ନାଗପୁର
(Nagpurରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
Nagpur
नागपुर | |
|---|---|
| Nickname(s): | |
| Country |  India |
| State | Maharashtra |
| Region | Vidarbha |
| District | Nagpur |
| Founded | 1702[୩] |
| Founded by | Raja Bakht Buland Shah |
| Government | |
| • Type | Mayor–Council |
| • Body | NMC, NIT |
| • Mayor | Pravin Prabhakarao Datke (BJP) |
| • Collector | Sachin Kurve[୪] |
| • Municipal Commissioner | A Krishna[୫] |
| • Police Commissioner | S P Yadav[୬] |
| • MP | Nitin Gadkari[୭] (BJP) |
| Area | |
| • Metropolis | 228 km2 (88 sq mi) |
| • Metro | 3,780 km2 (1,460 sq mi) |
| Elevation | 310 m (1,020 ft) |
| Population (2011)[୯] | |
| • Metropolis | ୨୪,୦୫,୪୨୧ |
| • Rank | 13th |
| • Density | 11,000/km2 (27,000/sq mi) |
| • Metro | ୨୫,୮୩,୯୧୧[୮] |
| • Metro rank | ୯th |
| Demonym | Nagpurkar |
| Languages | |
| • Official | Marathi |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| ZIP code(s) | 440 001 - 440 037[୧୧] |
| Telephone code | 91-712 |
| ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣ | MH31 (Nagpur West) MH49 (Nagpur East)[୧୨] MH40 (Nagpur Rural) |
| Website | www |
ନାଗପୁର ଏକ ଭାରତୀୟ ଜନଗଣନା ସହର ଅଟେ । ଏହା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ନଗ୍ପୁର୍ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
ଭୌଗଳିକ ଅବସ୍ଥିତି
[ସମ୍ପାଦନା]ନାଗପୁର ୨୧.୧୫୩୮ ଉତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ୭୯.୦୮୪୬ ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ସମୁଦ୍ର ପତନଠାରୁ ଏହା ୧୦୦୦ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ରହିଛି ।[୧୩]
୨୦୦୧ ମସିହାର ଭାରତୀୟ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ, ନାଗପୁର ସହରର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ୧୮୪୭୪ ଅଟେ ।[୧୪] ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ୫୨.୦୩% ଜଣ ପରୁଷ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ୪୭.୯୭% ଜଣ ନାରୀ ଅଟନ୍ତି । ନାଗପୁରର ସାକ୍ଷରତା ହାର ୭୮.୭୮% ଅଟେ । ଏହା ଜାତୀୟ ହାରଠାରୁ -୧୩.୯୪% ପ୍ରତିଶତ କମ ଅଟେ । ସେଥିରୁ ୪୩.୦୬% ପ୍ରତିଶତ ପୁରୁଷ ଓ ୩୫.୭୨% ନାରୀ ଅଟନ୍ତି । ୧୨.୦୮% ଲୋକ ସେଠାରେ ୬ ବର୍ଷ ବୟସରୁ କମ ବୟସ୍କ ଅଟନ୍ତି ।[୧୪]
ଭାଷା
[ସମ୍ପାଦନା]ମରାଠୀ ନାଗପୁରର ସରକାରୀ ଭାଷା ଅଟେ ।
ପାଣିପାଗ
[ସମ୍ପାଦନା]| Nagpur | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Climate chart (explanation) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ପ୍ରାୟତଃ ଭାରତୀୟ ସହର ଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ମଣ୍ଡଳୀୟ ହୋଇଥାନ୍ତି । ନାଗପୁରରେ ବାର୍ଷିକ ସର୍ବାଧିକ ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୩୩.୬ ଡିଗ୍ରୀ ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ ଅନୁଭୂତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୨୦.୪ ଡିଗ୍ରୀ ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ ଅଟେ । ଏଠାରେ ବାର୍ଷିକ ହାରାହାରି ବୃଷ୍ଟିପାତ ୧୦୯୧.୩ mm/inches ହୋଇଥାଏ ।
| Climate data for Nagpur, ଭାରତ (୧୯୭୧–୨୦୦୦) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Month | Jan | Feb | Mar | Apr | May | Jun | Jul | Aug | Sep | Oct | Nov | Dec | Year |
| ହାରାହାରି ସର୍ବାଧିକ °C (°F) | 28.7 (83.7) |
31.3 (88.3) |
36.2 (97.2) |
40.5 (104.9) |
42.5 (108.5) |
37.8 (100) |
31.7 (89.1) |
30.6 (87.1) |
32.2 (90) |
32.7 (90.9) |
30.5 (86.9) |
28.3 (82.9) |
33.6 (92.5) |
