ସୋମନାଥ ଶର୍ମା

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Somnath_Sharma

ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମା ପରମବୀର ଚକ୍ର
ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମା ୨୦୦୩ ମସିହାରେ ଭାରତର ଏକ ଡାକଟିକଟରେ
ଜନ୍ମ	(1923-01-31)୩୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୩ ଦାଢ଼, କାଙ୍ଗଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା, ପଞ୍ଜାବ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ, ବ୍ରିଟିଶ ଇଣ୍ଡିଆ (ବର୍ତ୍ତମାନର ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ଭାରତ)
ମୃତ୍ୟୁ	୩ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୭(1947-11-03) (ବୟସ ୨୪) ବଡଗାମ, ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର, ଭାରତ
ନିଯୁକ୍ତିଦାତା	British India India
ସେବା/ବିଭାଗ	British Indian Army Indian Army
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ	୧୯୪୨-୧୯୪୭
ପଦବୀ	Major
ସେବା ସଂଖ୍ୟା	IC-521
ସେନା ବିଭାଗ	କୁମାଉଁ ରେଜିମେଣ୍ଟ
ସଂଘର୍ଷ/ଯୁଦ୍ଧ	ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଆରାକାନ ଅଭିଯାନ, ୧୯୪୭ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ବଡଗାମ ଯୁଦ୍ଧ  †
ପୁରସ୍କାର	ପରମବୀର ଚକ୍ର ଡେସ୍ ପ୍ୟାଚ‌ରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା
ସମ୍ପର୍କ	ଜେନେରାଲ ବିଶ୍ୱନାଥ ଶର୍ମା (ଭାଇ)

ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମା (୩୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୩ - ୩ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୭), ଭାରତୀୟ ସେନାର ଜଣେ ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ । ସେ ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସାମରିକ ସମ୍ମାନ ପରମବୀର ଚକ୍ରର ପ୍ରଥମ ପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ, ଯାହାକୁ ସେ ମରଣୋତ୍ତର ଭାବେ ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଥିଲେ ।

ଶର୍ମା ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଅଷ୍ଟମ ବାଟାଲିୟନ, ୧୯ତମ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରେଜିମେଣ୍ଟରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଆରାକାନ ଅଭିଯାନ ୧୯୪୨-୪୩ ସମୟରେ ସେ ବର୍ମାରେ (ଏବେକାର ମିଆନ୍ମାର) କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ଆରାକାନ ଅଭିଯାନ ସମୟରେ ସେ ବର୍ମାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେ ତାଙ୍କର ନାମ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୪୭-୧୯୪୮ର ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ସୋମନାଥ ଶର୍ମା ୩ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୭ରେ ଶ୍ରୀନଗର ବିମାନବନ୍ଦର ନିକଟରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କୁ ନିପାତ କରିବା ସମୟରେ ସହିଦ ହୋଇଥିଲେ । ବଡ଼ଗାମ ଯୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କର ବୀରତା ଏବଂ ବଳିଦାନ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ମରଣୋତ୍ତର ପରମବୀର ଚକ୍ରରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା ।

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା

ଶର୍ମା ୧୯୨୩ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୩୧ ତାରିଖରେ ପଞ୍ଜାବର କାଙ୍ଗଡ଼ା (ବର୍ତ୍ତମାନର ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ)ର ଦାଢ଼ଠାରେ ଏକ ଡୋଗ୍ରା ବ୍ରାହ୍ମଣ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପା ଅମର ନାଥ ଶର୍ମା ଜଣେ ସାମରିକ ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଅନେକ ଭାଇ ଭଉଣୀ ସେନାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସାନ ଭାଇ ବିଶ୍ୱନାଥ ଶର୍ମା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ୧୪ତମ ସେନାମୁଖ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ସୋମନାଥ ଶର୍ମା ଡେରାଡୁନର ପ୍ରିନ୍ସ ଅଫ୍ ୱେଲ୍ସ ରୟାଲ ମିଲିଟାରୀ କଲେଜରେ ନାମ ଲେଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ନୈନିତାଲର ଶେରଉଡ୍ କଲେଜରେ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେ ରୟାଲ ମିଲିଟାରୀ କଲେଜ, ସାଣ୍ଡହର୍ଷ୍ଟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । ପିଲାଦିନେ ସୋମନାଥ ଭଗବତ ଗୀତାରେ କୃଷ୍ଣ ଓ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଶିକ୍ଷାଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ, ଯାହା ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଜେଜେବାପା ଶିଖାଇଥିଲେ ।

