ମାରିଚୀ ମନ୍ଦିର

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Marichi_temple

ମାରିଚୀ ମନ୍ଦିର
Religion
ଅନୁବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକ	ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ
District	ବାଲେଶ୍ୱର
Governing body	ମାରିଚୀ ପୂଜା କମିଟି, ଅଯୋଧ୍ୟା, ଭଉଁରିଆବାଦ
Location
ସ୍ଥାନ	ଅଯୋଧ୍ୟା
Country	ଭାରତ

ମାରିଚୀ ମନ୍ଦିର ଓଡ଼ିଶାର ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାର ଅଯୋଧ୍ୟାଠାରେ ଥିବା ଏକ ପୁରାତନ ବୌଦ୍ଧ ଓ ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର । ମାରିଚୀ ଦେବୀ ଅଯୋଧ୍ୟା ଗ୍ରାମର ଇଷ୍ଠଦେବୀ ଏବଂ ଜଣେ ବୌଦ୍ଧ ଦେବୀ ।

ଗମନାଗମନ

ଏହା ସଜନାଗଡ଼ଠାରୁ ୯ କି.ମି. ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ସେଠାରୁ ଏକ ଡାହାଣ ହାତୀ ପଥରେ ୯ କି.ମି. ଗଲେ ଅଯୋଧ୍ୟା ଗାଁରେ ଏହି ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାର ସଦରମହକୁମାଠାରୁ ମାତ୍ର ୨୦ କିମି ଦୂରରେ ଥିବା ଅଯୋଧ୍ୟା ଗ୍ରାମରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହା ଜିଲ୍ଲାର ସଦର ମହକୁମା ସହ ଉନ୍ନତ ମାନର ସଡକ ପଥଦ୍ୱାରା ସଂଯୁକ୍ତ । ବାଲେଶ୍ୱରଠାରୁ ଏ ଗ୍ରାମକୁ କୌଣସି ସମୟରେ ବସ‍ କିମ୍ବା ଟ୍ରେକରରେ ଯାଇହେବ । କିମ୍ବା ଟ୍ୟାକ୍ସି କରି ମଧ୍ୟ ଯାଇ ପାରିବେ । ଏ ଗ୍ରାମ ଅନ୍ୟ ଏକ ପଥଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ସଂଯୁକ୍ତ , ଯାହା ନୀଳଗିରିଠାରୁ ମାତ୍ର ୧୪ କିମିର ଦୂରତା ବିଶିଷ୍ଟ । ଏହାର ନିକଟତମ ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ବାଲେଶ୍ୱର ।

ଇତିହାସ ଓ ମନ୍ଦିର ଗଠନ

• 
  ମାରିଚୀ ଠାକୁରାଣୀ
• 
  ପିଢ଼ା ବିମାନ
• 
  ଅବଲୋକିତେଶ୍ୱର
• 
  ବୌଦ୍ଧ ସ୍ତୁପ
• 
  ମନ୍ଦିର ପ୍ରବେଶ ଦୁଆରରେ ଥିବା ସିଂହ
• 
  ପିଢ଼ା ବିମାନ

ଭୂମିସ୍ପର୍ଶ ମୁଦ୍ରାରେ ବୁଦ୍ଧ

ଚାରୋଟି ହାତ ଥିବା ବରାହୀ

ପିଢ଼ା ବିମାନ

ପୁରାତନ ମୂର୍ତ୍ତି

ଏହି ମନ୍ଦିରଟି ଏକ ଉତ୍କଳୀୟ ଶୈଳୀର ପିଢ଼ା ବିମାନ ମନ୍ଦିର । ମୂଳ ମନ୍ଦିର ଆଗରେ ଏକ ଜଗମୋହନ ରହିଛି । ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ୧୧ଶ ଶତକର ଅନେକ ତନ୍ତ୍ର, ବୌଦ୍ଧ ଓ ଜୈନ ସଙ୍କେତ ଓ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି । ଏହା ସୋମବଂଶୀ କେଶରୀ ରାଜମାନଙ୍କ ଦେଇ ତିଆରି । ଏଠାରେ ଅନେକ ପୁରାତନ ସାଙ୍କେତିକ ମୂର୍ତ୍ତି ଯଥା ମୋଟ ୫ଟି ବୌଦ୍ଧ ମୂର୍ତ୍ତି, ବରାହୀ ଆଦି ରହିଛନ୍ତି । ଗର୍ଭଗୃହରେ ମଞ୍ଜୁଶ୍ରୀ, ମାରିଚୀଙ୍କର ୨ଟି ମୂର୍ତ୍ତି ତଥା ତାରା, ଅବଲୋକିତେଶ୍ୱର ଆଦି ମୂଋତ୍ତି ରହିଛି । ମନ୍ଦିର ପଛ କାନ୍ଥରେ ଚାରୋଟି ହାତ ଥିବା ବରାହୀ, ଭୂମିସ୍ପର୍ଶ ମୁଦ୍ରାରେ ବୁଦ୍ଧ, ଜୈନ ତୀର୍ଥଙ୍କର ଆଦି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଯଦିଓ ମୂଳ ବିଗ୍ରହଟି ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ରୂପରେ ପୂଜା ପାଇଥାଏ, ଭଲ ଭାବରେ ଦେଖିଲେ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଏହା ଏକ ମହାଯାନ ଠାକୁରାଣୀ ମାରିଚୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ଯାହା ବାକି ଦୁଇଟି ମୂର୍ତ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି । ମନ୍ଦିରର ଗର୍ଭଗୃହରେ ୧୧ଶ ଶତକର ତିନୋଟି ପ୍ରଧାନ ମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି । ଏଠାରେ ଏକ ପିଢ଼ା ବିମାନ ଓ ଆର.ସି.ସି. ନିର୍ମିତ ସମତଳ ମଣ୍ଡପ ରହିଛି । ମନ୍ଦିରଟି ଚୂନ ପଥରରେ ତିଆରି ।

ପୂଜା ପାଳନ

• ଦୁର୍ଗା ପୂଜା
• ଅଶୋକାଷ୍ଟମୀ

ଆଧାର

• R. P. Mohapatra, 1986, Archaeology in Orissa, Vol. II, New Delhi

ବାହାର ଲିଙ୍କ

• various images of Marichi Temple