କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ

କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ
Conservation status
	; Data Deficient (IUCN 3.1)
ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ
ସାମ୍ରାଜ୍ୟ:	ପ୍ରାଣୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ
ଗୋଷ୍ଠୀ:	ବାଇଲାଟେରିଆ
ପର୍ବ:	କୋର୍ଡାଟା
Class:	Chondrichthyes
Order:	Myliobatiformes
Family:	Dasyatidae
Genus:	Brevitrygon
ଜାତି:	B. imbricata
ବାଇନୋମିଆଲ ନାମ
	Brevitrygon imbricata; ମାର୍କସ୍ ଏଲିଏଜର୍ ବ୍ଲୋଖ୍ ଓ ୟୋହାନ୍ ଗୋଟ୍ଲୋବ୍ ଶ୍ନାଇଡର୍, ୧୮୦୧
Synonyms
	ହିମାଣ୍ଟ୍ୟୁରା ଇମ୍ବ୍ରିକାଟା (ବ୍ଲୋଖ୍ ଓ ଶ୍ନାଇଡର୍, ୧୮୦୧); ରାଜା ଇମ୍ବ୍ରିକାଟା (ବ୍ଲୋଖ୍ ଓ ଶ୍ନାଇଡର୍, ୧୮୦୧); ରାଜା ଓବ୍‍ଟ୍ୟୁସା କ୍ଲୁଞ୍ଜିଗରରେ ଏହରେନ୍‍ବର୍ଗ୍ (୧୮୭୧);

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Scaly_whipray

କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Scaly Whipray, ଜୀବବିଜ୍ଞାନ ନାମ Brevitrygon imbricata) ଶାଙ୍କୁଚ ଜାତୀୟ ଜୀବଙ୍କ ଡାସ୍ୟାଟିଡାଏ ପରିବାରର ଏକ ପ୍ରଜାତି । ବ୍ୟାବସାୟିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏମାନେ ସେତେ ଉପଯୋଗୀ ନୁହଁ ଏବଂ ଏମାନଙ୍କ ବିଷାକ୍ତ ଦଂଶନ ମନୁଷ୍ୟଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ।

ଏମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଲୋହିତ ସାଗରରୁ ନେଇ କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଅଞ୍ଚଳର ଭାରତୀୟ ମହାସାଗର ଓ ପଶ୍ଚିମ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ମୌରିସିୟସ୍‍ରୁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳନ୍ତି । ଜୁଆରିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ, ସମୁଦ୍ର ସଂଲଗ୍ନ ହ୍ରଦରେ ଓ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ ଅଧିକାଂଶରେ ଦେଖାଯାଏ ।^[୧]^[୨] ଏହି ଶାଙ୍କୁଚ ଓ ଧଳା ଶାଙ୍କୁଚକୁ ନେଇ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବାରୁ ଏମାନଙ୍କ ପରିବାସ ଓ ବ୍ୟାପ୍ତି ସମ୍ପର୍କିତ ତଥ୍ୟରେ ଅନିଶ୍ଚିତତା ରହିଛି ।^[୧] ଟୁନ୍ଲେ ସାପ୍‍ ନଦୀ ଓ ହ୍ରଦ ଅଞ୍ଚଳରୁ ମିଳିଥିବା ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ ସେଠାରେ ଥିବା ଶାଙ୍କୁଚ ଏହି ପ୍ରଜାତିର ନୁହେଁ ବରଂ ମେକଂ ମଧୁରପାଣି ଶାଙ୍କୁଚ ପ୍ରଜାତିର ।^[୨] IUCN ସଂସ୍ଥା ଏମାନଙ୍କ ସଂରକ୍ଷଣ ସ୍ଥିତିକୁ ‘‘ତଥ୍ୟ ଅଭାବ (Data Deficient)’’ ଶ୍ରେଣୀରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଛି । ଓଡ଼ିଶାର ଚିଲିକା ହ୍ରଦରେ ୧୯୧୬ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମେ ରମ୍ଭା ଉପସାଗରରୁ ବି. ଏଲ୍. ଚୌଧୁରୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏକ କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ ସଂଗ୍ରହ କରି ଏହା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ତଥ୍ୟ ଲିପିବଦ୍ଧ କରାଗଲା । ଚିଲିକାରେ ଅଧିକାଂଶରେ ବାହ୍ୟ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଅଞ୍ଚଳ ଓ ବେଳେବେଳେ ମଗରମୁଖ ଓ ନଳବଣରେ ମଧ୍ୟ କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଥାନ୍ତି ।^[୩]

