ଅସୀମ ବସୁ
ଅସୀମ ବସୁ | |
|---|---|
 | |
| ଜନ୍ମ | ୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୩୫ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୧୭ (ବୟସ ୮୧) |
| ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ | ଶ୍ୱାସ ରୋଗ (ଆକ୍ୟୁଟ ରେସ୍ପିରେଟୋରି ଡ଼ିଜର୍ଡର) |
| ଜାତୀୟତା |  ଭାରତୀୟ |
| ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ | ଫକୀର ମୋହନ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ |
| ପ୍ରସିଦ୍ଧି | କଳା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ, ଅଭିନେତା, ସାହିତ୍ୟିକ |
| ବୈବାହିକ-ସାଥୀ | ଗୀତା ବସୁ |
| ସନ୍ତାନ | ଗୌତମ, ଅତସୀ ଓ ଭାସ୍ୱତୀ ବସୁ |
| ପିତାମାତା(s) | ମୋତିଲାଲ ବସୁ, ବିଜନବାଳା ବସୁ |
 ଏହି ଫାଇଲଟି ଶୁଣିବାରେ କିଛି ଅସୁବିଧା ହେଉଛି କି? ମିଡ଼ିଆ ସାହାଯ୍ୟ ଦେଖିବେ ।
| |
| ଦସ୍ତଖତ | |
.svg){kind=small} | |
ଅସୀମ ବସୁ (୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୩୫ - ୧ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୧୭) ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ଚିତ୍ରକର, ଅଭିନେତା, ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ, ସାହିତ୍ୟିକ ଏବଂ କଳା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଥିଲେ ।[୧][୨] ୫୦ ବର୍ଷରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ସମୟ ଧରି ଅସୀମ ଓଡ଼ିଶାର କଳା ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସକ୍ରିୟଥିଲେ ।[୩] ସେ ୨୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ନାଟକରେ ମଞ୍ଚ ସଜେଇଥିଲେ ଓ ୫୦ରୁ ଅଧିକ ନାଟକରେ ଅଭିନୟ ବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା କରିଥିଲେ । ସେ ବହୁବାର ଦିଲ୍ଲୀ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ପ୍ୟାରେଡ଼ରେ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଜ୍ଞାପନ ମେଢ଼ ତିଆରି କରିଥିଲେ ।[୪]ଚିତ୍ରକଳାକୁ ନିଜ ପେଶା ଓ ମଞ୍ଚକୁ ନିଜ ନିଶା ବୋଲି କହୁଥିବା ଅସୀମ ଓଡ଼ିଶା ନାଟ୍ୟସଂଘର ସଭାପତି ପଦବୀ ମଧ୍ୟ ଅଳଙ୍କୃତ କରିଥିଲେ ।[୫] ରାଜ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଓ ଟେଲି ପୁରସ୍କାର ଚୟନ କମିଟିରେ ରହି ରାଜ୍ୟର ଅନେକ ପ୍ରତିଭାକୁ ଚୟନ କରିଥିଲେ । ନାଟ୍ୟ ରଚନା ଓ ମଞ୍ଚସଜାରେ ସେ ସିଦ୍ଧହସ୍ତ ଥିଲେ । ଓଡ଼ିଶାର କଳା, ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ ଥିଲା ।
ଜୀବନୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ଅସୀମ, ୧୯୩୫ ମସିହାରେ ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାର ଭୋଗରାଇ ଥାନା ଅନ୍ତର୍ଗତ କଖଡ଼ା ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପିତାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ମୋତିଲାଲ ବସୁ ଓ ସେ ଜଣେ ଭେଟେନାରୀ ଡାକ୍ତର ଥିଲେ । ମାତାଙ୍କ ନାମ ଥିଲା ବିଜନବାଳା । ପରିବାରେ କଳା ସାହିତ୍ୟର ଆଦର ଥିଲା । ତାଙ୍କର କକାମାନେ କଳାକାର ଥିଲେ । ମାଟ୍ରିକ ପାସ କରିବା ପରେ ଅସୀମ ଫକୀର ମୋହନ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାଠ ପଢୁଥିଲେ । ପାଠରେ ମନ ନଲାଗିବାରୁ, ପରିବାରର ଅନିଚ୍ଛାସତ୍ତ୍ୱେ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିବା ଶିଖିବା ପାଇଁ ସେ କଲିକତା ପଳେଇ ଯାଇଥିଲେ । କଲିକତାରେ ନିଜ ଖର୍ଚ୍ଚ ନିଜେ ଉଠେଇବା ପାଇଁ, ଅସୀମ ପୁରୁଣା ବହି ବିକ୍ରି କରିବାଠୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଲଣ୍ଡ୍ରି