ସାମରିକ ବୃତ୍ତି

୨୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୪୨ରେ ରୟାଲ ମିଲିଟାରୀ କଲେଜରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିବା ପରେ ଶର୍ମା ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତୀୟ ସେନାର ନବମ ବାଟାଲିୟନ, ୧୯୩୪ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରେଜିମେଣ୍ଟରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ (ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ଚତୁର୍ଥ ବାଟାଲିୟନ, କୁମାଉଁ ରେଜିମେଣ୍ଟ ହୋଇଥିଲା)। ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ସେ ଆରାକାନ ଅଭିଯାନ ସମୟରେ ବର୍ମାରେ ଜାପାନୀମାନଙ୍କ ବିରୋଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଦେଖିଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ସେ କର୍ଣ୍ଣେଲ କେ.ଏସ୍ ଥିମ୍ମାୟାଙ୍କ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ଯିଏ କି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଜେନେରାଲ ପାହ୍ୟାକୁ ଉଠି ୧୯୫୭ରୁ ୧୯୬୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ଆରାକାନ ଅଭିଯାନ ଲଢ଼େଇ ସମୟରେ ଶର୍ମାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପୁରସ୍କାର ୧୯୪୬ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ମାସରେ ଗେଜେଟେଡ୍ ହୋଇଥିଲା ।

ତାଙ୍କ ସାମରିକ କ୍ୟାରିୟରରେ ଶର୍ମା ତାଙ୍କ ମାମୁଁ କ୍ୟାପଟେନ କେଡି ବାସୁଦେବଙ୍କ ସାହସିକତାଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ବାସୁଦେବ ଅଷ୍ଟମ ବାଟାଲିୟନରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ମାଲାୟାନ ଅଭିଯାନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଯେଉଁ ସମୟରେ ସେ ଜାପାନୀ ଆକ୍ରମଣରୁ ବଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଶହ ଶହ ସୈନିକଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।

ବଡ଼ଗାମ ଯୁଦ୍ଧ: ସୋମନାଥ ଶର୍ମା

୧୯୪୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୨୭ ତାରିଖରେ କଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକା (ସୋନକମାର୍କ)ରେ ପାକିସ୍ତାନର ଆକ୍ରମଣର ଜବାବରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ଏକ ସୈନ୍ୟ ଦଳକୁ ଶ୍ରୀନଗରକୁ ଆକାଶମାର୍ଗରୁ ଉଠାଇ ନିଆଯାଇଥିଲା। ଅକ୍ଟୋବର ୩୧ତାରିଖରେ ଶର୍ମାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କୁମାଉଁ ରେଜିମେଣ୍ଟର ଚତୁର୍ଥ ବାଟାଲିୟନର ଡି କମ୍ପାନିକୁ ଶ୍ରୀନଗର ନିଆଯାଇଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ ହକି ପଡ଼ିଆରେ ପୂର୍ବରୁ ଆଘାତ ଲାଗିଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ବାମ ହାତ ପ୍ଲାଷ୍ଟର କାଷ୍ଟରେ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେ ଯୁଦ୍ଧରେ ନିଜ କମ୍ପାନୀ ସହ ରହିବାକୁ ଜିଦ୍ ଧରିଥିଲେ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ଯିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଥିଲା।

