ସୁନ୍ଦରବନ

ସୁନ୍ଦରବନ
ସୁନ୍ଦରବନ
সুন্দরবন
	Location in Bangladesh
ଅବସ୍ଥାନ	ଖୁଲନା ବିଭାଗ, ବଙ୍ଗଳାଦେଶ
ପାଖ ସହର	ଖୁଲନା, ସତଖିର, ବାଗେରହତ
ଦିଗବାରେଣି	21°56′59″N 89°10′59.988″E / 21.94972°N 89.18333000°E
କ୍ଷେତ୍ରଫଳ	139,500 ha (345,000 acres)
ସ୍ଥାପିତ	୧୯୯୧
ପରିଚାଳନା	ବଙ୍ଗଳାଦେଶ ସରକାର

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Sundarbans

ସୁନ୍ଦରବନ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ସର୍ବ ବୃହତ ହେନ୍ତାଳ ବନ । ଗଙ୍ଗା, ବ୍ରହ୍ମପୁତ୍ର ନଦୀ ଓ ମେଘନା ନଦୀର ଅବବାହିକାକୁ ନେଇ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ପ୍ରଗଣା ଜିଲ୍ଲାକୁ ଲାଗି ବଙ୍ଗୋପସାଗର କୂଳରେ ରହିଛି ୧୦ ହଜାର ବର୍ଗ କି.ମି. ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଏହି ସୁନ୍ଦରବନ । ଭାରତ ଓ ବଙ୍ଗଳାଦେଶ ସୀମାରେ ଅବସ୍ତିତ ଏହି ସୁନ୍ଦରବନକୁ ୟୁନେସ୍କୋ ପକ୍ଷରୁ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ତାଲିକାରେ ସ୍ଥାନିତ କରାଯାଇଛି । ସୁନ୍ଦରୀ ଗଛ ବା ବନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଥିବାରୁ ଏହାର ନାମ ସୁନ୍ଦରବନ ରଖାଯାଇଛି ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ସୁନ୍ଦରୀ (ହେରିଟୈରା ଫୋମ୍ସ) ଗଛ ଏଠରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ^[୧]^[୨]

ପରିବେଶ[ସମ୍ପାଦନା]

ଏଠାରେ ଉଭୟ ମଧୁର ଜଳ ଓ ଲବଣ ଜଳ ରହିଛି । ଭାରତ ସୀମାକୁ ଲାଗିଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ଭାଗୀରଥୀ ଓ ହୁଗୁଳି ନଦୀର ଜଳ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥିବା ଯୋଗୁଁ ଏଠାରେ ମଧୁର ଜଳ ରହିଛି ।ଏଠାରେ ଥିବା ହେନ୍ତାଳବନର ଆକାର ୪୨୬୨ ବର୍ଗ କି.ମି ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସେଥିରେ ୨୩୨୦ବର୍ଗ କି.ମି. ଜଙ୍ଗଲ ଓ ଅବଶିଷ୍ଟ ଜଳାଶୟ ରହିଛି । ସୁନ୍ଦରବନ ହେଉଛି ନିମ୍ନ ବଙ୍ଗ ଅବବାହିକାର ଏକ ମାତ୍ର ଆବାସସ୍ଥଳୀ । ଏହାର ଆଖପାଖରେ ବହୁ ଲୋକ ବସବାସ କରନ୍ତି ।

ବୃକ୍ଷ ଓ ଜୀବଜନ୍ତୁ[ସମ୍ପାଦନା]

ସୁନ୍ଦରବନ ନ୍ୟାଶନାଲ ପାର୍କ,ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଓ ଜୈବ ମଣ୍ଡଳକୁ ନେଇ ଗଠିତ ıଏଠାରେ ରହିଛି ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେନ୍ତାଳବନ । ୨୭ ପ୍ରକାରର ହେନ୍ତାଳଗଛ ଏଠି ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ଏହା ବ୍ୟତିତ ସୁନ୍ଦରବନ ହେଉଛି ମହାବଳ ବାଘଙ୍କର ସର୍ବ ବୃହତ ଆଶ୍ରୟ ସ୍ଥଳୀ । ଏଠାରେ ବହୁ ବିରଳ ପ୍ରଜାତିର ବୃକ୍ଷ ଓ ଜୀବଜନ୍ତୁ ଅଛନ୍ତି । ୪୯ ପ୍ରଜାତିର ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ, ୫୩ ପ୍ରଜାତିତ ସରିସୃପ ଏବଂ ୨୬୦ ପ୍ରଜାତିର ପକ୍ଷୀ ଏଠାରେ ଦେଖାଯାନ୍ତି । ସେଥି ମଧ୍ୟରେ ଅଛନ୍ତି ଜାଭାଦ୍ୱୀପରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ବିରଳ ଗଣ୍ଡା, ମଇଁଷି, ହରିଣ, ମାଙ୍କଡ଼, ଘଡିଆଳ କୁମ୍ଭିର, କଇଁଛ, ଅଜଗର ଓ ଡଲଫିନ ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ବିରଳ ପ୍ରାଣୀ । ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ମହାବଳ ବାଘ ଏଠାରେ ହିଁ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ପରିସଂଖ୍ୟାନରୁ ସୁନ୍ଦରବନରେ ୪୦୦ ମହାବଳ ବାଘ ରହିଥିବା ଜଣା ପଡ଼ିଛି । ଶୀତ ଋତୁରେ ବହୁ ବିଦେଶୀ ପକ୍ଷୀ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି ।୧୯୭୭ରେ ସୁନ୍ଦରବନ ପରିସରରେ ୩ଟି ଅଭୟାରଣ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିଲା ।^[୩]^[୪]