ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
ଲୋୟର ମ୍ୟାନହାଟନରେ ନ୍ୟୁୟର୍କ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ହେଉଛି ଏହାର ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକର ମୋଟ ବଜାର ପୁଞ୍ଜିକରଣ ପିଛା ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ | [୧]

ଏକ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ କିମ୍ବା ସିକ୍ୟୁରିଟି ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ ହେଉଛି ଏକ ବିନିମୟ କେନ୍ଦ୍ର ଯେଉଁଠାରେ ଯେଉଁଠାରେ ଷ୍ଟକବ୍ରୋକର୍ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ସିକ୍ୟୁରିଟି, ଯେପରିକି ଷ୍ଟକ୍, ବଣ୍ଡ, ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ଉପକରଣର ଅଂଶ କିଣି ପାରିବେ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ କରିପାରିବେ | ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜଗୁଡିକ ଆୟ ଏବଂ ଲାଭାଂଶ ଦେୟ (ଡିଭିଡେଣ୍ଡ) ସହିତ ଏହିପରି ସିକ୍ୟୁରିଟି ଏବଂ ଉପକରଣ ଏବଂ ପୁଞ୍ଜି ଇଭେଣ୍ଟଗୁଡିକର ସମସ୍ୟା ଏବଂ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ସୁବିଧା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିପାରେ |

ଏକ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ କାରବାର ହୋଇଥିବା ସିକ୍ୟୁରିଟିରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ଷ୍ଟକ୍, ୟୁନିଟ୍ ଟ୍ରଷ୍ଟ, ଡେରିଭେଟିଭ୍, ପୁଲ୍ ହୋଇଥିବା ନିବେଶ ଉତ୍ପାଦ ଏବଂ ବଣ୍ଡ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜଗୁଡିକ ପ୍ରାୟତଃ "ନିରନ୍ତର ନିଲାମ" ବଜାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ଏବଂ କ୍ରେତା ଏବଂ ବିକ୍ରେତାମାନେ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜର ଚଟାଣ (floor) ପରି ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଖୋଲା ଡାକରା ମାଧ୍ୟମରେ କିମ୍ବା ଏକ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଟ୍ରେଡିଂ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରି କାରବାରକୁ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି |[୨]

ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ ସୁରକ୍ଷା ବାଣିଜ୍ୟ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବା ପାଇଁ, ସୁରକ୍ଷା ସେଠାରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ। ସାଧାରଣତଃ, ଅନ୍ତତଃ ପକ୍ଷେ ରେକର୍ଡ ରଖିବା ପାଇଁ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ଥାନ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ବାଣିଜ୍ୟ ଏକ ଶାରୀରିକ ସ୍ଥାନ ସହିତ କମ୍ ଜଡିତ, କାରଣ ଆଧୁନିକ ବଜାର ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଯୋଗାଯୋଗ ନେଟୱାର୍କ ବ୍ୟବହାର କରେ, ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ ବର୍ଦ୍ଧିତ ବେଗ ଏବଂ କାରବାରର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବାର ସୁବିଧା ଦେଇଥାଏ |

ବିନିମୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଦଲାଲମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସୀମିତ ଯେଉଁମାନେ ବିନିମୟର ସଦସ୍ୟ ଅଟନ୍ତି | ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡିକରେ, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଯୋଗାଯୋଗ ନେଟୱାର୍କ, ବିକଳ୍ପ ବାଣିଜ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ "ଡାର୍କ ପୁଲ୍" ପରି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବାଣିଜ୍ୟ ସ୍ଥାନ ପାରମ୍ପାରିକ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରୁ ଅଧିକାଂଶ ବାଣିଜ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ନେଇଯାଇଛି |[୩]

ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ଷ୍ଟକ୍ ଏବଂ ବଣ୍ଡର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସାର୍ବଜନୀନ ଅଫର ପ୍ରାଥମିକ ବଜାରରେ କରାଯାଏ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବାଣିଜ୍ୟ ମାଧ୍ୟମିକ ବଜାରରେ କରାଯାଏ | ଏକ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ପ୍ରାୟତଃ ଏକ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପାଦାନ | ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ଯୋଗାଣ ଏବଂ ଚାହିଦା ବିଭିନ୍ନ କାରଣଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଯାହା ସମସ୍ତ ମାଗଣା ବଜାର ପରି, ଷ୍ଟକ୍ ମୂଲ୍ୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ ।

ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ମାଧ୍ୟମରେ ଷ୍ଟକ୍ ଜାରି କରିବା ପାଇଁ ସାଧାରଣତଃ କୌଣସି ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନାହିଁ, କିମ୍ବା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ ଷ୍ଟକ୍ ବିନିମୟ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ | ଏହିପରି ବାଣିଜ୍ୟ ବିନିମୟ କିମ୍ବା ଓଭର-ଦି-କାଉଣ୍ଟର ହୋଇପାରେ | ଏହା ହେଉଛି ସାଧାରଣ ଉପାୟ ଯାହା ଡେରିଭେଟିଭ୍ ଏବଂ ବଣ୍ଡ କାରବାର କରାଯାଏ | କ୍ରମଶଃ, ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜଗୁଡିକ ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ସିକ୍ୟୁରିଟି ବଜାରର ଏକ ଅଂଶ | ଶେୟାର ବିନିମୟର ଏକ ଦକ୍ଷ ମାଧ୍ୟମ ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ଅଂଶୀଦାରମାନଙ୍କୁ ଲିକ୍ୟୁଡିଟି ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ମଧ୍ୟ ଏକ ଅର୍ଥନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିବେଷଣ କରେ |

ଭାରତର ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ[ସମ୍ପାଦନା]

ବମ୍ବେ ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ୧୮୭୫ରେ ପ୍ରେମଚାନ୍ଦ ରୟଚାନ୍ଦଙ୍କଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।[୪] ୩୧ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୫୭ରେ ଏହାକୁ ସରକାରୀ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଥିଲା । ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଭାରତର ଅନ୍ୟତମ ବୃହତ ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଅଟେ ।

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. Kat Tretina and Benjamin Curry (April 9, 2021). "NYSE: What Is The New York Stock Exchange". Forbes. Retrieved July 25, 2022.
  2. Lemke and Lins, Soft Dollars and Other Trading Activities, §2:3 (Thomson West, 2013-2014 ed.).
  3. Lemke and Lins, Soft Dollars and Other Trading Activities, §§2:25 - 2:30 (Thomson West, 2013-2014 ed.).
  4. "BSE may set another record, become an official tourist spot". The New Indian Express. Retrieved 2022-09-02.