ମାଳଦ୍ଵୀପ
ମାଲଦ୍ୱୀପ ଗଣତନ୍ତ୍ର | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତ: "କୋୖମୀ ସଲାମ" "ଜାତୀୟ ନମସ୍କାର" | |||||
.svg) ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ମାଲଦ୍ୱୀପର ଅବସ୍ଥାନ | |||||
_-_MDV_-_UNOCHA.svg) | |||||
| ରାଜଧାନୀ and largest city | ମାଲେ | ||||
| ବୃହତ୍ତମ ସହର | ମାଲେ | ||||
| ଧର୍ମ | ସୁନ୍ନି ଇସଲାମ (ରାଜ୍ୟ ଧର୍ମ | ସରକାରୀ) | ||||
| ଜାତୀୟତା | ମାଳଦ୍ୱୀପିଆନ | ||||
| କ୍ଷେତ୍ରଫଳ | |||||
• ମୋଟ | 300[୧] km2 (120 sq mi) | ||||
ମାଳଦ୍ୱୀପ (ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ମାଳଦ୍ୱୀପ ଗଣରାଜ୍ୟ) ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ଏକ ସର୍ବଭୌମ ରାଷ୍ଟ୍ର । ଏହା ଭାରତ ମହାସାଗରର ଆରବ ସାଗରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ ଏବଂ ଏକ ଛୋଟ ଦେଶ । ଏହା ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଏବଂ ଭାରତର ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏସିଆ ମହାଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ଥଳଭୂମିରୁ ଏହା ପ୍ରାୟ ୭୦୦ କିଲୋମିଟର (୪୩୦ ମାଇଲ୍) ଦୂରରେସ୍ଥିତ । ପ୍ରାୟ ୨୯୮ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର (୧୧୫ ବର୍ଗ ମାଇଲ) ବ୍ୟାପିଥିବା ଏକ ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ମାଳଦ୍ୱୀପ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଭୌଗୋଳିକ ଭାବରେ ବିସ୍ତୃତ ସାର୍ବଭୌମ ରାଜ୍ୟ ତଥା ଭୂମି କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ କ୍ଷୁଦ୍ରତମ ଏସୀୟ ଦେଶ । ଏହାର ଜନସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୫୧୫,୬୯୬ । ମାଲେ ମାଳଦ୍ୱୀପର ରାଜଧାନୀ ଏବଂ ସର୍ବାଧିକ ଜନବହୁଳ ସହର ।
ମାଳଦ୍ୱୀପ ଆର୍କିପେଲାଗୋ ଚାଗୋସ୍ - ଲାକାଡିଭ୍ ରିଜ୍ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ, ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ଏକ ବିଶାଳ ବୁଡ଼ାଜାହାଜ ପର୍ବତ ସୀମା; ଏହା ମଧ୍ୟ ଚାଗୋସ୍ ଆର୍କିପେଲାଗୋ ଏବଂ ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପ ସହିତ ଏକ ଭୂତଳ ଇକୋରିଜିଅନ୍ ସୃଷ୍ଟି କରେ | ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନଠାରୁ ହାରାହାରି ଭୂତଳ ସ୍ତରର ଉଚ୍ଚତା ୧.୫ ମିଟର (୪ ଫୁଟ ୧୧ ଇନ୍) ଏବଂ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାକୃତିକ ବିନ୍ଦୁ ମାତ୍ର ୨.୪ ମିଟର | ଏହା ବିଶ୍ୱର ସର୍ବନିମ୍ନ ଦେଶ ଅଟେ |
ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଇସଲାମ ମାଳଦ୍ୱୀପ ଆର୍କିପେଲାଗୋରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା, ଯାହା ସୁଲତାନ ଭାବରେ ଏକୀଭୂତ ହୋଇ ଏସିଆ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକା ସହିତ ବ୍ୟବସାୟିକ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କର ବିକାଶ କରିଥିଲା । ଷୋଡଶ ଶତାବ୍ଦୀର ମଧ୍ୟଭାଗରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ୟୁରୋପୀୟ ଉପନିବେଶିକ ଶକ୍ତିର ପ୍ରଭାବରେ ଆସିଥିଲା ଏବଂ ୧୮୮୭ ମସିହାରେ ମାଳଦ୍ୱୀପ ବ୍ରିଟିଶ ସଂରକ୍ଷଣକାରୀ ହୋଇପାରିଥିଲା । ବ୍ରିଟେନରୁ ସ୍ୱାଧୀନତା ୧୯୬୫ ମସିହାରେ ଆସିଥିଲା ଏବଂ ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ଏକ ନିର୍ବାଚିତ ଲୋକ ସଭା ସହିତ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦଶନ୍ଧିରେ ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ସଂସ୍କାର ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ , ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ପରିବେଶ କ୍ଷୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ।
