କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ

କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ
କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ
commercial, shopping
	Panoramic view of inner circle and central park in Connaught Place
	Nickname: cp
Country	India
State	Delhi
District	New Delhi
Named for	Duke of Connaught and Strathearn
Government
• Body	New Delhi Municipal Council
Languages
Time zone	UTC+5:30 (IST)
PIN	110001
Lok Sabha constituency	New Delhi

[[Category:Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Pagetype/setindex' not found. with short description]]

କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ (कनॉट प्लेस) ଭାରତୀୟ ରାଜଧାନୀ ମହାନଗରର ଏକ ବୃହତ୍ତମ ଆର୍ଥିକ , ବାଣିଜ୍ୟିକ କେନ୍ଦ୍ର । ଏହାକୁ CP କୁହାଯାଇଥାଏ ଓ ଏଠାରେ ଅନେକ ବିଖ୍ୟାତ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍ଥାନ ମାନଙ୍କ ମୁଖ୍ୟାଳୟ ରହିଛି ।ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀର ଏହି ମୁଖ୍ୟ ବାଣିଜ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ବ୍ରିଟିଶ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀ ସହରର ଗର୍ବର ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଥିଲା ଓ ଏଠାରେ ଅନେକ ଐତିହ ମୂଳକ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ରହିଛି । ଏହା " lutyen's ଦିଲ୍ଲୀ" ନାମରେ ଖ୍ୟାତ ଥିଲା ।

ଏହାର ନିର୍ମାଣ 1929 ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହେଇ 1933ରେ ସମାପ୍ତ ହେଇଥିଲା ଓ ଇଂଲଣ୍ଡ କନ୍ନାଟର ପ୍ରଥମ ଡୂକଙ୍କ ନାମାନୁସାରେ ନମିତା ହେଇଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ତଳ ଦେଇ ଦିଲ୍ଲୀ ମେଟ୍ରୋର ଲାଇନ ଯାଇଛି ଓ ଏଠାରେ ରାଜୀବ ଚୌକ ମ୍ନାମକ ମେଟ୍ରୋ ଷ୍ଟେସନ ରହିଛି । ^[୧]

ଇତିହାସ [ସମ୍ପାଦନା]

କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ନିର୍ମାଣ ଆଗରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲରେ ପୂର୍ଣ ଥିଲା । ଜଙ୍ଗଲରେ ହେଟାବାଘ , ଅରଣ୍ୟ ଘୁଷୁରି ଆଦି ରହୁଥିଲେ ଓ ନିକଟସ୍ଥ କାଶମେର ଗେଟ ଓ ସିଭିଲ ଲାଇନ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକେ ସେଟାକୁ ଛୁଟି ଦିନରେ ପକ୍ଷୀ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯାଉଥିଲେ । ସେଠାରେ ଥିବା ପ୍ରାଚୀନ ହନୁମାନ ମଦିରକୁ ଅନେକ ଦର୍ଶକ ଆସୁଥିଲେ । ଅଞ୍ଚଳଟି ରାତ୍ର କଳାରେ ଯାତାୟତ ପାଇଁ ବିପଦଜନକ ଥିଲା ।

ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସମେତ ମାଧୋଗଞ୍ଜ , ଜାୟସିଙ୍ଗ ପୁରା ଓ ରାଜା କି ବଜାର ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକଙ୍କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇ କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ଖାଲି କରାଯାଇଥିଲା । ମୁଗଳ ଶାସନ କାଳରୁ ରହିଥିବା ଏଇତିହାସିକ କୁତବ ରୋଡ , ସହଜନାବାଦ ରୋଡ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳକୁ ଖାଲି କରାଯାଇ ସେଠାକାର ଅଧିବାଶିଙ୍କୁ କାରୋଲ ବାଗରେ ରଖାଯାଇଥିଲା । କେବଳ ହନୁମାନ ମନ୍ଦିର , ଜୟସିଙ୍ଘ ପୁରା ଜୈନ ମନ୍ଦିର ଓ ଯନ୍ତର ମନ୍ଥରକୁ ରଖାଯାଇଥିଲା । ^[୨]

ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ [ସମ୍ପାଦନା]

ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ ସରକାର ଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ସ୍ଥପତ୍ୟ ବିଦ W. H. Nichollsଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏଠାରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବାଣିଜ୍ୟ ଜିଲ୍ଲା ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ଯୋଜନା ତିଆରି ହେଲା । ସେଠାରେ ଉରୋପୀୟ ଢାଞ୍ଚାରେ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ଲାଜା ନିର୍ମିତ ହେବାର ଯୋଜନା ହେଲା । ତେବେ Nicholls ଭାରତ ଛାଡି ଚାଲି ଯିବାରୁ ଓ "ଲୁଟ୍ୟେନ" ଓ "ବାକର" ଅନ୍ୟ କାମରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିବାରୁ "ରବର୍ଟ ଟର ରସେଲ" ଙ୍କ ଉପରେ ଏହାର ନିର୍ମାଣ ଭାର ସମର୍ପଣ କରାଯାଇଥିଲା ।

ପ୍ରାଚୀନ ସମୟରେ[ସମ୍ପାଦନା]

ସିନେମା ଘର [ସମ୍ପାଦନା]

୧୯୩୧ ମସିହାରେ କଥାଚିତ୍ର ପଦ୍ଧତି ଭାରତରେ ପ୍ରଚଳିତ ହେବା ପରେ ଏହାର ଆଦୃତି ବହୁ ପରିମାଣରେ ବଢି ଯାଇଥିଲା । ( ଆଗରୁ ନିର୍ବାକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମିତ ହକନ୍ନଟ ପ୍ଲେସଠାରେ ପ୍ଲାଜା , ରେଗାଳ ,ରିଭୋଳି ଓ ଓଡିଅନ ନାମକ ୪ଟି ଥିଏଟର ଖୋଲି ଥିଲା । ଏହା ମଧ୍ୟରୁ ରେଗାଳ ଥିଏଟର ପ୍ରଥମେ ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହେଇଥିଲା । ଏଠାରେ ଫିଲ୍ମ ସହିତ ସଙ୍ଗୀତ , ନୃତ୍ୟ ଓ ଅନନ୍ୟ ମନୋରଞ୍ଜନ କରଜ୍ୟକରମ ସବୁ ହାଉଥିଲା । ଏବେ ମଧ୍ୟ ସେ ସବୁ ସିନେମା ଘର ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ମାଲିକାନା ପରିବର୍ତନ ହେଇ ପୁନଃ -ନିର୍ମିତ ହେଇଛି । ^[୩]

ବର୍ତ୍ତମାନ[ସମ୍ପାଦନା]

କେନ୍ଦ୍ର ପାର୍କରେ ଜାତୀୟ ପତାକା [ସମ୍ପାଦନା]

୨୦୧୪ ମସିହା ମାର୍ଚ ୭ ତାରିଖରେ ସେହି ସମୟର ବୃହତ୍ତମ ତ୍ରିରଙ୍ଗା କୁହାଯାଉଥିବା ୯୦ଫୁଟରେ ୬୦ ଫୁଟ ଆକାରର ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ ପତାକାକୁ ଏକ ୨୦୭ ଫୁଟ ଉଛ ଖମ୍ବ ସହାୟତାରେ କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସର କେନ୍ଦ୍ର ପାର୍କଠାରେ ଉଡ଼ାଯାଇଥିଲା । ^[୪]

ଦିଲ୍ଲୀ ବିସ୍ଫୋରଣ [ସମ୍ପାଦନା]

2008 ମସିହାର ଦିଲ୍ଲୀ ଆତଙ୍କବାଦୀ ବିସ୍ଫୋରଣ ଘଟଣାର 5ଟି ବିସ୍ଫୋରଣ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁଇଟି କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ଅଞ୍ଚଳରେ ହେଇଥିଲା । ପରିମଳ ପାଇଁ ଥିବା କୁଣ୍ଡରୁ ବୋମାଗୁଡ଼ିକ ମିଳିଥିଲା ଓ ଦୁଇଟି ବିସ୍ଫୋରଣରେ 10 ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଆହତ ହେଇଥିଲେ । ଏହା ବାଦ ସମସ୍ତ ପରିମଳ କୁଣ୍ଡ ହଟେଇ ଦିଆ ଯାଇଥିଲା ।

ପୁନଃ -ଉନ୍ନୟନ ଯୋଜନା ସବୁ [ସମ୍ପାଦନା]

