ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା
| ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା | |
|---|---|
| ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା (Angiooedema), କ୍ୱିନ୍କସ ଇଡିମା (Quincke's edema), ଆଞ୍ଜିଓନିଉରୋଟିକ ଇଡିମା (angioneurotic edema) | |
 ଆଲର୍ଜି ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା: ଫୁଲିବା ହେତୁ ପିଲାଟି ଆଖି ଖୋଲିପାରୁନି । | |
| ବିଭାଗ | ଆଲର୍ଜି ଓ ଇମ୍ୟୁନୋଲୋଜି (Allergy and immunology) |
| ଲକ୍ଷଣ | ଫୁଲା କ୍ଷେତ୍ର (Area of swelling)[୧] |
| ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | କିଛି ମିନିଟରୁ କିଛି ଘଣ୍ଟା[୧] |
| ବିପଦ କାରକ | ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ[୨] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | ଲକ୍ଷଣରୁ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ[୨] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ (Anaphylaxis), ପୁଞ୍ଜିତ ପୂଯ (abscess), କଣ୍ଟାକ୍ଟ ଡର୍ମାଟାଇଟିସ (contact dermatitis)[୨] |
| ଔଷଧ | ହିସ୍ଟାମିନ Histamine: ଆଣ୍ଟିହିସ୍ଟାମିନ (antihistamines), କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ (corticosteroids), ଏପିନେଫ୍ରିନ (epinephrine)[୧] ବ୍ରାଡିକାଇନିନ (Bradykinin): ସି୧ ଇସ୍ଟରେଜ ଇନହିବିଟର (C1 esterase inhibitor), ଏକାଲାଣ୍ଟାଣ୍ଟାଇଡ (ecallantide), ଇକାଟିବ୍ୟାଣ୍ଟ (icatibant), ଫ୍ରେସ ଫ୍ରୋଜନ ପ୍ଲାଜ୍ମା (fresh frozen plasma)[୧] |
| ଚିକିତ୍ସା | ଇନଟ୍ୟୁବେସନ (Intubation), କର୍ଟିକୋଥାଇରଏଡେକ୍ଟୋମି (cricothyroidotomy)[୧] |
| ପୁନଃପୌନିକ | ~ ଏକ ବର୍ଷକୁ ୧00,000 ଆମେରିକାରେ (US)[୧] |
ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Angioedema) କହିଲେ ଡର୍ମିସ (lower layer of skin ବା ଚର୍ମର ତଳ ସ୍ତର), ଚର୍ମତଳ ତନ୍ତୁ (tissue just under the skin) ଓ ମ୍ୟୁକୋସ ଝିଲ୍ଲି (mucous membrane) ଫୁଲିଯିବାକୁ ବୁଝାଏ ।[୧][୩] ମୁଖ ମଣ୍ଡଳ, ଜିଭ, ସ୍ୱରପେଟିକା ବା ଲାରିଙ୍କ୍ସ (larynx), ପେଟ ବା ହାତ ଓ ଗୋଡ଼ମାନଙ୍କରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।[୧] ଅନେକ ସମୟରେ ଏହା ସହିତ ଅର୍ଟିକାରିଆ ବା ଅଗିଆ ବାତ (hives) ରହିପାରେ ଯାହା ଚର୍ମର (skin) ଉପର ସ୍ତରର ଫୁଲିବାକୁ କୁହାଯାଏ ।[୧][୩] କିଛି ମିନିଟରୁ କିଛି ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଏହି ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ । [୧]
ଏହି ରୋଗ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ହିସ୍ଟାମିନ (histamine) ଓ ବ୍ରାଡିକାଇନିନର (bradykinin) ଭୂମିକା ରହୁଛି ।[୧] ଖାଦ୍ୟ, ଔଷଧ (en:medications) ଓ ପୋକକାମୁଡ଼ା ଯୋଗୁ ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହେଉଥିଲେ ହିସ୍ଟାମିନର ଭୂମିକା ରହେ ।[୧] ସି୧ ଇସ୍ଟରେଜ ଇନହିବିଟର ଡେଫିସିଏନ୍ସି (C1 esterase inhibitor deficiency) ଭଳି ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ (inherited) ରୋଗ, ଅଞ୍ଜିଓଟେନସିନ କନଭର୍ଟିଙ୍ଗ ଏଞ୍ଜାଇମ ଇନହିବିଟର (angiotensin converting enzyme inhibitors) ବା ଲିମ୍ଫୋପ୍ରୋଲିଫରେଟିଭ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର (lymphoproliferative disorder) ଇତ୍ୟାଦି ରୋଗମାନଙ୍କରେ ବ୍ରାଡିକାଇନିନର ଭୂମିକା ଥାଏ । [୧]
ସୁରକ୍ଷିତ ଖୋଲା ଶ୍ୱାସନଳୀ ଚାଲୁରଖିବା ନିମନ୍ତେ ଇନଟ୍ୟୁବେସନ (intubation) ବା କ୍ରିକୋଥାଇରଏଡୋକ୍ଟୋମି (cricothyroidotomy) ଅପରେଶନ କରାଯାଏ ।[୧] ହିସ୍ଟାମିନ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା ରୋଗରେ ଆଣ୍ଟିହିସ୍ଟାମିନ (antihistamine), କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ (corticosteroid) ଓ ଏପିନେଫ୍ରିନ ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[୧] ବ୍ରାଡିକାଇନିନ ସମ୍ପର୍କୀୟ ରୋଗମାନଙ୍କରେ ସି୧ ଇସ୍ଟରେଜ ଇନହିବିଟର (C1 esterase inhibitor), ଏକାଲାଣ୍ଟାଇଡ (ecallantide) ବା ଇକାଣ୍ଟିବାଣ୍ଟ (icatibant) ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୧] ଫ୍ରେସ ଫ୍ରୋଜନ ପ୍ଲାଜମା ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୧] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏହି ରୋଗରେ ପ୍ରାୟ ୧୦୦,୦୦୦ ଲୋକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।[୧]
ଅଧିକ ଦେଖନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]- Drug-induced angioedema
- Gleich's syndrome (unexplained angioedema with high eosinophil counts)
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ ୧.୧୦ ୧.୧୧ ୧.୧୨ ୧.୧୩ ୧.୧୪ ୧.୧୫ ୧.୧୬ ୧.୧୭ Bernstein, JA; Cremonesi, P; Hoffmann, TK; Hollingsworth, J (December 2017). "Angioedema in the emergency department: a practical guide to differential diagnosis and management". International journal of emergency medicine. 10 (1): 15. PMID 28405953.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ Caterino, Jeffrey M.; Kahan, Scott (2003). In a Page: Emergency medicine (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 133. ISBN 9781405103572. Archived from the original on 2017-09-10.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ Habif, Thomas P. (2009). Clinical Dermatology E-Book (in ଇଂରାଜୀ) (5 ed.). Elsevier Health Sciences. p. 182. ISBN 0323080375. Archived from the original on 2017-09-10.