ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା
| ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା | |
|---|---|
 କଲିକତାର ଗଙ୍ଗାକୂଳରେ ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା ପାଳନର ଦୃଶ୍ୟ | |
| ପାଳନକାରୀ | ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ |
| ପ୍ରକାର | ହିନ୍ଦୁ ପର୍ବ |
| ଆରମ୍ଭ | ଆଶ୍ୱିନ ଶୁକ୍ଳ ସପ୍ତମୀ |
| ଶେଷ | ଆଶ୍ୱିନ ଶୁକ୍ଳ ନବମୀ |
| ତାରିଖ | ସେପ୍ଟେମ୍ବର |
| ପୁନଃପୌନିକତା | ବାର୍ଷିକ |
ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା (ଜିତିୟା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣା) ଏକ ତିନି ଦିନିଆ ହିନ୍ଦୁ ପର୍ବ ଯାହାକି ଆଶ୍ୱିନ ମାସର ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷର ସପ୍ତମୀରୁ ନବମୀ ଯାଏଁ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ବିହାର, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଓ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶରେ ମୈଥିଳୀ, ମଗଧି ଏବଂ ଭୋଜପୁରୀ ଭାଷାର ବ୍ୟବହାର ଲୋକମାନେ ପାଳନ କରନ୍ତି ।[୧] ଏହି ପର୍ବର ମାଆମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପିଲାମାନଙ୍କର ଶୁଭ ମନାସି ନିର୍ଜଳା ଉପବାସ କରନ୍ତି ।[୨]
ରୀତିନୀତି
[ସମ୍ପାଦନା]ଏହା ଏକ ତିନି ଦିନିଆ ପର୍ବ ଅଟେ । [୩]
- ନାହାଇ-ଖାଇ: ଏହି ପର୍ବର ପ୍ରଥମ ଦିନ ହେଉଛି ନାହାଇ-ଖାଇ, ଯେଉଁଦିନ ମାଆମାନେ ଗାଧୋଇବା ପରେ ହିଁ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ଏହିଦିନ ଖାଦ୍ୟ ଶାକାହାରୀ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାକି ଘିଅ ଏବଂ ହିମାଳୟାନ୍ ଲୁଣରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ ।
- ଖୁର-ଜିତିଆ ବା ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା ଦିନ: ଏହା ହେଉଛି ଏହି ପର୍ବର ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନ ଏବଂ ମାଆମାନେ ନିର୍ଜଳା ଉପବାସ କରନ୍ତି ।
- ପରାନା: ଏହା ହେଉଛି ତୃତୀୟ ଦିନ ଯେଉଁଦିନ ମାଆମାନେ ଉପବାସ ଭାଙ୍ଗନ୍ତି ।
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ
[ସମ୍ପାଦନା]କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁସାରେ ଜିମୁତବାହାନ ଗନ୍ଧର୍ବମାନଙ୍କର ରାଜା ଥିଲେ । ଏକଦା ସେ ତାଙ୍କର ଭାଇମାନଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ ଭାର ସମର୍ପି ଦେଇ ନିଜ ପିତାଙ୍କର ସେବା କରିବାକୁ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ । ଜଙ୍ଗଲରେ ସେ ଜଣେ ବୃଦ୍ଧାଙ୍କୁ କାନ୍ଦୁଥିବାର ଦେଖିଲେ । ସେ ବୃଦ୍ଧାଜଣକ ନାଗବଂଶୀ (ନାଗମାନଙ୍କର ପରିବାରରୁ) ଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଏକ ଶପଥ ପୂରଣ କରିବାକୁ ତାଙ୍କ ପୁଅକୁ ଗରୁଡ଼ଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦେବାକୁ ହେବ । ଏହା ଶୁଣି ଜିମୁତବାହାନ ତାଙ୍କ ପୁଅକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାକୁ କଥା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ନିଜକୁ ଗରୁଡ଼ଙ୍କୁ ସମ୍ପର୍ପିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ପରଦିନ ସେ ଏକ ପଥରର ଶଯ୍ୟା ଉପରେ ପଡ଼ି ରହି ଗରୁଡ଼ ନିକଟରେ ନିଜକୁ ସମର୍ପି ଦେଇଥିଲେ । ଗରୁଡ଼ ଆସି ଜିମୁତବାହାନଙ୍କୁ ନିଜ ପଞ୍ଝାରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ଆକ୍ରମଣ ସତ୍ତ୍ୱେ ଜିମୁତବାହାନ ଶାନ୍ତ ରହିଥିଲେ, ତେଣୁ ଗରୁଡ଼ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ପରିଚୟ ମାଗିଥିଲେ । ଏହାପରେ ଜିମୁତବାହାନ ସବୁକଥା ଗରୁଡ଼ଙ୍କ ଆଗରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାକୁ ସେ ପ୍ରୀତ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ସେବେଠାରୁ ସେ ନାଗବଂଶୀଙ୍କର କୌଣସି ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିବେ ବୋଲି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ । ଏହି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁସାରେ ମାଆମାନେ ନିଜ ପିଲାମାନଙ୍କର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ଏହି ବ୍ରତ ପାଳନ କରନ୍ତି ।[୪]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ https://www.prabhatkhabar.com/religion/jivitputrika-vrat-2020-jitiya-puja-vidhi-nahay-khay-date-and-timing-shubh-muhurt-jeevaputrika-vow-will-start-from-today-with-hi-khay-know-what-is-important-to-keep-in-mind-during-the-fast-rdy-2
- ↑ "Jivitputrika Vrat 2016 (Jitiya 2016) Date & Hindu Panchang - Indian Astrology". July 18, 2016. Archived from the original on January 25, 2017. Retrieved September 4, 2016.
- ↑ "Jivitputrika Vrat 2020 Date, Time & Significance". Retrieved 9 September 2020.
- ↑ "Significance of Jivitputrika Vrat". Archived from the original on 2020-09-30. Retrieved 2021-12-11.