| ହାରାହାରି ସର୍ବନିମ୍ନ °C (°F) | 13.1 (55.6) |
15.3 (59.5) |
19.4 (66.9) |
24.2 (75.6) |
27.8 (82) |
26.4 (79.5) |
24.2 (75.6) |
23.7 (74.7) |
23.1 (73.6) |
20.1 (68.2) |
15.6 (60.1) |
12.5 (54.5) |
20.4 (68.7) |
| Average rainfall mm (inches) | 17.4 (0.685) |
18.2 (0.717) |
16.3 (0.642) |
7.8 (0.307) |
16.3 (0.642) |
165.9 (6.531) |
287.8 (11.331) |
276.5 (10.886) |
170.9 (6.728) |
77.4 (3.047) |
22.1 (0.87) |
14.7 (0.579) |
୧,୦୯୧.୩ (୪୨.୯୬୫) |
| ହାରାହାରି ମେଘାତ୍ସନ ଦିବସ | 1.3 | 1.4 | 1.5 | 0.9 | 1.5 | 8.7 | 13.6 | 13.5 | 8.5 | 3.7 | 1.3 | 0.8 | 56.7 |
| ହାରାହାରି ବିଜୁଳି ଘଡ଼ଘଡ଼ି ମାରୁଥିବା ଦିବସ | 1.3 | 1.8 | 2.6 | 4.0 | 6.4 | 10.3 | 9.0 | 7.4 | 8.2 | 3.2 | 0.7 | 0.2 | 1.4
|
| ହାରାହାରି କୁହୁଡ଼ି ଘେରା ଦିବସ | 0.5 | 0.2 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 0.1 | 0.2 | 0.2 | 0.2 | 1.4 |
| Source: India Meteorological Department (temperatures and precipitation)[୧୬][୧୭] | |||||||||||||
ଆହୁରି ପଢନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Daily News & Analysis (2011-04-16). "Nagpur to be country's tiger capital | Latest News & Updates at Daily News & Analysis". Dnaindia.com. Retrieved 2015-08-01.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Oct 24, 2010, 06.24 AM IST (2010-10-24). "Why is Nagpur called the zero mile centre? - The Times of India". Timesofindia.indiatimes.com. Retrieved 2015-08-01.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "ଆର୍କାଇଭ୍ କପି". Archived from the original on 2008-03-15. Retrieved 2015-10-01.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameter:|1=(help) - ↑ "Welcome to Collector Office Nagpur". Retrieved 27 July 2015.
- ↑ "Want city to be second best in country". The Times of India. India. 4 August 2012. Archived from the original on 2013-12-02. Retrieved 2015-10-01.
- ↑ "The Leading Nagpur Police Site on the Net". nagpurpolice.org. Archived from the original on 2013-02-07. Retrieved 2013-04-04.
- ↑ "Lok Sabha". Retrieved 27 July 2015.
- ↑ "INDIA STATS : Million plus cities in India as per Census 2011". Retrieved 31 October 2011.
- ↑ "Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 26 March 2012.
- ↑ ଆଧାର ଭୁଲ: ଅଚଳ
<ref>ଚିହ୍ନ;UA1Lakhandaboveନାମରେ ଥିବା ଆଧାର ଭିତରେ କିଛି ଲେଖା ନାହିଁ । - ↑ "Pincodes of Nagpur City".
- ↑ "ଆର୍କାଇଭ୍ କପି". Archived from the original on 2013-11-05. Retrieved 2015-10-01.
{{cite news}}: Cite has empty unknown parameter:|1=(help) - ↑ "Directory of Cities, Towns, and Regions in India". Retrieved 27 September 2015.
- ↑ ୧୪.୦ ୧୪.୧ "way back machine - ସେନ୍ସସ୍ ଓଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ". Archived from the original on 16 June 2004. Retrieved 24 September 2015.
- ↑ "World Weather Information Service -Nagpur". Worldweather.wmo.int. 5 October 2006. Retrieved 28 June 2015.
- ↑ "Chennai- Climatological Information". India Meteorological Department. Retrieved 29 May 2014.
- ↑ India Meteorological Department. "Ever Recorded Maximum Temperature, Minimum Temperature and 24 Hours Heaviest Rainfall up to 2010" (PDF). India Meteorological Department, Pune. Archived from the original (PDF) on 7 August 2017. Retrieved 29 May 2014.