ମୋଲାର ଗର୍ଭ
ମୋଲାର ଗର୍ଭ | |
---|---|
ଭେସିକୁଲାର ମୋଲ, ହାଇଡାଟିଡ ମୋଲ, ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ | |
ବିଭାଗ | Obstetrics |
ମୋଲାର ଗର୍ଭ ଏକ ଅସାଧାରଣ ଗର୍ଭ ଯେଉଁଥିରେ ଏକ ଅଣ-ବିକାଶକ୍ଷମ ନିଷିକ୍ତ ଅଣ୍ଡା ଗର୍ଭାଶୟରେ ରୋପଣ ହୋଇଥାଏ ଯାହା ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ପାରେନାହିଁ । ଏକ ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣ ହେଉଛି ଏକ ଗର୍ଭଧାରଣକାରୀ ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ରୋଗ ଯାହା ଗର୍ଭାଶୟରେ ଏକ ପିଣ୍ଡରେ ପରିଣତ ହୁଏ ଯାହାର କୋରିଓନିକ୍ ଭିଲି ଫୁଲି ଯାଇଥାଏ । ଏହି ଭିଲାଇ ଗୁଡ଼ିକ ଅଙ୍ଗୁର ଗୁଚ୍ଛ ସଦୃଶ ଗୁଚ୍ଛରେ ପରିଣତ ହୋଇଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏକ ଫର୍ଟିଲାଇଜଡ୍ ଅଣ୍ଡାରେ ମୂଳ ମାତୃ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସ୍ ନଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଏକ ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣ ହୋଇପାରେ | ଗର୍ଭଧାରଣର ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ଭ୍ରୁଣ ଟିସୁ ଧାରଣ କରିପାରେ କିମ୍ବା ନପାରେ । ଏହା ଏକ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ (କିମ୍ବା ହାଇଡାଟାଇଡ୍ ମୋଲ୍, ମୋଲା ହାଇଡାଟିଡୋସା)ର ଉପସ୍ଥିତିଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଥାଏ । [୧] ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣକୁ ଆଂଶିକ ମୋଲ୍ ବା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଲ୍ ଭାବରେ ବର୍ଗୀକୃତ କରାଯାଏ, ମୋଲ୍ ଶବ୍ଦଟି କେବଳ ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ତନ୍ତୁ କିମ୍ବା ଏକ ବୃଦ୍ଧିକୁ ସୂଚାଇବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |
ଗୋଟିଏ ଶୁକ୍ରାଣୁ (୯୦% ସମୟରେ) କିମ୍ବା ଦୁଇଟି (୧୦% ସମୟରେ) ଶୁକ୍ରାଣୁ ଏକ ଡିଏନେ ହରାଇଥିବା ଅଣ୍ଡା ସହିତ ନିଷିକ୍ତ ହୁଏ । ପ୍ରଥମ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଶୁକ୍ରାଣୁ ପୁନର୍ବାର ନକଲ କରି ଏକ “ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ” ୪୬ କ୍ରୋମୋଜୋମ୍ ସେଟ୍ ଗଠନ କରେ । [୨] ପ୍ରଜନନ ଶୁକ୍ରାଣୁର ପରବର୍ତ୍ତୀ ମାଇଟୋସିସ୍ କାରଣରୁ ଜେନୋଟାଇପ୍ ସାଧାରଣତ ୪୬ ୪୬, XX ( ଡିପ୍ଲଏଡ୍ ) ଅଟେ କିନ୍ତୁ ଏହା ୪୬, XY (ଡିପ୍ଲଏଡ୍) ହୋଇପାରେ | ୪୬, YY (ଡିପ୍ଲଏଡ୍) ପାଳନ କରାଯାଏ ନାହିଁ | ଏହାର ବିପରୀତରେ, ଏକ ସାଧାରଣ ଅଣ୍ଡା ଏକ କିମ୍ବା ଦୁଇଟି ଶୁକ୍ରାଣୁଦ୍ୱାରା ଫର୍ଟିଲାଇଜ୍ ହୁଏ ଯାହା ପରେ ନିଜକୁ ନକଲ କରି ୬୯, XXY ( ଟ୍ରିପ୍ଲଏଡ୍ ) କିମ୍ବା ୯୨, XXXY ( ଟ୍ରାଇପ୍ଲଏଡ୍ )ର ଜେନୋଟାଇପ୍ ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ ।
ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ସରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡିକରେ ୨-୪% ଏବଂ ପୂର୍ବ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ୧୦-୧୫% କୋରିଓକାର୍ସିନୋମା ସଙ୍କଟ ଥାଏ ଏବଂ ଏକ ଆକ୍ରମଣକାରୀ ମୋଲ ହେବାର ୧୫% ବିପଦ ରହିଛି । ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଲସ୍ ଆକ୍ରମଣକାରୀ ହୋଇପାରେ (<୫% ବିପଦ) କିନ୍ତୁ କୋରିଓକାର୍ସିନୋମା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ନୁହେଁ । [୨] କୋରିଓକାର୍ସିନୋମା ରୋଗର ୫୦% ଭାଗରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ ଥାଏ |
ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଏକ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବିରଳ ଜଟିଳତା ଅଟେ, ଯାହା ଆମେରିକାରେ 1,000 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ଗୋଟିଏ ଥାଏ, ଏସିଆରେ ଅଧିକ ହାରରେ ରହିଥାଏ (ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ 100 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ଗୋଟିଏ ହୋଇପାରେ)। [୩]
ଚିହ୍ନ ଏବଂ ଲକ୍ଷଣ |
[ସମ୍ପାଦନା]ଗର୍ଭଧାରଣର ଚତୁର୍ଥରୁ ପଞ୍ଚମ ମାସରେ ଯନ୍ତ୍ରଣାହୀନ ଯୋନୀ ରକ୍ତସ୍ରାବ ସହିତ ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣ ହୁଏ | [୧] ଗର୍ଭାଶୟ ଆଶାଠାରୁ ବଡ଼ ହୋଇପାରେ, କିମ୍ବା ଡିମ୍ବାଣୁ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇପାରେ । ଆଶା କରାଯାଉଥିବାଠାରୁ ଅଧିକ ବାନ୍ତି ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ( ହାଇପରଏମେସିସ୍ ) । ବେଳେବେଳେ ମୂତ୍ରରେ ପ୍ରୋଟିନ୍ ସହିତ ରକ୍ତଚାପ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷଣରେ ମାନବ କୋରିଅନିକ୍ ଗୋନାଡୋଟ୍ରୋପିନ୍ (hCG)ର ଉଚ୍ଚ ସ୍ତର ଦେଖାଯିବ | [୪]
କାରଣ
[ସମ୍ପାଦନା]ଏହି ଅବସ୍ଥାର କାରଣ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବୁଝାପଡ଼ୁ ନାହିଁ ।ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସଙ୍କଟଗୁଡ଼ିକରେ ଅଣ୍ଡାର ତ୍ରୁଟି, ଗର୍ଭାଶୟ ମଧ୍ୟରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକତା କିମ୍ବା ପୁଷ୍ଟିକର ଅଭାବ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ । ୨୦ ବର୍ଷରୁ କମ୍ କିମ୍ବା 40 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଅଧିକ ବିପଦ ଥାଏ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିପଦ ଜନକ କାରଣଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରୋଟିନ୍, ଫୋଲିକ୍ ଏସିଡ୍ ଏବଂ କାରୋଟିନ୍ କମ୍ ଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । [୫] କେବଳ ଡିଏନଏର ଡିପ୍ଲୋଏଡ୍ ସେଟ୍ ଥିବା ଶୁକ୍ରାଣୁର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ସମସ୍ତ କ୍ରୋମୋଜୋମରେ ଜିନ୍ର ଶୁକ୍ରାଣୁ-ନମୁନା ମିଥାଇଲେସନ୍ ଦମନ ଅଛି । ଏହା ସିନ୍ସିଟିଓଟ୍ରୋଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟର ଅତ୍ୟଧିକ ବୃଦ୍ଧି ଘଟାଇଥାଏ ଏବଂ ଦ୍ୱିତ ଅଣ୍ଡା ବିଶିଷ୍ଟ ମିଥାଇଲେସନ୍ ଭ୍ରୁଣରେ ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକର ଏକ ଭକ୍ତିଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ, ଯାହାକି ଏକ ଅଣବିକଶିତ ସିନ୍ସିଟିଓଟ୍ରୋଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟ ଉତ୍ସ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଥାଏ । ଏହାକୁ ବିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ଫଳାଫଳ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ପୁରୁଷ ଜିନ୍ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁର ଉଚ୍ଚ ବିନିଯୋଗ ପାଇଁ ମହିଳା ଜିନ୍ ବନାମ ମହିଳା ଜିନ୍ ଉତ୍ସ ଉତ୍ସ ପିଲାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାକୁ ବଢ଼ାଇବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ପାଇଁ ସୃଷ୍ଟି କରି ଥାଏ | [୬]