ଇତିହାସ
[ସମ୍ପାଦନା]ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଷଷ୍ଠ - ପଞ୍ଚମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ମାଳଦ୍ୱୀପରେ ସେମାନଙ୍କର ରାଜ୍ୟ ରହିଆସିଥିଲା ।[୨] ଐତିହାସିକ ପ୍ରମାଣ ଏବଂ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ ଦେଶର ୨୫୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟର ଏକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଇତିହାସ ରହିଛି । ମାଳଦ୍ୱୀପରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବସ୍ତିବାସିନ୍ଦାମାନେ ବୋଧହୁଏ ଗୁଜରାଟୀ ଥିଲେ ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରାୟ ୫୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ସମୟରେ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଉତ୍ତର ଭାରତରୁ ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଭାବର ପ୍ରମାଣ ଡଙ୍ଗା ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ରୂପା ଖୁଞ୍ଚ ଚିହ୍ନିତ ମୁଦ୍ରାଗୁଡ଼ିକରୁ କରାଯାଇପାରିବ |[୩]
ମହାଭାସା (ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୩୦୦)ରେ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରୁ ମାଳଦ୍ୱୀପକୁ ଯାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ରେକର୍ଡ ରହିଛି । ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ଯେ କୌରୀ ଶେଲ୍ ମାଳଦ୍ୱୀପରୁ ଆସିଛି, ଐତିହାସିକମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଇଣ୍ଡସ୍ ଉପତ୍ୟକା ସଭ୍ୟତା (ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୩୩୦୦-୧୩୦୦) ସମୟରେ ମାଳଦ୍ୱୀପରେ ଲୋକମାନେ ବାସ କରିଥାଇ ପାରନ୍ତି । ଇସଲାମିକ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଦେଶରେ ଅନେକ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଉପସ୍ଥିତି ଦର୍ଶାଯାଇଛି ।[୪]
୧୭ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆରବ ଭାଷାରେ ଅଲାମା ଅହମଦ ଶିହାବୁଦ୍ଦିନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ କିତାବ ଫି ଅଥର ମୀଧୁ ଅଲ-କଦୀମା ଅନୁଯାୟୀ ମାଳଦ୍ୱୀପର ପ୍ରଥମ ବସ୍ତିବାସିନ୍ଦାମାନେ ଡ଼େଭିସ୍ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲେ | ସେମାନେ ଭାରତର କାଲିବାଙ୍ଗାରୁ ଆସିଥିଲେ | ସେମାନଙ୍କ ଆଗମନ ସମୟ ଜଣା ପଡିନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଏହା ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୨୬୯–୨୩୨ ମସିହାରେ ସମ୍ରାଟ ଅଶୋକଙ୍କ ରାଜତ୍ୱ ପୂର୍ବରୁ ଥିଲା | ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିବା ଇତିହାସ ଏବଂ ଲୋମାଫାନୁ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ମାଳଦ୍ୱୀପର ତମ୍ବା ନକଲ ସହିତ ଶିହାବୁଦ୍ଦିନଙ୍କ କାହାଣୀ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବରେ ଉଚ୍ଚ ଅଟେ |
