ପେରିପାର୍ଟମ କାର୍ଡ଼ିଓମାୟୋପାଥି
| Peripartum cardiomyopathy | |
|---|---|
| Post-partum cardiomyopathy[୧] | |
 Normal heart (left) compared with one with peripartum cardiomyopathy (right) | |
| ବିଭାଗ | Obstetrics, cardiology |
| ଲକ୍ଷଣ | Shortness of breath, tiredness, leg swelling, palpitations[୨] |
| ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | Last month of pregnancy to 5 months after delivery[୧] |
| କାରଣ | Unknown[୨] |
| ବିପଦ କାରକ | Age>25; high blood pressure; multiple gestations; family history[୨][୩] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms and ultrasound; after ruling out other possible causes[୨][୩] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Symptoms of pregnancy, preeclampsia, myocarditis, valvular heart disease, other cardiomyopathies[୨][୩] |
| ଔଷଧ | Beta-blockers, thiazide diuretics, furosemide[୨] |
| ଚିକିତ୍ସା | Timely delivery, implantable cardioverter defibrillator (ICD) and cardiac resynchronization therapy (CRT)[୨] |
| Prognosis | Over half recover within 6 months[୩] |
| ପୁନଃପୌନିକ | 1 in 2,200 pregnancies (USA)[୨] |
| ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା | 7 to 50%[୪] |
ପେରିପାର୍ଟମ କାର୍ଡ଼ିଓମୋୟୋପାଥି (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Peripartum cardiomyopathy/ ପିପିସିଏମ୍ ) ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ବିସ୍ତୃତ କାର୍ଡିଓମାଇଓପାଥି ଯାହା ଗର୍ଭଧାରଣର ଶେଷ ମାସ ଏବଂ ପ୍ରସବ ପରେ ପାଞ୍ଚ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୁଏ | [୧] ନିଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସ, ଥକାପଣ ଏବଂ ଫୁଲା ସହିତ ହୃଦଘାତର ଲକ୍ଷଣ | [୨] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ପାଲଟିଯିବା, ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା କିମ୍ବା ଶୁଖିଲା କାଶ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | [୨] [୩] ଆରମ୍ଭ ଧୀରେ ଧୀରେ କିମ୍ବା ହଠାତ୍ ହୋଇପାରେ | [୨] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ଆରିଥମିଆ, ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବା, ଭ୍ରୁଣ ଅସୁବିଧା ଏବଂ ଆକସ୍ମିକ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇପାରେ ।[୩] [୨]
ଏହାର କାରଣ ଜଣା ପଡିନାହିଁ ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ସୁସ୍ଥ ଥିବା ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରନ୍ତି ।[୨] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ରୋଗ, ଏକାଧିକ ଗର୍ଭଧାରଣ ଏବଂ ପରିବାର ଇତିହାସ ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ସଙ୍କଟ ରହିପାରେ ।[୨] [୩] ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ପ୍ରଣାଳୀରେ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡର ସିସ୍ଟୋଲିକ ଡିସଫଙ୍କସନ ହେବା ଫଳରେ ବାମ ଭେଣ୍ଟ୍ରିକୁଲାର ଇଜେକସନ ଭଗ୍ନାଂଶ (EF) ସାଧାରଣତ ୪୫% ତଳକୁ କମିଯାଏ | [୨] ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡର ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ଉପରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ; ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପରେ ।[୨] [୩]