ନଭେମ୍ବର ୩ ତାରିଖରେ ବଡ଼ଗାମ ଅଞ୍ଚଳରେ ପାଟ୍ରୋଲିଂ ଡ୍ୟୁଟିରେ ୩ଟି କମ୍ପାନି ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ। ଉତ୍ତରରୁ ଶ୍ରୀନଗର ସହର ଆଡ଼କୁ ଯାଉଥିବା ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ସେମାନଙ୍କର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା। ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର କୌଣସି ଗତିବିଧି ନ ଥିବାରୁ ନିୟୋଜିତ ୩ଟି କମ୍ପାନି ମଧ୍ୟରୁ ୨ଟି ଅପରାହ୍ନ ୨ଟାରେ ଶ୍ରୀନଗର ଫେରିଥିଲେ। ତେବେ ଶର୍ମାଙ୍କ ଡି କମ୍ପାନିକୁ ଅପରାହ୍ନ ୩ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ପଦରେ ରହିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଅପରାହ୍ନ ୨ଟା ୩୫ମିନିଟରେ ଶର୍ମାଙ୍କ କମ୍ପାନି ଉପରେ ବଡ଼ଗାମର ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଘରୁ ଗୁଳି ଚାଳନା କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ନିରୀହ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଆହତ କିମ୍ବା ହତ୍ୟା ନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଆକ୍ରମଣ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇନଥିଲା। ହଠାତ୍ ଗୁଲମାର୍ଗ ଦିଗରୁ ୭୦୦ ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କ ଏକ ଆଦିବାସୀ ଲସ୍କର ବଡ଼ଗାମ ନିକଟକୁ ଆସିଥିଲା। ଡି କମ୍ପାନି ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ତିନି ପାର୍ଶ୍ୱରୁ ଘେରି ଯାଇଥିଲା ଏବଂ ମୋର୍ଟାର୍ ଗୁଳିରେ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଥିଲା। ଉଭୟ ଶ୍ରୀନଗର ସହର ଏବଂ ବିମାନବନ୍ଦର ହଜିଗଲେ ଅସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପଡ଼ିବାରୁ ଶର୍ମା ତାଙ୍କ ପଦବୀ ବଜାୟ ରଖିବାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ। ପ୍ରବଳ ଗୁଳିଚାଳନାରେ ଏବଂ ୭ରୁ ୧ ଅନୁପାତ ଅଧିକ ଥିବା ସେ ତାଙ୍କ କମ୍ପାନୀକୁ ସାହସିକତାର ସହ ଲଢ଼ିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅନେକ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ପୋଷ୍ଟରୁ ଅନ୍ୟ ପୋଷ୍ଟକୁ ଦୌଡିବା ସମୟରେ ଶତ୍ରୁଙ୍କ ଗୁଳିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ।କମ୍ପାନିର ଫାୟାରିଂ ପାୱାର ଉପରେ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ଘଟିବା ପରେ ଶର୍ମା ଲାଇଟ୍ ମେସିନ୍ ଗନ୍ ଚଳାଇବା ସହ ନିଜ ଯବାନଙ୍କୁ ଗୋଳାବାରୁଦ ବଣ୍ଟନ କରିବା ଦାୟିତ୍ବ ନେଇଥିଲେ। ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କ ସହ ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିବା ବେଳେ ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ଥିବା ଗୋଳାବାରୁଦ ଗଦା ଉପରେ ମୋର୍ଟାର ସେଲ୍ ବିସ୍ଫୋରଣ ହୋଇଥିଲା। ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସେ ତାଙ୍କ ବ୍ରିଗେଡ୍ ମୁଖ୍ୟାଳୟକୁ ଏକ ବାର୍ତ୍ତା ପଠାଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଲେଖାଥିଲା:

ଶତ୍ରୁମାନେ ଆମଠାରୁ ମାତ୍ର ୫୦ ଗଜ ଦୂରରେ ଅଛନ୍ତି। ଆମର ସଂଖ୍ୟା ବହୁତ ଅଧିକ । ଆମେ ଭୟଙ୍କର ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛୁ। ମୁଁ ଗୋଟିଏ ଇଞ୍ଚ ବି ପଛକୁ ହଟିବି ନାହିଁ ବରଂ ଆମର ଶେଷ ବ୍ୟକ୍ତି ଏବଂ ଆମର ଶେଷ ରାଉଣ୍ଡ ପାଇଁ ଲଢ଼ିବି।

- ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମା, ବ୍ୟାଟେଲ ଅଫ୍ ବଡଗାମ, ୧୯୪୭ ଗୋପାଳ ଶର୍ମା,

