ଗ୍ୱାଲିଅର
(Gwaliorରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
Gwalior
ग्वालियर | |
|---|---|
Metropolitan City | |
 clockwise from left:Gwalior Fort, Jai Vilas Palace, High Court and Sun Temple | |
| Nickname(s): Tourist Capital Of Madhya Pradesh The City of Scindia The City of Rishi Galav & Tansen Nagari | |
| Country | India |
| State | Madhya Pradesh (MP) |
| Region | Gird |
| District | Gwalior |
| Founded by | Raja Suraj Sen |
| Named for | Saint Gwalipa |
| Area | |
| • ସମୁଦାୟ | 780 km2 (300 sq mi) |
| • Rank | 35th |
| Elevation | 196 m (643 ft) |
| Population (2011) | ୧୯,୦୧,୯୮୧[୧] (Including Morar Subcity Lashkar Gwalior (Lashkar Subcity) Thatipur Gwalior West Malanpur Maharajpur etc) |
| • Density | 5,478/km2 (14,190/sq mi) |
| • Population rank | ୩୧st |
| Languages | |
| • Official | Hindi and English |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| PIN | 474001 to 474055 (HPO) |
| Telephone code | 0751 |
| ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣ | MP-07 |
| Sex ratio | .948 ♂/♀0 |
| Literacy | 87.20%[୨] |
| Avg. summer temperature | 41 °C (106 °F) |
| Avg. winter temperature | 10.1 °C (50.2 °F)ଛାଞ୍ଚ:Contradiction-inline |
| Website | [୧]/Gwalior Official Website |
ଗ୍ୱାଲିଅର ଏକ ଭାରତୀୟ ନଗର ପଞ୍ଚାୟତ ଅଟେ । ଏହା ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଗ୍ୱଲିଓର୍ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।
ଭୌଗଳିକ ଅବସ୍ଥିତି
[ସମ୍ପାଦନା]ଗ୍ୱାଲିଅର ୨୬.୨୨୯୮ ଉତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ୭୮.୧୭୩୪ ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ସମୁଦ୍ର ପତନଠାରୁ ଏହା ୮୩୦ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ରହିଛି ।[୩]
ଜନସଂଖ୍ୟା ଓ ସାକ୍ଷରତା
[ସମ୍ପାଦନା]୨୦୦୧ ମସିହାର ଭାରତୀୟ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ, ଗ୍ୱାଲିଅର ସହରର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ୯୫୩୪ ଅଟେ ।[୪] ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ୫୩.୦୮% ଜଣ ପରୁଷ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ୪୬.୯୨% ଜଣ ନାରୀ ଅଟନ୍ତି । ଗ୍ୱାଲିଅରର ସାକ୍ଷରତା ହାର ୫୩.୩୮% ଅଟେ । ଏହା ଜାତୀୟ ହାରଠାରୁ ୧୧.୪୬% ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ଅଟେ । ସେଥିରୁ ୩୫.୦୦% ପ୍ରତିଶତ ପୁରୁଷ ଓ ୧୮.୩୮% ନାରୀ ଅଟନ୍ତି । ୧୬.୩୦% ଲୋକ ସେଠାରେ ୬ ବର୍ଷ ବୟସରୁ କମ ବୟସ୍କ ଅଟନ୍ତି ।[୪]
ଭାଷା
[ସମ୍ପାଦନା]ହିନ୍ଦୀ ଗ୍ୱାଲିଅରର ସରକାରୀ ଭାଷା ଅଟେ ।
ପାଣିପାଗ
[ସମ୍ପାଦନା]| Gwalior | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Climate chart (explanation) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ପ୍ରାୟତଃ ଭାରତୀୟ ସହର ଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ମଣ୍ଡଳୀୟ ହୋଇଥାନ୍ତି । ଗ୍ୱାଲିଅରରେ ବାର୍ଷିକ ସର୍ବାଧିକ ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୩୨.୪ ଡିଗ୍ରୀ ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ ଅନୁଭୂତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୧୮.୩ ଡିଗ୍ରୀ ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ ଅଟେ । ଏଠାରେ ବାର୍ଷିକ ହାରାହାରି ବୃଷ୍ଟିପାତ ୮୩୬.୬ mm/inches ହୋଇଥାଏ ।
| Climate data for Gwalior, ଭାରତ (୧୯୭୧–୨୦୦୦) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Month | Jan | Feb | Mar | Apr | May | Jun | Jul | Aug | Sep | Oct | Nov | Dec | Year |
| ହାରାହାରି ସର୍ବାଧିକ °C (°F) | 22.7 (72.9) |
26.0 (78.8) |
32.2 (90) |
38.6 (101.5) |
41.8 (107.2) |
40.5 (104.9) |
34.6 (94.3) |
32.7 (90.9) |
33.5 (92.3) |
33.8 (92.8) |
29.4 (84.9) |
24.5 (76.1) |
32.4 (90.3) |
| ହାରାହାରି ସର୍ବନିମ୍ନ °C (°F) | 6.9 (44.4) |
9.6 (49.3) |
14.8 (58.6) |
21.1 (70) |
26.5 (79.7) |
28.4 (83.1) |
26.1 (79) |
25.1 (77.2) |
23.8 (74.8) |
18.4 (65.1) |
12.0 (53.6) |
7.4 (45.3) |
18.3 (64.9) |
| Average rainfall mm (inches) | 10.4 (0.409) |
14.5 (0.571) |
5.3 (0.209) |
6.8 (0.268) |
13.7 (0.539) |
68.0 (2.677) |
250.7 (9.87) |
265.0 (10.433) |
152.1 (5.988) |
35.2 (1.386) |
8.1 (0.319) |
6.6 (0.26) |
836.6 (32.937) |
| ହାରାହାରି ମେଘାତ୍ସନ ଦିବସ | 1.2 | 1.1 | 0.8 | 0.7 | 1.3 | 4.4 | 12.1 | 13.0 | 6.1 | 1.6 | 0.5 | 0.8 | 43.4 |
| ହାରାହାରି ବିଜୁଳି ଘଡ଼ଘଡ଼ି ମାରୁଥିବା ଦିବସ | 0.7 | 1.5 | 1.3 | 1.6 | 4.1 | 5.8 | 9.2 | 7.3 | 4.4 | 1.2 | 0.1 | 0.4 | 37.6
|
| ହାରାହାରି କୁହୁଡ଼ି ଘେରା ଦିବସ | 2.6 | 0.4 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 0.2 | 0.2 | 1.1 | 4.7 |
| Source: India Meteorological Department (temperatures and precipitation)[୬][୭] | |||||||||||||
ଆହୁରି ପଢନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "List of Most populated cities of India". census2011.co.in. Retrieved 28 July 2015.
- ↑ "Literacy rate". census2011.co.in. 16 June 2004. Retrieved 29 April 2012.
- ↑ "Directory of Cities, Towns, and Regions in India". Retrieved 27 September 2015.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ "way back machine - ସେନ୍ସସ୍ ଓଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ". Archived from the original on 16 June 2004. Retrieved 24 September 2015.
- ↑ "World Weather Information Service -Gwalior". Worldweather.wmo.int. 5 October 2006. Retrieved 28 June 2015.
- ↑ "Chennai- Climatological Information". India Meteorological Department. Retrieved 29 May 2014.
- ↑ India Meteorological Department. "Ever Recorded Maximum Temperature, Minimum Temperature and 24 Hours Heaviest Rainfall up to 2010" (PDF). India Meteorological Department, Pune. Archived from the original (PDF) on 7 August 2017. Retrieved 29 May 2014.