ଦେବୀ ନଦୀ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(Devi Riverରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
ଦେବୀ ନଦୀ‌
ମହାନଦୀ ଓ କୁଆଖାଇ ନଦୀର ପ୍ରବାହ ଓ ଚିଲିକା ଏବଂ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ବିଲିନ ହେବାର ରେଖାଚିତ୍ର
ଦେଶଭାରତ
ରାଜ୍ୟଓଡ଼ିଶା, ଛତିଶଗଡ଼
ଜିଲ୍ଲାଜଗତସିଂହପୁର, ପୁରୀ

ଦେବୀ ନଦୀ କେଦ୍ର-ପୂର୍ବ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ସମୂହ ଓଡ଼ିଶା, ଛତିଶଗଡ଼ ଆଦି ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ମୁଖ୍ୟ ନଦୀ ମହାନଦୀର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଉପନଦୀ । ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ଜଗତସିଂହପୁରପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ମଧ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ପତିତ ହୋଇଛି । 

ଗତିପଥ [ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ନଦୀ ମହାନଦୀର ଉପନଦୀ ଜଳ ସମୂହର ଚୁଡାନ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିଛି । [୧]ପ୍ରଥମେ କାଠଯୋଡ଼ି କୁହା ଯାଉଥିବା ଏହି ନଦୀ କଟକଠାରେ ମହାନଦୀରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହେଇ ଆଳିପିଙ୍ଗଳ, ମାଛଗାଁ ଓ ନୂଆଗାଁ ଦେଇ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ଅସ୍ତରଙ୍ଗ କଣାସ ବ୍ଲକ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ ।[୨] ଏହା ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ କଟକ ଓ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସୀମା ନିକଟରେ ମହାନଦୀର ମୁହାଁ ନିକଟରେ ୭୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ପତିତ ହୁଏ । [୩] ନଦୀର ମୁହାଣ ଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟରେ ପରିପୂର୍ଣ ଓ ଜନବସତି ଶୂନ୍ୟ ।[୪]

ନୌଚାଳନ [ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ନଦୀ ମାଛଗାଁ ଯାଏଁ ସୁନବ୍ୟା । ଜୁଆର ଜଳ ଏଥିରେ ପ୍ରବେଶ କରେ, ମାତ୍ର ବହୁ ପରିମାଣରେ ବାଲୁକା ଯୋଗୁଁ ଏହା ମଧ୍ୟକୁ ବଡ଼ ଜାହାଜ ଆସି ପାରେ ନାହିଁ । ୧୯୮୮ରେ ଏଠାରେ ନୌକା ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ଦୁଇଜଣ ନାବିକ ପ୍ରାଣ ହରେଇଥିଲେ ।[୫]

କଚ୍ଛପ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ [ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ନଦୀ ମୁହାଣ ନିକଟରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ପାଉଥିବାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅନେକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଲିଭ ରିଡ଼ଲେ ପ୍ରଜାତିର କଚ୍ଛପ ସମୁଦ୍ରରୁ ଆସି ନଦୀ ଶଯ୍ୟାରେ ବାଲୁକାରେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇଥାନ୍ତି ।[୬] ପ୍ରାୟ ବର୍ଷକୁ ଶୀତ କାଳରେ ୮ ଲକ୍ଷ କଚ୍ଛପ ଆସୁଥିବାର ଗଣନା କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ବହୁଳ ମୋଟର ବୋଟଦ୍ୱାରା ମୁହାଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ମାଛ ଧରା ପାଇଁ ଏମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମି ଯାଉଥିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଉଛି ।[୭][୮] ଏହାକୁ କଚ୍ଛପ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଘୋଷଣା କରାଯିବାକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ବିରୋଧ କରନ୍ତି । [୯]

ଆଧାର [ସମ୍ପାଦନା]

  1. A History of British India By William Wilson Hunter, Paul Ernest Roberts
  2. Orissa flood Sitrep
  3. Manmohan Mohanti. "Mahanadi River Delta, East Coast Of India : An Overview On Evolution And Dynamic Processes" (PDF). Dept. of Geology, Utkal University, Bhubaneswar. Archived from the original (PDF) on 2005-10-29. Retrieved 2016-12-04.
  4. Bay of Bengal pilot. p. 144. {{cite book}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help)
  5. Land and people of Indian states and union territories in 36 volumes Volume
  6. A study on industrial growth along coast line of Orissa and its undesirable effect on environment using GIS - an Olive Ridley (sea turtle) perspective
  7. "Nesting of Olive Ridleys unlikely along Orissa coast". Archived from the original on 2012-11-04. Retrieved 2016-12-04.
  8. Hundreds of dead turtles litter Orissa beach[permanent dead link]
  9. Indian Affairs Annual 2005 By Mahendra Gaur

ବାହାର ଲିଙ୍କ [ସମ୍ପାଦନା]