ଠିକ୍ ସମୟରେ ପ୍ରସବ ହେବା ସୁପାରିଶ କରାଯାଇପାରେ ।[୨] ପ୍ରସବ ପୂର୍ବ ଚିକିତ୍ସାରେ ବିଟା-ବ୍ଲକର୍, ଥିଆଜାଇଡ୍ ଡାଇୟୁରେଟିକ୍ କିମ୍ବା ଫୁରୋସେମାଇଡ୍ ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୨] ପ୍ରସବ ପରେ, ପରିଚାଳନା ସାଧାରଣ ହୃଦଘାତ ସହିତ ସମାନ ।[୨] ଏକ ପ୍ରତିରୋପଣ ଯୋଗ୍ୟ କାର୍ଡିଓଭର୍ଟର ଡିଫିବ୍ରିଲେଟର (ଆଇସିଡି) ଏବଂ କାର୍ଡିଆକ୍ ରିସିଙ୍କ୍ରୋନାଇଜେସନ୍ ଥେରାପି (CRT) ଅନ୍ୟ ବିକଳ୍ପ ହୋଇପାରେ; ଯଦିଓ ଏକ ବାହ୍ୟ ଉପକରଣ ସାହାଯ୍ୟରେ ଛଅ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଅଧାରୁ ଅଧିକ ଉନ୍ନତି ହୋଇପାରେ ।[୨] [୩] ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପାଇଁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ; ୭ରୁ ୫୦% ମୃତ୍ୟୁ ଆଶଙ୍କା ଥାଏ ।[୨] [୪] ଭବିଷ୍ୟତ ଗର୍ଭଧାରଣରେ ଏହାର ପୁନରାବୃତ୍ତି ହୋଇପାରେ, ଏବଂ ଏହା ବିରୁଦ୍ଧରେ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୫]
ପେରିପାର୍ଟମ କାର୍ଡିଓମାୟୋପାଥି ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ୨୨,୦୦୦ ଗର୍ଭଧାରଣରେ ପ୍ରାୟ ଜଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା ଏବଂ ହାଇଟିରେ ୩୦୦ରୁ ୧ହାର ଥିଲା। [୨] ୨୫ କିମ୍ବା ୩୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ୍କମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ।[୩] [୫] ଆଫ୍ରିକୀୟ ହେବା ମଧ୍ୟ ଏକ ବିପଦ। [୩] ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଡେମାକିସ୍ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା; ଯଦିଓ ଏହା ୧୭୦୦ ଦଶକରୁ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।[୬] [୭]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ "Orphanet: Peripartum cardiomyopathy". www.orpha.net. Archived from the original on 14 March 2024. Retrieved 12 March 2024.
- ↑ ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ ୨.୧୧ ୨.୧୨ ୨.୧୩ ୨.୧୪ ୨.୧୫ ୨.୧୬ ୨.୧୭ ୨.୧୮ ୨.୧୯ ୨.୨୦ ୨.୨୧ Hilfiker-Kleiner, D; Haghikia, A; Nonhoff, J; Bauersachs, J (7 May 2015). "Peripartum cardiomyopathy: current management and future perspectives". European heart journal. 36 (18): 1090–7. doi:10.1093/eurheartj/ehv009. PMC 4422973. PMID 25636745.
- ↑ ୩.୦୦ ୩.୦୧ ୩.୦୨ ୩.୦୩ ୩.୦୪ ୩.୦୫ ୩.୦୬ ୩.୦୭ ୩.୦୮ ୩.୦୯ ୩.୧୦ Rodriguez Ziccardi, Mary; Siddique, Momin S. (2023), "Peripartum Cardiomyopathy", StatPearls, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, PMID 29489231, archived from the original on 2023-06-04, retrieved 2023-09-17
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ Okeke, T; Ezenyeaku, C; Ikeako, L (July 2013). "Peripartum cardiomyopathy". Annals of medical and health sciences research. 3 (3): 313–9. doi:10.4103/2141-9248.117925. PMID 24116305.
{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ ୫.୦ ୫.୧ "Heart Disease During Pregnancy - Women's Health Issues". Merck Manuals Consumer Version. Archived from the original on 25 January 2024. Retrieved 12 March 2024.
- ↑ Bhattacharyya, A; Basra, SS; Sen, P; Kar, B (2012). "Peripartum cardiomyopathy: a review". Texas Heart Institute journal. 39 (1): 8–16. PMID 22412221.
- ↑ Pearson, Gail D.; Veille, Jean-Claude; Rahimtoola, Shahbudin; Hsia, Judith; Oakley, Celia M.; Hosenpud, Jeffrey D.; Ansari, Aftab; Baughman, Kenneth L. (1 March 2000). "Peripartum Cardiomyopathy: National Heart, Lung, and Blood Institute and Office of Rare Diseases (National Institutes of Health) Workshop Recommendations and Review". JAMA. 283 (9): 1183. doi:10.1001/jama.283.9.1183.