ପାଥୋଫିଜିଓଲୋଜି |
[ସମ୍ପାଦନା]ଏକ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ ହେଉଛି ଏକ ଗର୍ଭଧାରଣ / ଧାରଣା ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ଲାସେଣ୍ଟାରେ ଅଙ୍ଗୁର ଭଳି ଛୋଟ ଥଳି (ଭେସିକଲ୍ ) ଥାଏ ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ଖାଲି ଆଖିରେ ଦେଖାଯାଏ । କୋରିଓନିକ୍ ଭିଲାଇରେ ତରଳ ପଦାର୍ଥଦ୍ୱାରା ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଯିବା ଯୋଗୁ ଭେସିକଲ୍ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ । ଯେତେବେଳେ ମାଇକ୍ରୋସ୍କୋପ୍ରେ ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଟିସୁର ହାଇପରପ୍ଲାସିଆ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଏ । ଏହାର ଚିକିତ୍ସା କରା ନ ଗଲେ, ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ ପ୍ରାୟ ସବୁବେଳେ ଏକ ସ୍ୱତଃପ୍ରବୃତ୍ତ ଗର୍ଭପାତ (miscarriage) ହୋଇଯିବ ।
ମର୍ଫୋଲୋଜି ଉପରେ ଆଧାର କରି, ହାଇଡାଟାଇଡିଫର୍ମ ମୋଲଗୁଡ଼ିକୁ ଦୁଇ ପ୍ରକାରରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇପାରେ: ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଲରେ, ସମସ୍ତ କୋରିଅନିକ୍ ଭିଲି ଭେସିକୁଲାର୍, ଏବଂ ଭ୍ରୁଣ କିମ୍ବା ଭ୍ରୁଣ ବିକାଶର କୌଣସି ଚିହ୍ନ ନଥାଏ । ଆଂଶିକ ମୋଲ୍ରେ କିଛି ଭିଲି ଭେସିକୁଲାର୍ ଅଟେ, ଅନ୍ୟମାନେ ଅଧିକ ସ୍ୱାଭାବିକ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ଭ୍ରୁଣ/ ଭ୍ରୁଣର ବିକାଶ ଦେଖାଯାଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଭ୍ରୁଣ ସର୍ବଦା ବିକୃତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ କଦାପି ଦୃଶ୍ୟ ହୁଏନାହିଁ ।
କ୍ୱଚିତ୍ ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଏକ ସାଧାରଣ, କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଭ୍ରୁଣ ସହିତ ଗର୍ଭାଶୟରେ ଏକ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ ସହ-ବିଦ୍ୟମାନ ହୋଇପାରେ । ଏହା ଯାଆଁଳା ହେତୁ ହୋଇଥାଏ । ଗର୍ଭାଶୟରେ ଦୁଇଟି ଗର୍ଭ ଉତ୍ପାଦ ରହିଥାଏ: ଗୋଟିଏ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ପ୍ଲାସେଣ୍ଟା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ଅକ୍ଷମ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁ (ମୋଲ୍) ଅନ୍ୟଟି ଗୋଟିଏ ସାଧାରଣ ପ୍ଲେସେଣ୍ଟା ଏବଂ ଏକ ଜୀବନ୍ତ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁ ସହିତ ରହିପାରେ । ଯତ୍ନର ସହ ନଜରରେ ରହିବାଦ୍ୱାରା ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ସନ୍ତାନ ଜନ୍ମ ହେବା ଏବଂ ମୋଲରୁ ଆରୋଗ୍ୟ ହେବା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ । [୭]
ପିତାମାତା ଉତ୍ସ
