ସୋରିଆଟିକ୍ ଗଣ୍ଠି ପ୍ରଦାହ
Psoriatic arthritis | |
---|---|
Arthritis psoriatica, arthropathic psoriasis, psoriatic arthropathy | |
ବିଭାଗ | Rheumatology |
ଲକ୍ଷଣ | Swelling of entire fingers and toes, nail changes, skin changes[୧] |
ଅବଧି | Long term[୨] |
କାରଣ | Genetic and environmental factors[୨] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms[୧] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Rheumatoid arthritis, reactive arthritis, ankylosing spondylitis[୨] |
ଔଷଧ | NSAIDs, methotrexate, TNF inhibitors[୨] |
ପୁନଃପୌନିକ | 0.3% to 1%[୧] |
ସୋରିଆଟିକ୍ ଗଣ୍ଠି ପ୍ରଦାହ ହେଉଛି ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପ୍ରଦାହଜନକ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ ଯାହା ସୋରିୟାସିସ୍ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ଲୋକମାନଙ୍କଠାରେ ଦେଖାଯାଏ | [୨] ବିଭିନ୍ନ ଗଣ୍ଠି ଏଥିରେ ଜଡ଼ିତ ହୋଇପାରେ | [୨] ଏହାର ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକରେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ସମସ୍ତ ଗୋଡ଼ ଓ ପାଦର ଆଙ୍ଗୁଠିଗୁଡ଼ିକ ଫୁଲିବା ପରିଣାମରେ ସସ୍ ବା ମାଂସ ଖଣ୍ଡ ଭଳି ଦେଖାଯାଏ | [୧] ନଖରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇପାରେ ଯେପରିକି ଛୋଟ ଗର୍ତ୍ତ, ମୋଟା ହେବା କିମ୍ବା ନଖ ବାହାରି ଯିବା ଦେଖାଯାଏ | [୧] ସୋରିୟାସିସ୍ ରୋଗରେ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ ଆରମ୍ଭ ପୂର୍ବରୁ ଚର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ (ଲାଲ ରଙ୍ଗ, କାତି ଭଳି ଦେଖାଯିବା, ଏବଂ କୁଣ୍ଡେଇ ହେବା) ୮୫% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଘଟିଥାଏ | [୧]
ଜେନେଟିକ୍ ଏବଂ ପରିବେଶ କାରଣମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରୁ ଏହି ରୋଗ ହେବା ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ | [୨] ସୋରିୟାସିସ୍ ରୋଗୀର ଏକ ତୃତୀୟାଂଶରୁ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଲୋକଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସୋରିୟାସିସ୍ ଥାଏ। [୨] ପ୍ରାୟ ୨୫%ରୁ ୫୦% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏଚଏଲଏ-ବି ୨୭ (HLA-B27) ଜେନୋଟାଇପ୍ ଥାଏ | [୧] ଏହା ମେଦବହୁଳତା ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ସହିତ ମଧ୍ୟ ଜଡ଼ିତ ଥାଏ | [୧] ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ସ୍ପଣ୍ଡିଲୋଆର୍ଥ୍ରୋପାଥି ଦଳରେ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି | [୨] ଲକ୍ଷଣ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ। [୧]
ସାମାନ୍ୟ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ଏନଏସଏଆଇଡି (NSAID) ଦିଆଯାଇପାରେ । ରୋଗ ଅଧିକ ଗୁରୁତର ହେଲେ ମେଟୋଟ୍ରେକ୍ସେଟ୍ କିମ୍ବା ଟିଏନଏଫ ଅବରୋଧକ (TNF inhibitors) ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରେ | [୨] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକରେ ଫିଜିଓଥେରାପି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | [୨] ଏହି ରୋଗରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅକ୍ଷମତା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ | [୨]
ଜନସଂଖ୍ୟାର ୩%ରୁ ୧% ବା ସୋରିୟାସିସ୍ ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୩୦% ଏହି ରୋଗରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । [୧] ଏଥିରେ ଉଭୟ ଶିଶୁ ଏବଂ ବୟସ୍କ ଲୋକମାନେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି | [୧] ପୁରୁଷ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ସମାନ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି | [୧] ଏସିଆ କିମ୍ବା ଆଫ୍ରିକୀୟ ବଂଶର ଲୋକମାନଙ୍କଠାରେ ଏହା କମ୍ ଦେଖାଯାଏ । [୧] ସନ 1973ରେ ପ୍ରଥମେ ଏହାର ସ୍ପଷ୍ଟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା [୧]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ ୧.୧୨ ୧.୧୩ Ritchlin, CT; Colbert, RA; Gladman, DD (March 2017). "Psoriatic Arthritis". New England Journal of Medicine (Review). 376 (10): 957–70. doi:10.1056/NEJMra1505557. PMID 28273019.
- ↑ ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ ୨.୧୧ Tiwari, V; Brent, LH (January 2020). "Psoriatic Arthritis". PMID 31613490.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help)