ମଣିଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ

ମଣିଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ
ମଣିଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ
ଜନ୍ମ	୨୮ ଅକ୍ଟୋବର ୧୮୯୨; ରାଜକୋଟ, ରାଜକୋଟ ରାଜ୍ୟ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ
ମୃତ୍ୟୁ	୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୫୬ (ବୟସ ୬୩); ଫୋନିକ୍ସ, ନାଟାଲ୍ ପ୍ରଦେଶ, ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା
ବୈବାହିକ-ସାଥୀ	ସୁଶୀଳା ମଶ୍ରୁୱାଲା (୧୯୨୭–୧୯୫୬)
ସନ୍ତାନ	ସୀତା; ଅରୁଣ; ଇଲା ଗାନ୍ଧୀ;
ପିତାମାତା(s)	ମୋହନଦାସ କରମଚାନ୍ଦ ଗାନ୍ଧୀ ; କସ୍ତୁରବା ଗାନ୍ଧୀ

ମଣିଲାଲ ମୋହନଦାସ ଗାନ୍ଧୀ (୨୮ ଅକ୍ଟୋବର ୧୮୯୨ - ୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୫୬)^[୧]^[୨] ମୋହନଦାସ ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ କସ୍ତୁରବା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦ୍ୱିତୀୟ ପୁତ୍ର ଥିଲେ ।

ଜୀବନୀ

ମଣିଲାଲ ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତର ରାଜକୋଟରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ମୋହନଦାସ ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ କସ୍ତୁରବା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଚାରିପୁଅଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ପୁଅ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଏକ ବଡ ଭାଇ ହରିଲାଲ ଏବଂ ଦୁଇ ସାନ ଭାଇ ରାମଦାସ ଏବଂ ଦେବଦାସ ଥିଲେ । ମଣିଲାଲଙ୍କ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବର୍ଷ ରାଜକୋଟରେ ଅତିବାହିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୧୮୯୭ ମସିହାରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପରିବାର ଦୁର୍ବାନ ଏବଂ ଜୋହାନ୍ସବର୍ଗରେ କିଛି ସମୟ ରହିଲେ ।^[୩]

ସେ ଇଂରାଜୀ ଏବଂ ଗୁଜରାଟୀରେ ପ୍ରକାଶିତ ଭାରତୀୟ ମତର ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ । ସେ ୧୯୧୭ ମସିହାରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାକୁ ଫେରି ଦୁର୍ବାନର ଫିନିକ୍ସରେ ଗୁଜରାଟୀ-ଇଂରାଜୀ ସାପ୍ତାହିକ ପ୍ରକାଶନ ଭାରତୀୟ ମତାମତ ଛାପିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ୧୯୧୮ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା, ମଣିଲାଲ ଗଣମାଧ୍ୟମ ପାଇଁ ଅଧିକାଂଶ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୨୦ ମସିହାରେ ସେ ସମ୍ପାଦକ ଭାବରେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୯୫୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତୀୟ ମତର ସମ୍ପାଦକ ରହିଥିଲେ ।^[୪] ଷ୍ଟ୍ରୋକ ପରେ ମଣିଲାଲ ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ ରୋଗରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ ।

ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ପରି ମଣିଲାଲଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ ଉପନିବେଶ ସରକାର ଅନେକ ଥର କାରାଗାରକୁ ପଠାଇଥିଲେ ଯାହାକୁ ସେ ଅନ୍ୟାୟ ଆଇନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରିଥିଲେ । ୧୯୩୦ ମସିହା ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସହ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ସେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ୭୮ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଥିଲେ ।

ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ

୧୯୨୬ ମସିହାରେ, ମଣିଲାଲ ତାଙ୍କ ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଫାତିମା ଗୋଲଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିଥିଲେ, ଯାହାଙ୍କୁ ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଭଲ ପାଇଥିଲେ । ଫାତିମା ଗୁଜରାଟୀ ବଂଶର ଜଣେ ମୁସଲମାନ ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଗାନ୍ଧୀ ତାଙ୍କର ମତ ଜଣାଇ ଲେଖିଛନ୍ତି:

ଯଦି ତୁମେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ରୁହ ଏବଂ ଫାତିମା ଇସଲାମକୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ଗୋଟିଏ ଖଟରେ ଦୁଇଟି ଖଣ୍ଡା ରଖିବା ପରି ହେବ; କିମ୍ବା ତୁମେ ଦୁହେଁ ତୁମର ବିଶ୍ୱାସ ହରାଇ ପାର । ତା’ପରେ ତୁମର ପିଲାମାନଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ କ’ଣ ହେବା ଉଚିତ୍? ... ଏହା ଧର୍ମ ନୁହେଁ, ହୁଏତ କେବଳ ଫାତିମା ଯଦି ତୁମକୁ ବିବାହ କରିବା ପାଇଁ ନିଜର ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇପାରନ୍ତି । ବିଶ୍ୱାସ ଏକ ପୋଷାକ ପରି ଜିନିଷ ନୁହେଁ ଯାହା ଆମ ସୁବିଧା ଅନୁଯାୟୀ ବଦଳାଯାଇପାରିବ ।^[୫]

ମଣିଲାଲ ୧୯୨୭ ମସିହାରେ ସୁଶୀଳାଙ୍କୁ (୨୪ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୦୭ - ୧୯୮୮) ବିବାହ କରିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କର ୩ଟି ସନ୍ତାନ ଥିଲେ ।

ବଡ଼ ଝିଅ ସୀତା ଧୁପେଲିଆ (ଖ୍ରୀ: ୧୯୨୮) ।
ଅରୁଣ ମଣିଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ (୧୯୩୪–୨୦୨୩), ପୁଅ ।
ସାନ ଝିଅ ଇଲା ଗାନ୍ଧୀ ରାମଗୋବିନ (ଖ୍ରୀ: ୧୯୪୦) ।

ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ

ମଣିଲାଲଙ୍କ ସନ୍ତାନ ଅରୁଣ ଏବଂ ଇଲା ମଧ୍ୟ ସାମାଜିକ-ରାଜନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ଥିଲେ । ସୀତାଙ୍କ ଝିଅ "ଉମା ଡି ମେସ୍ଥରୀ" ନିକଟରେ ମଣିଲାଲଙ୍କ ଉପରେ ଏକ ଜୀବନୀ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।^[୬]

ଆଧାର

↑ "Library of Congress LCCN Permalink n90712835". lccn.loc.gov (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2018-10-17.
↑ Dhupelia-Mesthrie: Gandhi’s Prisoner? The Life of Gandhi’s Son Manilal, p. 384
↑ Dhupelia-Mesthrie, Uma (2007). "Gandhi's South African Family". India International Centre Quarterly. 34 (2): 34–45. JSTOR 23006303.
↑ "Manilal Gandhi Dead". The Indian Express. Press Trust of India. 6 April 1956. pp. 1, 8. Retrieved 19 February 2018.
↑ Guha, Ramchandra (2018). Gandhi: The Years That Changed the World. Penguin Allen Lane. p. 240. ISBN 978-0670083886.
↑ Uma Dhupelia Mesthrie, Gandhi’s Prisoner? The Life of Gandhi’s Son Manilal. (Permanent Black: Cape Town, South Africa, 2003).