[ସମ୍ପାଦନା]ଅଧିକାଂଶ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଲରେ, ସମସ୍ତ ପରମାଣୁ ଜିନ୍ କେବଳ ପିତାଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ( ଆଣ୍ଡ୍ରୋଜେନେସିସ୍ ) ସୁତ୍ରରେ ଆସିଥାଏ । ଏହି ଆଣ୍ଡ୍ରୋଜେନେଟିକ୍ ମୋଲଗୁଡିକର ପ୍ରାୟ ୮୦% ରେ, ସବୁଠାରୁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀ ହେଉଛି ଯେ ଏକ ଖାଲି ଅଣ୍ଡା ଗୋଟିଏ ଶୁକ୍ରାଣୁଦ୍ୱାରା ଫର୍ଟିଲାଇଜ୍ ହୁଏ, ଏବଂ ପରେ ସମସ୍ତ କ୍ରୋମୋଜୋମ୍ / ଜିନ୍ର ନକଲ “ଏଣ୍ଡୋରେଡୁପ୍ଲିକେସନ୍ ” (endoreduplication) ନାମକ ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ୱାରା ସମ୍ପାଦିତ ହୁଏ । ଶତକଡ଼ା 20 ଭାଗ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମଲରେ, ସବୁଠାରୁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏକ ଅଣ୍ଡା ଦୁଇଟି ଶୁକ୍ରାଣୁଦ୍ୱାରା ଫର୍ଟିଲାଇଜ୍ ହୁଏ । ଉଭୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ମୋଲ୍ ଡିପ୍ଲଏଡ୍ ରହେ (ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ରୋମୋଜୋମର ଦୁଇଟି କପି ଅଛି) । ଏହି ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ମାଇଟୋକଣ୍ଡ୍ରିଆଲ୍ ଜିନ୍ ସବୁଦିନ ପରି ମା’ଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସୁତ୍ରରେ ଆସିଥାଏ ।
ଅଧିକାଂଶ ଆଂଶିକ ମୋଲ୍ ହେଉଛି ଟ୍ରିପ୍ଲଏଡ୍ (ତିନୋଟି କ୍ରୋମୋଜୋମ୍ ସେଟ୍) | ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟସରେ ଗୋଟିଏ ମାତୃ ଜିନ୍ ଏବଂ ଦୁଇଟି ପିତୃ ସେଟ୍ ରହିଥାଏ | ସାଧାରଣତଃ ପିତାଙ୍କର ପୁନଃଦୈତ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି ଯାହା ଶୁକ୍ରାଣୁରୁ ହାଫଲଏଡ ସେଟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ବା ଗୋଟିଏ ଅଣ୍ଡାକୁ ଦୁଇଟି ଶୁକ୍ରଣୁ ନିଷିକ୍ତ ( fertilization) କାରିଥାଆନ୍ତି ।
କ୍ୱଚିତ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ ଟେଟ୍ରାପ୍ଲଏଡ୍ (ଚାରୋଟି କ୍ରୋମୋଜୋମ୍ ସେଟ୍) ଥାଏ କିମ୍ବା ସେଥିରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ରୋମୋଜୋମ୍ ଅସ୍ୱାଭାବିକତା ଥାଏ ।
ସାଧାରଣ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ପରିଏକ ସ୍ୱଳ୍ପ ପରିମାଣର ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲର ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଡିପ୍ଲଏଡ ଜେନୋମ ଅଛି; ଯାହାର ଦୁଇଟି ସେଟ୍ କ୍ରୋମୋଜୋମ୍ ଅଛି, ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ପିତାମାତାଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସୂତ୍ରରେ ଆସିଥାଏ । ଏହି ମୋଲଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ଏନଏଲଆରପି ଜିନ୍ରେ (NLRP7) ମ୍ୟୁଟେସନ୍ ବହନ କରନ୍ତି, ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣ ଆଡକୁ ସ୍ଥିର କରିଥାଏ । ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲର ଏହି ବିରଳ ପ୍ରକାରଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କିମ୍ବା ଆଂଶିକ ହୋଇପାରେ । [୮] [୯] [୧୦]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ
[ସମ୍ପାଦନା]ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ( ସୋନୋଗ୍ରାମ୍ )ଦ୍ୱାରା ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଏ, କିନ୍ତୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ହିଷ୍ଟୋପାଥୋଲୋଜିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକ । | ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡରେ ମୋଲ ଅଙ୍ଗୁର ଗୁଚ୍ଛ ("ଅଙ୍ଗୁର କ୍ଲଷ୍ଟର" କିମ୍ବା "ମହୁଫେଣା ଗର୍ଭାଶୟ" କିମ୍ବା "ତୁଷାର- ଝଡ଼") ସଦୃଶ ଦେଖାଯାଏ । [୧୧] ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟ ବିସ୍ତାର ଏବଂ କୋରିଓନିକ୍ ଭିଲାଇର ବୃଦ୍ଧି, ଏବଂ ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟରେ ଆଞ୍ଜିଓଜେନେସିସ୍ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଥାଏ ।
ବେଳେବେଳେ ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜମର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ, ଅତ୍ୟଧିକ ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରର ଏଚସିଜି (hCG) ହେତୁ ଥାଇରଏଡ୍-ଉତ୍ତେଜକ ହରମୋନ୍ର ପ୍ରଭାବକୁ ଅନୁକରଣ କରିପାରେ ।
ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଲ୍ | | ଆଂଶିକ ମୋଲ୍ | |
---|---|---|
କାରିଆଟାଇପ୍ | | 46, XX (46, XY) | 69, XXY |
hCG | ↑↑↑↑ | ↑ |
ଗର୍ଭାଶୟ ଆକାର | | ↑ | - |
କୋରିଓକାର୍କିନୋମାକୁ ରୂପାନ୍ତର କରନ୍ତୁ | | 2% | ବିରଳ |
ଗର୍ଭସ୍ଥ ଅଂଶଗୁଡିକ | | ନା | ହଁ |
ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ | | 2 ଶୁକ୍ରାଣୁ + ଖାଲି ଅଣ୍ଡା | | 2 ଶୁକ୍ରାଣୁ + 1 ଅଣ୍ଡା | |
ଜଟିଳତାର ବିପଦ | | 15-20% କ୍ଷତିକାରକ ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ରୋଗ | | କୁପ୍ରଭାବର କମ୍ ବିପଦ (<5%) |
ଚିକିତ୍ସା
[ସମ୍ପାଦନା]କୋରିଓକାର୍ସିନୋମା ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଯଥା ଶୀଘ୍ର ନିରାକରଣ ପରେ ଗର୍ଭାଶୟ ଅବଶୋଷଣ କରି କିମ୍ବା ସର୍ଜିକାଲ୍ କ୍ୟୁରେଟେଜ୍ଦ୍ୱାରା ଗର୍ଭାଶୟକୁ ବାହାର କରି ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମଲ୍ସର ଚିକିତ୍ସା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । [୧୨] ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ସେରମ୍ ମାନବ କୋରିଓନିକ୍ ଗୋନାଡୋଟ୍ରୋଫିନ୍ (hCG) ସ୍ତର ଏକ ନିମ୍ନ ସ୍ତରକୁ ନଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନୁସରଣ କରାଯାଏ । ଆକ୍ରମଣକାରୀ କିମ୍ବା ମେଟାଷ୍ଟାଟିକ୍ ମୋଲେସ୍ ( କର୍କଟ ) କେମୋଥେରାପି ଆବଶ୍ୟକ କରିପାରନ୍ତି ଏବଂ ମେଥୋଟ୍ରେକ୍ସେଟ୍ ପ୍ରାୟ ଭଲ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରନ୍ତି । ଯେହେତୁ ସେଗୁଡ଼ିକରେ ପିତୃ ଆଣ୍ଟିଜେନ୍ ଥାଏ, ଚିକିତ୍ସାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପ୍ରାୟ ୧୦୦% ଅଟେ । ଏଚସିଜି (HCG) ସ୍ତର ସ୍ୱାଭାବିକ ହେବା ପରେ ରୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଅଧା ବର୍ଷ ଗର୍ଭଧାରଣ ନକରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି | ଅନ୍ୟ ଏକ ମୋଲାର ଗର୍ଭଧାରଣ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ପ୍ରାୟ ୧% ।
ଯେତେବେଳେ ଏକ ବା ଏକାଧିକ ସାଧାରଣ ଭ୍ରୁଣ ସହିତ ଏକତ୍ର ହୁଏ ସେତେବେଳେ ପରିଚାଳନା ଅଧିକ ଜଟିଳ ହୋଇଥାଏ |
