ଓଡ଼ିଆ ନାରୀ କବି ମାନଙ୍କ ତାଲିକା

ଓଡ଼ିଆସାହିତ୍ୟରେ ଅନେକ ନାରୀ କବିମାନଙ୍କ ରଚନା ଦେଖାଯାଏ । ଏମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ପୁରାତନ ନାରୀକବିମାନଙ୍କ ରଚନାଗୁଡ଼ିକ ବିରଳ ଓ ଅନେକ ଲେଖା ପ୍ରକାଶିତ ମଧ୍ୟ ହୋଇନାହିଁ । ଏଠାରେ ନାରୀକବିମାନଙ୍କ ଏକ ତାଲିକା ଦିଆଯାଇଛି ।

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ · (ଶ୍ରେଣୀ ଅନୁସାରେ) ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ଇତିହାସ

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ବିଭାଗ ଚର୍ଯା ଯୁଗ - ସାରଳା ଯୁଗ ପଞ୍ଚସଖା ଯୁଗ - ରୀତି ଯୁଗ ରାଧାନାଥ ଯୁଗ - ସତ୍ୟବାଦୀ ଯୁଗ ପ୍ରଗତି ଯୁଗ - ସବୁଜ ଯୁଗ

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଲେଖକ

ସମୟ ଅନୁସାରେ ତାଲିକା ଲେଖକଗଣ - ଔପନ୍ୟାସିକ ନାଟ୍ୟକାର - କବି ପ୍ରାବନ୍ଧିକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ଲେଖକ

ପ୍ରକାରଭେଦ

ଚଉତିଶା - ଚଉପଦୀ - ଛାନ୍ଦ - ଚମ୍ପୂ ଉପନ୍ୟାସ - କାବ୍ୟ କବିତା - ନାଟକ ବିଜ୍ଞାନ କାହାଣୀ - ହାସ୍ୟରସ କଳ୍ପିତ କାହାଣୀ

