ହର୍ପେସ ଭୂତାଣୁ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ
| Herpesviral encephalitis | |
|---|---|
| Herpes simplex encephalitis (HSV encephalitis) | |
 Coronal T2-weighted MR image shows high signal in the temporal lobes including hippocampal formations and parahippogampal gyrae, insulae, and right inferior frontal gyrus due to HSV encephalitis. | |
| ବିଭାଗ | Emergency medicine, neurology |
| ଲକ୍ଷଣ | Headache, fever, confusion, weakness[୧] |
| କାରଣ | Herpes simplex virus[୧] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms, cerebral spinal fluid analysis, MRI[୨] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Other causes of encephalitis, meningitis, neurosyphilis[୧] |
| ଚିକିତ୍ସା | Acyclovir[୨] |
| Prognosis | 66% have ongoing disability[୩] |
| ପୁନଃପୌନିକ | Rare[୧] |
ହର୍ପେସ ଭୂତାଣୁ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ ହେଉଛି ହର୍ପେସ ଭୂତାଣୁ ଜନିତ ମସ୍ତିଷ୍କ ପ୍ରଦାହ । [୧] ଏହାର ଲକ୍ଷଣରେ ସାଧାରଣତଃ ମୁଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା, ଜ୍ୱର, ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଏବଂ ଦୁର୍ବଳତା ଅନୁଭବ ହୁଏ ।[୧] ବେଳେ ବେଳେ ବେକ କଠିନତା ଏବଂ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ବକ୍ତବ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।[୧] ଆରମ୍ଭ ସାଧାରଣତ ଦୁଇ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ହୁଏ ।[୧] ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ବାତ, ମଧୁମେହ ଇନସିପିଡସ ଏବଂ ଅଟୋଇମ୍ମ୍ୟୁନ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ ହୋଇପାରେ । [୪] [୨]
ହର୍ପିସ୍ ସିମ୍ପଲେକ୍ସ ଭୂତାଣୁ-୧ (HSV-1) ହେତୁ ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଏ, ହର୍ପିସ୍ ସିମ୍ପଲେକ୍ସ ଭାଇରସ୍-୨ (HSV-2) ହେତୁ ୧୦%ରୁ କମ ରୋଗ ହୋଇଥାଏ ।[୧] [୪] ପ୍ରାୟ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ରୋଗୀଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସଂକ୍ରମଣ ଭାବରେ ଘଟିଥିବାବେଳେ ଦୁଇ ତୃତୀୟାଂଶ ପୁନରାବୃତ୍ତି ଭାବରେ ଘଟିଥାଏ; ଯଦିଓ କେବଳ ୧୦% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଥଣ୍ଡା ଘା’ର ଇତିହାସ ଥାଏ।[୩] ଲକ୍ଷଣ ଉପରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଆଧାରିତ ହୁଏ ଓ ସେରେବ୍ରୋସ୍ପାଇନାଲ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଏବଂ ଏମଆରଆଇ ବିଶ୍ଳେଷଣଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ହୁଏ ।[୨]
ଆସାଇକ୍ଲୋଭିର ଔଷଧ ଦେଇ ଏହା ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[୨] ବାତ ଆଶଙ୍କା କମାଇବା ପାଇଁ ଆଣ୍ଟିକନଭଲସାଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।[୧] ଏହି ରୋଗ ଯୁବକ ଓ ବୃଦ୍ଧମାନଙ୍କଠାରେ ଅଧିକ ଭୟଙ୍କର ହୁଏ ।[୪] ପ୍ରାୟ ୨୦% ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଅକ୍ଷମତା ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ।[୪] ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ୧%ରୁ ୮% ମଧ୍ୟରେ ଥାଏ । [୨]
ହର୍ପେସଭୂତାଣୁ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ ଏକ ବିରଳ ରୋଗ ଯାହା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୧୦୦,୦୦୦ ନବଜାତ ଶିଶୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣକୁ, ୪,୦୦୦ ପିଲାଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣକୁ ଏବଂ ୧୫୦,୦୦୦ ବୟସ୍କଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।[୨][୧] ପୁରୁଷ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ସମ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । [୧] ପ୍ରାୟ ଅର୍ଦ୍ଧେକ ରୋଗ ୫୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ୍କଙ୍କଠାରେ ବିକଶିତ ହୁଏ ।[୫] ବିକଶିତ ଦେଶରେ ସଂକ୍ରାମକ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ ସଂକ୍ରମଣର ଏହା ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ କାରଣ ।[୨] ଏହି ରୋଗ ପ୍ରଥମେ ମଣିଷମାନଙ୍କଠାରେ ୧୯୩୫ ମସିହାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା ।[୬]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ "Encephalitis, Herpes Simplex". NORD (National Organization for Rare Disorders). Archived from the original on 21 March 2021. Retrieved 13 June 2021.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ ୨.୫ ୨.୬ ୨.୭ Stahl, JP; Mailles, A (June 2019). "Herpes simplex virus encephalitis update". Current opinion in infectious diseases. 32 (3): 239–243. doi:10.1097/QCO.0000000000000554. PMID 30921087.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ Whitley RJ (September 2006). "Herpes simplex encephalitis: adolescents and adults". Antiviral Research. 71 (2–3): 141–8. doi:10.1016/j.antiviral.2006.04.002. PMID 16675036.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ AK, AK; Mendez, MD (January 2021). "Herpes Simplex Encephalitis". PMID 32491575.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Whitley RJ, Gnann JW (February 2002). "Viral encephalitis: familiar infections and emerging pathogens". Lancet. 359 (9305): 507–13. doi:10.1016/S0140-6736(02)07681-X. PMID 11853816.
- ↑ Grove, David (2013-12-19). Tapeworms, Lice, and Prions: A compendium of unpleasant infections (in ଇଂରାଜୀ). OUP Oxford. p. 496. ISBN 978-0-19-165344-5. Archived from the original on 2021-08-29. Retrieved 2021-06-13.