ମାପନାନ୍ସ,,ତମ୍ବା ଥାଳି ଯେଉଁଥିରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ରାଜବଂଶରୁ ମାଳଦ୍ୱୀପର ପ୍ରଥମ ରାଜା ଙ୍କର ଇତିହାସ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା, ତାହା ବହୁତ ଶୀଘ୍ର ହଜି ଯାଇଥିଲା |
ଆମିୟାନସ୍ ମାର୍ସେଲିନାସ୍ (୩୬୨ CE)ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ୪ର୍ଥ ଶତାବ୍ଦୀର ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ ରୋମି ସମ୍ରାଟ ଜୁଲିଆନଙ୍କୁ ଡିଭି ଜାତିର ଏକ ପ୍ରତିନିଧୀଦ୍ୱାରା ପଠାଯାଇଥିବା ଉପହାର ବିଷୟରେ କୁହାଯାଇଛି । ଡିଭି ନାମ ଧିଭିଙ୍କ ସହିତ ସମାନ, ଯେଉଁମାନେ ମାଳଦ୍ୱୀପର ପ୍ରଥମ ବସ୍ତି ବାସିନ୍ଦା ଥିଲେ |[୫]
ମାଳଦ୍ୱୀପର ପ୍ରାଚୀନ ଇତିହାସ ଏଠାକାର କଳାକୃତି, ପରମ୍ପରା, ଭାଷା ଏବଂ ମାଳଦ୍ୱୀପର ବିଭିନ୍ନ ଜାତି ଉପରେ ଖୋଦିତ ହୋଇଛି |
ଭୂଗୋଳ
[ସମ୍ପାଦନା]
ମାଳଦ୍ୱୀପ ୧୧୧୨ ପ୍ରବାଳ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜକୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଛି ଯାହାକି ୨୬ଟି ବୃତ୍ତାକାରରେ ବଣ୍ଟିତ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ ଏକ ଦୁଇଟି ଶୃଂଖଳାରେ ବିଭକ୍ତ ।ଏହା ଉତ୍ତରରୁ ଦକ୍ଷିଣକୁ ୮୭୧ କିଲୋମିଟର (୫୪୧ ମାଇଲ୍), ପୂର୍ବରୁ ପଶ୍ଚିମକୁ ୧୩୦ କିଲୋମିଟର (୮୧ ମାଇଲ୍) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପିଛି, ପ୍ରାୟ ୯୦,୦୦୦ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର (୩୫,୦୦୦ ବର୍ଗ ମାଇଲ୍)ରେ ବ୍ୟାପିଛି , ଯେଉଁଥିରୁ କେବଳ ୨୯୮ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର (୧୧୫ ବର୍ଗ ମାଇଲ) ଶୁଖିଲା ଭୂମି ଅଟେ । ଏହା ୧° ଦକ୍ଷିଣରୁ ୮° ଉତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ, ଏବଂ ୭୨° ଏବଂ ୭୪° ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମା ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ | ଜୀବନ୍ତ ପ୍ରବାଳ ଦ୍ୱୀପ ଏବଂ ବାଲି ଦ୍ୱୀପକୁ ନେଇ ଗଠିତ ବୃତ୍ତାକାରରେ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜଗୁଡିକ ୯୬୦ କିଲୋମିଟର (୬୦୦ ମାଇଲ) ଲମ୍ବର ଏକ ସାମୁଦ୍ରିକ ପର୍ବତ ଧାର ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
ମାଳଦ୍ୱୀପ ହେଉଛି ପୃଥିବୀର ସର୍ବନିମ୍ନ ଦେଶ, ସର୍ବାଧିକ ଏବଂ ହାରାହାରି ପ୍ରାକୃତିକ ଭୂତଳ ସ୍ତର ଯଥାକ୍ରମେ ୨.୪ ମିଟର (୭ ଫୁଟ ୧୦ ଇଞ୍ଚ) ଏବଂ ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନଠାରୁ ୧.୫ ମିଟର (୪ ଫୁଟ ୧୧ ଇଞ୍ଚ) । ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଏହାକୁ କୃତ୍ରିମ ଉପାୟରେ ଅନେକ ମିଟରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି । ଦେଶର ୮୦%ରୁ ଅଧିକ ଭୂମି ପ୍ରବାଳ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜକୁ ନେଇ ଗଠିତ ଯାହା ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନଠାରୁ ଏକ ମିଟରରୁ କମ୍ ଉପରକୁ ଉଠିଥାଏ ।[୬]
ମାଳଦ୍ୱୀପର ଜଳବାୟୁ କ୍ରାନ୍ତୀୟ ମୋୖସୁମୀ ଜଳବାୟୁ ବର୍ଗର । ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ବୃହତ୍ ସ୍ଥଳଭାଗଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ | ମାଳଦ୍ୱୀପ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବନିମ୍ନ ଉଚ୍ଚତା ଥିବା ଦେଶ, ତେଣୁ ତାପମାତ୍ରା ଏବଂ ଆର୍ଦ୍ରତା କ୍ରମାଗତ ଅଧିକ ରୁହେ ।[୭]
