ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ
| ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ | |
|---|---|
 ମୁହଁରେ ଆଞ୍ଜିଓଇଡିମା ହୋଇଥିବାରୁ ବାଳକ ଆଖି ଖୋଲିପାରୁନି । ଏହା ଆଲର୍ଜେନ ଯୋଗୁ ହୋଇଛି । | |
| ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ | |
| ସ୍ପେଶାଲିଟି | Allergy and immunology |
| ଆଇସିଡ଼ି-୧୦ | T78.2 |
| ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍ | 995.0 |
| ରୋଗ ଡାଟାବେସ | 29153 |
| ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ | 000844 |
| ଇ-ମେଡ଼ିସିନ | med/128 |
| MeSH | D000707 |
ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ ଏକ ସାଂଘାତିକ ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯାହା ଚଞ୍ଚଳ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଓ ଏଥି ଯୋଗୁ ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । [୧][୨] ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ଏହା ଏକାଧିକ ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରକାଶ କରେ ଯଥା:- ଗଲୁକାରୀ ରାସ୍, ଜିଭ ଓ ଗଳା ଫୁଲିଯିବା, ଛୋଟ ଛୋଟ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା, ବାନ୍ତି, ମୁଣ୍ଡ ହାଲୁକା ଲାଗିବା ଓ ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ । ଏହି ଲକ୍ଷଣ କିଛି ମିନିଟରୁ କିଛି ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । [୩]
ଏହି ରୋଗ ସାଧାରଣତଃ ପୋକ କାମୁଡ଼ା ଓ ନାହୁଡ଼ ମରା, ଖାଦ୍ୟ ଓ ଔଷଧ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯୋଗୁ ହୁଏ । ବ୍ୟାୟାମ ଓ ଲେଟେକ୍ସ ସଂସ୍ପର୍ଷ ଯୋଗୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ହୁଏ । କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାରଣ ନ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ଏହା ହୋଇପାରେ ।[୩] ଇମ୍ମ୍ୟୁନୋଲୋଜିକ ବା ଅଣ-ଇମ୍ମ୍ୟୁନୋଲୋଜିକ ପ୍ରଣାଳୀରେ କେତେକ ଶ୍ୱେତ ରକ୍ତ କଣିକାରୁ ନିର୍ଗତ ମେଡିଏଟର ଯୋଗୁ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।[୪] ଆଲର୍ଜେନ ସଂସ୍ପର୍ଷରେ ଆସିବା ପରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ଲକ୍ଷଣ ଓ ଚିହ୍ନ ଦେଖି ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।[୩]
ଏହି ରୋଗରେ ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ ମାଂସପେଶୀରେ ଏପିନେଫ୍ରିନ ଇଞ୍ଜେକସନ ଦିଆଯାଏ, ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଦିଆଯାଏ ଓ ସଳଖ ଭାବରେ ରୋଗୀକୁ ରଖାଯାଏ । [୩][୫] ଅଧିକ ଏପିନେଫ୍ରିନ ଡୋଜ ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ । ଆଣ୍ଟିହିସ୍ଟାମିନ, ଓ ସ୍ଟିରଏଡ ମଧ୍ୟ ଏହା ସହିତ ଦେବାକୁ ପଡ଼େ । ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ ଇତିହାସ ଥିଲେ ବେମାରୀର କାରଣ ଖୋଜିବାକୁ ହୁଏ ଓ ଏପିନେଫ୍ରିନ ଅଟୋଇଞ୍ଜେକ୍ଟର ଦିଆଯାଏ ।[୩]
ପୃଥିବୀର ୦.୦୫–୨% ଲୋକଙ୍କୁ ଜୀବନର ଯେ କୌଣସି ସମୟରେ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ଏହି ରୋଗ ହାର ବଢ଼ିବା ଦେଖାଯାଉଛି ।[୬] ଯୁବା ବୟସରେ ଓ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ଏହା ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ ।[୫][୭] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହି ରୋଗ ଯୋଗୁ ଆଡମିସନ ହେଉଥିବା ରୋଗୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୦.୩% ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରନ୍ତି ।[୮] ଏହି ଆନାଫାଇଲାକ୍ସିସ ଶବ୍ଦଟି ପ୍ରାଚୀନ ଗ୍ରୀକ ଶବ୍ଦ: ἀνά ଆନା ଅର୍ଥ "ବିରୁଦ୍ଧରେ" ଓ ପ୍ରାଚୀନ ଗ୍ରୀକ ଶବ୍ଦ: φύλαξις ଫାଇଲାକ୍ସିସ ଅର୍ଥ "ସୁରକ୍ଷା" ଆସିଛି ।[୯]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Sampson HA, Muñoz-Furlong A, Campbell RL; et al. (February 2006). "Second symposium on the definition and management of anaphylaxis: summary report—Second National Institute of Allergy and Infectious Disease/Food Allergy and Anaphylaxis Network symposium". The Journal of Allergy and Clinical Immunology. 117 (2): 391–7. doi:10.1016/j.jaci.2005.12.1303. PMID 16461139.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Tintinalli, Judith E. (2010). Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)). New York: McGraw-Hill Companies. pp. 177–182. ISBN 0-07-148480-9.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ "Anaphylaxis". National Institute of Allergy and Infectious Diseases. April 23, 2015. Retrieved 4 February 2016.
- ↑ Khan, BQ; Kemp, SF (August 2011). "Pathophysiology of anaphylaxis". Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology. 11 (4): 319–25. doi:10.1097/ACI.0b013e3283481ab6. PMID 21659865.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ Simons FE (October 2009). "Anaphylaxis: Recent advances in assessment and treatment". The Journal of Allergy and Clinical Immunology. 124 (4): 625–36, quiz 637–8. doi:10.1016/j.jaci.2009.08.025. PMID 19815109.
- ↑ Simons, FE; World Allergy, Organization (May 2010). "World Allergy Organization survey on global availability of essentials for the assessment and management of anaphylaxis by allergy-immunology specialists in health care settings" (PDF). Annals of Allergy, Asthma & Immunology. 104 (5): 405–12. doi:10.1016/j.anai.2010.01.023. PMID 20486330. Archived from the original (PDF) on 2012-04-26. Retrieved 2016-04-07.
- ↑ Lee, JK; Vadas, P (July 2011). "Anaphylaxis: mechanisms and management". Clinical and Experimental Allergy. 41 (7): 923–38. doi:10.1111/j.1365-2222.2011.03779.x. PMID 21668816.
- ↑ Ma, L; Danoff, TM; Borish, L (April 2014). "Case fatality and population mortality associated with anaphylaxis in the United States". The Journal of allergy and clinical immunology. 133 (4): 1075–83. PMID 24332862.
- ↑ Gylys, Barbara (2012). Medical Terminology Systems: A Body Systems Approach. F.A. Davis. p. 269. ISBN 9780803639133.