କୋଡିନ
Clinical data | |
---|---|
AHFS/Drugs.com | monograph |
MedlinePlus | a682065 |
Pregnancy category | |
Dependence liability | High |
Routes of administration | Oral, rectal, SC, IM |
ATC code | |
Legal status | |
Legal status |
|
Pharmacokinetic data | |
Bioavailability | ~90% Oral |
Metabolism | Liver, via CYP2D6 (cytochrome P450 2D6)Active Metabolite Morphine [୧] |
Onset of action | 15 to 30 min[୨] |
Elimination half-life | 2.5–3 h |
Duration of action | 4 to 6 hrs[୨] |
Identifiers | |
| |
CAS Number | |
PubChem CID | |
IUPHAR/BPS | |
DrugBank | |
ChemSpider | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
ECHA InfoCard | 100.000.882 |
Chemical and physical data | |
Formula | C18H21NO3 |
Molar mass | 299.364 g/mol |
3D model (JSmol) | |
| |
| |
(verify) |
କୋଡିନ, ରାସାୟନିକ ନାମ ୩-ମିଥାଇଲମର୍ଫିନ, ଏକ ଅଫିମ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଔଷଧ ଯାହା ଯନ୍ତ୍ରଣା ନିବାରକ, କାଶ ଔଷଧ ଓ ତରଳ ଝାଡ଼ା ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।[୨][୩] ମଧ୍ୟମ ଓ ସାମାନ୍ୟ ଧରଣର ଯନ୍ତ୍ରଣା ନିମନ୍ତେ ଏହା ଦିଆଯାଏ । ପାରାସେଟାମୋଲ ବା ଆସ୍ପିରିନ ସହିତ ମିଶେଇଲେ ଏହା ଅଧିକ ଉପକାର କରେ ।[୨] କାଶ ଉପଶମ ନିମନ୍ତେ ଦିଆଯାଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅନିଶ୍ଚତ ଫଳ ମିଳେ । [୪][୫] ୧୨ ବର୍ଷ ବୟସରୁ କମ ପିଲାଙ୍କୁ ୟୁରୋଗରେ ଏହି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ । ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ । ଏହା ଖାଇବାର ୧/୨ ଘଣ୍ଟା ପରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ ଓ ସର୍ଭାଧିକ ପ୍ରଭାବ ୨ ଘଣ୍ଟା ପରେ ଦେଖାଏ । ଛଅ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ରହେ । [୨]
ବାନ୍ତି, କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ, ଗଲୁ, ଓ ମୁଣ୍ଡ ହାଲୁକା ଇତ୍ୟାଦି ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଏହି ଔଷଧ ବ୍ୟବହର କଲେ ହୋଇପାରେ । ସାଂଘାତିକ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟ କମିଯିବା ଓ ନିଶାଗ୍ରସ୍ତ ହେବା ଦେଖାଯାଏ । ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହା ଦେବା ନିରାପଦ ବୋଲି ଜଣାଯାଇ ନାହିଁ । ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରେଇଲେ ଶିଶୁକୁ ଅଫିମ ବିଷାକ୍ତତା ହୋଇପାରେ । କୋଡିନ ଯକୃତରେ ମର୍ଫିନରେ ପରିଣତ ହୋଇ କାମ କରେ । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା କେତେ ସମୟରେ ସଂଘଠିତ ହେବ ତାହା ଲୋକର ଜେନେଟିକ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।[୨]
ସନ ୧୮୩୨ରେ କୋଡିନ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିଲା ।[୬] ସନ ୨୦୧୩ରେ ୩୬୧,୦୦୦ କିଗ୍ରା କୋଡିନ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିଲା ଓ ୨୪୯,୦୦୦ କିଗ୍ରା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା । ଅଫିମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଜିନିଷ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । [୭] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୮] ଏହାର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ସନ ୨୦୧୪ରେ ୦.୦୪ରୁ ୦.୨୯ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[୯] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଏକ ଡୋଜର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ଏକ ଡଲାର । [୨] କୋଡିନ ପ୍ରାକୃତିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଓ ଅଫିମର % ହିସାବରେ ଥାଏ ।[୬]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Shen H, He MM, Liu H; et al. (August 2007). "Comparative metabolic capabilities and inhibitory profiles of CYP2D6.1, CYP2D6.10, and CYP2D6.17". Drug Metab. Dispos. 35 (8): 1292–300. doi:10.1124/dmd.107.015354. PMID 17470523.
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ ୨.୫ ୨.୬ "Codeine". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Jan 2016.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help) - ↑ Prommer, E (2010). "Role of codeine in palliative care". Journal of opioid management. 7 (5): 401–6. PMID 22165039.
- ↑ Paul, IM (February 2012). "Therapeutic options for acute cough due to upper respiratory infections in children". Lung. 190 (1): 41–4. PMID 21892785.
- ↑ Schroeder, K; Fahey, T (2001). "Over-the-counter medications for acute cough in children and adults in ambulatory settings". The Cochrane database of systematic reviews (3): CD001831. PMID 11686998.
- ↑ ୬.୦ ୬.୧ Newton, David (2015). Prescription Drug Abuse: A Reference Handbook. ABC-CLIO. p. 20. ISBN 9781440839795.
- ↑ Narcotic Drugs 2014 (pdf). INTERNATIONAL NARCOTICS CONTROL BOARD. 2015. p. 21. ISBN 9789210481571.
- ↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. Retrieved 22 April 2014.
- ↑ "Codeine". Retrieved 10 January 2016.[permanent dead link]