ସଙ୍ଗଠନ

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମି

ଆନ୍ଦୋଳନ

ଚର୍ଯା ସାହିତ୍ୟ - ଭକ୍ତି ସାହିତ୍ୟ

ସମାଲୋଚନା ଓ ସମ୍ମାନ

ସାହିତ୍ୟ - ସମାଲୋଚନା ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ

ଓଡ଼ିଶା ପୋର୍ଟାଲ

ସାହିତ୍ୟ ପୋର୍ଟାଲ

ଉଇକିପାଠାଗାର

ନାମ	ସମୟ	ରଚନା	ଅଧିକ ତଥ୍ୟ
ଚାନ୍ଦ ବାଈ	୧୫-୧୬ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ଦୁଇଟି ଭକ୍ରିକବିତା	ଏହାଙ୍କ ରଚିତ ମାତ୍ର ଦୁଇଗୋଟି ଭକ୍ତିରସାତ୍ମକ କବିତା ମିଳିଛି । ସେ ପଞ୍ଚଦଶ ଓ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀର ମଧ୍ୟଭାଗରେ କବିତା ଲେଖୁଥିବା ଅନୁମିତ । ସେ ପୁରୁଷ ଥିଲେ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କେତେଜଣ ଅନୁମାନ କରିଅଛନ୍ତି ।
ମାଧବୀ ଦାସୀ	୧୬ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ଜଣାଣ ଓ ଚଉପଦୀ	ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରାଚୀନତମ ମହିଳା କବି । ଏହାଙ୍କ ରଚିତ ଜଣାଣ ଚକାନୟନ ହେ ଜଗୁଜୀବନ ଶ୍ରୀହରି" ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।
ବୃନ୍ଦାବତୀ ଦାସୀ	୧୭ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ପୂର୍ଣ୍ଣତମ ଚନ୍ଦ୍ରୋଦୟ
ନିଶଙ୍କରାୟ ରାଣୀ	୧୮-୧୯ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ପଦ୍ମାବତୀଅଭିଳାଷ ବା ମଧୁମାଳତୀଚରିତ
ରାଧିକାମଣି	୧୯ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	'ବସନ୍ତ କାଳରେ ସଖୀ ପ୍ରତି ରାଧା' ଚଉପଦୀ	ପ୍ରଥମ ଧାଡ଼ି- "ମଧୁକାଳ ହୋଇଲା ସଜନୀ, ଦିଶେ ସୁନ୍ଦର ଦିବା ରଜନୀ ।"
ରତ୍ନମାଳୀ ଜେମାଦେଈ	୧୮ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	-
ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଜେମାଦେଈ	୧୮ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	-
ମରକତମଣି ଜେମାଦେଈ	୧୮ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	-
ଶିବପ୍ରିୟା ଜେମାଦେଈ	୧୯ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ନୀଳଗିରିରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ହଳଦୀକୁଟା ଅନୁକୂଳ ମଙ୍ଗଳ'ରେ ଶିବପ୍ରିୟା ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ସେ ବେନି ପୟର ମନେ ଚିନ୍ତି, ଲୋଭେ ଗୁଣେ ଶିବପ୍ରିୟା ମତି" ।
କୁଙ୍କୁମୀ ବାଈ		(ଅପ୍ରକାଶିତ) କେତେକ କବିତା	ଏହାଙ୍କର ମାତ୍ର ଦୁଇଗୋଟି କବିତା ମିଳିଅଛି । ସେ କବିତାଗୁଡ଼ିକ ଅଦ୍ୟାବଧି ଅପ୍ରକାଶିତ ।
ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ଜେମା	୧୯ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ଚଉପଦୀ	ରାଧାକୃଷ୍ଣପ୍ରେମ ଆଧାରିତ କବିତାର ରଚୟିତା । ଏହାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଚଉପଦୀ ପ୍ରାଚୀ ସମିତିଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ । ପ୍ରାପ୍ତ ଏକ କବିତାର ଭଣିତା ପଦ ହେଲା- "ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ଜେମାଦେଈ ବୋଲେ ଏ ଭଙ୍ଗିମା, ଭାଙ୍ଗିଦେଲା ମୋର କେଡ଼େ ଗାରିମା ।" । ବାଣୀକଣ୍ଠ ନିମାଇଁ ଚରଣ ହରିଚନ୍ଦନଙ୍କ ଗ୍ରାମୋଫୋନ ରେକର୍ଡ଼ରେ ଥିବା 'କଳାକାହ୍ନୁ କୁହୁକ ଜାଣେ' ଗୀତରେ ମଧ୍ୟ ଜନୈକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଜେମାଙ୍କ ନାଆଁ ରହିଛି । ପଦଟି ହେଲା- "ବୋଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଜେମା ଦେଖି ତା ଭଙ୍ଗିମା, କାଳ ଯାକ ଥିବି ସେବକୀପଣେ ।
କମଳା	-	କେତେକ ବୈରାଗ୍ୟ ଓ ଭକ୍ତିମୂଳକ ଗୀତ	ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ମାତ୍ର ପାଞ୍ଚଗୋଟି ଭକ୍ତିରସାତ୍ମକ କବିତା ମିଳିଛି । ଏହି କବିତା ମଧ୍ୟରୁ ତିନିଗୋଟିରେ ବୈରାଗ୍ୟର ପ୍ରବଣ ସ୍ୱର ରହିଛି । ଭାଷାର ପ୍ରାଚୀନତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ତାଙ୍କୁ କେବଳ ପ୍ରାଚୀନ କବି କହିବା ଛଡ଼ା ତାଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ହୋଇପାରିନାହିଁ ।