ଜଳବାୟୁ
[ସମ୍ପାଦନା]କୋପେନ୍ ଜଳବାୟୁ ବର୍ଗୀକରଣ ଅଧୀନରେ ମାଲଦ୍ୱୀପରେ ଏକ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ମୌସୁମୀ ଜଳବାୟୁ (ଏମ୍) ରହିଛି, ଯାହା ଦକ୍ଷିଣରେ ଥିବା ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ବୃହତ୍ ଭୂମିଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ | ବିଶ୍ୱର ସମଗ୍ର ଦେଶ ତୁଳନାରେ ମାଲଦ୍ୱୀପରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ଉଚ୍ଚତା ଥିବାରୁ ତାପମାତ୍ରା କ୍ରମାଗତ ଗରମ ଏବଂ ଆର୍ଦ୍ର ଅଟେ | ଏହି ଲ୍ୟାଣ୍ଡମାସର ଉପସ୍ଥିତି ଜମି ଏବଂ ଜଳର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉତ୍ତାପ ସୃଷ୍ଟି କରେ | ଏହି କାରଣଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗୁଁ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ ଉପରେ ଭାରତ ମହାସାଗରରୁ ଆର୍ଦ୍ରତା ସମୃଦ୍ଧ ବାୟୁ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥାଏ, ଫଳସ୍ୱରୂପ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ସୃଷ୍ଟିକରେ | ଦୁଇଟି ଋତୁ ମାଲଦ୍ୱୀପର ପାଣିପାଗ ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥାଏ: ଶୀତ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ମୌସୁମୀ ସହିତ ଜଡିତ ଶୁଷ୍କ ଋତୁ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ସହିତ ଜଡିତ ବର୍ଷା ଋତୁ ଯାହା ପ୍ରବଳ ପବନ ଏବଂ ଝଡ଼ ଆଣିଥାଏ |[୮]
ଏପ୍ରିଲ ଏବଂ ମେ ମାସରେ ଶୁଷ୍କ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ମୌସୁମୀ, ଆର୍ଦ୍ର ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ | ଏହି ଅବଧି ମଧ୍ୟରେ, ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ପବନ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ସୃଷ୍ଟିରେ ସହାୟକ ହୁଏ, ଯାହା ଜୁନ୍ ଆରମ୍ଭରେ ମାଲଦ୍ୱୀପରେ ପହଞ୍ଚି ନଭେମ୍ବର ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ | ତଥାପି, ମାଲଦ୍ୱୀପର ପାଣିପାଗ ଢାଞ୍ଚା ସବୁବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ମୌସୁମୀ ଢାଞ୍ଚା ସହିତ ମେଳ ଖାଏ ନାହିଁ | ବାର୍ଷିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଉତ୍ତରରେ ହାରାହାରି ୨୫୪ ସେଣ୍ଟିମିଟର (୧୦୦ ଇନ୍) ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣରେ ୩୮୧ ସେଣ୍ଟିମିଟର (୧୫୦ ଇନ୍) ରହିଥାଏ |[୯][୧୦]
| Climate data for Malé (1981–2010) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Month | Jan | Feb | Mar | Apr | May | Jun | Jul | Aug | Sep | Oct | Nov | Dec | Year |
| Average high °F (°C) | 86.5 (30.3) |
87.3 (30.7) |
88.5 (31.4) |
88.9 (31.6) |
88.2 (31.2) |
87.1 (30.6) |
86.9 (30.5) |
86.7 (30.4) |
86.4 (30.2) |
86.4 (30.2) |
86.2 (30.1) |
86.2 (30.1) |
87.11 (30.61) |
| Daily mean °F (°C) | 82.4 (28.0) |
82.9 (28.3) |
84 (28.9) |
84.6 (29.2) |
83.8 (28.8) |
82.9 (28.3) |
82.8 (28.2) |
82.4 (28.0) |
82 (27.8) |
82 (27.8) |
81.9 (27.7) |
82 (27.8) |
82.81 (28.23) |
| Average low °F (°C) | 78.3 (25.7) |
