ଜୌନପୁର, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ

Jaunpur

जौनपुर
Jaunpur जौनपुर
City
	Shahi bridge, Jaunpur
	Nickname: Jamadagnipura
Country	India
State	Uttar Pradesh
District	Jaunpur
Founded	1359
Founded by	Feroz Shah Tughlaq
Named for	Muhammad bin Tughluq, whose given name was Jauna Khan
Government
• Jaunpur (Lok Sabha constituency)	Krishna Pratap (BJP)
Area
• ସମୁଦାୟ	4,038 km2 (1,559 sq mi)
Elevation	82 m (269 ft)
Population (2001)
• Total	୧,୮୦,୩୬୨
• Rank	43 in UP
• Density	1,113/km2 (2,880/sq mi)
Languages
Time zone	UTC+5:30 (IST)
ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣ	UP62
Sex ratio	925 females per 1000 males ♂/♀
Website	jaunpur.nic.in

ଜୌନପୁର (Hindustani pronunciation: [dʒɔːnpʊr] ( listen)) ହିନ୍ଦୀ : जौनपुरଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଏଅ ଏକ ମୁନ୍ସିପାଳ ସହର ।

ଜୌନପୁର ବରାନଶୀ ଜିଲାର ଉତ୍ତର ପଶ୍ଚିମରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହା ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳର ଅନ୍ୟ ସହର ପରି ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ତେବେ ଏହା ଏକ ଏଇତିହାସିକ ସ୍ଥଳ ।

ଇତିହାସ

J ଏହି ସହରର ଇତିହାସ 1359 ମସିହାରୁ ଲିପିବଦ୍ଧ । ପୂର୍ବରୁ ଏହାର ନାମ ଶିରାଜ -ଇ-ହିନ୍ଦ ଥିଲା । ଏହି ସହର ଫିରୋଜ ଶାହ ଟୁଗଳାକଙ୍କଦ୍ୱାରା ମହାମବାଦ ବିନ ତୁଘଳକ , ଯାହାଙ୍କୁ ଜୁଆନା ନାମରେ ଡକାଯାଉଥିଲା , ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଫିରୋଜ ଶାହ ମାଲିକ ସାରବାର ନାମକ ଜଣେ ନପୁଂଶକଙ୍କୁ ଏହାର ଶାସନ ଭାର ଦେଇଥିଲେ । 1393 ମସିହାରେ ମାଲିକ ସରବର ନିଜକୁ ସ୍ୱାଧୀନ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ସେ ଓ ତାଙ୍କର ପୌଷ୍ୟ ପୁତ୍ର ଶରକି ବଂଶ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ଏହା ଏକ ବଳିଷ୍ଠ ସାମରିକ ଶାସନ ଭାବରେ ରହିଥିଲା । ସେମାନେ କେତେଥର ଦିଲ୍ଲୀ ଦରବାର ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ।

1402 ମସିହାରୁ 1440 ମସିହା ଯାଏ ମୁବାରକ ଶାହଙ୍କ ଶାସନ କଳାରେ ଜୌନପୁର ଏକ ବଳିଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟ ହେଇ ରହିଲା । ଏହା ବିହାର ଅଞ୍ଚଳକୁ ମଧ୍ୟ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ହେଇଥିଲା । ଏପରିକି ବେଙ୍ଗଲର ସୁଲତାନେଟକୁ ମଧ୍ୟ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । .^[୨]

1456 ମସିହାରୁ 1476 ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ହୁସେଇନ ଶାହ ଦିଲ୍ଲୀ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବହଲୁଲ ଖାନ ଲୋଦୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରାସ୍ତ ହେଇଥିଲେ । ତାହା ପରେ ସିକନ୍ଦର ଲୋଦୀ ଏହି ରାଜ୍ୟ ଅଧିକାର କରିନେଇଥିଲେ ।

ଜୌନପୁର ସୁଲତାନେଟ ଉର୍ଦୁ ଓ ସୁଫି ସାହିତ୍ଯର ଏକ ମୁଖ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ହେଇଥିଲା । ହିନ୍ଦୁ ଓ ମୁସଲିମ ମାନଙ୍କ ଭିତରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ସଦ ଭାବ ବଜାୟ ରହିଥିଲା । ଲୋଦୀ 1480 ମସିହାରେ ଏହାକୁ ନିଜ କବଲାକୁ ନେଲା ପରେ ଅନେକ ଶରକି ଭାସ୍କର୍ଜ୍ୟ ଥିବା ମହଲ ଓ ଅନନ୍ୟ ସ୍ଥାପତ୍ୟକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲେ । ଶର୍କୀ ସମୟରେ ଅନେକ ମସଜିଦ ନିର୍ମିତ ହେଇଥିଲା । ଗୋମତୀ ନଦୀ ଉପରେ ଏକ ସେତୁ ମଧ୍ୟ ସେହି ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ହେଇଥିଲା ।

ଜନସଂଖ୍ୟା

2011 ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ସେଠାକାର ଲୋକ ସଂଖ୍ୟା 1,80,362 ଥିଲା । ଏଠି ମଧ୍ୟରୁ ପୁରୁଷ ସଂଖ୍ୟା 93,718 ଓ ମହିଳା ସଂଖ୍ୟା 86,644 ଥିଲା । ସାକ୍ଷ୍ୟରତା ହାର 81.22 ଥିଲା । ଜନ ଘନତ୍ୱ 1,113 ପ୍ରତି ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଥିଲା । .

ଧର୍ମ

ବତମାନ ସେଠାରେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର 63.48 % ଥିବା ବେଳେ ମୁସ୍ଲିମ ଓ ଅନ୍ୟ ଧର୍ମାର ବାକି ଜନସଂଖ୍ୟା ରହିଛନ୍ତି ।

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା http://www.census2011.co.in/census/district/565-jaunpur.html

Hindi and Urdu are the main spoken languages in ଜୌନପୁର

Religions in Jaunpur
Religion			Percent
Hindus			56%
Muslims			42%
Jains			1.7%
Others†			0.3%
Distribution of religions †Includes Sikhs (0.2%), Buddhists (<0.2%).

ଜୌନପୁରର ନଦୀ

ଏଠାରେ ଗୋମତୀ , ସାଇ , ବରୁଣ ପିଲି ଓ ବାସୁହି ନଦୀ ପ୍ରବାହିତ । ଏଠାରେ ଉର୍ବର ଜମି ଥିବାରୁ ଫସଲ ଉତ୍ତମ ହେଇଥାଏ । .^[୩]

ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥଳ

ଆଧାର

↑ "View at Juanpore, on the River Ganges". Wesleyan Juvenile Offering. IV: 60. June 1847. Retrieved 17 November 2015.
↑ Goron and Goenka, p. 343.
↑ Cf. "Jaunpur" article in 1911 Encyclopædia Britannica, p.282.

ବାହାର ଲିଙ୍କ

"Jaunpur" . Encyclopedia Americana. 1920.

[Offering1847-1] "View at Juanpore, on the River Ganges". Wesleyan Juvenile Offering. IV: 60. June 1847. Retrieved 17 November 2015.

[2] Goron and Goenka, p. 343.

[3] Cf. "Jaunpur" article in 1911 Encyclopædia Britannica, p.282.

[୧]

[୨]

[୩]