କଥକ ନୃତ୍ୟ

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Kathak

କଥକ ନୃତ୍ୟର ଏକ ଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ ମୁଦ୍ରା

କଥକ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟର ପ୍ରମୁଖ ନୃତ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଅଟେ । କଥକର ଉତ୍ପତ୍ତି ପରମ୍ପରାଗତ ରୂପେ ପ୍ରାଚୀନ ଉତ୍ତର ଭାରତରୁ ହୋଇଛି । କଥକ ଶବ୍ଦ ବୈଦିକ ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦ କଥରୁ ଆସିଛି , ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି କାହାଣୀ । ଭଟକନ କଥକସ ମହାନ ମହାକାବ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରାଚୀନ ପୌରାଣିକ କଥାକୁ ନୃତ୍ୟ, ଗୀତ ଏବଂ ସଙ୍ଗୀତ ମାଧ୍ୟମରେ ଆରମ୍ଭ ଗ୍ରୀକ ଥିଏଟରକୁ ସମାନ ରୂପେ ବତେଇଥିଲା । ଭକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନ ଅନୁସାରେ କଥକ ବିକଶିତ ହେଲା, ବିଶେଷକରି ହିନ୍ଦୁ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପିଲାଦିନ ଏବଂ କାହାଣୀକୁ ସାମିଲ କରି, ତା'ସହିତ ଉତ୍ତର ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟର ଅଦାଲତରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରୂପେ ।

କଥକକୁ ତିନୋଟି ଅଲଗା-ଅଲଗା ରୂପରେ ମିଳିଥାଏ, ଯାହାର ନାମ ସହର ନାମରେ ହୋଇଥାଏ ଯେଉଁଠାରେ କଥକ ନୃତ୍ୟ ପରମ୍ପରା ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା, ଯଥା- ଜୟପୁର, ବନାରସ ଏବଂ ଲଖନଉ । ଷ୍ଟାଇଲିସ ରୂପେ, କଥକ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରପତ୍ର ତାଳବଦ୍ଧ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଜୋର ଦେଇଥାଏ, ଯାହା ଛୋଟ ଘାଟି ସହିତ ସଜେଇ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସଙ୍ଗୀତର ଅନୁରୂପ ତାଳମେଳ । ପାଦ ସାଧାରଣତଃ ସିଧା ହୋଇଥାଏ ଏବଂ କାହାଣୀ ହତିଆର ଏବଂ ଶରୀରର ଉପର ଅଂଶ ଆନ୍ଦୋଳନ, ଚେହେରାର ଭାବ, ମଞ୍ଚ ଆନ୍ଦୋଳନ ଇଶାରାର ଆଧାରରେ ଏକ ବିକଶିତ ଶବ୍ଦବଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ କୁହାଯାଇଛି । ନୃତ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ ଆଖି ଏବଂ ପାଦର ଗତି ହୋଇଥାଏ । ଆଖି କାହାଣୀର ସଞ୍ଚାର ମାଧ୍ୟମ ରୂପେ କାମ କରିଥାଏ , ନର୍ତ୍ତକ ସମ୍ବାଦ କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରିଥାଏ । ଆଇବ୍ରୋ ସହିତ ନର୍ତ୍ତକ ବିଭିନ୍ନ ଚେହେରାର ଭାବ ଦେଇଥାଏ । ଉପ-ପରମ୍ପରା ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର ଅଭିନୟ ବନାମ ଫୁଟୱାର୍କ ମଧ୍ୟରେ ପାରସ୍ପରିକ ସମ୍ପର୍କର ଜୋର ରହିଥାଏ , ଲଖନଉ ଶୈଳୀରେ ଅଭିନୟ ଏବଂ ଜୟପୁର ଶୈଳୀରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥାନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଫୁଟୱାର୍କ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହୋଇଥାଏ ।

ଏକ କଥକ କଳା ରୂପେ ଏହା ଏକ ମୌଖିକ ପରମ୍ପରା ରୂପେ ବିକଶିତ ହୋଇଛି । ଏହା ଏକ ପିଢିରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ମୌଖିକ ରୂପେ ଏବଂ ପ୍ରଥା ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷା ନେଇଥିଲା । ଏହା ମୋଗଲ ଅଦାଲତର ସ୍ୱାଦକୁ ସଂକ୍ରମିତ, ରୂପାନ୍ତରିତ ଏବଂ ଏକିକୃତ ହୋଇଥିଲା ।16ବିଂ ଏବଂ 17ବିଂ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବିଶେଷକରି ଆକବର, ଔପନିବେସିକ ବ୍ରିଟିଶ ଯୁଗରେ ଉପହାସ ଆସିଥିଲା , ପୁନର୍ଜନ୍ମ କଥା ରୂପେ ଭାରତର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ପ୍ରାପ୍ତି ଏବଂ ତାହାର ପ୍ରାଚୀନ ମୂଳ ଏବଂ କଳା ମାଧ୍ୟମରେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପରିଚୟର ଭାବନାକୁ ପୁନଶ୍ଚ ଖୋଜିବା ପାଇଁ କହିଥିଲେ ।

ଗ୍ୟାଲେରି

• 
  କଥକରେ ଚେହେରାର ଭାବ
• 
  କଥକ ରାଉଣ୍ଡ
• 
  କଥକ ରାଉଣ୍ଡ
• 
  କଥକ ସମୂହ ପ୍ରଦର୍ଶନ
• 
  କଥକ ଯୁଗଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ
•