ଦୋକାନରେ କାମ କରିଥିଲେ । ଖର୍ଚ୍ଚ ବଞ୍ଚେଇବା ପାଇଁ କୁଲିମାନେ ଯେଉଁ ଛତୁଟେଳା ଖାଆନ୍ତି, ତାକୁ ସେ କିଣିକରି ଖାଉଥିଲେ । ସେଠାରେ ଧରଣୀଧର ନାୟକ ନାମକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ପରିଚୟ ହୋଇଥିଲା ଓ ତାଙ୍କରି ପାଖରେ ସେ ରହିଥିଲେ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ବୃତ୍ତି ମିଳିବାରୁ, ସେ ୧୯୫୯ମସିହାରେ କଲିକତା ଆର୍ଟ ସ୍କୁଲରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରିଲେ ।[୬] ପାଠ ପଢୁଥିବା ସମୟରେ, ସେ ଉତ୍ପଳ ଦତ୍ତଙ୍କ ପି.ଏଲ.ଟି ଥିଏଟରରେ ସହଯୋଗୀ କଳା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭାବରେ ଯୋଗଦେଇ କାମ ଶିଖିଥିଲେ ।
ପାଠ ପଢ଼ା ସାରି, ଅସୀମ ଓଡ଼ିଶା ଫେରି ସରକାରୀ ଚାକିରି କରିଥିଲେ । ଚାକିରିରେ ଶାନ୍ତି ନମିଳିବାରୁ ତାକୁ ଛାଡ଼ିଥିଲେ । ପୁଣି କେବେ ଚାକିରି କରିବେ ନାହିଁ ମନସ୍ତ କରି ସବୁ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଚିରି ପକେଇଥିଲେ । ଇତିମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କୁ ଜଣେ ପ୍ରଚ୍ଛଦଶିଳ୍ପୀର ପରିଚିତି ମିଳିସାରିଥିଲା । ଧିରେ ଧିରେ ପ୍ରଚ୍ଛଦକଳାରୁ ମଞ୍ଚ ସଜ୍ୟା, କଳା ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଓ ମଞ୍ଚ ଅଭିନୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ । ରୂପାନ୍ତର ନାଟକ ଥିଲା ତାଙ୍କ ଅଭିନିତ ପ୍ରଥମ ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ । ବିଭୂତି ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ତପସ୍ୱିନୀ ନାଟକରେ ସେ ପ୍ରଥମେ ମଞ୍ଚ ସଜେଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ କୌଣସି ନାଟକ ଦଳ ନଥିଲା । କଲିକତା ଅନୁକରଣରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ନାଟକ ଦଳଟିଏ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ଓ ଏଥିରେ ସହାୟତା କରିଥିଲେ ବିଶ୍ୱଜିତ ଦାସ । ନାଟକ ଦଳର ନାଁ ରଖାଗଲା ରୂପକାର ।[୭] ରୂପକାର ଦଳ କିଛି ସମୟ ପରେ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା । ତାପରେ ଅସୀମ ଉତ୍ତର ପୁରୁଷ ଦଳରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଉତ୍ତର ପୁରୁଷ ଆନୁକୁଲ୍ୟରେ ଅସୀମ ଓଡ଼ିଆ ନାଟକରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲେ । ନୂତନ କଳାକାର ଗଠନ ଦିଗରେ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ତର ପୁରୁଷ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲା । ଅସୀମ ମଞ୍ଚ ସଜା, ଅଭିନୟ ସହିତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଶାନ୍ତ ନନ୍ଦଙ୍କ ଜଗା ବଳିଆ କଥାଚିତ୍ରରେ କଳା ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେବା ଅବସରରେ ସେ ନିଜ ଅଭିନୟଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଦେଇଥିଲେ ଓ ସେଥିରୁ ତାଙ୍କର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଅଭିନୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଅସୀମଙ୍କର ଅବଦାନ ଅଛି । ଗଳ୍ପ ଓ ନାଟକ ରଚନା ବ୍ୟତିତ, ଖବରକାଗଜରେ ସ୍ଥମ୍ଭକାର ଭାବରେ ସେ ନିଜ ଲେଖନି ଚାଳନା କରିଥିଲେ । କଥାରେ କଥାରେ ନାମରେ ନିଜ ଆତ୍ମଜୀବନୀ[୮] ମଧ୍ୟ ରଚନା କରିଥିଲେ ।[୯] "କ୍ୟାକଟସର ଫୁଲ" ନାମରେ ଏକ ଗଳ୍ପ ପୁସ୍ତକ ଓ "ଛୋଟ ବଡ଼ କଥା କହୁ" ନାମରେ ତାଙ୍କର ଏକ ପ୍ରବନ୍ଧ ସଂକଳନ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ।
ଅଭିନିତ/ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ମଞ୍ଚ ନାଟକ