କେତେକ ମହିଳାଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଗର୍ଭଧାରଣକାରୀ ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ନିଓପ୍ଲାସିଆରେ ବିକଶିତ ହୋଇପାରେ । ଯେଉଁ ମହିଳାମାନଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ ଅଛି ଏବଂ ଏହି ପ୍ରଗତିର ଅଧିକ ବିପଦ ରହିଛି, ପ୍ରମାଣ ସୂଚିତ କରେ ଯେ ପ୍ରୋଫାଇଲାକ୍ଟିକ୍ କେମୋଥେରାପି (ପି-କେମ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା) ଦେବାଦ୍ୱାରା ଏହି ଘଟଣା ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମିପାରେ । [୧୩] ତଥାପି ପି-କେମ ବିଷାକ୍ତ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଯାଇପାରେ, ତେଣୁ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପାଇଁ ଅଧିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆବଶ୍ୟକ ।
ନିଶ୍ଚେତକ
[ସମ୍ପାଦନା]ଗର୍ଭାଶୟ କ୍ୟୁରେଟେଜ୍ ସାଧାରଣତଃ ନିଶ୍ଚେତକ ପ୍ରଭାବରେ କରାଯାଏ, ହେମୋଡାଇନାମିକ୍ ସ୍ଥିର ରୋଗୀଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମେରୁଦଣ୍ଡ ଆନାସ୍ଥେସିଆ ପସନ୍ଦଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ । ସାଧାରଣ ନିଶ୍ଚେତକ ଅପେକ୍ଷା ମେରୁଦଣ୍ଡ ନିଶ୍ଚେତକର ସୁବିଧା ହେଉଛି ଏହାର ସହଜତା, ଫୁସଫୁସ ପ୍ରଣାଳୀ ଉପରେ ଅନୁକୂଳ ପ୍ରଭାବ, ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜିମ୍ ରୋଗୀଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ଅଣ- ଟୋକୋଲାଇଟିକ୍ ଫାର୍ମାକୋଲୋଜିକାଲ୍ ଗୁଣ । ଅତିରିକ୍ତ ଭାବରେ, ରୋଗୀର ଚେତନାକୁ ବଜାୟ ରଖିବାଦ୍ୱାରା ରୋଗୀ ଗର୍ଭଧାରଣ କିମ୍ବା ସାଧାରଣ ନିଶ୍ଚେତକ ଅପେକ୍ଷା ଗର୍ଭାଶୟ ଛିଦ୍ର, କାର୍ଡିଓପଲମୋନାରି ଚାପ ଏବଂ ଥାଇରଏଡ୍ ଝଡ଼ ଭଳି ଜଟିଳତା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିହୁଏ । [୧୪]
ପୂର୍ବାନୁମାନ
[ସମ୍ପାଦନା]ହାଇଡଆଟିଡି ମୋଲ ମଧ୍ୟରୁ ଶତକଡ଼ା ୮୦ଠାରୁ ଅଧିକ ମୃଦୁ ସ୍ୱଭାବ ଅଟେ । ଚିକିତ୍ସା ପରେ ଫଳାଫଳ ସାଧାରଣତ ଅତି ଉତ୍ତମ ଅଟେ । ଚିକିତ୍ସା ସଫଳ ହୋଇଛି କି ନାହିଁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ସତର୍କ ଅନୁସରଣ ଜରୁରୀ ଅଟେ । [୧୫] ଅତି କମରେ ୬ରୁ ୧୨ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ଭଧାରଣକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଅତ୍ୟଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଗର୍ଭନିରୋଧକ ଉପାୟକୁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ । ଯେଉଁ ମହିଳାମାନଙ୍କର ପୂର୍ବରୁ ଆଂଶିକ କିମ୍ବା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଲ୍ ଥାଏ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ଗର୍ଭଧାରଣରେ ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲର ସାମାନ୍ୟ ସଙ୍କଟର ଆଶଙ୍କା ରହିଥାଏ, ଅର୍ଥାତ୍ ଭବିଷ୍ୟତର ଗର୍ଭଧାରଣ ପୂର୍ବରୁ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ସ୍କାନ୍ ଆବଶ୍ୟକ କରେ ।
୧୦ରୁ ୧୫% କ୍ଷେତ୍ରରେ, ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲ୍ ଆକ୍ରମଣକାରୀ ମୋଲରେ ବିକଶିତ ହୋଇପାରେ । ଏହି ଅବସ୍ଥାକୁ ଲଗାତାରଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ରୋଗ (PTD) କୁହାଯାଏ । ମୋଲସ୍ ଗର୍ଭାଶୟ କାନ୍ଥରେ ପ୍ରବେଶ କରିପାରେ ଯାହା ଯୋଗୁ ରକ୍ତସ୍ରାବ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜଟିଳତା ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ। ଏହି କାରଣରୁ ଅପରେସନ ପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପେଟ ଏବଂ ଛାତି ଏକ୍ସ-ରେ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଏ |
୨ରୁ ୩% କ୍ଷେତ୍ରରେ, ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲସ୍ କୋରିଓକାର୍ସିନୋମା ରୂପରେ ବିକଶିତ ହୋଇପାରେ, ଯାହା କର୍କଟ ରୋଗର ଏକ କ୍ଷତିକାରକ, ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ମେଟାଷ୍ଟାଟିକ୍ (ବିସ୍ତାର) ରୂପ ଧାରଣ କରିପାରେ। ଏହି କାରଣଗୁଡିକ ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ଏକ ଖରାପ ପୂର୍ବାନୁମାନକୁ ସୂଚିତ କରେ, କେମୋଥେରାପି ସହିତ ଚିକିତ୍ସା ପରେ ଆରୋଗ୍ୟ ହାର ଅଧିକ ।
ବିସ୍ତାର ନଥିବା ଘାତକ କର୍କଟ ରୋଗରେ ୯୦%ରୁ ଅଧିକ ମହିଳା ବଞ୍ଚିବା ଏବଂ ଗର୍ଭଧାରଣ ଏବଂ ସନ୍ତାନ ପ୍ରସବ କରିବାର କ୍ଷମତା ବଜାୟ ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ଅଟନ୍ତି । ମେଟାଷ୍ଟାଟିକ୍ (ବିସ୍ତାର) କର୍କଟ ରୋଗରେ, କମିବା କ୍ଷମତା ୭୫ରୁ ୮୫% ରହିଥାଏ, ଯଦିଓ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରସବ କ୍ଷମତା ସାଧାରଣତଃ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ।
ମହାମାରୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆମେରିକାରେ ପ୍ରତି ହାଇଡାଟିଡିଫର୍ମ ମୋଲେ ଗର୍ଭଧାରଣର ଏକ ବିରଳ ଜଟିଳତା ଅଟେ ଓ ୧000 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ଥରେ ହୋଇପାରେ । ଏସିଆରେ ଏହାର ଅଧିକ ହାର (ଯେପରିକି ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ 100 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ଗୋଟିଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ) ଦେଖାଯାଏ । [୩]
ଏଟିମୋଲୋଜି |
[ସମ୍ପାଦନା]ସହିତଏଟିମୋଲୋଜି ଶବ୍ଦଟି hydatisia (ଅଣାଯାଇଥିବା ହୋଇଥାଏ ଗ୍ରୀକ୍, "ଜଳ ଏକ ଡ୍ରପ୍") ଶବ୍ଦରୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ଯାହା ସିସ୍ଟରେ ଜଳଧାରଣ ସୂଚୀତ କରେ, ଏବଂ ମୋଲ (ଲାଟିନ୍ରେ Mola = ପଟ / ମିଥ୍ୟା ଗର୍ଭକୁ ବୁଝାଏ । [୧୬] ସମାନ ବାହ୍ୟରୂପ ଆସିଥିବା ଏକିନୋକୋକସର (Echinococcosis) ହାଇଡାଟିଡ ସିସ୍ଟ ଭଳି ସ୍ୱରୂପ ଥାଏ ।
ଏହାକୁ ବି ଦେଖ
[ସମ୍ପାଦନା]- ଇକିନୋକୋକୋସିସ୍
- ଗର୍ଭଧାରଣକାରୀ ଟ୍ରଫୋବ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ରୋଗ |
ସନ୍ଦର୍ଭ
[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ ୧.୦ ୧.୧ Cotran RS, Kumar V, Fausto N, Nelso F, Robbins SL, Abbas AK (2005). Robbins and Cotran pathologic basis of disease (7th ed.). St. Louis, Mo: Elsevier Saunders. p. 1110. ISBN 0-7216-0187-1.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ Kumar, Vinay, ed. (2010). Pathologic Basis of Disease (8th ed.). Saunders Elsevier. pp. 1057–1058. ISBN 978-1-4377-0792-2.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ Di Cintio E, Parazzini F, Rosa C, Chatenoud L, Benzi G (November 1997). "The epidemiology of gestational trophoblastic disease". General & Diagnostic Pathology. 143 (2–3): 103–8. PMID 9443567.
