ମହୁଲ
| ମହୁଲ | |
|---|---|
| |
| ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ | |
| ଜଗତ: | Plantae |
| ଅଶ୍ରେଣୀକୃତ: | Angiosperms |
| ଅଶ୍ରେଣୀକୃତ: | Eudicots |
| ଅଶ୍ରେଣୀକୃତ: | Asterids |
| ଗଣ: | Ericales |
| କୁଳ: | Sapotaceae |
| ପ୍ରଜାତି: | Madhuca |
| ଜାତି: | M. longifolia |
| ବାଇନୋମିଆଲ ନାମ | |
| Madhuca longifolia | |
ମହୁଲର ଅନ୍ୟ ଏକ ନାଁ ହେଉଛି ମହୁଆ । ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନରେ ମହୁଲକୁ ମଧୁକାଲୋଙ୍ଗିଫୋଲିଆ କୁହାଯାଇଥାଏ l [୧] ଓଡ଼ିଶା, ଝାରଖଣ୍ଡ, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ବିହାର, କେରଳ ଓ ଗୁଜରାଟ ରାଜ୍ୟର ଜଙ୍ଗଲରେ ମହୁଲଗଛ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।[୨] ମହୁଲ ଗଛ ତିନିବର୍ଷର ହେଲେ ଫୁଲ ଫୁଟି ଥାଏ ଓ ଦଶବର୍ଷ ହେଲେ ଡାଳରେ ଫଳ ଦେଖା ଯାଏ l ମହୁଲ ଗଛଟିଏ ପ୍ରାୟ ୧୦୦ରୁ ୧୫୦ ବର୍ଷ ବଞ୍ଚିଥାଏ l ଗୋଟିଏ ବଡଗଛରୁ ୭୦ରୁ୭୫ କି.ଗ୍ରା ଯାଏ ଫଳ ମିଳିଥାଏ l ଫୁଲ ଫୁଟିବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଫେବ୍ରୁଆରୀଠାରୁ ଅପ୍ରେଲ ମଧ୍ୟରେ ପୁରୁଣା ପତ୍ର ସବୁ ଝଡ଼ିଥାଏ ଓ ଅପ୍ରେଲ-ମଇ ମାସରେ ନୂଆ ପତ୍ର ଦେଖା ଯାଇଥାଏ l ମହୁଲ ଫୁଲର ଲମ୍ବ ଦେଢ ସେଣ୍ଟିମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହେଇଥାଏ l ଜୁନରୁ ଅଗଷ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ ଏହାର ଫଳ ପାଚେ l ମଞ୍ଜିଗୁଡ଼ିକ ୨-୩ ସେଣ୍ଟିମିଟର ଲମ୍ବା ଓ ମଞ୍ଜି ଗୁଡ଼ିକ ଦେଖିବାକୁ ଚେପଟା ଓ ଅଣ୍ଡାକାର l
ଅନ୍ୟନାମ
[ସମ୍ପାଦନା]- ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନରେ ଅନ୍ୟ ନାମ: Bassia longifolia L., B. latifolia Roxb., Madhuca indica J. F. Gmel., M. latifolia (Roxb.) J.F.Macbr., Illipe latifolia (Roxb.) F.Muell., Illipe malabrorum (Engl.)
- କିସମ :
- M. longifolia var. latifolia (Roxb.) A.Chev. (=B. latifolia (Roxb))
- M. longifolia var. longifolia
- ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଦେଶୀ ଭାଷାରେ ନାମ :
- ଇଁରାଜୀ: honey tree, butter tree
- ଫ୍ରେଞ୍ଚ: illipe, arbre à beurre, bassie, madhuca
- ଭାରତ: ମୋହା, ମୋହୁଆ, ମଧୁକା, ଇଲୁପ୍ପାଇ, କୁଲିଙ୍ଗମ, ମଡୁରଗମ, ମାଭାଗାମ, ନଟ୍ଟିଲୁପାଇ, ଟିଟିନାମ, ମହୱା, ମହୁଆ, ମୋଆ, ମୋଆରା
- ଶ୍ରୀଲଙ୍କା: mi, illuppai, kulilgam, maduragam, mavagam, nattiluppai, tittinam
- ଅନ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଭାଷାରେ ନାମ ମହୁଆ and ମୋହୱା ହିନ୍ଦୀଭାଷାଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳରେ, ମହୱା, ମହୁଲ ଓ ମଉଲ ବଙ୍ଗାଳୀଭାଷାରେ, ମହୱା ଓ ମୋହୱରୋ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ, ମହୁଦା ଗୁଜରାଟରେ, ଇପ୍ପା (ఇప్ప) ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶରେ, ଇପ୍ପେ ବା ହିପ୍ପେ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ (କନ୍ନଡ଼), ଇଲ୍ଲୁପେଇ ବା இலுப்பை ତାମିଲରେ, ପୂନମ ଓ ଇଲୁପା କେରଳରେ (ମାଲାୟାଲାମ) ଓ ମହୁଲ, ମୋହା ତଥା ମୋଡଗୀ ଓଡ଼ିଶାରେ (ଓଡ଼ିଆ).[୨]
ବ୍ୟବହାର
[ସମ୍ପାଦନା]ମହୁଲରୁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ମହୁଲି ପ୍ରସ୍ତୁତି କରାଯାଏ l [୩] କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ମହୁଲକୁ ରାନ୍ଧିଖିଆ ଯାଏ l ମହୁଲ ଫଳର ମଞ୍ଜିରୁ ତେଲ ବାହାର କରାଯାଇ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ l
ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Pankaj Oudhia, Robert E. Paull. Butter tree Madhuca latifolia Roxb. Sapotaceae p827-828. Encyclopedia of Fruit and Nuts - 2008, J. Janick and R. E. Paull -editors, CABI, Wallingford, United Kingdom
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ "Product profile, Mahuwa, Trifed, Ministry of Tribal Affairs, Government of India". Trifed.nic.in. Archived from the original on 2009-06-19. Retrieved 2013-11-21.
- ↑ Mark Duell (2012-11-07). "Trunk and disorderly! Herd of 50 drunken elephants ransack village after gulping down 500 LITRES of alcohol in shop". London: Dailymail.co.uk. Retrieved 2013-11-21.