ବରୁଣ

ବରୁଣ ଏକ ଦ୍ରୁମ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ । ମଧ୍ୟମାକୃତିର ଏଇ ବନ୍ୟ ତରୁଟି ତ୍ରିପର୍ଣ୍ଣ, ଅଳ୍ପକେ ଶିମୁଳୀ ପତ୍ର ପରି। ଫଳ ଗୁଡ଼ିକ କାଗିଜି ଲେମ୍ବୁ ପରି ଗୋଲ ହେଲେ ଟାଣୁଆ । ପାଚିଲେ ମହାକାଳ ଫଳ ପରି ଦିଶେ । ଜଳାଧାରରେ ଏ ଗଛ ଜନ୍ମିଥାଏ । ମାଟି ତଳେ ତଳେ ଜଳଧାରା ଯେଉଁ ବାଟେ ଯାଇଥାଏ, ସେଇ ଧାରେ ଧାରେ ଏ ଗଛ ଜନ୍ମିଥାଏ । ଆଗରୁ ଲୋକେ କୂଅ ଖୋଳିବା ଆଗରୁ ବରୁଣ ଚେରକୁ ଦେଖି ଜଳଧାରାର ସନ୍ଧାନ ପାଉଥିଲେ । କେହି କେହି କହନ୍ତି, ସୌଭାଗ୍ୟଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଏ ଗଛ ଜନ୍ମିଥାଏ ।

ବିବିଧ ଭାରତୀୟ ପ୍ରାଦେଶିକ ନାମ

ପ୍ରାଦେଶିକ ଭାଷା	ନାମ
ଓଡ଼ିଆ	ବରୁଣ
ସଂସ୍କୃତ	ବରୁଣ, ବାରଣସେତୁ, ସାଧୁବୃକ୍ଷ, ଶିଖୀମଣ୍ଡଳ, କୁମାରକ, ତିକ୍ତଶାକ, ମାରୁତାପହ, ଶ୍ୱେତବୃକ୍ଷ, ଜଳରାଜ, ସାଗର ସମ୍ରାଟ
ହିନ୍ଦୀ	ଲୋଟନ, ଚିଲ୍ଲ
ତେଲୁଗୁ	ଉଲିମିରିଚେଟ୍ଟୁ, ଉରୁମଟ୍ଟି, ଜାଜିଚେଟ୍ଟୁ
ବଙ୍ଗଳା	ବାରୁନ୍, ବନେ

ଶାସ୍ତ୍ରୋକ୍ତ ଗୁଣ

କଟୁ ତିକ୍ତ ମିଶ୍ରିତ ରସ। ଲଘୁପାକ, ସ୍ନିଗ୍ଧ, ଉଷ୍ଣବୀର୍ଯ୍ୟ, ମୂତ୍ର ନିଗମନକାରକ, ପିତ୍ତସୟକ, ଅଗ୍ନୀବର୍ଦ୍ଧକ ଓ ଆର୍ଦ୍ରତା କାରକ। ବାୟୁ, କଫଦୋଷ, କୃମି, ଗୁଳ୍ମ, ବିଦ୍ରଧି, ରକ୍ତବିକୃତି, ବାତରକ୍ତ, କୁଷ୍ଠ, ଅଶ୍ମରୀ, ମୂତ୍ରକୃଚ୍ଛ୍ର ପ୍ରଭୃତି ରୋଗର ନିବାରକ। ମାତ୍ରା ଦୁଇଅଣାରୁ ଆଠଅଣା।

ବ୍ୟବହାର

ଔଷଧୀୟ

ଏହାର ସର୍ବାଙ୍ଗ ଔଷଧ ରୂପରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।

• କାନ ପାଚିବାରେ ଏହାର ପତ୍ର ରସକୁ ସୋରିଷ ତେଲରେ ପାକ କରି, କିମ୍ବା ଏହାର ପତ୍ରର ରସକୁ ଗରମ କରି ଉଷୁମ ଉଷୁମ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ
• ବାଗି, ବ୍ରଣରେ ଏହାର ପତ୍ରବଟାକୁ ଲଗାଇଲେ ଉପକାର ମିଳେ।
• ପାଦଫୁଲାରେ ଏହାର ପତ୍ରକୁ ଜଡ଼ାତେଲରେ ଉଷ୍ଣକରି ଭାଜି ଲଗାଯାଏ।
• ଗଣ୍ଡମାଳା ରୋଗରେ ଏହି ଗଛର ମୂଳଭାଗର ଛେଲିର କ୍ୱାଥକୁ ମହୁ ସହିତ ସେବନ କଲେ ଉପକାର ମିଳେ।
• ବ୍ରଣ, ବିଦଧି,କଣ୍ଡୁ, ଦଦ୍ରୁ, କ୍ଷତ, ପୀନସ, ଭଗନ୍ଦର ଆଦିରେ ଏହାର ଛେଲିକୁ ବାଚି ଗାଈଦୁଧ ସହିତ ସେବନ କରାଯାଏ।
• ଏହାର ଛେଲିକୁ ଜଳରେ ବାଟି ଗାଈ ଲହୁଣୀ ସହିତ ସେବନ କଲେ ବାୟୁ ବିକାର, ଚର୍ମରୋଗ ଆଦି ନିବାରିତ ହୁଏ।
• ଏହାର ପତ୍ରସିଝା ଜଳରେ କଞ୍ଚା ଗାଈ ଦୁଧ ଓ ମିଶ୍ରିଗୁଣ୍ଡା ସହିତ ସେବନ କଲେ ମୂତ୍ରରୋଗ ନିବାରିତ ହୁଏ।
• ବାତ ବେଦନା ଦୂର କରିବାପାଇଁ ବରୁଣ ଛେଲି, ପତ୍ର ଓ ନଡିଆକୁ ଏକତ୍ର ବାଟି ପ୍ରଲେପ ଦିଆଯାଏ।

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ

• ଏହି ଗଛକୁ ପୂଜାକଲେ ମାନବ ରୋଗଶୂନ୍ୟ ହୋଇ ଦୀର୍ଘାୟୁ ହୁଏ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି।
• ଘରର ପୂର୍ବ କିମ୍ବା ଉତ୍ତର ଦିଗରେ ଏ ଗଛ ରହିଲେ ସେ ଘରେ ବାସ କରୁଥିବା ସବୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଦେହ ନୀରୋଗ ହୁଏ ବୋଲି ଲୋକୋକ୍ତି ରହିଛି।

ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ

• ଔଷଧୀୟ ଗଛଲତାମାନଙ୍କର ତାଲିକା

ବାହାର ଆଧାର

• ବୈଦ୍ୟରାଜ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣବ୍ରହ୍ମା ଶତପଥିଙ୍କ ବନୌଷଧି ବିଜ୍ଞାନ ।