ମଥୂରା ଦାସୀ	-	(ଗୋଟିଏ) ଚଉପଦୀ	ତାଙ୍କଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ଗୀତ ମିଳିଅଛି । ଏହି ଗୀତଟି ବ୍ରଜବୋଲି ମିଶା ଓଡ଼ିଆରେ ଲିଖିତ । ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ରଚନା ଅଦ୍ୟାବଧି ମିଳି ନାହିଁ ।
ଶକୁନ୍ତଳା ଦେବୀ	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ଗଞ୍ଜାମର ଆଠଗଡ଼ରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ବାଟଘାସ- ମୁଗଜାଇବାର ମଙ୍ଗଳ'ରେ ଶକୁନ୍ତଳା ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ଯେ ଯାହା ପୁରକୁ ନାରୀମାନେ ଗଲେ ଯହୁଁ, ଶକୁନ୍ତଳା ଦେବୀଙ୍କୁ ରଖନ୍ତୁ ମହାବାହୁ" ।
ପଦ୍ମାବତୀ ଜେମାଦେଈ	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ହରିହରପୁରରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ଦୁଧତରଣ ମଙ୍ଗଳ'ରେ ପଦ୍ମାବତୀ ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ସୁଜନେ ଶୁଣିଣ ଦୋଷ ନ ଧରିବ ମୋର, ପଦ୍ମାବତୀ ଜେମା ଧ୍ୟାନ କରେ ରଘୁବୀର" ।
କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଜେମାମଣି	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ତିଗିରିଆରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ବୁଢ଼ାକଳସ'ରେ ଏହି ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ତୁଙ୍ଗ ଜେମାମଣି ଏହା ଭଣି, ପରିହାସ ଏହୁ ଗୀତ ଦେଖାଇଲେ ଆଣି" । ଏହି ଗୀତଟିରେ କନ୍ୟାକୁ ବର ବୁଢ଼ା ବୋଲି କହି ନଣନ୍ଦମାନେ କୌତୁକ କରୁଛନ୍ତି । ଏହା ବଚ୍ଛାଦାସଙ୍କ କଳସା ଚଉତିଶା ସହ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ।
ପ୍ରତିମା	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ଦଶପଲ୍ଲାରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ପଞ୍ଚୁଗ୍ରାସି ମଙ୍ଗଳ'ରେ ଏହି ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ଭଞ୍ଜତନୟା ପ୍ରତିମା ଏ ରସେ ଭଣିଲେ" । ଏହି ଧାଡ଼ିରୁ କବି କୌଣସି ଭଞ୍ଜ ନାମକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ କନ୍ୟା ଥିଲେ ବୋଲି ଜଣାଯାଏ ।
ପଦ୍ମମାଳୀ	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ପୁରୀରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ଶ୍ଳୋକ ମଙ୍ଗଳ'ରେ ଏହି ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ରଚନାଟି ସଂସ୍କୃତ ପଦ ଓ ଓଡ଼ିଆ ପଦରେ ଲିଖିତ । ଭଣିତା ପଦ ହେଲା- "ମୁକୁନ୍ଦଦେବ ତନୟା ପଦ୍ମମାଳୀ ପଦ୍ମପାଦେ ଧ୍ୟାଉକିଂ" । ରଚନାରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ ପଦ୍ମାମାଳୀ ମୁକୁନ୍ଦଦେବଙ୍କ କନ୍ୟା ଥିଲେ ।
ରାଜସିଂହ ଦୁଲଣୀ	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ନରସିଂହପୁରରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ଲବଣଚଉଁରୀ ମଙ୍ଗଳ'ରେ ଏହି ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ସଖିଗଣେ ବେଢ଼ିଣ ମାରନ୍ତି କରତାଳି, ଏ ଗୀତ ରଚିଲେ ରାଜସିଂହଙ୍କ ଦୁଲାଳୀ" । ଏଥିରୁ ଅନୁମିତ ଯେ କବି ରାଜସିଂହ ନାମକ ଜନୈକ ବ୍ୟକ୍ତିକଙ୍କ (ସମ୍ଭବତଃ ରାଜା) କନ୍ୟା ।
ଦିବ୍ୟସିଂହ ଗଜପତି ଜେମା	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	ପୁରୀରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ସୂତାଧରା ମଙ୍ଗଳ'ରେ ଏହି ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ହରଷ ହୋଇଣ ନରେ ସୁମରି ଶ୍ରୀହରି, ଦିବ୍ୟସିଂହ ଗଜପତି ଜେମା ତା କିଙ୍କରୀ" । ଏଥିରୁ ଅନୁମିତ ଯେ କବି ପୁରୀର ଦିବ୍ୟସିଂହ ଗଜପତିଙ୍କ କନ୍ୟା ।
ନୀଳମଣି ଜେମାମଣି	-	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	କେନ୍ଦୁଝରରୁ ସଂଗୃହୀତ 'ମଣ୍ଡପଧଉଳା ମଙ୍ଗଳ'ରେ ନୀଳମଣି ନାମରେ ଭଣିତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପଦଟି ହେଲା- "ଶ୍ରୀରାମ ସୀତାଙ୍କ ବିନୁ ନ ଜାଣଇ ଆନ, ଜେମାମଣି ନୀଳମଣି ସେ ପାଦେ ଶରଣ" । କେନ୍ଦୁଝରରୁ ମିଳିଥିବା ଅନ୍ୟ ଏକ ରଚନା, 'ଈଶାଣକୁ ଯିବା ମଙ୍ଗଳ'ରେ ମଧ୍ୟ ଏହାଙ୍କ ନାମରେ ଭଣିତା ଅଛି- "ନୀଳମଣି ଜେମାଦେଇ ସେ ପାଦରେ ଭଜେ" ।
ରାଜମଣି ଜେମାଦେଈ	୨୦ଶ ଶତାବ୍ଦୀ	ମଙ୍ଗଳଗୀତ	-