ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ
ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ | |
---|---|
Drug class | |
Class identifiers | |
Synonyms | Second generation antipsychotic (SGAs), serotonin–dopamine antagonist (SDAs) |
Use | Agitation, schizophrenia,bipolar[୧] |
Biological target | Dopamine receptor and serotonin receptor[୨] |
Clinical data | |
Drugs.com | Drug Classes |
In Wikidata |
ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Atypical antipsychotics/ AAP ) ହେଉଛି ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ୍ ଶ୍ରେଣୀର ଏକ ପ୍ରକାର ଔଷଧ | [୩] ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତେଜନା, ସିଜୋଫ୍ରେନିଆ ଏବଂ ବାଇପୋଲାର ଡିଜଅଡର ରୋଗମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | [୪] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବହାରରେ ଅଟିଜିମ୍ କିମ୍ବା ଅବସାଦ ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ | [୫] ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ବିଭନ୍ନ ଔଷଧମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଅନ୍ୟଠାରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରମାଣ ନାହିଁ | [୨] [୬] ଏହି ଔଷଧ ଗୁଡ଼ିକ ପାଟିରେ କିମ୍ବା ମାଂସପେଶୀରେ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇପାରେ | [୧] [୨] ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଇଞ୍ଜେକସନ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ | [୨]
ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ନିଦ୍ରାଳୁ ଦୋଷ, ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି, ମଧୁମେହ, ଯୌନକ୍ରିୟା ଅସୁବିଧା ଓ ଅନିଚ୍ଛାକୃତ ଚଳନ ବ୍ୟାଧି ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଶେଷୋକ୍ତ ଅସୁବିଧା ସ୍ୱାଭାବିକ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ ତୁଳନାରେ କମ୍ ଦେଖାଯାଏ | [୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗମ୍ଭୀର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ନ୍ୟୁରୋଲେପ୍ଟିକ୍ ମାଲିଗନାଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ଏବଂ ଲଙ୍ଗ କ୍ୟୁଟି ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇପାରେ। [୨] କ୍ଲିଜାପିନ ଯୋଗୁ କମ ଶ୍ୱେତ ରକ୍ତକଣିକା ଓ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ପ୍ରଦାହ ହୋଇପାରେ । [୧] ଡିମେନ୍ସିଆ ଥିଲେ ମୃତ୍ୟୁ ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ହୁଏ । [୨] ଡୋପାମାଇନ୍ ଏବଂ ସେରୋଟୋନିନ ପାଇଁ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ଥିବା ରିସେପ୍ଟର ଗୁଡ଼ିକୁ ଅବରୋଧ କରି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତି | [୨]
୧୯୭୦ ଦଶକରେ ଏଟିପିକାଲ୍ ଆଣ୍ଟିସାଇକୋଟିକ୍ସ ଔଷଧ ଗୁଡ଼ିକ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବହାରରେ ଆସିଥିଲା | [୭] ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଔଷଧ ଜେନେରିକ ନାମରେ ଉପଲବ୍ଧ ଏବଂ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଶସ୍ତା | [୧] ୨୦୧୮ ମସିହାରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୟୁନାଇଟେଡ୍ ଷ୍ଟାଟସ୍ରେ କୋଟିଆପିନ ୫୯ ତମ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ହୋଇଥିବା ଔଷଧ ଏବଂ ଆରିପିପ୍ରାଜୋଲ୍ ୧୦୧ତମ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ଔଷଧ ଥିଲା | [୮]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ Hitchings, Andrew; Lonsdale, Dagan; Burrage, Daniel; Baker, Emma (2019). The Top 100 Drugs: Clinical Pharmacology and Practical Prescribing (in ଇଂରାଜୀ) (2nd ed.). Elsevier. p. 80. ISBN 978-0-7020-7442-4.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ ୨.୫ ୨.୬ Willner, K; Vasan, S; Abdijadid, S (January 2021). "Atypical Antipsychotic Agents". PMID 28846323.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ Willner, K; Vasan, S; Abdijadid, S (January 2021). "Atypical Antipsychotic Agents". PMID 28846323.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ Hitchings, Andrew; Lonsdale, Dagan; Burrage, Daniel; Baker, Emma (2019). The Top 100 Drugs: Clinical Pharmacology and Practical Prescribing (in ଇଂରାଜୀ) (2nd ed.). Elsevier. p. 80. ISBN 978-0-7020-7442-4.
- ↑ "List of Atypical Antipsychotics + Uses, Types & Side Effects". Drugs.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 22 April 2021.
- ↑ "List of Atypical Antipsychotics + Uses, Types & Side Effects". Drugs.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 22 April 2021.
- ↑ Aringhieri S, Carli M, Kolachalam S, Verdesca V, Cini E, Rossi M, McCormick PJ, Corsini GU, Maggio R, Scarselli M (December 2018). "Molecular targets of atypical antipsychotics: From mechanism of action to clinical differences". Pharmacology & Therapeutics. 192: 20–41. doi:10.1016/j.pharmthera.2018.06.012. PMID 29953902.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|displayauthors=
ignored (|display-authors=
suggested) (help) - ↑ "The Top 300 of 2021". clincalc.com. Retrieved 22 April 2021.