କୁକୁଭ
| କୁକୁଭ ଚଢ଼େଇ | |
|---|---|
| |
| କେରଳର ଭମ୍ବନାଡ଼ ହ୍ରଦର କୁକୁଭ ଚଢ଼େଇ | |
ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ 
| |
| ସାମ୍ରାଜ୍ୟ: | ପ୍ରାଣୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ |
| ଗୋଷ୍ଠୀ: | ବାଇଲାଟେରିଆ |
| ପର୍ବ: | କୋର୍ଡାଟା |
| ଶ୍ରେଣୀ: | ଏଭସ |
| Order: | Charadriiformes |
| Family: | Jacanidae |
| Genus: | Hydrophasianus ୟୋହାନ୍ ଜର୍ଜ୍ ୱାଗ୍ଲର୍, ୧୮୩୨ |
| ଜାତି: | Hydrophasianus |
| ବାଇନୋମିଆଲ ନାମ | |
| Hydrophasianus ଜିଓଭାନି ଆଣ୍ଟୋନିଓ ସ୍କୋପୋଲି, ୧୭୮୬
| |
| |
_juvenile.jpg)
କୁକୁଭ (ଇଂରାଜୀରେ pheasant-tailed jacana, ଜୀବବିଜ୍ଞାନ ନାମ Hydrophasianus chirurgus) ଜଳାଶୟ ପରି ସ୍ଥାନରେ ବାସ କରେ । ଏହି ପକ୍ଷୀ ଜକାନିଡାଏ ପରିବାରର । ଏମାନଙ୍କ ପାଦ ଓସାରିଆ ଓ ପଞ୍ଝା ଭାସମାନ ପାଣି ଗୁଳ୍ମ ଓ ଗଛ ଉପରେ ଚାଲିବାରେ ବେଶ୍ ସହାୟକ ହୁଏ । ଅଗଭୀର ହ୍ରଦ ଓ ଜଳାଶୟ କୁକୁଭମାନଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଅଧିବାସ । କୁକୁଭ ଚଢ଼େଇ ପାଣିରେ ପହଁରି ପାରେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ପକ୍ଷୀ ଭାସମାନ ଜଳଜ ଉଦ୍ଭିଦ ଉପରେ ଚାଲି ଚାଲି ବୁଲିବା ପସନ୍ଦ କରେ । ମାଈ କୁକୁଭ ଅଣ୍ଡିରା କୁକୁଭଙ୍କଠାରୁ ଅଧିକ ରଙ୍ଗବେରଙ୍ଗୀ ଏବଂ ମାଈ କୁକୁଭମାନେ ଏକାଧିକ ଅଣ୍ଡିରା ସାଥୀଙ୍କ ସହଚରୀ ହୋଇ ରହନ୍ତି ।
ଭୌଗୋଳିକ ବିତରଣ[ସମ୍ପାଦନା]
ଏହି ପକ୍ଷୀ ଭାରତ, ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଏପରି ଅନେକ ଦେଶରେ ପ୍ରଜନନ କରିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ଏମାନେ ନିଜ ବସବାସ କରିବା ଅଞ୍ଚଳରୁ ବେଶୀ ଦୂରକୁ ଯିବା ଦେଖାଯାଇ ନାହିଁ । ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ ଓ ହିମାଳୟରେ ବସବାସ କରୁଥିବା କୁକୁଭ ପକ୍ଷୀମାନେ ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦ୍ୱୀପ ଓ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ପ୍ରବାସ କରିବା ଦେଖାଯାଏ । ତାଇୱାନ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ କୁକୁଭ ଦେଖାଯାନ୍ତି ଓ ସେଠାରେ ଏମାନଙ୍କ ସ୍ଥିତି ସଙ୍କଟାପନ୍ନ । ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ମଧ୍ୟ କୁକୁଭ ଦେଖାଯାନ୍ତି । ୨୦୧୭ ମସିହାର ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ଭୁଟାନର ଜିଂମେ ଦୋର୍ଜି ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନର କିଛି ବନବିଭାଗ କର୍ମଚାରୀ ସମୁଦ୍ରପତନରୁ ୪୦୦୦ ମିଟର୍ ଉଚ୍ଚତାରେ ଥିବା ସୋ ଡାଂଗୋଚୋଂଗ୍ରେ କୁକୁଭ ଚଢ଼େଇ ବାସ କରିବା ଦେଖିଥିଲେ ।[୨]
ବର୍ଣ୍ଣନା[ସମ୍ପାଦନା]
ପ୍ରଜନନ[ସମ୍ପାଦନା]
କୁକୁଭ ପକ୍ଷୀ ମାର୍ଚ୍ଚରୁ ଜୁଲାଇ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାସମାନ ଗଛ ଓ ଦଳରେ ପ୍ରଜନନ କରିଥାନ୍ତି । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ମୌସୁମୀ ବର୍ଷା (ଜୁନ୍ରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର) ସମୟରେ ଏମାନେ ପ୍ରଜନନ କରିବା ଦେଖାଯାଇଛି । ମାଈ କୁକୁଭ ଏକାଧିକ ଅଣ୍ଡିରାଙ୍କ ସହ ମିଳନରେ ଲିପ୍ତ ରୁହେ । ନିଜର ଭାସମାନ ବସାରେ ଏମାନେ ଏକାଥରକେ ୪ଟି ଅଣ୍ଡା ଦିଅନ୍ତି । ଏମାନଙ୍କ ଅଣ୍ଡ ମାଟିଆ ରଙ୍ଗର ଓ ସେଥିରେ କଳା ପଟା ଦାଗ ରହିଥାଏ ।
ପ୍ରକୃତି[ସମ୍ପାଦନା]
କୁକୁଭ ମୁଖ୍ୟତଃ କୀଟପତଙ୍ଗ ଓ ପାଣିରେ ଭାସମାନ ଗଛରେ ବା ପାଣିରେ ରହୁଥିବା ରହୁଥିବା ଅନ୍ୟ ଛୋଟ ଅମେରୁଦଣ୍ଡୀ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ରୂପେ ଆହରଣ କରିଥାନ୍ତି । “ମି-ଓଁପ୍” ଓ “ଟ୍ୟୁଁ” ଏପରି ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ଧ୍ୱନି ସୃଷ୍ଟି କରି ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତି ।
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ "Hydrophasianus chirurgus". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature. 2012. Retrieved 26 November 2013.
{{cite web}}: Invalid|ref=harv(help) - ↑ Namgay & Pema Dendup (2017).Jigme Dorji National Park, Department of Forests and Park Services, Bhutan
- Shorebirds by Hayman, Marchant and Prater ISBN 0-395-60237-8
- Rasmussen, P. and J. Anderton (2005) Birds of South Asia - the Ripley guide. Smithsonian and Lynx editions.