Jump to content

ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ
Prerana Deshpande in a concert on 1 September 2016, at Mahaveer School Auditorium, Jaipur.
ଜୟପୁର ସ‌ହରସ୍ଥିତ ମହାବୀର ସ୍କୁଲର ଏକ ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ
ଜାତୀୟତା ଭାରତ
ଜାତୀୟତାଭାରତୀୟ
ଶିକ୍ଷାଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟ, ଗଣିତ ଶାସ୍ତ୍ର
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନସାବିତ୍ରୀ ବାଇ ପୁଣେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ
ବୃତ୍ତି(ସମୂହ)ନୃତ୍ୟ, ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଓ ଗବେଷଣା
ନୃତ୍ୟଧାମ
ଶୈଳୀkathak କଥକ
ପୁରସ୍କାରଦେବଦାସୀ ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର
(see all)

ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Prerana Deshpande) ଜଣେ ଭାରତୀୟ କଥକ ନୃତ୍ୟାଙ୍ଗନା । [୧] ସେ ମାତ୍ର ସାତ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଶରଦିନି ଗୋଲେ ତ‌ତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ କଥକ ନୃତ୍ୟ ଶିଖିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥଲେ । ପନ୍ଦର ବର୍ଷ ବୟସରେ ଉପନୀତ ହେଲାବେଳେ ସେ ପ୍ରଥମ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ[୨] ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟ ପରମ୍ପରାରେ ସେ ରୋହିଣୀ ଭାଟେଙ୍କଠାରୁ କଥକ ନୃତ୍ୟ,[୨] ଲକ୍ଷ୍ନୌ ଓ ଜୟପୁର ଘରାନାରୁ ୨୨ ବର୍ଷ ଧରି ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ ।[୩] ତାଙ୍କର ସୁନ୍ଦର ନୃତ୍ୟ ଗତିବିଧି ଯୋଗୁ ସେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲେ ଓ ଅଭିନୟ ଭଳି ଅନେକ ରକମର କଥକ କଳାରେ ପ୍ରବୀଣ ଥିଲେ ।[୪] ଲୟରେ ତାଙ୍କର ଆଧିପତ୍ୟ ଥିଲା ।[୫]

ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ ବିଧିବଦ୍ଧ ଭାବରେ ଭାରତର ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ପୁଣେ ବିଶ୍ୱବିଦାଳ‌ୟର ଲଳିତ କଳା କେନ୍ଦ୍ରରେ କଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ । କଥକ ନୃତ୍ୟରେ ସେ ମାଷ୍ଟର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଓ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଥିଲେ । ଗଣିତରେ ସେ ଏକ ସ୍ନତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।[୨] ତାଙ୍କର ନୃତ୍ୟରେ ସେ ଗଣିତର ଜ୍ଞାନ ଲାଗୁ କରିଥିଲେ ।[୬]

କଳା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ନିଷ୍ଠା ଯୋଗୁ ପୁଣେରେ ସେ ନୃତ୍ୟଧାମ ନାମକ ଏକ କଥକ ନୃତ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ବ‌ହୁତ ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀ ଆସି ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଥିଲେ[୭][୮] ଓ ଏକ ସ୍ଥିର ଦଳ ତାଙ୍କର କଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିଲେ ଓ ଉତ୍ସବମାନଙ୍କରେ ଉନ୍ନତ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଦେଖାଉଥିଲେ ।[୯]

ସନ ୨୦୧୦ରେ ସୁଜାତା ଓ ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ ଦୁହେଁ ମିଶି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ ।[୧୦] ସନ ୨୦୧୮ରେ ପଣ୍ଡିତ ମୋହନରାଓ କଲ୍ଲିଅନପୁରକର କରିଥିବା ତାଲକୁ ଅନୁବାଦକମାନେ ତାଲ-ମାଲା ନାମରେ ଏକ ସୁଦୀର୍ଘ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲେ ଓ ତାହାର ;ସ୍ପେସ:ତାଲମାଲା' ନାମକରଣ କରିଥିଲେ । ଏହାର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଦର୍ଶନ ନିମନ୍ତେ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର ଓ ତାଙ୍କ ଓଡ଼ିଶୀ ଦଳକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇଥିଲା । [୧୧]

ପରିବାର

[ସମ୍ପାଦନା]

ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଏକ‌କ ତବଲା ବାଦକ ଶ୍ରୀ ସୁପ୍ରୀତ ଦେଶପାଣ୍ଡେଙ୍କୁ ସେ ବିବାହ କରିଥିଲେ ।[୧୨][୧୩] ଈଶ୍ୱରୀ ଦେଶପାଣ୍ଡେ ତାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର କନ୍ୟା ଭାବରେ ଜାତ ହୋଇଥିଲେ ଯିଏ ତାଙ୍କର ନୃତ୍ୟଧାମରେ ଏକ ଅଗ୍ରଣୀ ଛାତ୍ରୀ ଥିଲେ । ସନ ୧୯୯୯ ସମୟ ବେଳକୁ ଈଶ୍ୱରୀ ନୃତ୍ୟ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ[୧୨] ଓ କଥକ ନୃତ୍ୟରେ ତାଙ୍କଠାରୁ ୧୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବଡ଼ ପିଲାଙ୍କଠାରୁ ସେ ବାରି ହୋଇପଡ଼ୁଥିଲେ ।[୧୪]

ରଚନାତ୍ମକ ସ‌ହ‌ଯୋଗ

[ସମ୍ପାଦନା]