78.6 (25.9) |
79.5 (26.4) |
80.2 (26.8) |
79.3 (26.3) |
78.8 (26.0) |
78.4 (25.8) |
77.9 (25.5) |
77.5 (25.3) |
77.7 (25.4) |
77.4 (25.2) |
77.7 (25.4) |
78.44 (25.81) |
| Average rainfall inches (mm) | 4.496 (114.2) |
1.5 (38.1) |
2.909 (73.9) |
4.823 (122.5) |
8.618 (218.9) |
6.587 (167.3) |
5.902 (149.9) |
6.909 (175.5) |
7.835 (199.0) |
7.646 (194.2) |
9.098 (231.1) |
8.535 (216.8) |
୭୪.୮୫୮ (୧,୯୦୧.୪) |
| Average precipitation days (≥ 1.0 mm) | 6 | 3 | 5 | 9 | 15 | 13 | 12 | 13 | 15 | 15 | 13 | 12 | 131 |
| Average relative humidity (%) | 78.0 | 77.0 | 76.9 | 78.1 | 80.8 | 80.7 | 79.1 | 80.5 | 81.0 | 81.7 | 82.2 | 80.9 | 79.74 |
| Mean monthly sunshine hours | 248.4 | 257.8 | 279.6 | 246.8 | 223.2 | 202.3 | 226.6 | 211.5 | 200.4 | 234.8 | 226.1 | 220.7 | ୨,୭୭୮.୨ |
| Source #1: World Meteorological Organization[୧୧] | |||||||||||||
| Source #2: NOAA|NOAA (relative humidity and sun 1961–1990)[୧୨] | |||||||||||||
ପରିବେଶ
[ସମ୍ପାଦନା]ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନ ବୃଦ୍ଧି ବ୍ୟତୀତ ପରିବେଶ ସମସ୍ୟାରେ ଖରାପ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ନିଷ୍କାସନ ଏବଂ ସମୁଦ୍ରକୂଳ ଚୋରି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ଯଦିଓ ମାଲଦ୍ୱୀପକୁ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ନିର୍ମଳ ରଖାଯାଏ କିନ୍ତୁ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜରେ କିଛି ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ମିଳିପାରିବ, ଏଠାରେ କୌଣସି ଭଲ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ନିଷ୍କାସନ ସ୍ଥାନ ନାହିଁ | ମାଲେ ଏବଂ ମାଲଦ୍ୱୀପର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରିସୋର୍ଟଗୁଡିକର ଅଧିକାଂଶ ଆବର୍ଜନା କେବଳ ଥିଲାଫୁଶି ଲ୍ୟାଣ୍ଡଫିଲରେ ପକାଯାଏ |
ଶାସନ
[ସମ୍ପାଦନା]ମାଳଦ୍ୱୀପ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରଧାନ ଗଣତନ୍ତ୍ର । ଯେଉଁଥିରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ତଥା ଶାସନ ମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଶାଖାର ମୁଖ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ପିପୁଲ୍ସ ମଜଲିସ (ସଂସଦ)ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ କ୍ୟାବିନେଟକୁ ନିଯୁକ୍ତ କରନ୍ତି । ସେ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ମୁଖ୍ୟ ।ସଂସଦରେ ଗୋଟିଏ ଗୃହ ଓ ମଜଲିସର ସଦସ୍ୟମାନେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷର ପାଇଁ ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି । ମୋଟ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଜନସଂଖ୍ୟାଦ୍ୱାରା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ |[୭]
ଅର୍ଥନୀତି
[ସମ୍ପାଦନା].jpg)
୧୯୭୦ ଦଶକର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ, ମାଳଦ୍ୱୀପ ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଗରିବ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ଥିଲ| ସେହି ସମୟରେ ଅର୍ଥନୀତି ମୁଖ୍ୟତ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଥିଲା ଏବଂ ପଡୋଶୀ ଦେଶ ତଥା ପୂର୍ବ ଏସୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହିତ ନଡିଆକତା ଦଉଡି, ଆମବର୍ଗ୍ରିସ୍ (ମାଭାହାରୁ), ଏବଂ କୋକୋ ଦେ ମେର୍ (ଟାଭାକାଶି) ଭଳି ସ୍ଥାନୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ବାଣିଜ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଥିଲା ।
୧୯୮୦ ଦଶକରେ ମାଳଦ୍ୱୀପ ସରକାର ଏକ ସଫଳ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଆମଦାନୀ କୋଟା ଉଠାଇ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଅଧିକ ସୁଯୋଗ ଦେଇ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ।ବର୍ତ୍ତମାନ ଜିଡିପିର ୨୮% ଏବଂ ମାଳଦ୍ୱୀପର ୬୦%ରୁ ଅଧିକ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ପର୍ଯ୍ୟଟନରୁ ଆସିଥାଏ । ସରକାରୀ ଟିକସ ରାଜସ୍ୱର ୯୦%ରୁ ଅଧିକ ଆମଦାନୀ ଶୁଳ୍କ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଟିକସରୁ ଆସିଥାଏ ।[୧୩]
ପର୍ଯ୍ୟଟନ
[ସମ୍ପାଦନା]୧୯୭୦ ଦଶକ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାଲଦ୍ୱୀପ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରାୟତଃ ଅଜ୍ଞାତ ରହିଥିଲା | କେବଳ ୧୮୯ଟି ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜରେ ୪୪୭,୧୩୭ ବାସିନ୍ଦା ରହୁଥିଲେ|[୧୪] ଅନ୍ୟ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଯେଉଁଥିରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ କୃଷି ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଅଟେ | ମାଲଦ୍ୱୀପରେ ଜିଡିପିର ୨୮% ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ ୬୦%ରୁ ଅଧିକ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ରସିଦ ଅଟେ। ସରକାରୀ ଟିକସ ରାଜସ୍ୱର ୯୦%ରୁ ଅଧିକ ଆମଦାନୀ ଶୁଳ୍କ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଟିକସରୁ ଆସିଥାଏ |
ପର୍ଯ୍ୟଟନର ବିକାଶ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିର ସାମଗ୍ରିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ଶିଳ୍ପରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଏବଂ ପରୋକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ଆୟ ଉତ୍ପାଦନ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା | ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ରିସୋର୍ଟଗୁଡିକ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ବାନ୍ଦୋସ୍ ଦ୍ୱୀପ ରିସୋର୍ଟ ଏବଂ କୁରୁମ୍ବା ଗ୍ରାମ (ବର୍ତ୍ତମାନର ନାମ କୁରୁମ୍ବା ମାଲଦ୍ୱୀପ) ସହିତ ଖୋଲା ଯାଇଥିଲା, ଯାହା ମାଲଦ୍ୱୀପର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲା |
ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୯୭୨ରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ଆବିର୍ଭାବ ଏଠାକାର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ମତ୍ସ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତାଠାରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଗତି କଲା। ସାଢେ ତିନି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଶିଳ୍ପ ଆୟର ମୁଖ୍ୟ ଉତ୍ସ ହୋଇଗଲା | ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମଧ୍ୟ ଦେଶର ସର୍ବବୃହତ ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରା ରୋଜଗାରକାରୀ ଏବଂ ଜିଡିପିରେ ଏକମାତ୍ର ବୃହତ୍ତମ ଯୋଗଦାନକାରୀ ଥିଲା | ୨୦୦୮ ସୁଦ୍ଧା, ମାଲଦ୍ୱୀପର ୮୯ଟି ରିସୋର୍ଟ ୧୭,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଶଯ୍ୟା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବାର୍ଷିକ ୬୦୦,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ।[୧୫]
୨୦୧୯ରେ, ୧.୭ ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ପରିଦର୍ଶକ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜକୁ ଆସିଥିଲେ।
ମାଲଦ୍ୱୀପ ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ପରିଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ସ୍ଥାନ
[ସମ୍ପାଦନା]
ଏଥିରେ କୌଣସି ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ ଯେ ମାଲଦ୍ୱୀପ ଏହାର ବିଶାଳ ରିସୋର୍ଟ, ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜଳ ଭିଲ୍ଲା, ଜୀବନ୍ତ ରିଫ୍ ଏବଂ ପରିଷ୍କାର ଜଳ ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ସ୍ଥାନ ଅଟେ | ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନିର୍ମଳ ଧଳା ବେଳାଭୂମି ହେଉଛି ମାଲଦ୍ୱୀପର ଚିହ୍ନ | ଏକ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ରୋମାଣ୍ଟିକ ସ୍ଥାନ ଖୋଜୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଏହା ଆକର୍ଷିତ କରେ | ବନାନା ରିଫ୍, ବାରୋସ୍ ଦ୍ୱୀପ, ବାୟୋଲୁମିନ୍ସେଣ୍ଟ୍ ବିଚ୍, ମାଜିଡି ମାଗୁ, ମାଫୁଶି ଦ୍ୱୀପ, ଗ୍ରାଣ୍ଡ ଶୁକ୍ରବାର ମସଜିଦ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପରି ସ୍ଥାନଗୁଡିକ ଏହି ଦ୍ୱୀପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ପାଇଁ କିଛି ଲୋକପ୍ରିୟ ସ୍ଥାନ |
ପରିଦର୍ଶକ
[ସମ୍ପାଦନା]ପରିଦର୍ଶକଙ୍କ ପାଖରେ ଯଦି ଏକ ବୈଧୀକ ପାସପୋର୍ଟ, ଉପଯୁକ୍ତ ଯାତ୍ରା ପ୍ରମାଣ ଏବଂ ଦେଶରେ ଥିବାବେଳେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବା ପାଇଁ ଅର୍ଥ ଥାଏ, ତେବେ ମାଲଦ୍ୱୀପକୁ ଭ୍ରମଣ ନିମିତ୍ତ ଆସିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ କୌଣସି ପୂର୍ବ ଆଗମନ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିନଥାଏ |[୧୬]
ଅଧିକାଂଶ ପରିଦର୍ଶକ ରାଜଧାନୀ ମାଲେ ନିକଟସ୍ଥ ହୁଲହୁଲେ ଦ୍ୱୀପରେ ଥିବା ଭେଲାନା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିମାନବନ୍ଦରରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି | ଏହି ବିମାନବନ୍ଦର ଭାରତ, ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ଦୋହା, ଦୁବାଇ, ଆବୁଧାବି, ସିଙ୍ଗାପୁର, ଇସ୍ତାନବୁଲ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆର ପ୍ରମୁଖ ବିମାନବନ୍ଦର ଏବଂ ୟୁରୋପର ଚାର୍ଟରଦ୍ୱାରା ସେବା ଯୋଗାଇଥାଏ | ଆଡୁର ଦକ୍ଷିଣ ଆଟଲରେ ଥିବା ଗାନ୍ ବିମାନବନ୍ଦର ମଧ୍ୟ ସପ୍ତାହରେ ଅନେକ ଥର ମିଲାନକୁ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିମାନ ସେବା ଯୋଗାଇଥାଏ | ବ୍ରିଟିଶ୍ ଏୟାରୱେଜ୍ ହିଥ୍ରୋ ବିମାନବନ୍ଦରରୁ ମାଲଦ୍ୱୀପକୁ ସିଧାସଳଖ ବିମାନ ଯୋଗାଇଥାଏ |[୧୭]
