ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ
ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ | |
|---|---|
| ଜନ୍ମ | ୨୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭୩୮ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୫ ଅପ୍ରେଲ ୧୭୭୮ (ବୟସ ୪୦) ସିଲ୍ଲି, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ |
| ଜାତୀୟତା | ଭାରତୀୟ |
| ପ୍ରସିଦ୍ଧି | ଚୁଆର ବିଦ୍ରୋହ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ସମାଜ ସେବା |
ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ (୨୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭୩୮ - ୫ ଅପ୍ରେଲ ୧୭୭୮) କୁଦମୀ ମାହାତୋ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଚୁଆର ବିଦ୍ରୋହର ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ ବିପ୍ଳବୀ ନେତା ଥିଲେ ।[୧][୨][୩][୪] ସେ ୧୭୬୯ ମସିହାରେ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ।[୫][୬][୭][୮]
ଜନ୍ମ
[ସମ୍ପାଦନା]ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ ୧୭୩୮ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୧ ତାରିଖରେ ଷଢ଼େଇଖଳା-ଖରସୁଆଁ ଜିଲ୍ଲାର ନିମଡିହ ବ୍ଲକର ଗୁଟିଆଡିହ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।[୯][୧୦][୧୧]
ବିଦ୍ରୋହ
[ସମ୍ପାଦନା]ବ୍ରିଟିଶଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ ଚୁଆର ବିଦ୍ରୋହ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଚୁଆର ଅର୍ଥ ଲୁଟେରା । ୧୭୬୫ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ବକ୍ସର ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବା ପରେ ବିହାର ଓ ବେଙ୍ଗଲରୁ ଟିକସ ଆଦାୟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।[୧୨] କିନ୍ତୁ ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ, କାରଣ ଲୋକମାନଙ୍କର ଧାରଣା ଥିଲା କି ବ୍ରିଟିଶମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାରରୁ ବଞ୍ଚିତ କରୁଛନ୍ତି । କେତେକ ଜମିଦାର ବ୍ରିଟିଶଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ । ୧୭୬୯ ମସିହାରେ, ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ କୁଡମି ମାହାତୋ ଲୋକଙ୍କୁ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇଥିଲେ ।[୧୩][୭][୧୪] ତାଙ୍କର ସ୍ଲୋଗାନ ଥିଲା:
ଏହି ବିଦ୍ରୋହ ସମୟରେ ଲୋଧା ଲୋକମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗାନ କରାଯାଇଥିବା ଲୋକନୃତ୍ୟ ଏହିପରି ଥିଲା:[୧୭][୧୮][୧୯]
..."କେସୁ ଆରିର୍ ଫାନ୍ସି ହୈଲୋ, ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ ବାନ୍ଦାଇଗେଲୋ, ବାନ୍ସବୋନେ ଦୋମ ହୈଲୋ କାନା, ରାଗେ ଜାଲଛେ ଜଙ୍ଗଲ୍ ମହଲ୍ ଥାନା ।"
ଯେତେବେଳେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଜମିଦାରଙ୍କୁ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ପରିଚୟ ବିଷୟରେ ପଚାରିଲେ, ଜମିଦାର କହିଥିଲେ ଯେ ବିଦ୍ରୋହୀମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ଚୁଆର ଅର୍ଥାତ ଲୁଟେରା, ଚୋର, ଖରାପ ଲୋକ, ବର୍ବର, ଅସଭ୍ୟ ତଥା ଅହଂକାରୀ ।[୨୦][୨୧][୨୨] ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିବା ଲୋକମାନେ ବହୁ ଜାତିର ଅଟନ୍ତି ଯେପରିକି ମାହାତୋ କୁଡମି,[୨୩][୨୪][୨୫][୨୬][୨୭] ବାଗଡି, ମାହାତୋ, ବାଉରୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ।
୫ ଅପ୍ରେଲ ୧୭୭୮ରେ, ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦଳ ଜଙ୍ଗଲରେ ବ୍ରିଟିଶ ସୈନ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଛଡ଼ାଇ ନେବାକୁ ଯୋଜନା କରିଥିଲେ । ଏହି ସଂଘର୍ଷରେ ରଘୁନାଥଙ୍କ ସମେତ ତାଙ୍କ ସାଥୀ ବିଦ୍ରୋହୀମାନେ ବ୍ରିଟିଶ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ଲଢ଼େଇ କରି ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ ।[୮][୭]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Singh, Kumar Suresh (1992). People of India: West Bengal (in ଇଂରାଜୀ). Anthropological Survey of India. ISBN 978-81-7046-300-9.
- ↑ IPS, Sanjay Singh (2021-11-29). JPSC GENERAL STUDIES PRELIMS EXAM GUIDE – SANJAY SINGH, IPS (HINDI) (in ହିନ୍ଦୀ). Prabhat Prakashan. ISBN 978-93-5488-002-5.
- ↑ Singh, Kumar Suresh (2008). People of India: Bihar, including Jharkhand (2 pts) (in ଇଂରାଜୀ). Anthropological Survey of India. ISBN 978-81-7046-303-0.
- ↑ Pandey, Binay Kumar (2022-03-19). Jharkhand Ke Veer Shaheed (in ହିନ୍ଦୀ). Prabhat Prakashan. ISBN 978-93-5562-010-1.
- ↑ "277th birth anniversary of Rev. Shahid Raghunath Mahato, the great leader of Chuaad Uprising". Prabhatkhabar.com. Retrieved 24 November 2018.
- ↑ "ST status to Kurmis". telegraphindia. 18 April 2006. Retrieved 4 December 2019.
- ↑ ୭.୦ ୭.୧ ୭.୨ झारखंड। लेखकः डाॅ अनुज कुमार धान एवं मंजू ज्योत्स्ना। प्रकाशकः प्रकाशन विभाग सूचना और प्रसारण मंत्रालय। भारत सरकार। प्रकाश कालः 2008। पृष्ठाः 113।
- ↑ ୮.୦ ୮.୧ रघुनाथ महतोः विद्रोही "दी ग्रेट"। (चुहाड़ विद्रोह का संक्षिप्त वृत्तांत)। लेखकः डाॅ शशी भूषण महतो एवं रतन कुमार महतो। प्रकाशकः आदिवासी कुड़मी समाज, राँची। प्रकाश कालः 2010। पृष्ठाः 1-12।
- ↑ "अंग्रेजी सत्ता के खिलाफ चुहाड़ विद्रोह के नायक रघुनाथ महतो". hatakshep. 22 March 2021. Retrieved 3 October 2022.
- ↑ "चुआड़ विद्रोह के नायक थे वीर शहीद रघुनाथ महतो". livehindustan. 22 March 2021. Retrieved 3 October 2022.
- ↑ Mahto, Shailendra (2021-01-01). Jharkhand Mein Vidroh Ka Itihas (in ହିନ୍ଦୀ). Prabhat Prakashan. ISBN 978-93-90366-63-7.
- ↑ Ranendra (2014-04-30). Gayab Hota Desh (Hindi) (in ହିନ୍ଦୀ) (Hindi ed.). Penguin UK. ISBN 978-93-5118-748-6.
- ↑ Meena, R. P. Jharkhand Current Affairs General Knowledge Yearbook 2020: JPSC Prelims Mains & other competitive exams (in ଇଂରାଜୀ). New Era Publication.
- ↑ Luhar, Sahdev (2023-02-25). Folklore Studies in India: Critical Regional Responses (in ଇଂରାଜୀ). N. S. Patel (Autonomous) Arts College, Anand. ISBN 978-81-955008-4-0.
- ↑ Experts, Disha (2020-09-04). Vaividhya Jharkhand Samanya Gyan for JPSC, JSSC & other Competitive Exams (in ହିନ୍ଦୀ) (Hindi ed.). Disha Publications. ISBN 978-93-89645-19-4.
- ↑ Kudmi, Vijay Singh (2020-09-17). Jharkhand Samanya Gyan (in ହିନ୍ଦୀ). Arihant Publications India limited. ISBN 978-93-241-9803-7.
- ↑ Mishra, Asha; Paty, Chittaranjan Kumar (2010). Tribal Movements in Jharkhand, 1857-2007 (in ଇଂରାଜୀ). Concept Publishing Company. ISBN 978-81-8069-686-2.
- ↑ "A story of a Traditional dance". www.anandabazar.com. Retrieved 2022-12-24.
- ↑ The point to be noted here is that Raghunath Mahato was not hanged in 1763. Read these to know more. 1."চুয়াড় বিদ্রোহঃ তৎকালীন সমাজ ও অর্থনীতি। গবেষকঃ বিশ্বনাথ মুখোপাধ্যায়। ইতিহাস বিভাগ। কল্যাণী বিশ্ববিদ্যালয়। 2010.(Ph.D Thesis)। Page: 209. Chapter: 6."(In Bengali) 2."লোধা শবর জাতির সমাজ জীবন। প্রহ্লাদ কুমার ভক্ত। প্রকাশকঃ মারাংবুরু প্রেস। মেচেদা, পূর্ব মেদিনীপুর-721137। প্রকাশকালঃ জানুয়ারি, 2009। পৃষ্ঠাঃ 29।" (In Bengali)
- ↑ Pfeffer, Georg; Behera, Deepak Kumar (1997). Contemporary Society: Tribal Studies : Professor Satya Narayana Ratha Felicitation Volumes (in ଇଂରାଜୀ). Concept Publishing Company. ISBN 978-81-8069-534-6.
- ↑ Singh, Kumar Suresh (1985). Tribal Society in India: An Anthropo-historical Perspective (in ଇଂରାଜୀ). Manohar. ISBN 978-81-85054-05-6.
- ↑ Encyclopaedia of Scheduled Castes and Scheduled Tribes (in ଇଂରାଜୀ). Institute for Sustainable Development. 2000. ISBN 978-81-261-0655-4.
- ↑ Burman, B. K. Roy (1994). Tribes in Perspective (in ଇଂରାଜୀ). Mittal Publications. ISBN 978-81-7099-535-7.
- ↑ "Adivasi Resistance in Early Colonial India (Comprising the Chuar Rebellion of 1799 By J.C. Price and Relevant Midnapore District Collectorate Records from the Eighteenth Century) | Exotic India Art". www.exoticindiaart.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-12-07.
- ↑ Mishra, Asha; Paty, Chittaranjan Kumar (2010). Tribal Movements in Jharkhand, 1857-2007 (in ଇଂରାଜୀ). Concept Publishing Company. ISBN 978-81-8069-686-2.
- ↑ Bayley, H.V. (1902). Memoranda of Midnapore. Calcutta. pp. 10–12.
{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) - ↑ Das, Narendranath (1956). History of Midnapore. Vol. 1. Midnapore. pp. 20–21.
{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)