ଏମାନଙ୍କ ଶରୀର ପ୍ରାୟ ୨୨ ସେଣ୍ଟିମିଟର ଓସାରିଆ ଓ ଏମାନଙ୍କ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୬୫ ସେଣ୍ଟିମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇପାରେ ।^[୧] ପ୍ରାୟ ଗୋଲାକାର କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚର ଫଳକର ବ୍ୟାସ ପ୍ରସ୍ଥ ଓ ଦୈର୍ଘ୍ୟ ପଟେ ପାଖାପାଖି ସମାନ । ଏହାର ଲାଞ୍ଜର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଶରୀରର ଦୈର୍ଘ୍ୟରୁ କ୍ଷୁଦ୍ରତର । ଏହି ଶାଙ୍କୁଚର ପେଟଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଧଳା ରଙ୍ଗର । ଅଳ୍ପବୟସ୍କ ଶାଙ୍କୁଚ ହେନ୍ତାଳ ବଣ ନିକଟସ୍ଥ ଜଳରେ ବିଚରଣ କରିବା ଦେଖାଯାଇଛି । ଉଭୟ ପରିପକ୍ୱ ଓ ଅଳ୍ପବୟସ୍କ କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ ସମୁଦ୍ର ତଳେ ଥିବା ଅମେରୁଦଣ୍ଡୀ ଜୀବମାନଙ୍କୁ ଆହରଣ କରିଥାନ୍ତି ।^[୨]

ଏହି ଶାଙ୍କୁଚମାନେ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଲୁଣି ପାଣି ଓ ମଧୁର ପାଣିରେ ରହିବା ଦେଖାଯାଏ । ଏମାନେ ଏପରି ପ୍ରବାସ ପ୍ରଜନନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ପ୍ରବାସ ପାଇଁ ଏମାନେ ୧୦୦ କିଲୋମିଟରରୁ ଅଧିକ ଦୂର ଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ । ଏମାନେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇ ପ୍ରଜନନ କରିଥାନ୍ତି ।^[୨] ଚିଲିକାରେ ବର୍ଷା ଋତୁ ଓ ମୌସୁମୀ ସରିବା ପରେ କାତିଆ ଶାଙ୍କୁଚ ବାହ୍ୟ ଚ୍ୟାନେଲ୍, ସାତପଡ଼ା ଓ ନଳବଣ ଆଦି ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଜନନ କରିଥାନ୍ତି ।^[୩]

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ Manjaji Matsumoto, B.M.; Last, P.R. & White, W.T. (2016). "Brevitrygon imbricata". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2016: e.T161728A104179707. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T161728A104179707.en. Retrieved 23 December 2017.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ Froese, Rainer and Pauly, Daniel, eds. (2006). "Himantura imbricata" in FishBase. July 2006 version.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ "Fish And Shellfish Diversity And Its Sustainable Management in Chilika Lake". ICAR & CDA. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[iucn-1] ୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ Manjaji Matsumoto, B.M.; Last, P.R. & White, W.T. (2016). "Brevitrygon imbricata". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2016: e.T161728A104179707. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T161728A104179707.en. Retrieved 23 December 2017.

[fishbase-2] ୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ Froese, Rainer and Pauly, Daniel, eds. (2006). "Himantura imbricata" in FishBase. July 2006 version.

[ICAR-3] ୩.୦ ^୩.୧ "Fish And Shellfish Diversity And Its Sustainable Management in Chilika Lake". ICAR & CDA. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[୧]

[୨]

[୩]