ସେପ୍ଟିକ ଶକ
 The Sick Girl by Gabriël Metsu | |
| ବିଭାଗ | Infectious disease |
|---|---|
| ଲକ୍ଷଣ | Early: Temperature > 38 °C (100.4 °F), fast heart rate, narrow pulse pressure[୧][୨] Worsens: Confusion, bluish skin[୨] |
| କାରଣ | Infection[୨] |
| ବିପଦ କାରକ | Diabetes, cancer, liver or kidney problems, corticosteroid use, burns, poor immune function, extremes of age[୨] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on MAP < 65 mmHg and lactate < 2 mmol/L despite fluids[୩] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Other types of shock, disseminated intravascular coagulation, adrenal crisis, drug overdose[୧][୨] |
| ଚିକିତ୍ସା | Antibiotics, removing infected tissue, intravenous fluids, norepinephrine[୨] |
| ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା | Risk > 40%[୪] |
ସେପ୍ଟିକ ଶକ ହେଉଛି ସେପସିସର ଏକ ଭୟଙ୍କର ରୂପ ଯେଉଁଥିରେ ରକ୍ତଚାପ କମ୍ ରହିଥାଏ ଏବଂ ଯଥେଷ୍ଟ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଦେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଲାକ୍ଟେଟ୍ ୨ ମିମୋ/ଲି(> ୧୮mg/ ଡେଲି)ରୁ ଅଧିକ ଥାଏ । [୪] [୩] ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକରେ ୩୮.୦ °Cରୁ (୧୦୦.୪ °F) ଅଧିକ କିମ୍ବା ୩୬.୦°Cରୁ (୯୬.୮°F) କମ୍ ତାପମାତ୍ରା ରହିଥାଏ । ଦ୍ରୁତ ହୃଦ୍ଗତି, ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ନାଡି ଚାପ ଏବଂ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ହାର ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ।[୧] [୨] ଅଧିକ ଭୟଙ୍କର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଏବଂ ନୀଳ ଚର୍ମ ହୋଇପାରେ । [୨] ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ତୀବ୍ର ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସଙ୍କଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ଏବଂ ଏକାଧିକ ଅଙ୍ଗ ଅକ୍ଷମତା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇପାରେ ।[୨]
ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ପ୍ରକାରର ସଂକ୍ରମଣ ହେଉଛି ୬୨% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗ୍ରାମ୍-ନେଗେଟିଭ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ସଂକ୍ରମଣ ଏବଂ ୪୭% କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗ୍ରାମ-ପଜିଟିଭ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ସଂକ୍ରମଣ ଥାଏ ।[୨] ୫%ରୁ କମ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭୂତାଣୁ କିମ୍ବା ପରଜୀବୀ ଜଡିତ ହୁଅନ୍ତି । [୨] ସଂକ୍ରମଣର ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ସ୍ଥାନ ହେଉଛି ଫୁସଫୁସ (୪୨%), ରକ୍ତ (୨୧%), ଏବଂ ପରିସ୍ରା (୧୦%), ଯଦିଓ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ଥାନ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଛି। [୨] ସେପସିସ୍ ପାଇଁ ବିପଦ କାରଣ ହେଉଛି ମଧୁମେହ, କର୍କଟ, ଯକୃତ କିମ୍ବା କିଡନୀ ସମସ୍ୟା, କର୍ଟିକୋଷ୍ଟେରଏଡ୍ ବ୍ୟବହାର, ପୋଡାଜଳା, ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଏବଂ ବୟସାଧିକ୍ୟ । [୨] ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ବଣ୍ଟନକାରୀ ଶକ | [୫]
ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍, ସଂକ୍ରମିତ ତନ୍ତୁ ନିଷ୍କାସନ, ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ତରଳ ପ୍ଦାର୍ଥ ଏବଂ ନର୍-ଏପନେଫ୍ରିନ ପରି ଭାସୋଆକ୍ଟିଭ୍ ଏଜେଣ୍ଟ୍ ସହିତ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[୨] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଭେଣ୍ଟିଲେସନ୍ ଏବଂ କର୍ଟିକୋଷ୍ଟିରଏଡ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ |।[୨] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବର୍ଷକୁ ପ୍ରାୟ ୭୫୦,୦୦୦ ଲୋକରେ ( ପ୍ରତି ୧୦୦,୦୦୦ ଲୋକରେ ୩୦୦) ଭୟଙ୍କର ସେପସିସ୍ ହୁଏ । [୬] [୭] ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ୪୦%ରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ବଞ୍ଚିଥିବା ଲୋକଙ୍କର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଅକ୍ଷମତା ରହିଥାଏ । [୪] [୭]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ATLS - Advanced Trauma Life Support - Student Course Manual (10 ed.). American College of Surgeons. 2018. p. 51. ISBN 78-0-9968262.
- ↑ ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ ୨.୧୧ ୨.୧୨ ୨.୧୩ ୨.୧୪ Mahapatra, S; Heffner, AC (January 2020). "Septic Shock". PMID 28613689.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ ୩.୦ ୩.୧ "Sepsis Definitions and Diagnosis • LITFL • CCC Sepsis". Life in the Fast Lane • LITFL • Medical Blog. 3 November 2020. Archived from the original on 18 January 2021. Retrieved 5 January 2021.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, Shankar-Hari M, Annane D, Bauer M, et al. (February 2016). "The Third International Consensus Definitions for Sepsis and Septic Shock (Sepsis-3)". JAMA. 315 (8): 801–10. doi:10.1001/jama.2016.0287. PMC 4968574. PMID 26903338.
- ↑ International Trauma Life Support for Emergency Care Providers (8 ed.). Pearson Education Limited. 2018. p. 175. ISBN 978-1292-17084-8.
- ↑ Ronco, Claudio; Bellomo, Rinaldo; Kellum, John A. (2009). Critical Care Nephrology (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 831. ISBN 978-1-4160-4252-5. Archived from the original on 2021-08-29. Retrieved 2021-01-05.
- ↑ ୭.୦ ୭.୧ FCCM, Joseph E. Parrillo, MD; MS, R. Phillip Dellinger, MD (2013). Critical Care Medicine: Principles of Diagnosis and Management in the Adult (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 339. ISBN 978-0-323-08929-6. Archived from the original on 2021-08-29. Retrieved 2021-01-05.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)