ଅଞ୍ଜୁବାଳା ଜେନା
ଅଞ୍ଜୁବାଳା ଜେନା | |
|---|---|
| ବୃତ୍ତି | ଲେଖକ  |
ଅଞ୍ଜୁବାଳା ଜେନା ଜଣେ ଭାରତୀୟ ଓଡ଼ିଆ-ଭାଷୀ ଦଳିତ ଲେଖକ । ସେ ଦଳିତ ଚେତନା ସମ୍ବଳିତ ତାଙ୍କର ସମକାଳୀନ ଓଡ଼ିଆ କବିତା ରଚନା ନିମନ୍ତେ ଜଣାଶୁଣା ।ତାଙ୍କ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ରଚନାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ୨୦୦୩ ମସିହାରେ ପ୍ରକାଶିତ ବାବା ସାହେବଙ୍କ ସ୍ମରଣେ ଏବଂ ୨୦୨୦ର ଭାରତୀୟ ନାରୀ ଓ ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପୁସ୍ତକ ଅନ୍ୟତମ । ତାଙ୍କ କବିତାରେ ସେ ଦଳିତ ଓ ପଛୁଆ ବର୍ଗଙ୍କ ଭିତରେ ବିବାଦ ବଦଳରେ ଏକତା ବଳରେ ଦଳିତ ଓ ଅବହେଳିତ ବର୍ଗଙ୍କ ସାମାଜିକ ଅସ୍ମିତାର ଆଲୋଡ଼ନ ବାବଦରେ ତଥା ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦ ବିରୋଧରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି ।
ସାହିତ୍ୟ ରଚନା
[ସମ୍ପାଦନା]୧୯୯୧ ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣେତା ଓ ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ ଭୀମରାଓ ରାମଜୀ ଆମ୍ବେଦକରଙ୍କ ଜନ୍ମ ଶତବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ କାଳରେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଦଳିତ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା ବଳବତ୍ତର ହୋଇଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ ସମକାଳୀନ ଦଳିତ ଚେତନା ସମ୍ବଳିତ ଓଡ଼ିଆ କବିତା ରଚନା ପାଇଁ ଜଣା କବିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଏବଂ ବିଶେଷ କରି ଜଣେ ଦଳିତ ନାରିକବି[୧] ଭାବେ ଅଞ୍ଜୁବାଳା ଜେନା ଅନ୍ୟତମ ।[୨][୩][୪][୫][୬][୭] ସେ ତାଙ୍କ ରଚନାରେ ଦଳିତ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଛୁଆ ଜାତି (ଓବିସି)ଙ୍କ ପରସ୍ପର ସହ ଲଢ଼ିବାକୁ ସମାଲୋଚନା କରି ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଏକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଛନ୍ତି । ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦ ବିରୋଧରେ ସାମୂହିକ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ସମର୍ଥନ କରି ସେ ଏହି ଅବହେଳିତ ଗୋଷ୍ଠୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଭାଜନ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କ ଭୂମିକାକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ କବିତା "ଦଳିତ ଏକତା" ଏହି ଆଭିମୁଖ୍ୟର ଉଦାହରଣ ଦେଇ ଦଳିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଏକତାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଛି । ତାଙ୍କ କବିତାରେ ସେ ବିଭିନ୍ନ ଜାତି ସହିତ ଜଡିତ ଶୁଦ୍ଧତା ଏବଂ ପ୍ରଦୂଷଣର ଧାରଣାକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରି ଏଭଳି ବିଭାଜନକାରୀ ବିଶ୍ୱାସକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିବାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର "ସଂକଳ୍ପ" କବିତାରେ ସେ ସଂଗ୍ରାମ ବିନା ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦୀ ସମାଜର ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବ ଭିତରେ ନ୍ୟାୟ ଅସମ୍ଭବ ଏବଂ ଅଧିକାର, ସ୍ୱାଭିମାନ ଓ ମାନବିକ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପାଇଁ ନିରନ୍ତର ସଂଗ୍ରାମର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛନ୍ତି ।[୮] ତାଙ୍କର "ରାମ ରାଜ୍ୟ ଲୋଡ଼ା ନାହିଁ ଆଉ" କବିତାରେ ସେ ରାମଙ୍କ ହାତରେ ଦଳିତ ଶିଶୁ ଶମ୍ଭୁକ ବଧ ହେବା ଭଳି ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦୀ ରାମ ରାଜ୍ୟ ଦଳିତମାନଙ୍କ ଜୀବନଚର୍ଯ୍ୟାର କେବଳ ହତ୍ୟା ବୋଲି ତୁଳନା କରିଛନ୍ତି ।[୯]
ରଚନାବଳୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ Mahananda, Saroj Kumar (2017). Towards Dalit Historiography Imaging the Gandas Through Various Narratives (in Indian English) (1 ed.). New Delhi: Archive Press. pp. 112, 193. ISBN 978-81-922223-5-6.
- ↑ ଝରଣାରାଣୀ ଧାଙ୍ଗଡ଼ାମାଝି (୨୦୦୧), Theory And Praxis Of ‘Ambedkarism’ In The First Odia Dalit Novel Bheda (PDF) (in ଇଂରାଜୀ), vol. 9, pp. 42–51, Wikidata Q113251440
- ↑ Naik, A.; Kumar, R. (2017). Bheda. OUP India. p. 24. ISBN 978-0-19-909133-1. Retrieved 2024-04-10.
- ↑ Abraham, J.K.; Misrahi-Barak, J. (2015). Dalit Literatures in India. Taylor & Francis. p. 149. ISBN 978-1-317-40880-2. Retrieved 2024-04-10.
- ↑ Sarangi, Jaydeep (2019-01-01). "BASUDEV SUNANI JAYDEEP SARANGI". WRITERS IN CONVERSATION, Adelaide. Retrieved 2024-04-10.
- ↑ Kumar, Raj (2007-01-01). "Alienation, consciousness and assertion: an interpretation of Oriya Dalit narrative". Language Forum. Bahri Publications. 33 (1): 115–128. ISSN 0253-9071. Retrieved 2024-04-10.
- ↑ "The Rippling of Dalit Consciousness in Contemporary Odiā Poetry". The Creative Launcher. Perception Publishing. 8 (4): 26–40. 2023-08-31. doi:10.53032/tcl.2023.8.4.04. ISSN 2455-6580.
- ↑ Palaka, Provakar (2016-01-01). Politics of Writing: A Study of Dalits in Odia Literature. Authors Press. ISBN 978-9352072606. Retrieved 2024-04-10.
- ↑ Mahananda, Saroj Kumar (2017). Caste, Reality and Mediation Articulation of Dalit Experience in Basudev Sunani’s Select Writings (in Indian English). New Delhi: Supriya Books. ISBN 978-93-84471-35-4.
- ↑ "RRRLF Setected Book for The Year 2020-21" (PDF). Government of Odisha.