[ସମ୍ପାଦନା]- ସବା ଶେଷ ଲୋକ
- ରୂପାନ୍ତର
- ନିଶିପଦ୍ମ
- ନିଜ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କଠାରୁ
- ଅଥବା ଅନ୍ଧାର
- ଅଥଚ ଚାଣକ୍ୟ
- ଶେଷ ପାହାଚ
- ଡାଉନ ଟ୍ରେନ
- ତଟ ନିରଞ୍ଜନା
- ନିଶାନ୍ତ
- ପ୍ରତୀକ୍ଷା
- ବନ୍ଦୀ
ଅଭିନିତ/ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ କଥାଚିତ୍ର
[ସମ୍ପାଦନା]ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ଧର୍ମପଦ ପୁରସ୍କାର(ଓଡ଼ିଶା ଲଳିତ କଳା ଏକାଡ଼େମୀ) - ୨୦୧୦[୧୧]
- ଓଡ଼ିଶା ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡ଼େମୀ ପୁରସ୍କାର
- ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ ପୁରସ୍କାର[୧୨]
- ଭାଷା ଭାରତୀ ସମ୍ମାନ - ୨୦୦୩-୦୪[୧୩]
- ପରମ୍ପରା ସମ୍ମାନ - ୨୦୧୨
- ଶିଳ୍ପୀ ଦିବସ ସମ୍ମାନ(ଓଡ଼ିଶା ମଡର୍ଣ୍ଣ ଆର୍ଟ ଗ୍ୟାଲେରି) - ୨୦୧୫[୧୪]
ବସୁ ଶ୍ୱାସରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଏକ ଘରୋଇ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଦୀର୍ଘଦିନ ରୋଗ ଶଯ୍ୟାରେ ପଡ଼ିରହିବା ପରେ ୨୦୧୭ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ୧ ତାରିଖରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Dinanath Pathy (1 January 2003). Beyond the Canvas: Critical Vision of an Indian Painter. Harman Publishing House and Bhāṣayan, Bhubaneswar. ISBN 978-81-86622-62-9.
- ↑ https://www.telegraphindia.com/1150614/jsp/odisha/story_25571.jsp#.WJBY2tJ97IU
- ↑ http://sambad.in/news/state/31147.html[permanent dead link]
- ↑ http://timesofindia.indiatimes.com/city/bhubaneswar/Watching-present-day-artistes-I-feel-Odia-theatre-is-in-safe-hands-Asim-Basu/articleshow/18621056.cms
- ↑ "ଆର୍କାଇଭ୍ କପି". Archived from the original on 2015-12-13. Retrieved 2017-01-31.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameter:|1=(help) - ↑ Dinanath Pathy; Soubhagya Pathy (1 January 2001). Let a Thousand Flowers Bloom: Contemporary Art of Orissa. Working Artists Association of Orissa ;aNew Delhi. ISBN 978-81-7305-209-5.
- ↑ Utkal University. Dept. of Analytical and Applied Economics (1996). Development of women: present status and future strategy. Mayur Publications.
- ↑ Ajit Keshary Ray (2004). Portrait of a Painter. Orissa Lalit Kala Akademi in collaboration with Working Artists Association of Orissa.
- ↑ "ଅସରା କଳାର କାରିଗର". ସମାଜ କଲିକତା ସଂସ୍କରଣ ୩୦/୦୧/୨୦୧୬ ପୃଷ୍ଠା ୧୮. Retrieved 31 January 2017.
- ↑ http://odishatime.com/odiya/%E0%AC%AA%E0%AD%87%E0%AC%B8%E0%AC%BE%E0%AC%A0%E0%AD%81-%E0%AC%A8%E0%AC%BF%E0%AC%B6%E0%AC%BE-%E0%AC%AC%E0%AD%87%E0%AC%B6%E0%AD%80-%E0%AC%86%E0%AC%95%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%B7%E0%AC%A3/
- ↑ http://sarbasadharana.com/?p=4571[permanent dead link]
- ↑ http://epaper.prameyanews.com/epaperpdf/222017/222017-md-hr-6.pdf[permanent dead link]
- ↑ http://www.thehindu.com/2005/06/08/stories/2005060801980400.htm
- ↑ http://sarbasadharana.com/?p=14026[permanent dead link]