ମତ୍ସ୍ୟ ଶିଳ୍ପ
[ସମ୍ପାଦନା]ବହୁ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ମାଲଦ୍ୱୀପର ଅର୍ଥନୀତି ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଥିଲା | ମତ୍ସ୍ୟଚାଷ ହେଉଛି ଲୋକମାନଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ବୃତ୍ତି ଏବଂ ସରକାର ମତ୍ସ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଅନ୍ତି |
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "Field Listing: Area". CIA World Factbook. CIA World Factbook. Archived from the original on 16 September 2012. Retrieved 27 January 2016.
- ↑ Mohamed, Naseema (2005). "Note on the Early History of the Maldives". Archipel. 70 (1): 7–14. doi:10.3406/arch.2005.3970.
- ↑ "Where Did the Maldives People Come From". kanaga_sritharan.tripod.com. Retrieved 2022-12-06.
- ↑ Mohamed, Naseema (2005). "Note on the Early History of the Maldives". Archipel. 70 (1): 7–14. doi:10.3406/arch.2005.3970.
- ↑ Mohamed, Naseema (2005). "Note on the Early History of the Maldives". Archipel. 70 (1): 7–14. doi:10.3406/arch.2005.3970.
- ↑ "Entire Maldives cabinet resigns". www.aljazeera.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-12-02.
- ↑ ୭.୦ ୭.୧ "South Asia :: Maldives - The World Factbook". Central Intelligence Agency. 2020-11-09. Archived from the original on 2015-09-18. Retrieved 2020-11-13.
- ↑ "Maldives Meteorological Service -". www.meteorology.gov.mv. Retrieved 2022-12-10.
- ↑ "Maldives - Atlapedia® Online". www.atlapedia.com. Retrieved 2022-12-10.
- ↑ "Maldives Meteorological Service -". www.meteorology.gov.mv. Retrieved 2022-12-10.
- ↑ "World Weather Information Service – Malé". WMO. Archived from the original on 26 December 2018. Retrieved 17 March 2016.
- ↑ "Malé Climate 1961–90". NOAA. Archived from the original on 10 October 2017. Retrieved 17 March 2016.
- ↑ "Maldives - History, Points of Interest, & Tourism". Encyclopedia Britannica. 2008-08-07. Retrieved 2020-11-13.
- ↑ "Home Page". islands.mv. Retrieved 2022-12-22.
- ↑ "Ministry of Tourism". www.tourism.gov.mv. Retrieved 2022-12-22.
- ↑ "Tourist Visa". Maldives Immigration (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 2021-01-14. Retrieved 2022-12-22.
- ↑ "Flights to Maldives". British Airways. British Airways. Retrieved 20 October 2022.
ଏସିଆର ଦେଶ ଓ ଅଞ୍ଚଳ | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ସାର୍ବଭୌମ ସ୍ଵାଧୀନ ଦେଶ |
| .svg) | |||||
| ଅଣସ୍ଵିକୃତ ଦେଶ ଓ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଶାସନିକ ଅଞ୍ଚଳ | |||||||
| ଅଧିନସ୍ଥ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଅଞ୍ଚଳ |
| ||||||