ପଣ୍ଡିତ ହେମନ୍ତ ଦେଶପାଣ୍ଡେଙ୍କ ଅବଧାରଣାରେ ପ୍ରେରିତ ମୀରା ବାଈଙ୍କର ଜୀବନ ଓ ସଙ୍ଗୀତ ଉପରେ ଆଧାରିତ 'ମ୍ହାରୋ ପ୍ରଣାମ' ନାମକ ଏକ ରଚନାତ୍ମକ ସ‌ହ‌ଯୋଗ ସଙ୍ଗୀତର କଥକ ନୃତ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଥିଲେ ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ ।[୧୫][୮]

ପୃଥିବୀ ଅଜନ୍ତା ଓ ଏଲୋରା ଗୁମ୍ଫାର ଦୃଶ୍ୟ ଦର୍ଶନ କରିବା ପରେ ପ୍ରେରିତ ହୋଇ ସନ ୨୦୦୭ରେ ବିଖ୍ୟାତ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟାଙ୍ଗନା ସୁଜାତା ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ସାଥିରେ ପ୍ରେରଣା ଦେଶପାଣ୍ଡେ ମିଶି ଏକ କଥକ-ଓଡ଼ିଶୀ ସ‌ହ‌ଯୋଗ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ଏହାର ଶିର୍ଷକର ନାମ ଥିଲା 'ଅଜନ୍ତା ଜିବନ୍ତ ହୋଇ ଆସୁଛି', ଯାହା ପୁଣେରେ ୧୮ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୦୭ରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଥିଲା । ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ସୁନିଲ କୋଠାରୀଙ୍କର ଏହି ସ‌ହ‌ଯୋଗ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଥିଲା ।[୧୬][୧୭]

ପୁରସ୍କାର

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ୨୦୧୬: ଦେବଦାସୀ ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର[୧୮]
  • ବିରଜୁ ମହାରାଜ ହାତରୁ ଗୌରବ ପୁରସ୍କାର[୧୯]
  • ମୁମ୍ବାଇର ସୁର ଶିଙ୍ଗାର ସମସଦ ପକ୍ଷରୁ ଶିଙ୍ଗାର ମଣି ଉପାଧୀ[୨୦][୨୧]
  • ୧୯୯୪: ନୃତ୍ୟଶ୍ରୀ - କିରଣ ଦ୍ୱାରା, କଟନି[୨୦][୨୧]

ଆଧାର

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. ↑ Kulkarni, Pranav (24 April 2010). "Step by Step". The Indian Express. Retrieved 5 January 2017.
  2. ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ Grover, Heena (26 February 2016). "They have danced their way to glory". The Golden Sparrow. Retrieved 25 November 2016.[permanent dead link]
  3. ↑ Sreeram, Lakshmi (19 July 2018). "Kathak's conundrum: Amid appreciation for outward dazzle, is genuine artistry in danger of being overlooked?". Firstpost. Retrieved 19 July 2018.
  4. ↑ Macaulay, Alastair (21 August 2009). "Just Try to Pass by Without Being Stunned". The New York Times. Retrieved 5 January 2017.
  5. ↑ Dr. Kothari, Sunil (10 September 2009). "New York Diary: Erasing Borders Dance Festival". Narthaki. Retrieved 5 January 2017.
  6. ↑ "The Mathematics of Rhythm". Asia Society. 5 June 2010. Retrieved 31 January 2017.
  7. ↑ "Nrityadham". Prerana Deshpande. Archived from the original on 2017-01-10. Retrieved 5 January 2017.
  8. ↑ ୮.୦ ୮.୧ Chaudhuri, Nupur (19 August 2010). "Lessons in faith". The Indian Express. Retrieved 5 January 2017.
  9. ↑ "Shaniwarwada Dance & Music Festival enters in its 16th year". Punekarnews. 27 February 2017. Retrieved 27 February 2017.
  10. ↑ Srikanth, Rupa (29 January 2010). "Statuesque postures". The Hindu. Retrieved 5 January 2017.
  11. ↑ "An evening dedicated to Kathak and Odissi with the dancers of Nrityadhaam Pune". Times of India. 2 February 2018. Retrieved 27 February 2018.
  12. ↑ ୧୨.୦ ୧୨.୧ "Ishwari Deshpande". Happiness Inc. Archived from the original on 2016-12-22. Retrieved 17 December 2016.
  13. ↑ "Supreet Deshpande". Archived from the original on 15 ଫେବୃଆରୀ 2017. Retrieved 15 ଫେବୃଆରୀ 2017.
  14. ↑ "Dancers win national kathak awards". The Times of India. 5 January 2009. Retrieved 15 February 2017.
  15. ↑ "Mharo Pranam - Concept". Mharo Pranam. Retrieved 5 January 2017.
  16. ↑ "Indian classical music and dance is being increased globally accepted package that believes in fusion". Pune Newsline. 9 July 2008. Archived from the original on 26 November 2016. Retrieved 5 January 2017.
  17. ↑ "News at Lokmat". Lokmat. 26 November 2007. Archived from the original on 26 November 2016. Retrieved 5 January 2017.
  18. ↑ "Prerana Deshpande gets Devadasi National Award". The Indian Express. 21 December 2016. Retrieved 21 December 2016.
  19. ↑ "Prerana Deshpande Kathak Dancer Profile". ThiRaseela. Retrieved 21 December 2016.
  20. ↑ ୨୦.୦ ୨୦.୧ "Prerana Deshpande". Prerana Deshpande. Archived from the original on 2017-01-06. Retrieved 5 January 2017.
  21. ↑ ୨୧.୦ ୨୧.୧ "ICMC: India Dance Festival" (PDF). FunAsia. Archived from the original (PDF) on 6 ଜାନୁଆରୀ 2017. Retrieved 5 ଜାନୁଆରୀ 2017.
"https://or.wikipedia.org/w/index.php?title=ପ୍ରେରଣା_ଦେଶପାଣ୍ଡେ&oldid=518134"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି