦) ଓଡ଼ିଶାର ଜଣେ ବାମପନ୍ଥୀ ନେତା, ବିଧାୟକ, ଶିକ୍ଷାବିଦ ଓ ବିପ୍ଲବୀ ଥିଲେ । ସେ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ, ଓଡ଼ିଶା କୃଷକ ଆନ୍ଦୋଳନଓଡ଼ିଶାର ସାମ୍ୟବାଦ ଆନ୍ଦୋଳନ, ଗଡ଼ଜାତ ପ୍ରଜା ଆନ୍ଦୋଳନ, ଓଡ଼ିଶା ଭାଗଚାଷୀ ଆନ୍ଦୋଳନଓଡ଼ିଶା ଶିକ୍ଷା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭାଗ ନେଇ ଶ୍ରେଣୀହୀନସମାଜ ଗଠନ ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲେ । ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ କାଳରେ ସେ ଦଶଥର ଇଂରେଜ ସରକାରର କାରାଗାରେ ବନ୍ଦୀ ଜୀବନ କାଟିଥିଲେ । ବନ୍ଦୀଶାଳା ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସମୟରେ ସେ ୪୫ ଦିନ ଅନଶନ ଚଳାଇଥିଲେ । ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓଡ଼ିଶାରେ କଂଗ୍ରେସ-ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ପ୍ରଥମ ସଭାପତି ଥିଲେ ।[୧] ୧୯୬୫-୬୬ ମସିହାରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳରେ ପ୍ରାଣନାଥ କଳାହାଣ୍ଡିବଲାଙ୍ଗିରର ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ପ୍ରପୀଡ଼ିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜନସେବାରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ନେଇଥିଲେ ।[୨]

ବାଲ୍ୟଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା[ସମ୍ପାଦନା]

ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ୧୯୦୫ ମସିହାରେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର କଣାସ ପଞ୍ଚାୟତ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଡିମିରି ଗାଁରେ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ । ସେ ନିଜ ଗାଁ ଚାଟଶାଳିରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ସମାପନ କରିଥିଲେ । ଉଚ୍ଚ ଠିକ ଶେଷ ହେବା ଆଗରୁ ନିଜର ପାଠପଢ଼ା ବନ୍ଦ କରିଥିଲେ ।[୩]

କର୍ମ ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]

ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ନେତୃତ୍ତ୍ୱରେ ଚାଲିଥିବା ଜାତୀୟ ମୁକ୍ତି ସଂଗ୍ରାମରେ ସେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ସେ ବ୍ରିଟିସ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ୧୦ ଥର କାରାବରଣ କରିଥିଲେ । ସମାଜକୁ ଅର୍ଥନୈତିକ ଗୋଲାମିରୁ ମୁକୁଳାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରାଣନାଥ କୃଷକ ସଭା ଗଠନ କରିଥିଲେ । ନବକୃଷ୍ଣ ଚୌଧୁରୀ, ଭଗବତୀ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ, ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ, ଗୁରୁଚରଣ ପଟ୍ଟନାୟକସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ଦ୍ୱିବେଦୀ ଆଦି ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ସହ ମିଶି ଓଡ଼ିଶାରେ କଂଗ୍ରେସ ସାମ୍ୟବାଦୀ ପାର୍ଟି ଗଠନ କରିଥିଲେ । ସେ ଏହାର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନରେ ଏହାର ସଭାପତି ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇଥିଲେ। ଭଗବତୀ ଚରଣ ଓ ଗୁରୁଚରଣଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଓଡ଼ିଶାରେ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ବାରାଣସୀର କାଶୀ ଜାତୀୟ ବିଦ୍ୟାପୀଠରେ ଅାଚାର୍ଯ୍ୟ ନରେନ୍ଦ୍ର ଦେବଶ୍ରୀପ୍ରକାଶଙ୍କ ପାଖରେ ରହି ବିଶ୍ୱ ଇତିହାସ, ମାର୍କସବାଦ, ଅର୍ଥନୀତି ସମ୍ପର୍କରେ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ସେ "ଶାସ୍ତ୍ରୀ" ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୩୬ ମସିହା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ଖୋର୍ଦ୍ଧାରୁ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ରୂପେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବ ପ୍ରଥମ ବିଧାନ ସଭାକୁ ସଭ୍ୟ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଇଥିଲେ । ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ପୁଣିଥରେ ବିଧାନ ସଭାକୁ ଭାରତୀୟ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ପ୍ରାର୍ଥୀଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଇଥିଲେ ।[୪]

ପ୍ରତିଷ୍ଠା[ସମ୍ପାଦନା]

ପ୍ରାଣନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ ଖୋର୍ଦ୍ଧାଠାରେ ପ୍ରାଣନାଥ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟଜଟଣୀଠାରେ ପ୍ରାଣନାଥ ଉଚ୍ଚ ଇଂରାଜୀ ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ।[୨]

ଲିଖନ[ସମ୍ପାଦନା]

ସମ୍ପାଦନା[ସମ୍ପାଦନା]

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. "Prananath Pattnaik". Odisha Helpline. Retrieved 30 September 2014.
  2. ୨.୦ ୨.୧ ପାଟ୍ଟଶାଣୀ, ପ୍ରସନ୍ନ (୩୦ ସେପ୍ତେମ୍ବର ୨୦୧୪). "କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ଚେତନାର ବାର୍ତ୍ତାବହ ପ୍ରାଣନାଥ". ସମାଜ. {{cite news}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |accessdate= and |date= (help)
  3. ୩.୦ ୩.୧ ମହାପାତ୍ର, ଆଶିଷ (୩୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୪). "ସଂଗ୍ରାମର ଅନିର୍ବାଣ ଶିଖା- ପ୍ରାଣନାଥ" (PDF). ସମ୍ବାଦ. Retrieved ୧ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୪. {{cite news}}: Check date values in: |accessdate= and |date= (help)[permanent dead link]
  4. "Prananath Pattnaik | MLA Profile". ମୋ ଓଡ଼ିଶା. Archived from the original on 12 August 2022. Retrieved 5 October 2016.