Jump to content

ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ

ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ
Canscora diffusa from a riverbed in South East Burkina Faso
ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ
ଜଗତ: Plantae
ଗଣ: Gentianales
କୁଳ: Gentianaceae
ପ୍ରଜାତି: Canscora
(Roth) Wall.
Species

Canscora alata
Canscora andrographioides
Canscora carinata
Canscora concanensis
Canscora decurrens
Canscora decussata
Canscora diffusa

ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ଲତା ଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ ଯାହା ମାଟିରେ ମାଡିଥାଏ । ଧଳା, ନାଲି ଓ ନୀଳ ଭେଦରେ ଫୁଲର ରଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଏହା ତିନିପ୍ରକାରର । ଏହାର ଫୁଲ ଅର୍ଧ ଶଙ୍ଖ ପରି ଦିଶୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ କୁହାଯାଏ । ଏହାର ପତ୍ରଗୁଡିକ ଅତି ଛୋଟ ଛୋଟ ହୋଇଥାଏ। କେହି କେହି ମଦନମସ୍ତକ ଗଛକୁ ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ ବୋଲି କହିଥାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ଏ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ।

ଭାରତୀୟ ପ୍ରାଦେଶିକ ଭାଷା ନାମାବଳୀ

[ସମ୍ପାଦନା]
ପ୍ରାଦେଶିକ ଭାଷା ନାମ
ଓଡ଼ିଆ ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ
ସଂସ୍କୃତ ଶଙ୍ଖହ୍ୱା, ଶଙ୍ଖପୁଷ୍ପୀ, ମାଙ୍ଗଲ୍ୟ କୁସୁମା ଓ ଶୁଭପ୍ରଦା
ତେଲୁଗୁ ଶଙ୍ଖାନାଚେଟ୍ଟୁ, ଶଙ୍ଖୀଚେଟ୍ଟୁ
ବଙ୍ଗଳା ଡାନ୍ କୁନି, ଶଙ୍ଖୀନା, ଶଙ୍କାହୁଲି
ହିନ୍ଦୀ କୌହିୟାଲି, ଶଙ୍ଖହୁଲୀ

ଶାସ୍ତ୍ରୋକ୍ତ ଗୁଣ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଏହା ତିକ୍ତ କଟୁମିଶ୍ରିତ ରସ, ଉଷ୍ଣବୀର୍ଯ୍ୟ, ବଳକର, କାନ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କାରକ, ମେଧା, ସ୍ମୃତିଶକ୍ତି, ଅଗ୍ନି ବୃଦ୍ଧି କାରକ, ସ୍ୱର ପରିସ୍କାରକ, ଶୁକ୍ରବର୍ଧକ, ଗର୍ଭୋଦୟକାରୀ, ମସ୍ତିସ୍କ ସ୍ଥିରତା ଦାୟକ, ତ୍ରିଦୋଷ ବିନାଶକ, ରକ୍ତ, କୃମି, ମାନସିକ ବିକାର ଓ ଅମଙ୍ଗଳ ନାଶକ ଅଟେ ।

ବ୍ୟବହାର

[ସମ୍ପାଦନା]

ଏହାର ସର୍ବାଙ୍ଗ ଔଷଧି ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ସ୍ମରଣଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି, ପାଗଳାମି, ଭଗନ୍ଦର, ପ୍ରହେମ, କୁଷ୍ଠ, ବସନ୍ତ, ବନ୍ଧ୍ୟାଦୋଷ, ଅନିୟମିତ ଋତୁ ଓ ପ୍ରଦର, ଶୁକ୍ରଦୋଷ ଆଦିରେ ଏହାର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଏହାକୁ ବ୍ରାହ୍ମୀ ସହିତ ମିଶାଇ ସେବନ କଲେ ସ୍ମରଣ ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧିପାଏ । ଏହା ମଙ୍ଗଳକାରକ ବୋଲି ସାଧାରଣ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଚଳିତ।

ବାହାର ଆଧାର

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ବନୌଷଧି ବିଜ୍ଞାନ. କୃଷ୍ଣବ୍ରହ୍ମା ଶତପଥି. ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ଷ୍ଟୋର, ଅଲିଶା ବଜାର, କଟକ