- ↑ Ganong WF, McPhee SJ, Lingappa VR (2005). Pathophysiology of Disease: An Introduction to Clinical Medicine (Lange). McGraw-Hill Medical. p. 639. ISBN 0-07-144159-X.
- ↑ MedlinePlus Encyclopedia Hydatidiform mole
- ↑ Paoloni-Giacobino A (May 2007). "Epigenetics in reproductive medicine". Pediatric Research. 61 (5 Pt 2): 51R–57R. doi:10.1203/pdr.0b013e318039d978. PMID 17413849.
- ↑ Sebire NJ, Foskett M, Paradinas FJ, Fisher RA, Francis RJ, Short D, Newlands ES, Seckl MJ (June 2002). "Outcome of twin pregnancies with complete hydatidiform mole and healthy co-twin". Lancet. 359 (9324): 2165–6. doi:10.1016/S0140-6736(02)09085-2. PMID 12090984.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|displayauthors=
ignored (|display-authors=
suggested) (help) - ↑ Lawler SD, Fisher RA, Dent J (May 1991). "A prospective genetic study of complete and partial hydatidiform moles". American Journal of Obstetrics and Gynecology. 164 (5 Pt 1): 1270–7. doi:10.1016/0002-9378(91)90698-q. PMID 1674641.
- ↑ Wallace DC, Surti U, Adams CW, Szulman AE (1982). "Complete moles have paternal chromosomes but maternal mitochondrial DNA". Human Genetics. 61 (2): 145–7. doi:10.1007/BF00274205. PMID 6290372.
- ↑ Slim R, Mehio A (January 2007). "The genetics of hydatidiform moles: new lights on an ancient disease". Clinical Genetics. 71 (1): 25–34. doi:10.1111/j.1399-0004.2006.00697.x. PMID 17204043. Review.
- ↑ Woo JS, Hsu C, Fung LL, Ma HK (May 1983). "Partial hydatidiform mole: ultrasonographic features". The Australian & New Zealand Journal of Obstetrics & Gynaecology. 23 (2): 103–7. doi:10.1111/j.1479-828X.1983.tb00174.x. PMID 6578773.
- ↑ Cotran RS, Kumar V, Fausto N, Nelso F, Robbins SL, Abbas AK (2005). Robbins and Cotran pathologic basis of disease (7th ed.). St. Louis, Mo: Elsevier Saunders. p. 1112. ISBN 0-7216-0187-1.
- ↑ Wang Q, Fu J, Hu L, Fang F, Xie L, Chen H, He F, Wu T, Lawrie TA (September 2017). "Prophylactic chemotherapy for hydatidiform mole to prevent gestational trophoblastic neoplasia". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9: CD007289. doi:10.1002/14651858.cd007289.pub3. PMC 6483742. PMID 28892119.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|displayauthors=
ignored (|display-authors=
suggested) (help) - ↑ Biyani G, Bhatia P (November 2011). "Mortality in hydatidiform mole: Should we blame thyroid?". Indian Journal of Anaesthesia. 55 (6): 628–9. doi:10.4103/0019-5049.90629. PMC 3249877. PMID 22223914.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Cavaliere A, Ermito S, Dinatale A, Pedata R (January 2009). "Management of molar pregnancy". Journal of Prenatal Medicine. 3 (1): 15–7. PMC 3279094. PMID 22439034.
- ↑ Entries HYDATID n. (a.) and MOLE, n.6 in the Oxford English Dictionary online. (http://dictionary.oed.com/ Archived 2006-06-25 at the Wayback Machine. — subscription required.)