2000 ମସିହା ସମୟକୁ କନ୍ନାଟ ପ୍ଲେସ ତାହାର ପୂର୍ବତନ ଗୌରବ ଓ ସୌନ୍ଦର୍ଜୀ ଅନେକାଂଶରେ ହରେଇଥିଲା । ରାସ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ଧୀରେ ଧୀରେ ଶଙ୍କିର୍ଣ ହେଇଚାଲିଥିଲା ଓ ନୂତନ ପିଢୀର ଭିଡ ସମ୍ଭାଳିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହେଇ ପଡିଥିଲା । ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ମୁନ୍ସିପାଳ କର୍ପୋରେସନ ଏହାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିଥିଲେ । ରାସ୍ତା , ଜଳ ଯୋଗାଣ , ଟ୍ରାଫିକ ପରିଚାଳନା , ପୁରୁଣା ଅଟ୍ଟାଳିକା ମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷ୍ୟା ଦିଗ ପାଇଁ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଇଥିଲା । 2010 କମନୱେଲ୍ଥ ଗେମ୍ସ ଆଗରୁ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ସମାପ୍ତ ହେବାର ଯୋଜନା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ହେଇ ପାରିନଥିଲା । 2016 ସୁଦ୍ଧା କିଛି ଅଞ୍ଚଳର କାର୍ଯ୍ୟ ସାରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବାକି କାମ ସମ୍ପୂର୍ଣ ହେଲା ବେଳକୁ 2020 ମସିହା ହେଇଯାଇଥିବ ।

ଫିଲ୍ମ ରେ [ସମ୍ପାଦନା]

ଅନେକ ଭାରତୀୟ ଫିଲ୍ମରେ କନ୍ନଟ ପ୍ଲେସର ଦୃଶ୍ୟ ରହି ଥାଏ । ଏଠାରେ କିଛି ବିଦେଶୀୟ ଫିଲ୍ମର ଶୁଟିଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ହେଇଥିଲା ।

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା [ସମ୍ପାଦନା]

Other commercial centres in Delhi metropolitan area:

Janakpuri District Centre
Netaji Subhash Place
Nehru Place
Bhikaji Cama Place
Rajendra Place
ଶିବାଜି ପ୍ଲେସ
South Extension

Visitor attractions[ସମ୍ପାଦନା]

Agrasen ki Baoli, Connaught Place
The Imperial, New Delhi
National Philatelic Museum, New Delhi
Inner Circle, New Delhi, Connaught Place

ଚିତ୍ର ଗ୍ୟାଲେରି [ସମ୍ପାଦନା]

Skyscrapers at Connaught Place
The Statesman Building
Central Park
Shops along the innermost Connaught Circle at night in early 2006
Typical Georgian buildings
Agrasen Ki Baoli is hidden among the high-rises of Connaught Place
Small Mosque
Inner circle
On one of the spokes
Street scene
View from a restaurant
Connaught Place commercial area

ଆଧାର [ସମ୍ପାଦନା]

↑ "New Delhi renames 'British' sites to honour the Gandhis". Deseret News. Associated Press. 21 August 1995. Retrieved 14 July 2014.
↑ "A tale of two cities". Hindustan Times. 1 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2011. Archived from the original on 2 July 2015.
↑ "The famous four". Hindustan Times. 14 September 2011. Archived from the original on 23 October 2012. Retrieved 18 January 2017.
↑ Malhotra, Aditi (12 March 2014). "Bending the Rules to Fly India's Largest Flag". Wall Street Journal - India. Retrieved 8 June 2014.

ବାହାର ଲିଙ୍କ [ସମ୍ପାଦନା]

[1] "New Delhi renames 'British' sites to honour the Gandhis". Deseret News. Associated Press. 21 August 1995. Retrieved 14 July 2014.

[2] "A tale of two cities". Hindustan Times. 1 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2011. Archived from the original on 2 July 2015.

[fourht-3] "The famous four". Hindustan Times. 14 September 2011. Archived from the original on 23 October 2012. Retrieved 18 January 2017.

[WSJ_Bend-4] Malhotra, Aditi (12 March 2014). "Bending the Rules to Fly India's Largest Flag". Wall Street Journal - India. Retrieved 8 June 2014.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]