ଫ୍ଲେବାଇଟିସ
Phlebitis | |
---|---|
Venitis | |
ବିଭାଗ | Emergency medicine |
ଲକ୍ଷଣ | Pain, swelling, redness[୧] |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | Older people[୧] |
ବିପଦ କାରକ | Intravenous catheters, varicose veins, cancer, pregnancy, poor mobility[୨][୩] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Cellulitis, hematoma, lymphangitis, tendonitis[୪] |
ଚିକିତ୍ସା | Warmth, pain medication (NSAIDs), anticoagulants[୨][୫] |
ପୁନଃପୌନିକ | Relatively common[୩][୪] |
ଫ୍ଲେବାଇଟିସ ନାମ ଦିଆଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଶିରାରେ ପ୍ରଦାହ ହୁଏ । [୧] ଏହି ରୋଗ ହୋଇଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଫୁଲା ଏବଂ ଲାଲ ରଙ୍ଗ ଦେଖାଯାଏ ।[୧] ଶିରାର କଠିନତା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।[୧] ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ଡିପ ଭେନ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ କିମ୍ବା ଫୁସଫୁସ ଏମ୍ବୋଲିଜ୍ମ ହୋଇପାରେ ।[୪]
ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର କ୍ୟାଥେଟର ଥିବା ପ୍ରାୟ ୩୦% ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଏହି ରୋଗ ହୋଇପାରେ; ଯଦିଓ କେବଳ ୪% ମାମଲା ଗୁରୁତର ହୁଏ ।[୩] ଅଧିକ ସମୟ କ୍ୟାଥେଟର ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଦେଲେ ବିପଦ କାରକ ହୋଇପାରେ ।[୩] ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାର୍ଯ୍ୟବିଧିରେ ଶିରାରେ ଆଘାତ, ରାସାୟନିକ ଉତ୍ତେଜନା ଏବଂ ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ।[୧] ଅନ୍ୟ ଏକ କାରଣ ହେଉଛି ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିବା, ଯାହା ଏକ ଅଗଭୀର ଶିରା ପ୍ରଦାହ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ।[୨] ବିପଦ କାରକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଭେରିକୋଜ ଭେନ, କର୍କଟ, ଗର୍ଭଧାରଣ ଏବଂ ଅଣଗତିଶୀଳତା ହୋଇପାରେ ।[୨] ସାଧାରଣତଃ ଏହି ରୋଗ ଗୋଡ଼ରେ ହୋଇଥାଏ ।[୨]
ଏହାର ଚିକିତ୍ସାରେ ଉଷ୍ମତା ପ୍ରୟୋଗ ଏବଂ ଯନ୍ତ୍ରଣା ନିବାରକ ଔଷଧର ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରେ ।[୬] [୫] ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧିଥିଲେ ରୋଗ ସ୍ଥାନକୁ ଟେକି ରଖାଯାଏ, ନନଷ୍ଟିରଏଡାଲ ଆଣ୍ଟ-ଇନଫ୍ଲାମେଟୋରୀ ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ ଏବଂ ବେଳେବେଳେ ଜମାଟରୋଧୀ ଔଷଧ ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୨] [୭] ବୟସ୍କ ଲୋକମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ।[୧] ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର କ୍ୟାଥେଟର ଯୋଗୁ ମହିଳାମାନେ ପୁରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । [୩]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ Macklin, D (February 2003). "Phlebitis". The American journal of nursing. 103 (2): 55–60. doi:10.1097/00000446-200302000-00027. PMID 12582339.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ ୨.୫ Beckman, Joshua A. (22 October 2002). "Diseases of the Veins". Circulation. 106 (17): 2170–2172. doi:10.1161/01.CIR.0000036740.75461.80. PMID 12390942.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ Lv, L; Zhang, J (May 2020). "The incidence and risk of infusion phlebitis with peripheral intravenous catheters: A meta-analysis". The journal of vascular access. 21 (3): 342–349. doi:10.1177/1129729819877323. PMID 31547791.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ Czysz, A; Higbee, SL (January 2022). "Superficial Thrombophlebitis". PMID 32310477.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ ୫.୦ ୫.୧ Dychter, SS; Gold, DA; Carson, D; Haller, M (March 2012). "Intravenous therapy: a review of complications and economic considerations of peripheral access". Journal of infusion nursing : the official publication of the Infusion Nurses Society. 35 (2): 84–91. doi:10.1097/NAN.0b013e31824237ce. PMID 22382792.
- ↑ Di Nisio, M; Peinemann, F; Porreca, E; Rutjes, AW (20 November 2015). "Treatment for superficial infusion thrombophlebitis of the upper extremity" (PDF). The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11 (11): CD011015. doi:10.1002/14651858.CD011015.pub2. PMC 6885032. PMID 26588711. Archived from the original (PDF) on 16 February 2020. Retrieved 12 January 2022.
- ↑ Di Nisio, M; Wichers, IM; Middeldorp, S (25 February 2018). "Treatment for superficial thrombophlebitis of the leg". The Cochrane database of systematic reviews. 2: CD004982. doi:10.1002/14651858.CD004982.pub6. PMID 29478266.