କୁମାଉଁ ରେଜିମେଣ୍ଟର ପ୍ରଥମ ବାଟାଲିୟନରୁ ଏକ ରିଲିଫ୍ କମ୍ପାନି ବଡ଼ଗାମରେ ପହଞ୍ଚିବା ବେଳକୁ ଶର୍ମାଙ୍କ କମ୍ପାନିର ପଦବୀ ଶେଷ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ତେବେ ଆଦିବାସୀ ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ୨୦୦ ଜଣ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିବାରୁ ସେମାନେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହ ହରାଇଥିଲେ। ଏହାଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ସେନାକୁ ଶ୍ରୀନଗର ଏୟାରଫିଲ୍ଡକୁ ଉଡ଼ାଣ ଭରିବା ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗରକୁ ପ୍ରବେଶର ସମସ୍ତ ମାର୍ଗକୁ ଅବରୋଧ କରିବା ପାଇଁ ସମୟ ମିଳିଥିଲା। ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଶର୍ମାଙ୍କ ସହ ଜଣେ ଜୁନିୟର କମିଶନ ଅଫିସର ଏବଂ ଡି କମ୍ପାନୀର ଅନ୍ୟ ୨୦ ଜଣଙ୍କୁ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନରେ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା । ତିନି ଦିନ ପରେ ଶର୍ମାଙ୍କ ମୃତଦେହ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା । ଯଦିଓ ଏହା ଚିହ୍ନିବା କଷ୍ଟକର ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପିସ୍ତଲର ଚମଡ଼ା ହୋଲଷ୍ଟର ଏବଂ ଛାତି ପକେଟରେ ଭଗବତ ଗୀତାର କିଛି ପୃଷ୍ଠା ମାଧ୍ୟମରେ ତାଙ୍କ ମୃତଦେହ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଥିଲା।

ପରମବୀର ଚକ୍ର ଗ୍ରହଣ

୧୯୫୦ ମସିହା ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖରେ ସୋମନାଥ ଶର୍ମାଙ୍କୁ ଶ୍ରୀନଗର ବିମାନ ବନ୍ଦରର ସୁରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ୩ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୭ରେ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପରମବୀର ଚକ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରଠାରୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏହି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଶର୍ମାଙ୍କ ଭାଇଙ୍କ ଶାଶୂ ସାବିତ୍ରୀ ଖାନୋଲକର ପରମବୀର ଚକ୍ରର ଡିଜାଇନର ଥିଲେ ।

ସରକାରୀ ପ୍ରଶଂସାପତ୍ରରେ ଲେଖାଯାଇଛି:

"୩ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୭ରେ ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମାଙ୍କ କମ୍ପାନୀକୁ କାଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକାର ବଡଗାମକୁ ଯୁଦ୍ଧ ପାଟ୍ରୋଲିଂରେ ଆଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ନଭେମ୍ବର ୩ ତାରିଖରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଆଲୋକରେ ନିଜ ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ଏବଂ ପୂର୍ବାହ୍ନ ୧୧ଟାରେ ବଡ଼ଗାମର ଦକ୍ଷିଣରେ ଏକ ସ୍ଥାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ପାଖାପାଖି ୫୦୦ ଶତ୍ରୁ ତାଙ୍କ କମ୍ପାନି ପୋଜିସନ୍ ଉପରେ ତିନି ପଟୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। କମ୍ପାନି ବ୍ୟାପକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ସହିବା ଆରମ୍ଭ କଲା। ପରିସ୍ଥିତିର ଗମ୍ଭୀରତା ଏବଂ ହମ୍ ହୋମ୍ ଦେଇ ଉଭୟ ବିମାନ ବନ୍ଦର ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ପାଇଁ ସିଧାସଳଖ ବିପଦକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଅନୁଭବ କରି ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମା ତାଙ୍କ କମ୍ପାନୀକୁ ଶତ୍ରୁଙ୍କ ସହ ଦୃଢ଼ତାର ସହ ଲଢ଼ିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ଅତ୍ୟନ୍ତ ସାହସିକତାର ସହ ସେ ଖୋଲା ପଡ଼ିଆଦେଇ ନିଜ ବିଭାଗକୁ ଦୌଡ଼ି ଚାଲିଥିଲେ ଏବଂ ନିଜକୁ ପ୍ରବଳ ଏବଂ ସଠିକ ଗୁଳିର ସମ୍ମୁଖୀନ କରି ସେମାନଙ୍କୁ ଧରି ରଖିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରୁଥିଲେ। ନିଜ ମନୋଭାବକୁ ବଜାୟ ରଖି ସେ ଦକ୍ଷତାର ସହ ନିଜ ବିଭାଗର ଜ୍ବଳନକୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ଆଗେଇ ଆସୁଥିବା ଶତ୍ରୁକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ। ସେ ବାରମ୍ବାର ଶତ୍ରୁଙ୍କ ଗୁଳିର ପୂରା କ୍ରୋଧର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଶତ୍ରୁକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଆମ ବିମାନକୁ ସେମାନଙ୍କ ଟାର୍ଗେଟରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ କପଡ଼ା ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ବିଛାଇଥିଲେ। କ୍ଷୟକ୍ଷତି ତାଙ୍କ ଲାଇଟ୍ ଅଟୋମେଟିକର ପ୍ରଭାବକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି ବୋଲି ଅନୁଭବ କରି ବାମ ହାତ ପ୍ଲାଷ୍ଟରରେ ଥିବା ଏହି ଅଧିକାରୀ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ମାଗାଜିନ୍ ଭର୍ତ୍ତି କରି ଲାଇଟ୍ ମେସିନ୍ ଗନରମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଗୁଳିଗୋଳା ମଝିରେ ଏକ ମୋର୍ଟାର୍ ସେଲ୍ ପଡ଼ିବାଫଳରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ଘଟି ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା। ମେଜର ଶର୍ମାଙ୍କ କମ୍ପାନି ଏହି ପଦବୀରେ ରହିଥିଲା ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟମାନେ ପ୍ରାୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଘେରି ରହିଥିବାବେଳେ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିନେଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପ୍ରେରଣାଦାୟୀ ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷ ୬ ଘଣ୍ଟା ବିଳମ୍ବିତ ହୋଇଥିଲା, ତେଣୁ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ଅଗ୍ରଗତିକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଆମର ସୈନ୍ୟମାନେ ହମ୍ ହୋମ‌ରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହେବା ପାଇଁ ସମୟ ପାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱ, ସାହସିକତା ଏବଂ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏପରି ଥିଲା ଯେ ଏହି ବୀର ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବାର ୬ ଘଣ୍ଟା ପରେ ତାଙ୍କ ସୈନିକମାନେ ଶତ୍ରୁ ସହ ଲଢ଼ିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ପାଇଥିଲେ। ଭାରତୀୟ ସେନା ଇତିହାସରେ ସେ ସାହସ ଓ ଗୁଣର ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି। ସହିଦ ହେବାର କିଛି ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପୂର୍ବରୁ ବ୍ରିଗେଡ୍ ମୁଖ୍ୟାଳୟକୁ ତାଙ୍କର ଶେଷ ବାର୍ତ୍ତା ଥିଲା, 'ଶତ୍ରୁ ଆମଠାରୁ ମାତ୍ର ୫୦ ଗଜ ଦୂରରେ ରହିଛି। "

