ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ
| ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ଗଡ଼ଜାତ ଅଞ୍ଚଳ (Khandpara State) ଖଣ୍ଡପଡ଼ା | |||||
| ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ of ବ୍ରିଟିଶ ଇଣ୍ଡିଆ | |||||
| |||||
|
Flag | |||||
 | |||||
| History | |||||
| • | Established | c. ୧୫୯୯ | |||
| • | ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କ ସହ ମିଶି ସଂଯୁକ୍ତ ଗଣରାଜ୍ୟ ଭାରତ ହେବାପରେ | ୧୯୪୮ | |||
| Area | |||||
| • | ୧୯୦୧ | ୬୩୨ km2 (ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୬" । sq mi) | |||
| Population | |||||
| • | ୧୯୦୧ | ୭୭୯୨୯ | |||
| Density | ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୭" । /km2 (ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୭" । /sq mi) | ||||
 This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). . Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (11th ed.). Cambridge University Press. {{cite encyclopedia}}: Invalid |ref=harv (help)
| |||||
ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ ରାଜ ଅମଳରେ ଭାରତର ଏକ ଗଡ଼ଜାତ ଅଞ୍ଚଳ ଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଓଡ଼ିଶାପ୍ରଦେଶର ନୟାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
ଅବସ୍ଥିତି
[ସମ୍ପାଦନା]ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ତର ସୀମାରେ ମହାନଦୀ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଥିଲା । କାଳିଗିରି ନଦୀଠାରୁ କମେଇ ନଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ଶାସନ ସୀମା ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଥିଲା । ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ସହର କଣ୍ଟିଲୋ ଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ଖଣ୍ଡପଡ଼ାଠାରେ ଥିଲା ।[୧]
ଇତିହାସ
[ସମ୍ପାଦନା]ରେବା ରାଜ୍ୟର ନୃପତିଙ୍କଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ପ୍ରାରମ୍ଭରୁ ନୟାଗଡ଼ ରାଜ୍ୟର ଅଂଶ ବିଶେଷ ଥିଲା । ୧୫୯୯ରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଭାବେ ଯଦୁନାଥ ସିଂହ ମଙ୍ଗରାଜଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଲଗା ହୋଇଥିଲା । ସେ ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ୍ୟର ପ୍ରଥମ ଶାସକ ଥିଲେ ଯେ ଓଡ଼ିଶା ମହାରାଜାଙ୍କଠାରୁ 'ମଙ୍ଗରାଜ' ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ ।[୨] ଶାସକମାନେ ବାଘେଲା ବା ବାଘେଲା ରାଜବଂଶର ରାଜପୁତ ଥିଲେ । ୧୯୪୮ ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରେ ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ୍ୟର ଶେଷ ରାଜା ଭାରତରେ ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲେ ।[୩]
ଶାସକଗଣ
[ସମ୍ପାଦନା]ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ୍ୟର ଶାସକମାନେ ରାଜା ନାମରେ ଭୂଷିତ ଥିଲେ । ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ ପରିବାରର ପ୍ରତୀକ ଥିଲା ବାଘମୁଣ୍ଡ । ରାଜ୍ୟର ଜାତୀୟ ଚିହ୍ନ ପଡ଼ୋଶୀ ନୟାଗଡ଼ ରାଜ୍ୟ ସହ ସମାନ ଥିଲା ।[୪]
ରାଜାମାନଙ୍କ ଶାସନକ୍ରମ
[ସମ୍ପାଦନା]- ୧୫୯୯-୧୬୭୫ ଯଦୁନାଥ ସିଂହ ମଙ୍ଗରାଜ ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ରାଜ୍ୟର ପ୍ରଥମ ରାଜା
- ୧୬୭୫ - ୧୭୦୯ ନାରାୟଣ ସିଂହ ମଙ୍ଗରାଜ
- ୧୭୦୯ - ୧୭୨୩ ବାଲୁଙ୍କେଶ୍ୱର ସିଂହ ମଙ୍ଗରାଜ
- ୧୭୨୩ - ୧୭୩୨ ବନମାଳୀ ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୧୭୩୪ - ୧୭୭୦ ବୈରାଗୀ ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୧୭୭୦ - ୧୭୯୪ ନୀଳାଦ୍ରି ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୧୭୯୪ - ୧୮୧୫ ନରସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୧୮୧୫ - ୧୮୨୧ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୧୮୨୧ - ୧୮୪୨ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୧୮୪୨ - ୧୮୬୭ କୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ସିଂହ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୨୮ ଫେବୃଆରୀ ୧୮୬୭ - ୧୯୦୫ ନଟବର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ (ଜନ୍ମ ୧୮୩୭ - ମୃତ୍ୟୁ ୧୯୦୫)
- ୧୯୦୫ - ୨୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୨୨ - ରାମଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ
- ୨୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୨୨ – ୧୫ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୪୭ ହରିହର ସିଂହ ଦେବ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ (ଜନ୍ମ ୧୯୧୪ - ମୃତ୍ୟୁ ୧୯୭୭)
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Great Britain India Office. The Imperial Gazetteer of India. Oxford: Clarendon Press, 1908.
- ↑ Khandpara (Princely State)
- ↑ Rajput Provinces of India - Khandpara (Princely State)
- ↑ Princely States of India