- ଗେଜେଟ୍ ବିଜ୍ଞପ୍ତି: ୨ ପ୍ରେସ୍/୫୦, ୨୧.୬.୫୦,

ସ୍ବର୍ଗତଃ ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମାଙ୍କ ପରମ୍ପରା

ପରମ ଯୋଦ୍ଧା ସ୍ଥଳରେ ଶର୍ମାଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି, ଜାତୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀ, ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ

ଭାରତର ଜାତୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକୀ ତ୍ୟାଗ ଚକ୍ର (ବଳିଦାନ ଚକ୍ର)ରେ ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମାଙ୍କ ନାମ ।

୧୯୮୦ ଦଶକରେ ଜାହାଜ ଚଳାଚଳ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଉଦ୍ୟୋଗ ସିପିଂ କର୍ପୋରେସନ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ଏସ୍ସିଆଇ) ପରମବୀର ଚକ୍ର ପ୍ରାପ୍ତକାରୀଙ୍କ ସମ୍ମାନରେ ସେମାନଙ୍କର ପନ୍ଦରଟି ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଟ୍ୟାଙ୍କରର ନାମକରଣ କରିଥିଲା। ଏମଟି ମେଜର ସୋମନାଥ ଶର୍ମା, ପିଭିସି ନାମକ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଟ୍ୟାଙ୍କର ୧୧ ଜୁନ ୧୯୮୪ରେ ଏସସିଆଇକୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ୨୫ ବର୍ଷର ସେବା ପରେ ଟ୍ୟାଙ୍କରକୁ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା ।

ଲୋକପ୍ରିୟ ସଂସ୍କୃତିରେ

ପରମବୀର ଚକ୍ର ବିଜେତାଙ୍କ ଜୀବନ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଟିଭି ଧାରାବାହିକର ପ୍ରଥମ ଏପିସୋଡ୍ ପରମବୀର ଚକ୍ର (୧୯୮୮) ୩ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୭ରେ ଶର୍ମାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲା। ସେହି ଏପିସୋଡରେ ଫାରୁକ୍ ଶେଖ୍ ତାଙ୍କ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ। ଏହି ଧାରାବାହିକର ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଥିଲେ ଚେତନ ଆନନ୍ଦ ।